شاه ایران به دنبال ترور سلطان!

انتخاب: چند سالی است که با شکل‌گیری سیاست عثمانی جدید در ترکیه، این کشور شاهد سریال‌هایی درباره دوره عثمانی است که قرن‌ها در این منطقه حکومت می‌کرده است. سریال‌هایی چون «حریم سلطان» و «سرزمین عثمانی‌ها» از این قبیل سریال‌هاست که علاوه بر پخش در ترکیه در کشورهای عربی نیز دوبله و پخش می‌شود و در آنها تلاش می‌شود عثمانی‌ها عادل و مردمی معرفی شوند. به نوشته پایگاه خبری النشره، جدیدترین سریال ترکی که این روزها در لبنان به نمایش درآمده سریال «سرزمین عثمانی‌ها» است که که تلاش کرده چهره‌ای عادل از جمال پاشا ارائه دهد که اعراب را به سمت دمکراسی هدایت می‌کند! این سریال دارای سه شخصیت محوری به نام‌های «قاسم آغا»، خواهرش «شذا» و «مراد آغا» مسئول سابق حراست سلطان عثمانی است. در این سریال از یک طرف «سلطان احمد» پادشاه عثمانی تلاش می‌کند عدالت را در سرزمین عثمانی‌ها برقرار کند و زندگی راحتی را ایجاد کند اما بدون اطلاع جوانی مریض را به ریاست دستگاه امنیتی خود گماشته است. این جوان مریض کسی جز «قاسم آغا» نیست که به همراه خواهرش از سوی شاه ایران مامور هستند تا سلطان عثمانی را از تخت به زیر بکشند و یا اینکه کاری کنند که سلاطین بعدی عثمانی از نسل او نباشند. قاسم آغا کسی است که به خاطر آنکه در کودکی شاهد اعدام پدرش بوده کینه انتقام از سلطان عثمانی را دارد و به همراه خواهرش با حمایت شاه ایران به دنبال این امر است. سریال «سرزمین عثمانی‌ها» به درگیری قاسم آغا و خواهرش از یک طرف و مراد آغا می‌پردازد؛ مراد آغا نیز فردی است که به خاطر نگرانی‌های همسرش سلاح را کنار گذاشته و از ریاست دستگاه امنیتی سلطان عثمانی کناره گرفته است. اما پس از مدتی سلطان مراد را به خدمت فرامی‌خواند و از او می‌خواهد تا درباره برهم زنندگان امنیت تحقیق کند که در این مسیر اسرار گروه «روباه سرخ» به ریاست قاسم آغا فاش می‌شود و در نهایت پس از بارها کودتا علیه سلطان چون پدرش سر بر باد می‌دهد. ترکیه به دنبال چیست؟

ظاهراً استراتژی جدید دولت ترکیه، بزرگنمایی از "کمالات" و نقش مثبت این سلسله و نشان دادن تصویری روحانی از شاهان سفاک و اهالی قصر او دارد ( به طور مثال، در سریال حریم سلطان، عمده افراد دربار مانند سلطان سلیمان، خرم ، والده سلطان و ... به عنوان افرادی با خصائص مثبت نشان داده می شوند) این در حالی است که عثمانی ها به دلیل کشتارهای میلیونی در کشورگشایی های خود، و کشتارهای خانوادگی برای رسیدن بر تخت (مانند کشتن برادران و فرزندان در دوران سلطان سلیمان) مشهور هستند. اگر از استفاده حساب شده و حرفه ای از "جاذبه های هنری" توسط کارگردانان این سریال بگذریم، درتحریف شدید تاریخ در سریال «حریم سلطان» که چهره ای عادل از سلطان به نمایش گذاشته و باعث «همزات پنداری» مخاطب با سلطان می شود، درحالیست که یکی دیگر از مظاهر ضعف دولت سلیمان ، شرکت نکردن وی در جلسات دیوان و فاصله گرفتن او از مشکلات اقتصادی - اجتماعی بود که دشواری‌های ناشی از آن سبب بر آشفتن مردمانی در بخش‌های اروپایی و آسیایی شد. درحالی که «حریم سلطان» مدعی یک سلطانی دلرحم با همه خصائص و خصائل مثبت است، اما او کسی است که با حمایت های سوگلی اش خرم سلطان، فرزندش مصطفی را کشت! "خرم" با کمک رستم پاشا وزیر مقتدر دربار عثمانی موجبات قتل شاهزاده مصطفی و پسر شیرخوارش را فراهم کرد.مصطفی را با تهمت به همدستی با ایرانیان علیه عثمانی متهم کردند و او را کشتند! مصطفی در سن سی و هشت سالگی مقام فرماندهی ناحیهٔ آماسیه را برعهده داشت و مورد علاقهٔ خاص‌ سپاهیان و مورد حسادت شاهزادگان دیگر بود اما در اثر نفوذ و بدگوئی خرم سلطان از چشم پدر افتاده‌ بود. صدراعظم رستم پاشا به سلیمان طوری وانمود کرد که مصطفی قصد غصب قدرت او را دارد و توانست فرمان قتل او را از سلیمان بگیرد. چند روز بعد از کشته شدن مصطفی، پسر دیگر سلطان سلیمان به نام شاهزاده جهانگیر (۱۵۵۳-۱۵۳۱ میلادی)، بر اثر علاقه شدید به مصطفی درگذشت و پسر مصطفی بنام محمد نیز برای آنکه بعدها به خونخواهی پدر برنخیزد مسموم شد و به قتل رسید.

از سوی دیگر، حملات متعدد سلاطین این سلسله به ایران (که البته با اقدامات تحریک امیز شاه اسماعیل) باعث کشتن و تبعید هزاران ایرانی شد. پس از این جنگ، باختر و شمال‌باختری ایران که شامل آذربایجان و تمام کردستان تا همدان بود، از ایران جدا شد و به دست عثمانی افتاد. این مناطق تا پیش از زمان شاه عباس کبیر از ایران جدا بود اما شاه عباس توانست بخشی از مناطق کردستان را با جنگ پس بگیرد. همچنین سپاه عثمانی شهر تبریز را نیز تصرف کرد اما به دلیل کمبود آذوقه مجبور به بازگشت شد و حکومت نو پای صفویه از نابودی حتمی نجات یافت. اعتراضات در ترکیه به خاطر «حریم سلطان» پخش سریال حریم سلطان، انتقادات و اعتراضاتی را در کشور ترکیه برانگیخت. تعجببرخی از بینندگان به آنچه ارائهٔ تصویری «نامحترمانه»، «شرم‌آور»، و «خوش‌گذران» از شخصیت تاریخی سلطان سلیمان می‌خواندند واکنش نشان دادند.

شورای عالی رادیو و تلویزیون ترکیه ادعا کرد که بیش از ۷۰٬۰۰۰ شکایت دربارهٔ این سریال دریافت کرده‌است و به شو تی‌وی اخطار داد تا به خاطر نمایش نادرست «حریم خصوصی یک شخصیت تاریخی» به صورت عمومی عذرخواهی کند. رجب طیب اردوغان، نخست‌وزیر ترکیه، نمایش این سریال را به دلیل «بد جلوه دادن تاریخ ترکیه به نسل جوان» کشور محکوم کرد. تعجبگروه‌های کوچک اسلام‌گرا و ملی‌گرا به نشانهٔ اعتراض مقابل استودیوی شو تی‌وی تجمع کردند اما سریال همچنان مخاطبان و علاقه‌مندان فراوانی دارد.