پیام‌های پایتخت 3

سرویس فرهنگی « فردا »: سریال پایتخت 3 در نوروز 93 از سیمای رسانه ملی برابر نظرسنجی‌ها و ارزیابی‌ها، همچنان در صدر مجموعه‌های نمایشی و ویژه‌برنامه‌های سیما و نوروز بوده است. یک دغدغه مهم برای معاونت سیما و دست‌اندرکاران سریال در خصوص سری‌سازی پایتخت وجود داشت که آیا بیننده و رضایتمندی مخاطب در پایتخت 1 و 2 در پایتخت 3 هم تکرار خواهد شد؟

دستیابی به پاسخ این پرسش و برطرف شدن نگرانی ها، مطالعه، بررسی و زمان زیادی را به خود اختصاص داد و در یک اقدام هماهنگ، معاونت سیما و تیم تولید (نویسنده، تهیه کننده، کارگردان، بازیگران و ...) تصمیم به تولید پایتخت گرفتند که اقبال و رضایت عمومی مردم، حکایت از درستی این تصمیم بوده است. اما براستی دلایل موفقیت، محبوبیت، پیشتازی و رضایتمندی پایتخت 3 نزد بینندگان میلیونی در چه مواردی نهفته است؟

در یک دسته بنــدی کامل اهم این دلایل عبارت است از:

یکم) صیانت از زبان و گویش های محلی. یکی از نگرانی های بزرگ سازمان علمی، فرهنگی، آموزشی یونسکو وابسته به سازمان ملل متحد آن است که در روند جهانی سازی و جهانی شدن بیش از 2700 زبان، گویش و لهجه های محلی در حال نابودی است، زیرا زبان های مسلط و غالب بین المللی در حال هضم و بلعیدن همه گویش ها، لهجه ها و زبان های دنیا به نفع خود هستند.

اگر بزرگ ترین پیام و دستاورد سریال پایتخت را حفظ، ترویج و صیانت از زبان، گویش و لهجه خطه شمال کشور بدانیم، سخن به گزاف نگفته ایم و این نکته مهم را باید بیش از همه اقوام ایرانی قدر بدانند و خود بزرگ ترین حامی تولید این قبیل مجموعه ها باشند.

دوم) اهتمام بایسته به مسائل اصلی کشور. هدفمندسازی یارانه ها یکی از بزرگ ترین اقدامات کشور برای اصلاح وضع اقتصادی کشور است. به ویژه آن که در اواخر فروردین 93 دولت درصدد ثبت نام از واجدان شرایط یارانه است. وقتی در پربیننده ترین برنامه تلویزیونی به موضوع هدفمندسازی به صورت هنرمندانه و حرفه ای پرداخته می شود این یعنی در متن سیاست های نظام حرکت کردن و تلاش برای اجرای موفق سیاست های دولت محسوب می گردد. افزون بر این مسأله محیط زیست که امروزه به مثابه یک بحران جهانی است و در کشور کم آب و خشک ایران، حفظ محیط زیست و حمایت از دست اندرکاران آن در یک سریال تلویزیونی مثال زدنی است. و بالاخره مسأله افزایش جمعیت را که از راهبردهای کشور است در سکانس ها، پلان ها و قسمت های مختلف پایتخت می توان دید که این اهتمام و توجه ستودنی است.

سوم) ترویج معنویت و ارزش ها. پایتخت در این بخش کاری کرد کارستان. ترویج روزی حلال، مذمت دروغگویی و غیبت و سوءظن، نامگذاری فرزند به نام اهل بیت علیهم السلام، بخصوص انتخاب هوشمندانه نام فاطمه(س) در ایام شهادت حضرت زهرا(س)، تأثیر دعای والدین در موفقیت فرزند (درخواست نقی از مادر مرحومش برای پیروزی او در مسابقه کشتی)، تجلی مناسب رفتار و اعمال مذهبی (نماز نقی، ارسطو و همسر چینی او)، استعانت نقی از قرآن و بخصوص امام رضا(ع) و توسل به امام رئوف، بخش هایی از جلوه ها و نمادهای دینی، ارزشی و مذهبی در پایتخت به حساب می آید.

چهارم) خانواده محوری. بی تردید پایتخت نمونه ای موفق از الگوی زندگی ایرانی ـ اسلامی است. تکریم والدین (بابا پنجعلی)، احترام به بزرگ ترها، تشخص و منزلت زن در خانواده و ایفای مقام مشورت و تصمیم گیری آنان در عرصه های مختلف، همدلی، تعاون و معاضدت همه اعضا نسبت به سرنوشت یکدیگر (عمل جراحی بهبود و گذشت سخاوتمندانه همسر ارسطو از اندوخته مالی برای مخارج عروسی و به صورت داوطلبانه آن را صرف عمل جراحی بهبود کردن)، زندگی ساده، بی پیرایه در عین قناعت و بی آلایشی و ارائه تصویری شایسته از زن مسلمان ایرانی (هما، فهیمه و ...) را که در همه شرایط در کنار همسر و اعضای خانواده هستند باید از ویژگی های سریال پایتخت برشمرد.

پنجم) امید و غرور ملی. قهرمان پایتخت (نقی) نماد یک انسان سختکوش، پرتلاش و مصمم برای رسیدن به هدف است. هدف او کسب مقام قهرمانی در کشتی و افتخارآفرینی برای مردم منطقه (علی آباد، مازندران به عنوان پایتخت کشتی ایران) و به اهتزاز درآوردن پرچم پرافتخار ایران است. قهرمان برای رسیدن به این اهداف از هیچ تلاشی فروگذار نمی کند و تمام سختی ها را به جان می خرد تا به پیروزی دست یابد.

این همان الگوی یک پهلوان و قهرمان ایرانی است. و چه زیبا و هنرمندانه کارگردان در قسمت پایانی و در شب 12 فروردین (روز جمهوری اسلامی) به امام(ره)، شهیدان و نظام جمهوری اسلامی ادای دین می کند و پیروزی ایران بر آمریکا، روسیه و چین و برافراشته شدن پرچم مقدس جمهوری اسلامی را با اجرای سرود دسته جمعی مردم (همبستگی ملی) در استادیوم ورزشی به نمایش درمی آورد. پایتخت یکسره غرور ملی، عرق ملی، همبستگی اجتماعی، وحدت اقوام (مشهدی، مازنی و ...) را به رخ بیننده می کشد و مخاطب از این وحدت ملی احساس افتخار می کند. و از رهگذر همین رخدادهاست که دو ورزش مهم و پرطرفدار فوتبال و کشتی که دومی به عنوان ورزش ملی و افتخار ایرانی به حساب می آید، برای مردم و ورزش دوستان بازخوانی می شود. و لحظات غرور آفرین پیروزی قهرمان ایرانی اشک شوق هر ایرانی را در نوروز جاری می سازد و هیچ حسی برتر از برانگیختن حس غرور ملی و وحدت ملی نیاز مبرم امروز جامعه ما نیست.

پایتخت، پیام های فراوانی دارد که باید نویسندگان، هنرمندان و دیگر اصحاب قلم و هنر به آن بپردازند. استفاده از هنروران به صورت سنجیده (در ورزشگاه ها، تماشاگران، جلوه های ویژه، طراحی صحنه، لوکیشن های متعدد و جذاب، بازی های اثرگذار و به یادماندنی هنرمندان، بهره گیری از موسیقی محلی و سنتی، تهیه کننده باسابقه و بالاخره کارگردان کاربلد، متعهد و وفادار به ارزش های جامعه را باید از دیگر ویژگی های این سریال برشمرد. پایتخت، طبق نظرسنجی ها بالای 90 درصد بیننده داشت.

پایتخت، سریال و مجموعه ای نمایشی ـ اجتماعی با درونمایه طنز و کمدی بود که زندگی یک خانواده ایرانی را روایت می کرد. پایتخت 1 با مهاجرت سازنده به تهران آغاز شد، پایتخت 2 به مسأله اقوام ایرانی و لزوم وحدت ملی و مذهبی پرداخت و در پایتخت 3 امید و تلاش و افتخار ملی را مشاهده کردیم. آیا نباید از این تیم همدل و همراه انتظار ادامه کارهای بیشتری داشته باشیم؟ راه قدرشناسی از آنان چیست؟ هر کسی باید به وظیفه خود عمل کند. پایتخت سریالی بود که خانه ها را گرم و ماهواره ها را خاموش کرد.

منبع: جام جم