میراث رهاشده در ایستگاه اتوبوس+عکس

مهر: سنگ‌های تاریخی در شهرستان کازرون علاوه بر اینکه از هویت تاریخی برخوردارند دارای کاربریهایی نظیر سکوی ایستگاه اتوبوس، اجزای ساخت دیوار، نگهداری وسایل اضافی و.. نیز هستند. آثار تاریخی در هر جامعه‌ای نشان از هویت و میراث تمدنی آن جامعه دارد که نگهداری از آنها می‌تواند در معرفی هویت تمدنی یک سرزمین به دیگران موثر باشد. سنگهای تاریخی، بناهای باستانی و... از جمله مورادی هستند که می‌توانند همه و همه در جذب گردشگر و همچنین معرفی به نسل‌های دیگر نقش‌های بی‌بدیلی را ایفا کنند. اما در شهرستان کازرون فارس سنگ‌های تاریخی در گوشه و کنار شهر رها شده و حتی از آنها برای ایجاد سکوی اتوبوس استفاده می‌شود. در این رابطه عضو شورای مرکزی انجمن هم اندیشان جوان در گفت‌وگو با خبرنگار مهر گفت: صدها اثر سنگی مربوط به دوره‌های مختلف تاریخی در سطح شهرستان کازرون پراکنده شده‌اند بی آنکه از موهبت نمایش در موزه سنگ برخوردار باشند یا آنکه عزم و اراده‌ای برای جمع آوری کامل آنها و نگهداری اصولیشان در دستورکار باشد. محسن عباسپور افزود: بر اساس شواهد و مستندات متعدد تاریخی در شهرستان کازرون هم غارهای پیش از تاریخ ثبت شده در فهرست آثار ملی وجود دارد و هم شهرها و محوطه‌های تاریخی مربوط به دوران ساسانیان از جمله بیشاپور و سرمشهد و هم اینکه این شهرستان سابقه طولانی در تاریخ ایران پس از اسلام دارد. وی ادامه داد: از تمامی این دوره‌های تاریخی، آثار سنگی متعددی برجای مانده که تک تک آنها بخشی از اسناد هویتی امروز کازرون محسوب می‌شوند با این همه شرایط نامطلوب حفظ و نگهداری آنها به همراه پراکندگی گسترده این آثار در سطح کازرون موجب شده تا این اسناد هویتی به وضوح در معرض تخریب و آسیبهای جدی قرار بگیرند.

این فعال میراث فرهنگی اظهار داشت: بعضا این آثار که هر یک به عنوان برگی از تاریخ این سرزمین محسوب می‌شوند امروز به عنوان قطعات سنگی برای ساخت دیوارها، یا سکو برای نشستن در ایستگاه اتوبوس، یا نیمکت‌هایی برای قرار دادن برخی وسایل و... استفاده می‌شوند. وی تاکید کرد: مشخصا یکی از مناسب‌ترین راه‌ها برای حفاظت بسیاری از این آثار پرارزش تاریخی، جمع آوری آنها و نگهداریشان در محیطی مناسب است به گونه‌ای که هم در معرض عوامل فرسایشی قرار نگیرند و هم دست سودجویانی که همه ساله ضربات متعددی را به آنها وارد می‌کنند از این آثار کوتاه شود و از همه مهمتر پژوهش‌ها و مطالعات متمرکز بر روی آنها را تسهیل کند.

سنگ تاریخی برای ایستگاه اتوبوس

عباسپور گفت: بدون شک تعدد آثار سنگی در شهرستان کازرون و تنوع آنها که از دوران پیش از تاریخ شروع شده و به دوران اسلامی ختم می‌شود بدان حد است که برای این آثار سنگی موزه اختصاصی سنگ دایر شود. وی گفت: البته در این راستا سال گذشته اقداماتی هم انجام شد و بقعه شیخ امین الدین در شهر کازرون برای دایر کردن این موزه تصویب شد و فضاسازی‌های مربوط به آن هم تا حدودی انجام شد اما مدت‌هاست که کار ساخت موزه نیمه کاره به حال خود رها شده و آثار سنگی کازرون همچنان در معرض تخریب قرار دارند. عضو شورای مرکزی انجمن هم‌اندیشان جوان افزود: برای احداث این موزه به طور حتم هم سازمان میراث فرهنگی و هم اداره اوقاف و امور خیریه که آثار سنگی کازرون به نحوی مربوط به آنها یا زیر نظر آنها است، باید مشارکت داشته باشند اما هر دو این سازمان‌ها بنا به دلایل مختلف تاکنون اقدام منجر به نتیجه‌ای را در این خصوص انجام نداده‌اند.

وی با بیان اینکه اداره اوقاف با حمایت از تاسیس چنین موزه‌ای می‌تواند کمک شایان توجهی به حفظ و معرفی ده‌ها اثر سنگی برجسته‌ای که در موقوفات و بقاع متبرکه و سایر مکانهای مشابه پراکنده شده‌اند، کند، تاکید کرد: شیرهای سنگی که در شهرستان کازرون طی سالهای گذشته با هدفهای نابخردانه‌ای همچون یافتن گنج یا اسکلت و... شکسته و از بین رفته‌اند کم نیستند، گورنوشته‌های ارزشمند تاریخی در گورستانهای پراکنده در سطح کازرون که همچون صاحبان آنها آرام آرام به زیر خاک رفته یا حتی شکسته شده و از بین می‌روند و به دنبال آن ناگفته‌های تاریخی را نیز با خود می‌برند. وی گفت: با آنکه تاکنون بعضا اقدامات پراکنده‌ای برای جمع آوری آثار سنگی در دستور کار میراث فرهنگی قرار گرفته و تعداد معدودی از آثار سنگی جمع آوری شده با این وجود هم به دلیل کثرت آثار و پراکندگی آنها در سطحی گسترده و بعضا ادعای مالکیت برخی افراد بر روی آنها و هم به‌دلیل دنباله‌دار نبودن این اقدامات و مقطعی بودن آنها تا به امروز نتایج مطلوبی را در پی نداشته است. عباسپور افزود: پراکندگی آثار سنگی در کازرون تا بدان حد است که مثلاً هنگام گودبرداری برای احداث کولینگهای نیروگاه سیکل ترکیبی کازرون، گورنوشته‌ای با خط پهلوی از دل خاک بیرون آمد یا حتی اواخر سال گذشته یک گور نوشته دیگر با خط پهلوی در یکی از کوچه‌های شهر کازرون پیدا شد، با این حال این آثار نیز همچون صدها اثر مشابه دیگر از نعمت نمایش در موزه تخصصی سنگ بی‌بهره ماندند.

شکستن و رها شدن سنگ‌های تاریخی در نقاط مختلف

عضو شورای مرکزی انجمن هم اندیشان جوان ادامه داد: این یافته‌ها زنگ خطر و هشدار جدی برای دستگاه‌های ذی ربط است زیرا بیش از هر زمان دیگری لزوم ایجاد یک بانک تخصصی از آثار سنگی موجود در کازرون را بیان کردند با این وجود این موضوع تاکنون به هیچ وجه تحقق نیافته و در صورت تحقق هم می‌تواند تبدیل به یک مرکز مطالعاتی بر روی آثار سنگی باشد و هم تاریخ کازرون را در قالب موزه برای بازدیدکنندگان و علاقمندان به نمایش در آورد. وی گفت: گورنوشته‌های متعدد، ابزار و ادوات سنگی مربوط به حرفه‌های سنتی، شیرهای سنگی، پایه ستون‌های متعدد و... از جمله آثاری هستند که امروز در گوشه گوشه شهرستان کازرون، از نقاط شهری و روستایی گرفته تا سطح مزارع و باغ‌های این شهرستان پراکنده شده‌اند و بیش از هر زمان دیگری به توجه خاص مسئولان و دستگاه‌های ذی ربط برای جمع آوری، طبقه بندی و نگهداری اصولی نیازمندند.

عباسپور اظهار داشت: گرچه صدای شکسته شدن و از بین رفتن این سنگ‌ها ممکن است به گوش بسیاری نرسد، اما طنین این صداها لرزه‌های اسفناکی را بر پیکر هویت و فرهنگ ما می‌اندازد و اینها هشداری اساسی هستند که مشابه آن تقریبا در همه شهرستان‌های دیگر استان فارس نیز دیده می‌شود.