نگرانی یک شاعر از وزیر شدن علی جنتی

مهر: مراسم روز ملی شعر و ادب شب سه شنبه 26 شهریور با حضور علی جنتی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و جمعی از شاعران سراسر کشور به همت دفتر شعر این وزارتخانه در مجتمع باغ زیبا در تهران برگزار شد. در این مراسم که با یک ساعت و 30 دقیقه تاخیر شروع شد و اجرای آن را حمیدرضا معینی شاعر بر عهده داشت، ابتدا قادر طراوت پور مسئول دفتر شعر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به حاضران در مراسم بزرگداشت روز ملی شعر و ادب خوش آمد گفت و سپس شعرخوانی شاعران آغاز شد. علی موسوی گرمارودی شاعر پیشکسوت اولین کسی بود که در این مراسم به شعرخوانی پرداخت. وی به مناسبت فرارسیدن سال تحصیلی جدید، شعری در وصف شیخ مفید از علمای تشیع قرائت کرد. در ادامه سیدحمیدرضا برقعی شاعر جوان به اجرای شعری در وصف سرزمین ایران و مولفه های دینی و ملی آن پرداخت. ساعد باقری خطاب به وزیر ارشاد: ما نطق شما را در مجلس، پیمان شما با اهالی فرهنگ تلقی می کنیم در ادامه این مراسم نوبت به ساعد باقری رسید. وی پس از قرائت شعرش در سخنانی به علی جنتی به خاطر انتخابش به عنوان وزیر فرهنگ و ارشاد در دولت تدبیر و امید تبریک گفت و یادآور شد: من به جهت عملکرد یک ماه و اندی آقای جنتی که انصافا چراغ امید را در دل های اهل فکر و ادبیات فروزان داشته است و همچنین به جهت انتخاب همکارانی خوب برای خودش، تبریک می گویم. وی خطاب به وزیر ارشاد گفت: من در زمره انبوه کسانی بودم که وقتی شنیدم شما قرار است وزیر ارشاد شوید نگران شدم و شدت نگرانی ام تا آن اندازه بود که رفتم با کسانی که فکر می کردم می توانم تاثیری در تغییر گزینه وزارت ارشاد داشته باشیم رایزنی کردم اما انصافا نطق بسیار زیبا و امیدبخش آقای جنتی من را دوباره امیدوار کرد. باقری ادامه داد: من این قول شرف را می دهم، شما (وزیر ارشاد) بهترین دوستانتان را در بین کسانی که دغدغه هایشان فرهنگی است، خواهید یافت. البته طبیعی است که یافتن این گونه دوستان بعد از عزل و برکناری آسان تر باشد. این شاعر با بیان این که «نطق شما در مجلس این امید را در دل ما روشن نگه داشت» گفت: نگرانی ما یک نگرانی مطلق بود چرا که معتقد بودیم کسی که روحیات هنرمندان را نشناسد، اگر وزیر ارشاد بشود احتمالا با مشکل مواجه خواهد شد. البته حضرت علی (ع) می گوید واجب تر از این برای حکومت مداری، واجبی وجود ندارد به پیمانش وفادار باشد. ساعد باقری در پایان سخنانش بار دیگر به جنتی گفت: ما این (نطق وزیر ارشاد در مجلس در زمان رای اعتماد) را پیمان شما تلقی کردیم و امیدواریم این چراغ فروزان باشد. رحماندوست:وزارت ارشاد هیچ وقت برای ما خانه مادری نمی شود در ادامه برنامه های بزرگداشت روز ملی شعر و ادب، مصطفی رحمان دوست شاعر کودک و نوجوان در سخنانی که با قرائت چند قطعه کوتاه کودکانه آن را آغاز کرد، گفت: حقیقتش این است که ما چند سالی بود وزارت ارشاد را دور انداخته بودیم. بارها ما را به این باغ زیبا دعوت کرده بودند ولی نیامدیم و با این که من خودم مشاور معاونت فرهنگی حتی مشاور وزیر ارشاد بودم، این دعوت ها را نپذیرفتم. من حتی برای تمدید سابقه بیمه ام نیز رغبتی نداشتم به آن نهاد مربوطه مراجعه کنم. رحمان دوست با یادآوری این جمله از وزیر ارشاد در روز رای اعتماد از مجلس که خطاب به هنرمندان گفته بود «به خانه تان برگردید»، گفت: وزارت ارشاد هیچ وقت خانه مادری نمی شود ممکن است خانه نامادری بشود هر چند نامادری خوب را می شود تحمل کرد. در این سال های سیاه گذشته بلایی بر سر اهل فرهنگ و هنر آمد که بر سر اقتصاد آمد و به این سادگی ها هم نمی شود عوارض آن را از بین برد. رحماندوست خطاب به علی جنتی گفت: اگر شما می خواهید عوارض این بلا را از بین ببرید کافی است بروید کتاب هفته و کتاب های ماه را ورق بزنید. ببینید اسم کی ها نیست و اسم کی ها زیادی است. ببینید تیراژ کی ها تمام خریداری شده و کتاب کی ها اصلا خریداری نشده ببینید کتاب کی ها کتاب سال شد و بعد که رحماندوست به ارشاد اعتراض کرد، اسمش را خط زدند. این شاعر اضافه کرد: شما (علی جنتی) میزبان هستید ولی من به حکم دفاعی که از ریاست جمهوری آقای روحانی کردم دعوت شما را پذیرفتم و آمدم به این باغ زیبا اما نمی دانم آیا این آمدن و رفتن ادامه خواهد داشت یا نه ولی امیدوارم آرامش نسبی به وزارت ارشاد برگردد. شاعر «انار صد دانه یاقوت» همچنین نسبت به انتخاب یک فرد اهل کتاب و قلم و حتی سانسور که حرف اهالی این حوزه را بفهمد، به عنوان معاون فرهنگی وزارت ارشاد ابراز امیدواری کرد. افشین علا: کتاب های کودک با سری دوزی چاپ می شود سپس از افشین علا شاعر حوزه کودک و نوجوان در سخنانی با اشاره به سیر تطور این گونه شعری در سه دهه گذشته گفت: بعد از انقلاب شعر کودک از بعد کیفی و کمی جهش خوبی داشت و اگر در ابتدای انقلاب به تعدادی کمتر از انگشتان دست شاعر کودک داشتیم، بعد از انقلاب تعداد مخاطبان این عرصه آنقدر زیاد شد که شاعران خبره را برای مطالعه آثارشان انتخاب می کردند. وی افزود: همزمان با این رشد و اعتلا هر نهالی دچار آفتی شد و وضعیت شعر کودک ، خوب نیست. هم به جهت گرایش ناشران به آثار مبتذل و بازاری و هم به این خاطر که کتاب های کودک یواش یواش دارد با سری دوزی ها چاپ می شود و من خودم در این سال ها به نشانه اعتراض کتابی برای چاپ نداده ام. علا در پایان سخنانش و پیش از شعرخوانی گفت: من هم خوشحالم پس از سال ها انزوا با طیب خاطر به یک محفل رسمی و دولتی بیایم و این را افتخار خودم می دانم. اکرامی فر: ما شاعران با هم متفاوت هستیم اما متخالف نیستیم در ادامه این مراسم محمود اکرامی فر شاعر در سخنانی با بیان این که دیروز در پاسخی که دیروز به پرسش یک خبرنگار که چه مطالبه ای از وزیر ارشاد دارید؟ داده است، گفت: من به این خبرنگار گفتم و الان هم می گویم که من به عنوان یک شاعر مستغنی تر از آنم که از کسی مطالبه داشته باشم از آقای وزیر هم هیچ مطالبه ای ندارم این مطالبه هم فقط به معنای استغنای شاعرانه است من اگر چیزی هم بخواهم برای خودم نمی خواهم برای شعر می خواهم. اکرامی فر با بیان اینکه شعر همان است که مقام معظم رهبری گفتند یعنی سرمایه ملی، تاکید کرد: اما همین سرمایه ملی که شاعر با تولیدات و خلق های شاعرانه خودش با آن به فرهنگ کمک می کند و با خلق عناصر فرهنگی به تراکم فرهنگی کمک می کند، وسیله ای است که ارتقای فرهنگ ایرانیان را به اثبات می رساند. این شاعر سپس خطاب به وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و با اشاره به بهره برداری های متنوع و متعدد حوزه های دیگر این وزارتخانه اعم از سینما، هنر و مطبوعات از شعر گفت: من چند وقت پیش در همین سالن (باغ زیبا) از آقای حسینی خواستم که به شعر بیشتر توجه کند. من نگفتم که به شعر توجه ویژه بکند ولی حمایت مادی و معنوی دو فیلم را به کل شعر ایران بدهد. این شاعر سپس با اشاره به عناوین و پست هایی که برای شعر در نظر گرفته شده است از جمله قائم مقامی شعر در وزارت ارشاد و دفتر شعر این وزارتخانه گفت: ما الان دفتر شعر داریم ولی این رستم، اسب و اسلحه می خواهد. به این رستم اسب و اسلحه بدهید تا شعر را در طول سال کمک کند نه تنها در مقاطعی از سال.کسی که نکارد، هر چه درو کند، درو دیگران است. وی همچنین با اشاره به تفاوت سلیقه در شاعران کشور گفت: ما با هم متفاوت هستیم ولی متخالف نیستیم. این تفاوت برای این است که عنصر زایش و خلاقیت بالنده شود و شما این را خواهید دید. دعوت سهیل محمودی از وزیر ارشاد برای رفتن به خانه شاعران در ادامه برنامه بزرگداشت روز ملی شعر و ادب سهیل محمودی شاعر نیز در سخنانی گفت: آخرین باری که من در وزارت ارشاد حضور داشتم تیرماه 1384 بود و تا امروز که هشت سال می گذرد من به این وزارتخانه نرفته ام ولی امروز عصر صحبتی با آقای مسجدجامعی داشتم و البته به ایشان هم اطلاع دادم که امشب خدمت شما (وزیر ارشاد) هستم. آقای مسجدجامعی گفت اول از همه از آقای جنتی تشکر کن که با سعه صدر این روزگار را سپری و امید را در دلها ایجاد کرده است. محمودی اضافه کرد: واقعیت این است آنهایی که با کلمه سر و کار دارند می دانند که ذات کلمه و ادبیات، پرسشگر است. پرسشگر رفیق و همراه است و کارمند داشتن در حوزه های فرهنگ و ادبیات خیلی راحت است اما رفیقی که با اندیشه ها راه بیاید، سواکردنی است. این پرسشگری، اوج و عروج خود شاعران بوده است، شما ببینید دربار محمود غزنوی چهار هزار شاعر دارد ولی تنها یک نفر فردوسی می شود، عطار و سنایی هم همین طور. این شاعر سپس با بیان این جمله ادب شعر به ز دولت اوست تاکید کرد: لازم نیست شعر دولتی باشد و لازم نیست ما شاعر پرور باشیم. حوزه فرهنگ را باز کنید تا آدم های صاحب اعتقاد بتوانند بیایند. من یقین دارم که این پرسشگری به ما کمک می کند. وی همچنین دلیل ماندگاری شاعرانی مانند نیما را همین روحیه پرسشگری دانست و گفت: اینکه بتوانیم نحله ها و فکرهای گوناگون را زیر یک چتر بیاوریم، کاری ارزشمند است. این عضو خانه شاعران ایران در ادامه با یادآوری بازگشایی خانه سینما در دولت تدبیر و امید، گفت: شنیدم خانه سینما با همت باز شده است. باید این را سپاسگزاری کرد چرا که خانه سینما با سرفرازی باز شد. هشت سال است خانه شاعران با بیشترین جفاها روبرو بوده و من از شما (وزیر ارشاد) می خواهم که به خانه شاعران بیایید. وی در پایان با اشاره به موافقت ها و مخالفت هایی که پیرامون نامگذاری زادروز شهریار به عنوان روز ملی شعر و ادب در بین شاعران وجود دارد سخنانش را با قرائت مناظره منبر و دار سروده شهریار و همچنین قرائت شعری به مناسبت میلاد امام رضا (ع) به پایان برد. پیشنهاد فاطمه راکعی برای تاسیس جایزه ملی شعر در ادامه این مراسم فاطمه راکعی شاعر در سخنانی با انتقاد از وضعیت شعر ایران در هشت سال گذشته، ابراز امیدواری کرد: این شرایط با کمک همه شاعران سامان یابد و تعریضی به نامگذاری روز ملی شعر و ادب زد و گفت خوشبختانه قله های شعر آنقدر زیاد هستند که اگر برای هر کدام از آنها روزی در نظر گرفته شود، تقویم کم می آورد. راکعی همچنین از آنچه مصادره برخی شاعران ایرانی مانند مولوی (توسط ترکیه) و نظامی (توسط آذربایجان) نامید انتقاد کرد و گفت: انتظار من این است که دست به دست هم دهیم و با استفاده از توان دولت تدبیر و امید و خردورزی و اندیشه، این شرایط را بهتر کنیم. این کافی نیست که تنها یک مراسم برای روز شعر و ادب بگیریم. باید نهادهایی که در حوزه شعر فعالیت می کنند و همچنین انجمن ها و تشکل ها و نیز دستگاههای دولتی در این روز بیایند و به مردم بگویند که برای شعر چه کرده اند. وی همچنین پیشنهاد کرد که هر سال به یک یا دو چهره مطرح حوزه شعر اختصاص یابد و خواستار آن شد که به کمک خود شاعران و نهادهای فعال در این عرصه از شاعران برتر تجلیل شود. راکعی همچنین خواستار راه اندازی یک جایزه ملی برای شعر شد. تنها هنری که بار مالی ندارد، شعر است پایان بخش سخنرانی و شعرخوانی های شاعران در مراسم بزرگداشت روز ملی شعر و ادب، پیش از ایراد سخن توسط وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، گفتار غلامعلی حداد عادل رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی بود. وی در ابتدای سخنانش گفت: ما هم در مجلس تلاش کردیم آقای جنتی با رای بالایی وزیر ارشاد شود و ان شاء الله مفهوم اعتدال را در این وزارتخانه محقق کند. حداد عادل سپس خطاب به شاعران و در واکنش به دغدغه های آنها گفت: تنها هنری که هیچ بار مالی ندارد هنر شعر است. سینماگران و هنرمندان دیگر اسباب و وسایل برای کارشان می خواهند اما شعر هیچ وسیله ای جز اندیشه و کلام نمی خواهد. رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی، شاعران بی توقع ترین هنرمندان توصیف کرد و خطاب به وزیر ارشاد گفت: شما وقتی از شاعران کمک می خواهید، آنها کمکتان می کنند بدون اینکه هیچ توقعی داشته باشند. آنها تنها احترام و حرمت و وسیله نشر اشعارشان را می خواهند.