درد دل‌های یک کتاب‌فروش

مهر: پیش از این کتابفروشی‌ها با عواملی چون برف و باران، اجاره بها و برخی مسائل حاشیه‌ای به عنوان مشکل روبرو بودند اما از این به بعد علاوه بر دیگر مخارج یک مغازه کتابفروشی، ارقام قبوض آب، برق و گاز از عواملی هستند که کتابفروشی‌ها باید به جنگ آن‌ها بروند. فروشنده فروشگاه ققنوس در بازارچه کتاب، فروش ابتدای هفته را خوب ارزیابی می‌کند و می‌گوید: "از سه شنبه فروش افت کرد. بارندگی و حوادثی را که در این هفته گپیش آمد می‌توان علت این موضوع دانست. از شنبه تا دوشنبه میزان فروش رو به رشد بود اما از سه‌شنبه با افت مواجه شدیم و طی چند روز پایانی هفته به یک سوم فروش ابتدای هفته دست یافتیم." "سمفونی مردگان" این ماه پرفروش‌ترین کتاب این کتابفروشی بوده است. به علاوه "علائم حیاتی یک زن" و "رز گمشده" نیز این هفته خیلی خوب فروخته اند. رمان تازه "پسری مرا دوست داشت" نوشته بلقیس سلیمانی که به تازگی توسط انتشارات ققنوس منتشر شده است، نیز در کنار کتاب‌هایی چون "دیپلماسی فرهنگی" و "مفاهیم نظریه فرهنگی" که رویکردی دانشگاهی دارند، به فروش مناسبی دست یافته‌اند. از سری کتاب‌های تاریخی نیز، این هفته کتاب "تاریخ جاسوسی" در فروشگاه ققنوس پرفروش بوده است. در مجموع نسبت به هفته گذشته افت داشتیم فروشنده کتابفروشی مولی نیز معتقد است آمار فروش این هفته، در مجموع نشان‌دهنده یک افت است. این کتابفروش می‌گوید: "بارش باران و برف و حوادث اجتماعی تا حدودی در این مساله دخیل است. البته به نظر من از زمانی که قبض‌های جدید گاز صادر شده است، این افت اتفاق افتاده است. یعنی اگر عوامل مختلف را در افت فروش دخیل بدانیم، این عامل نیز به نوبه خود در کاهش فروش موثر است. نجومی شدن ارقام قبوض گاز طبیعتا از لحاظ روانی به فروشندگانی که با هزاران مشکل روبرو هستند، شک وارد می‌کند." "تاریخ اندیشه سیاسی در اسلام" و " در خدمت تخت طاووس" از عناوین پرفروش این هفته مولی هستند. "زیبایی شناسی چیست" و "دن کاسمورو" همچنان فروش بالایی دارند و "شبهای روشن" داستایوفسکی برخلاف افتی که در فروشش در کتابفروشی چشمه دیده می‌شود، همچنان در این کتابفروشی خوب می‌فروشد. کتاب‌های ارسطو و سقراط از مجموعه "شخصیت‌های تاثیر گذار" نیز در فروشگاه مولی به خوبی به فروش رفته است. این فروشنده می‌گوید: "یادداشت‌های آلبر کامو"، "تئاتر فلسفه" از میشل فوکو و "لطیفه" از فروید نیز از در لیست پرفروش‌هایمان هستند. کتاب‌های شعر نیز به طور عرفی فروش متوسطی دارند. مجموعه اشعار شاعران مشهور خوب می‌فروشد اما مجموعه شعر شاعران جوان و ناشناخته خوب نمی‌فروشد. فروشنده فروشگاه مولی در میان صحبت‌هایش می‌گوید: "می‌خواهم دردلی کنم. به نظرم یک خلاء قانونی در میان دوستان ناشر و کتابفروشمان وجود دارد. انتشارات طهوری کتاب "هشت کتاب" را برای مدت بیست و چند سال منتشر می‌کرد که جای خود را میان مخاطبان باز کرده بود. اما به محض تمام شدن مدت 30 ساله از انتشار این کتاب توسط نشر طهوری، 8 یا 9 ناشر این کتاب را چاپ کردند که متاسفانه چند ناشر از این گروه از ناشران قدیمی و باسابقه بودند." او ادامه می‌دهد: "درست است این کار قانونی است اما دوستانی که در این راسته سال‌ها کار کرده‌اند و رو در روی هم دارند نباید چنین کاری کنند. جالب است که پایان سال در میان آمار کتاب‌های چاپ شده چندین عنوان تکراری به چشم می‌خورد که توسط ناشران مختلف منتشر شده اند. مثلا تاریخ سه جلدی ایران باستان از مرحوم پیرنیا تا به حال توسط چندین ناشر چاپ شده است که کتاب‌ها هیچ فرقی با هم ندارند و فقط نام ناشرشان با هم تفاوت دارد." از ناشران قدیمی تعجب می کنم این کتابفروش می‌گوید: "بحثی نیست اگر ناشران تازه‌کار بخواهند این کتاب‌ها را تمرینی برای شروع کارشان قرار دهند اما من از ناشران باسابقه و قدیمی تعجب می‌کنم. این ناشران هم تولید بالا دارند و هم آثار فاخری را منتشر می‌کنند. به نظرم در این مورد یک خلاء قانونی وجود دارد." فروش کتابفروشی چشمه نسبت به هفته گذشته رشد چند برابری داشته و پرفروش‌ترین کتاب این هفته "شبانه ها" به فروشی معادل 227 نسخه در هفته رسیده است. در حالی که هفته های گذشته این رقم زیر 100 نسخه بود. رتبه دوم پرفروش های این هفته چشمه "شب ممکن" نوشته محمدحسن شهسواری است که 210 عنوان از آن در این مدت به فروش رفته است. "تهران در بعد از ظهر" نوشته مصطفی مستور نیز با فروش 204 جلد در این هفته مقام سوم را کسب کرد. اما بعد از سه کتاب نخست، شمار فروش دیگر کتاب‌ها به زیر 100 نسخه آمده است. "نگران نباش" و "احتمالا گم شده‌ام" هر دو با فروش 46 جلد رتبه چهارم را کسب کرده اند. "شبهای روشن" 41 نسخه و "قناری باز" نوشته حامد اسماعیلیون 36 نسخه فروخته است. جابه جایی عناوین پرفروش در جدول فروش هفتگی چشمه کاملا محسوس است. "شبهای روشن" ، "نگران نباش" و "احتمالا گم شده‌ام" که طی چند ماه گذشته در صدر جدول جا داشتند کم کم به پایین جدول می‌روند و دیگر کتاب‌هایی که به واسطه تازه چاپ بودنشان در قعر جدول بودند، اینک در حال صعود هستند. مجموعه شعر "قورماغه‌ای روی تیفال" از رضا خاتمی و "یوسف آباد خیابان سی وسوم" نیز به ترتیب توانستند به فروش 27 و 26 جلد در هفته دست پیدا کنند. افزایش قیمت قبوض آب، برق و گاز عاملی است که از این پس و با برداشتن یارانه‌ها فروشندگان کتاب در راسته انقلاب و کریم خان یا دیگر نقاط کشور باید با آن دست و پنجه نرم کنند و فروش هفتگی خود را با توجه به آن محک بزنند. فروش خالص کتابفروشی‌ها با نزدیکی عید نوروز رو به رشد ارزیابی می‌شود اما باید دید هزینه‌های فروشگاه‌های کتاب با توجه به نکات گفته شده از میزان فروش بیشتر می‌شود یا خیر.