"شيشه" ارزان شد!

جام جم: در اتاق مسوولان ستاد مبارزه با مواد مخدر نمودارهايي وجود دارد كه نوسانات‌ شان نشان مي‌دهد قاچاقچيان مواد مخدر به همه محصولات‌شان بجز ترياك، چوب حراج زده‌اند؛ به طوري كه قيمت شيشه نسبت به سال گذشته به يك دهم و قيمت كراك به يك سوم رسيده است. بر خلاف بسياري از كالاهاي معمولي كه تغييرات قيمت آنها در سال جاري روندي صعودي داشته است، مواد مخدر از اين قاعده پيروي نمي‌كند و بررسي‌هاي ميداني در اين حوزه از كاهش شديد قيمت اين نوع مواد حكايت دارد. براي مثال براساس گزارشي منتشر نشده در ستاد مبارزه با مواد مخدر، هم‌اكنون هر گرم شيشه، كراك و هروئين در كشور، با قيمت‌هايي تقريبا مشابه هم، حدودا 8 هزار تومان فروخته مي‌شوند حال آن‌كه در سال گذشته قيمت هر گرم شيشه حدود 85 هزار تومان و قيمت هر گرم كراك و هروئين حدود 24 هزار تومان بود، اعداد و ارقام را ديديد؟ به نظرتان اين يك حراج واقعي نيست؟! اما اين حراج ناخوشايند شامل همه انواع مواد مخدر نمي‌شود و گرچه قيمت شيشه، كراك و هروئين كاهش يافته اما قيمت ترياك به شدت افزايش داشته است. به طوري كه به گفته طه طاهري، قائم‌مقام دبيركل ستاد مبارزه با مواد مخدر، قيمت يك كيلو ترياك نسبت به سال گذشته حدود 5 برابر بيشتر شده است. امسال بدتر از سال‌هاي گذشته كاهش قيمت مواد مخدر تنها مربوط به امسال نيست و تقريبا از حدود 4 سال پيش آغاز شد و مسوولان بارها درباره آن ابراز نگراني كردند به گونه‌اي كه در سال 88، حسين ذبحي معاون قضايي دادستان كل كشور اعلام كرده بود ميانگين قيمت مواد مخدر حدود 10 درصد كاهش يافته است. در اين سال، ميزان كشفيات محموله‌هاي مواد مخدر نيز بيشتر شد كه نشان مي‌داد قاچاقچيان در قاچاق مواد مخدر جسورتر شده‌اند. تحليل اين مسوول آن بود كه به دليل تصويب نشدن اصلاحيه قانون مبارزه با مواد مخدر، مجازات‌هاي در نظر گرفته شده براي قاچاقچيان از بازدارندگي لازم برخوردار نيست، اما آنچه باعث شده است امسال كاهش قيمت‌ها براي مسوولان نگـران كننده‌تر باشد، شتــاب گرفتن بي‌سابقه اين روند نسبت به سال‌هاي گذشته است. حراج هوشمندانه هرچند آمارهاي غيررسمي شمار معتادان را دست‌كم 4 ميليون نفر در كشور اعلام مي‌كند، اما آخرين آمار رسمي ارائه شده به سال 86 برمي‌گردد كه از سوي دكتر حسن رفيعي، رئيس سابق مركز تحقيقات سوءمصرف و وابستــگي به مواد مخدر موسسه «داريوش»، يكي از مجريان طرح ارزيابي سريع وضعيت اعتياد در كشور اعلام شده است. به گفته او آخرين آمار حاكي است يك ميليون و700 هزار نفر در كشور معتاد هستند.همچنين بر اساس گفته‌هاي اين كارشناس، معتادان كشور هر ماه از يكهزار تا 5 ميليون تومان را صرف اعتياد مي‌كنند. پس از ارزيابي سريع از وضعيت اعتياد در كشور در سال 86، آمارگيري مجددي از شمار معتادان صورت نگرفت و به همين دليل هنوز اين آمارها در تحليل‌ها مورد استفاده قرار مي‌گيرند. اما حتي اگر اين آمارها از 3 سال پيش تا امروز تغييراتي كرده باشند، مسلما اين تغييرات در جهت كاهش شمار معتادان نبوده و جمعيت آنها بيشتر شده است. سردار احمدي‌مقدم نيز بر اين نكته اذعان دارد. او مي‌گويد: آخرين آمار سال 86 از شمار معتادان حاكي است حدود يك ميليون و 200 هزار نفر در كشور معتاد هستند. ما اين اعداد و ارقام را يادآوري كرديم تا به شما نشان دهيم جمعيت هدف قاچاقچيان موادمخدر، قشري وسيع هستند كه براي مصرف روزانه موادشان، تن به آب و آتش مي‌زنند، پول خرج مي‌كنند و مسلما اگر ماده مخدر ارزان تري پيدا كنند كه نشئگي بيشتر داشته باشد در عوض كردن ماده مصرفي شان درنگ نمي‌كنند و شيوه مصرف‌ خود را تغيير مي‌دهند. از سويي ديگر هيچ حراجي براي فروشنده بي منفعت نيست و چه بسا گاهي چوب حراج زدن به يك كالا، سودي كلان تر نصيب فروشنده مي‌كند اما آيا سرعت گرفتن روند كاهش قيمت موادمخدر پرخطر مثل شيشه و كراك نسبت به كم‌خطرهايي مانند ترياك پيرو همين اصل است؟ توطئه اي براي افزايش مشتري قائم مقام دبيركل ستاد مبارزه با موادمخدر در گفت وگوي اختصاصي با «جام‌جم» در پاسخ به اين پرسش مي‌گويد: براي تحليل كاهش قيمت شيشه و كراك بايد آن را در كنار گزينه افزايش قيمت ترياك بسنجيد تا به نتيجه برسيد. او با استناد به اين مقايسه توضيح مي‌دهد: هروئين بسيار خالص كه كراك ناميده مي‌شود و هروئين معمولي، جزو مشتقات ترياك محسوب مي‌شوند و توليدكنندگان موادمخدربراي تبديل مرحله به مرحله ترياك به هروئين هزينه صرف مي‌كنند. از سويي ديگر ماده مخدر صنعتي شيشه نيز گرچه از مشتقات ترياك نيست، براي توليدش از پيش سازهاي شيميايي خاص استفاده مي‌شود كه تهيه آنها و تركيب‌شان با هم در آزمايشگاه، براي توليد‌كنندگان آن پر هزينه است. گفته‌هاي طاهري، گواهي بر اين موضوع است كه به شكلي منطقي، هزينه تمام شده براي توليد هروئين و شيشه، بسيار بيشتر از هزينه صرف شده براي توليد ترياك است و به اين ترتيب طبيعتا ترياك بايد قيمتي ارزان و بقيه اين مواد قيمتي گران داشته باشند اما چرا اين معادله كاملا برعكس شده است؟ به عقيده طاهري دليل وضعيت كنوني بازار موادمخدر، تلاش قاچاقچيان براي افزايش شمار مشتريان شان از طريق سوق دادن معتادان موادمخدر كم خطر به پرخطر و از سويي ديگر شكار نسل جواني است كه هزينه زيادي براي خريد موادمخدر ندارند. تبليغات گمراه كننده او علاوه بر قيمت ارزان اين مواد، تبليغات گمراه‌كننده مربوط به آنها را نيز در افزايش طيف مصرف‌كنندگانشان بي‌تاثير نمي‌داند. منظور طاهري از تبليغات گمراه‌كننده، ترويج شايعات غيرواقعي از سوي قاچاقچيان درباره انواع جديد موادمخدر است كه بهترين مثالش معرفي كراك به عنوان برگ كوكائين در سال‌هاي نخست ارائه آن به بازار مصرف و تاكيد توليدكنندگان موادمخدر شيشه درباره معتاد نشدن به آن حتي پس از چند بار استفاده يا معرفي آن به عنوان داروي لاغري يا بدنسازي است. قائم مقام دبيركل ستاد مبارزه با موادمخدر ابراز اميدواري مي‌كند كه اجرايي كردن اصلاحيه جديد قانون مبارزه با موادمخدر و برخوردهاي قاطع با قاچاقچيان دانه‌درشت در ملا عام، ترفند قاچاقچيان و توليد كنندگان موادمخدر را براي افزايش مشتريان موادمخدر پرخطر خنثي كند اما شواهد نشان مي‌دهند باوجود تصويب اين اصلاحيه و اجرايي كردن آن، هنوز هم قيمت شيشه، هروئين و كراك سيري نزولي دارد كه ثابت مي‌كند قاچاقچيان از دام‌گستردن براي جذب مشتري دست‌بردار نيستند و بعيد نيست آمارگيري بعدي از وضعيت اعتياد در كشور آبستن اخباري ناخوش از شمار معتادان باشد. بنابراين خانواده‌ها بايد بيشتر مراقب جوانان و نوجوانانشان باشند، چرا كه قاچاقچيان براي آنها دام گسترده‌اند. در عين حال ، اميد مي‌رود با اجراي قاطعانه قانون جديد مبارزه با موادمخدر كه براي قاچاقچيان شيشه و موادمخدر صنعتي مجازات اعدام در نظر گرفته است، از افزايش شمار معتادان كشور كم شود.