اصغر فرهادی: شاید مدتی از ایران بروم

پارس توریسم: این روزها همه اخبار سینمای ایران تحت‌الشعاع موفقیت فیلم «جدایی نادر از سیمین» ساخته اصغر فرهادی در جشنواره برلین است. فرهادی به تازگی در گفت‌وگویی با روزنامه پرتیراژ آلمانی «دی ولت» روایت جالبی از ماجرای تردید در زمینه فیلمسازی‌اش در ایران یا در خارج بازگو کرده و در آن گفته گوش کردن موسیقی ایرانی باعث شد که تصمیم بگیرد هر چه زودتر برگردد و در ایران کاملاٌ فیلم دیگری بسازد. ماجرای شنیدن موسیقی ایرانی خبرنگار سایت دی ولت در بخشی از این مصاحبه از فرهادی پرسید: «ایدۀ ساخت فیلم در آشپزخانه‌ای در برلین به سراغتان آمد؟» و او در جواب گفت: «در ماه مارس اینجا بودم تا فیلم بسازم. روزی در آپارتمان دوستان، نزدیک آلکساندر پلاتس در آشپزخانه نشسته بودم که ناگهان از ساختمان بغلی موسیقی ایرانی شنیدم. برایم معلوم شد باید هر چه زودتر برگردم تا در ایران کاملاٌ فیلم دیگری بسازم.» لحظه‌شماری برای بازگشت به وطن این در حالی است که پیش از این فرهادی در گفت‌وگو با «اسکرین دیلی» در پاسخ به پرسش درباره علت فیلمسازی او در ایران گفت: «من در کشورهای خارجی نمی‌توانم برای طولانی مدت بمانم، همانطور که یک بار کیارستمی گفت: «تیم فوتبال هر طور که باشد در کشور خودش بهتر بازی می‌کند». شاید برای یک سال بتوانم در یک کشور بمانم ولی بالاخره همیشه نیاز دارم به اصل و ریشه خودم بازگردم، هرگاه در خارج از ایرانم، هر لحظه روز شماری می‌کنم بار دیگر به وطنم بازگردم.» او همچنین در گفت‌وگو با اسکرین دیلی درباره کارهای آینده خود گفته بود: «تصمیم دارم یک فیلم در خارج از ایران بسازم، شاید در برلین و شاید هم در جایی دیگر با یک تهیه‌کننده خارجی. ایده‌ای در ذهن من است که خیلی دور نیست و من همچنان به همان سبک قدیم خودم فیلم خواهم ساخت و این فقط یک پیشرفت خواهد بود. من اخیرا با چند تهیه‌کننده صحبت کرده‌ام و قسمت‌هایی از کار نیز انجام شده و با تهیه کننده فرانسوی برای ساخت این فیلم صحبت شده است.» «جدایی نادر از سیمین» مستقل ساخته شد فرهادی در بخش دیگری از مصاحبه خود با «دی ولت» درباره فیلم «جدایی نادر از سیمین» گفت: «این فیلم مستقل ساخته شده است. دولت به هیچ رو حمایت یا کمک مالی نکرد. هنر این است فیلم را جوری بسازیم که دولت اصلاٌ دلیلی برای سانسور نداشته باشد. دولت تاکنون دربارۀ فیلم من اظهار نظری نکرده، اما ممکن است این اتفاق بیفتد، آدم نمی‌داند.» ارزشگذاری نمی‌کنم «دی ولت» از فرهادی پرسید: «دقیقا چه کردید گرفتار سانسور نشوید» و فرهادی در جواب گفت: «نکتۀ اصلی این است که هیچ پیام یا بیانیه‌ای نمی‌دهم، ارزش‌گذاری نمی‌کنم و موضع نمی‌گیرم بلکه کاملاٌ به تماشاگر وا می‌گذارم که چه برداشتی می‌کند.» کارگردان فیلم تحسین شده «جدایی نادر از سیمین» در ادامه گفت: «همسرم پریسا بخت‌آور نیز کارگردان است و برای نمونه فیلم «دایرۀ زنگی» را ساخته است. ما در مدرسۀ عالی هنر با هم آشنا شدیم. او و بچه ها با من به برلین آمدند، زیرا فکر می‌کنیم شاید برای مدت کوتاهی در خارج زندگی کنیم.» «دی ولت» پرسید: «چه مدت؟». اصغر فرهادی در جواب گفت: «هنوز نمی‌دانم. سارینا، دختر ۱۲ سالۀ ما اینجا به مدرسه خواهد رفت. دختر دوساله‌مان به مهد کودک. من خودم بین برلین و ایران رفت‌و‌آمد می‌کنم. بنابراین این بحث را در فیلم که آیا باید به خاطر بچه‌ها به خارج رفت در واقعیت هم داشته‌ام. اول مخالف بودم. در این فاصله می‌بینم که خوب است اگر بچه‌ها بتوانند راه‌های جدید را بروند.»