سرویس سیاسی «فردا»؛ استیون هاوکینگ، فیزیکدان نظری و کیهان‌شناس معروفی است که روزگار خود را روی یک ویلچر می گذراند. او نظریات و محاسبات جالب توجهی دارد و از این نظر به چهره‌ای شناخته شده در سطح جهان تبدیل شده است. هاوکینگ دچار یک بیماری عصبی است که به فلج اعضای بدن منجر می شود و در علم پزشکی آن را «اسکلروز جانبی آمیوتروفیک» می نامند.
اسکلروز جانبی آمیوتروفیک یکی از بیماری‌های عصب‌های حرکتی تن است که به عصب‌های دستگاه مرکزی اعصاب در مغز و نخاع آسیب غیرقابل ترمیم وارد می‌کند و موجب فلج مرکزی و حرکتی می‌شود. در این بیماری به‌ویژه ماهیچه‌های دست، پا، ساعد، سر و گردن آسیب جدی می‌بینند. مثل بسیاری دیگر از بیماری‌های دستگاه مرکزی عصب‌های تن، علت بروز این بیماری هم مشخص نیست و برای آن درمانی وجود ندارد. بیشتر مبتلایان به بیماری اسکلروز جانبی آمیوتروفیک دچار فلج جدی می‌شوند و این بیماری از عمر طبیعی فرد بیمار می‌کاهد.
همین موضوع سبب شد که عده‌ای کمپنی برای تامین هزینه مالی بیمارانی که به اسکلروز مبتلا هستند تشکیل دهند. نکته جالب توجه این کمپین نام آن است. کمپین به نام کمپین چالش سطل آب یخ معروف شده است و مبتکران کارزار یادشده که خود به اسکلروز جانبی آمیوتروفیک، یک بیماری دستگاه عصبی، مبتلا هستند، از قبل گفته بودند که هر کس به کارزار دعوت شود، اما ظرف ۲۴ ساعت یک سطل آب یخ روی خود خالی نکند، باید ۱۰۰ دلار به حساب بنیادی برای مبارزه با بیماری یادشده بپردازد. هدف از این کارزار آگاهی‌رسانی در مورد این بیماری و همچنین جمع‌آوری پول برای حمایت از تحقیقات در مورد آن است. کسی که به کارزار دعوت می‌شود، در برابر دوربین آب یخ به سر می‌ریزد و در ادامه سه نفر دیگر را به کارزار دعوت می‌کند. البته بسیاری از چهره‌های شناخته‌شده هم سطل آب به سر ریختند، هم کمک مالی کردند. اکنون افراد مشهور زیادی از جمله مارک زاکربرگ، بیل گیتس، استیو بالمر، تیم کوک، فیل شیلر، جف بروس و دکتر دره با انتشار ویدئوهایی این کار را انجام داده‌اند. بیل گیتس به درخواست مارک زاکربرگ و دکتر دره هم به درخواست تیم کوک این کار را انجام داده‌اند.
اما این کارزار به گونه‌ای دیگر به ایران هم کشیده شد. علی کریمی اولین کسی بود که چالش سطل آب یخ را به رضاعطاران، علی دایی و مازیار فلاحی پیشنهاد کرد و در ادامه عطاران ،عادل فردوسی پور - شهاب حسینی - ترانه علیدوستی و کلاه قرمزی را به چالش سطل آب یخ دعوت کرد. اما نکته قابل توجه در ماجرای چالش سطل آب یخ در میان هنرمندان و افراد سرشناس ایرانی بازیچه قرار دادن این موضوع بدون توجه به هدف واقعی این ماجراست. جالب اینجاست که اغلب افراد مشهور ایرانی این کمپین را خارج از قاعده خود در ایران مطرح کرده‌اند و در ویدئوهایی که از این افراد منتشر شده حرفی از کمک به این بیماران داخلی و حتی خارجی زده نمی‌شود و تنها ماجرا به یک شوخی میان افراد ختم می‌شود.
البته در این زمینه مشخص نیست چه کسی ایرانیان را به کمپین کمک مالی به بیماریان اسکلروزی دعوت کرده است. اما موضوع قابل توجه دیگر سکوت این هنرمندان در وقایع انسانی دیگر مانند کشتار مردم غزه و حالا ژست روشنفکرانه آنان در برابر کمک به بیماران اسکلروزی است. در این زمینه باید نگاهی به منشاء این بیماری نیز انداخت که به گفته کارشناسان علاوه بر اختلالات ژنتیکی عفونت و عدم تغذیه مناسب نیز عامل آن است و در این میان نیاز به کمک رسانی قبل از متبلا شدن بسیار حائز اهمیت است. موضوع اصلی این کمپین نیز وجه تبلیغاتی آن است. چالش آب یخ آنهم برای افراد مشهور غربی درواقع رسانه‌ای برای مطرح کردن مشکلات بیماران اسکلروزی است اما این موضوع نه تنها در میان افراد نام آشنای ایرانی خلط شده است بلکه هدف از راه‌اندازی این کمپین نیز فراموش شده و تنها پوسته ای از ژست‌‌های روشنفکرانه انسان‌دوستانه باقی مانده است. البته همین موضوع سبب شد که بسیاری از کاربران شبکه های اجتماعی به این افراد توصیه کردند که کم لطفی نکنند و تنها به ریختن سطل آب و تنزل این جریان به یک شوخی ساده اکتفا نکنند.
البته آرزویی که می‌توان در این میان کرد این است که هنرمندان و افراد سرشناس ایرانی در این میان از خود ابتکار عملی نشان دهند و همواره دنباله رو نباشند و به جای حرکت کردن با موج‌های غربی خود جریان‌ساز باشند. جالب اینجاست که یکی از هنرمندان لبنانی چالش آب یخ را تن خرید اما در حمایت از مردم مظلوم غزه که زیر آتشبار دشمن قرار دارند این کار را انجام داد.
کار تبلیغاتی و فرهنگی که کمپین آب یخ در حمایت از بیماران اسکلروزی انجام داده قابل تحسین است شاید این کمپین براین موضوع دارد که وقتی هنرمندان به عنوان انسان‌های تاثیرگذار دردهای جامعه خود را فراموش می‌کنند و به زندگی پر زرق و برق خود می پردازند این دردها بزرگتر می شود و باید با یک سطل آب یخ آنها را متوجه این امر کرد اما به نظر می‌رسد برخی از هنرمندان ایرانی با یک سطل آب یخ نیز از این خواب بیدار نشده‌اند.
دیدگاه تان را بنویسید