پایتخت و تهرانی ها ؛ قربانیان کارزار دولت

ماجراي پيشنهاد واگذاري مديريت مترو به دولت، انتخاب شهردار از سوي وزير كشور، احداث منوريل، تضعيف جايگاه شوراي شهر و مديريت شهري در لايحه برنامه پنجم توسعه و لايحه هايي كه گاه و بي گاه به مجلس ارسال مي شود نمونه هايي از تلاش دولتي ها براي گسترده تر شدن حوزه فعاليت شان است. به گزارش خبرنگار اجتماعی «فردا» ، تلاش هايي كه با وجود تاكيد قانون بر احیای مدیریت واحد شهری و لزوم اجرايي شدن اصل 44 قانون اساسي همچنان دولت با شدت پيگير آن است تا بتواند سايه فعاليت و حوزه اختياراتش را در شهرداري ها نيز گسترش دهد و به این ترتیب شهر تهران را به محلی برای کارزار با مدیریت شهری تبدیل کرده است . اما ماجرا به اينجا ختم نمي شود و دولت حالا دو طرح جديد را در دست اجرا دارد، طرح هايي كه گاه گاه از سوي مقام مسوولي اجرايي شدنش تكذيب مي شود ولي همچنان اصل ماجرا پابرجاست. دولت در آخرين اقدام مي خواهد شهر ري را به بهانه احقاق حقوق مردمش از تهران جدا كند. از سوي ديگر طرحي در هيات دولت نيز مطرح شده كه بر اساس آن تهران براي اداره بهتر به فرمانداري هاي كوچك كه شامل يك يا دو منطقه شهرداري است، تبديل خواهد شد. اما ماجراي اين دست اندازي ها از كجا اغاز شده و چرا دولت اين چنين به شهرداري ها و به وي‍ژه شهرداري تهران علاقه مند شده است. مترو در اختيار دولت اما ماجراي حضور شهردار سابق تهران در نحوه اداره شهر با كوچ او از بهشت خاتمه نيافت و وي بعد از حضور در بالاترين مقام اجرايي كشور همچنان در مورد اداره شهر ها به ويژه تهران نظر پراكني مي كرد. در يكي از اين نظردهي ها بود كه شهردار سابق تهران پيشنهاد داد تا مديريت مترو با ديگر به دولت واگذار شود تا اين سيستم حمل و نقلي زير نظر دولت در تهران و كلان شهرها گسترش يابد. البته رييس جمهوري نه به اين نحو كه با زير سوال بردن مديريت فعلي متروي تهران اين پيشنهاد را مطرح كرد. براي زمينه سازي مطرح شدن چنين پيشنهادي كه در عمل نيز به جايي نرسيد، تيمي از دولت از نحوه مديريت شهرداري و شخص مدير مترو انتقاد كردند تا در نهايت رييس جمهوري در گفت و گوي تلويزيوني اين پيشنهاد را مطرح كرد. بر اساس قانون مصوب مجلس مديريت مترو در دهه 70 از دولت و وزارت كشور جدا شد و به شهرداري ها واگذار شد ولي بر اساس همين قانون دولت موظف است تا 50 درصد از بودجه عمراني مترو و يك سوم از هزينه بليت مترو را به عنوان يارانه بليت به شهرداري ها بپردازد. با مطرح شدن است پيشنهاد و مقاومت ها و مخالفات هايي كه با آن شد، دولت يك قدم عقب نشست ولي از انجايي كه گلوگاه بودجه اي مترو را در دست داشت ، بر اين بخش از مترو فشار وارد كرده و از پرداخت بودجه مترو و اعتبارات مصوب آن نظیر 1میلیارد دلار صندوق ذخیره خودداری کرده است . منوريلي كه برچيده شد داستان منوريل ديگر براي همه آشنا است، اگر روزي و روزگاري وقتي از واژه منوريل استفاده مي كردي مخاطب با تعجب به تو نگاه مي كردف ولي اكنون مي دانند كه اين وسيله حمل و نقلي محبوب شهردار پيشين تهران بوده و تمام تلاش خود را براي راه اندازي آن در تهران انجام داد. تلاش هايي كه بي نتيجه ماند و در نهايت ستون هاي منوريل كه براي چندين سال مزاحم شهروندان غرب تهران بودند در نوروز امسال از پايه برچيده شدند. حالا رييس جمهوري با كمك وزير كشور منوريل را به قم برده است ولي خبرهاي خوشي نيز از آن به گوش نمي رسد و معلوم نيست که منوريل قم در كدام پيچ مانده است. احمدي نژاد قصد داشت تا منوريل را سيستمي همطراز با مترو كرده و به وسيله آن شمال و جنوب و غرب و شرق تهران را به هم بدوزد، خوابي كه هيچ گاه تعبير نشد هرچند بهانه ای شد برای آنکه مترو در دایره بی توجهی دولت قرار بگیرد. لايحه برنامه پنجم توسعه و نگاه بي اهميت دولت به مديريت شهري لايحه برنامه پنجم و نوع نگاهي كه در آن دولت به شهرداري ها و مديريت شهري داشت نيز يكي از نقاط تقبل دولت و شهرداري است، به طوري كه در اين لايحه علاوه بر حذف ماده مربوط به مديريت واحد شهري، موادي گنجانده شده بود كه در ان دولت سعي داشت تا حمل و نقل عمومي درون شهري را از شهرداري ها گرفته وب ه وزارت كشور واگذار كند. از سوي ديگر در بند ديگري از اين لايحه تعيين عوارض شهري از شوراهاي شهر سلب و به مجلس واگذار مي شد. تغيير در نحوه تشكيل شوراهاي شهر و روستا در مناطق آزاد و واگذاري برخي از امور شهري به استانداري نيز از ديگر مواردي بود كه دولت سعي كرده با طرح آن در لايحه برنامه پنجم توسعه اختيارات خود را افزايش داده و از اختيارات و وظايف شوراي شهر و شهرداري ها بكاهد. اما با رايزني هايي كه صورت گرفت در نهايت مجلس لايحه را به شكلي تصويب كرد كه در نهايت اين موارد از لايحه حذف شد و هر جند قدمي رو به جلو براي افزايش اختيارات شوراها و شهرداري ها انجام نشد ولي در نهايت بازگشت به عقبي هم صورت نگرفت. اداره تهران با ده ها فرمانداري داستان اختلافات دولت و شهرداري تبديل به كتابي چند جلدي شده است، چرا داستان پاياني ندارد و دولت به هر نحوي سعي دارد تا نظارت خود بر شهرداري ها را افزايش دهد، در همين راستا است كه در اوايل امسال طرحي را در هیات دولت به تصویب رسانده و ابلاغ كرد که براساس ان مجموعه شهری تهران به ریاست رییس جمهور یا معاون اول وی در تهران ایجاد مي شود. به گزارش «فردا» البته انگیزه اصلی از ایجاد چنین مجموعه ای، مدیریت یکپارچه شهر و سیاستگذاری واحد در امور شهری عنوان شده است تا تهران و شهرهای همجوار آن تحت لوای یک سیستم واحد اداره شده و تصمیماتی که برای مجموعه مدیریتی تهران گرفته می شود در یک راستا باشد. اما در دل طرح مجموعه مدیریت تهران، طرحی در حال پیگیری است که به نظر بسیاری از کارشناسان و مسوولان در واقع بازگشت به عقب و نابودی مدیریت نوپای شهری و نهاد شوراها است. بر این اساس شنیده شده که دولت لایحه ای را در دست تهیه دارد تا برای مناطق 22 گانه شهرداری تهران، فرماندار منصوب کند تا این فرمانداران بر روال انجام کار در تهران نظارت داشته باشند. بر اساس اطلاعات موجود رييس جمهوري و وزارت کشور قصد دارند به جاي 22 شهردار ، 22 فرماندار در تهران منصوب کنند تا مديريت جامع در مجموعه استان پياده شود. وضعيت بحراني تهران دليل اصلي براي مطرح شدن چنين طرحي در هيات دولت و وزارت کشور عنوان شده است، بنابراين دولت تصميم گرفته تا براي خروج از بحران هايي مانند آلودگي هوا و ترافيک تهران را به بيست و دو فرمانداري تقسيم کند. البته در جلسه اي که مسوولان استانداري با وزير کشور داشته اند عنوان شده، به دليل موانع و مشکلات، فعلا لازم است تا هر دو منطقه تبديل به يک فرمانداري و نتيجتا شهر به يازده فرمانداري تقسيم شود. هر چند فعلا خبري از اجراي اين طرح نيست ولي دولت با وجود گذشت ماه ها از طرح شدن اين موضوع هنوز هيچ تكذيبي از سوي دولتي ها صورت نگرفته است.

دولت قصد دارد تا ري را كه رييس شوراي شهر از ان به عنوان قلب و قبله تهران مي نامد را از تهران جدا كند. اين طرح بنا به گفته دولتي ها سال هاي پيش در مجلس به تصويب رسيده ولي حالا دولت قصد دارد تا قانون گذشته را به اجرا در آورد. به گزارش سرویس اجتماعی «فردا» ، دولت عنوان مي كند ري با داشتن درآمد زيادي كه اكثرا از محل عوارض كارخانه هاي اطراف به دست مي آيد كمتر مورد توجه شهرداري تهران واقع شده اين در حالي است كه بنا به امار رسمي كه از سوي شهرداري تهران ارائه شده، درآمد منطقه 20 شهرداری 35 میلیارد تومان است و شهرداري امسال برای شهر ري 300 میلیارد تومان بودجه در نظر گرفته شده است. جدايي ري از تهران مخالفان و موافقاني دارد، تيري از كمان رها شده و بايد ديد باز هم به خطا خواهد رفت يا اين بار براي اولين بار بر وسط سيبل جاي گرفته و دولتمردان را از تجزیه پایتخت خشنود می سازد.

گرچه شهر تهران دروازه ورود شهردار سابق تهران به دولت شد ، ولی با گذشت بیش از 5 سال از عمر دو دولت محمود احمدی نژاد ، این پایتخت و شهروندان آن بوده اند که قربانی نگاه رقیب پندار دولت به مدیریت شهری شده اند. طرح های دولت و تصمیمات آن تا کنون نه تنها باری از دوش مدیران شهری و ساکنین پایتخت بر نداشته است بلکه بر مصائب پر شمار بر جای مانده از گذشته نیز افزوده است ، پرداخت نشدن بودجه های مصوب مترو ، حاشیه سازی برای پروژه های عمرانی شهری ، محدود کردن دایره اختیارات و عملکرد مدیریت شهری و تمام آنچه از نظر گذشت گوشه ای از کارزار دولتمردان و شهر تهران بوده است . و در این بین پایتخت و تهرانی ها هستند که در نقش قربانیان اصلی این کارزار حضور دارند و باید با ترافیک و هوای آلوده و متروی شلوغ و آینده روبه مرگ این شهر کنار بیایند.