فروشگاههای کتاب در خواب زمستانی

مهر: چهارمین هفته از فصل سرما در حالی شروع می‌شود که افت شدید فروش در کتابفروشیها فروشندگان را به تنگ آورده است. فروشندگانی که این هفته در تهیه این گزارش با خبرنگار مهر صحبت کردند همگی از فروش کم و حضور اندک مراجعه‌کنندگان به فروشگاههای خود گفتند. آمار و ارقام و میزان موفقیت کتابهایی که در این گزارش از آنها نام برده می‌شود نسبی بوده و به معنای فروش چشمگیر آنها نیست بلکه کتابهای پرفروش از میان کتابهای به فروش رفته در این هفته معرفی می‌شوند. این هفته بیشترین فروش کتابفروشی امیرکبیر در خیابان انقلاب به کتابهای راهنمای کتب درسی اختصاص داشت. فروش رمان در این فروشگاه بسیار محدود ارزیابی شد و تاریخ، روانشناسی و فلسفه بعد از کتابهای راهنمای درسی بیشترین میزان فروش را داشتند. کتابهای ادبی و تحلیلی ادبیات نیز فروش متوسطی داشتند. سه گانه اشعار فاضل نظری و اشعار مولانا نیز فروش مقبولی داشتند. مسئولان فروشگاه امیرکبیر موفق شدند حدود 10 جلد از کتاب "نقش شیعه در فرهنگ و تمدن اسلام و ایران" نوشته علی‌اکبر ولایتی را با توجه به قیمت بالای این کتاب در این هفته به فروش برسانند. "عبرتگاه تاریخ" نوشته اسماعیل آذر نیز از دیگر عناوین پرفروش این کتابفروشی در هفته جاری است. مسئول فروش فروشگاه ققنوس در بازارچه کتاب برای فروش این هفته تعبیر" وحشتناک " را به کار می‌برد و می‌گوید: می‌توان گفت فقط روز چهارشنبه راسته انقلاب تعدادی مراجعه کننده به خود دیده است. نمی‌دانم دلیل خلوتی بیش از حد این هفته چه بوده است. شاید برف و باران مانع رفت و آمد مشتریها بوده است. به نظر می‌آید کتابفروشیها در یک خواب زمستانی فرو رفته اند. رمان خوب نمی‌فروشد او می‌‌گوید: وضعیت فروش رمان اصلا مناسب نیست. تنها کتابهایی که در این عرصه فروشی داشتند "نگران نباش" نوشته مهسا محب‌علی، "سمفونی مردگان" نوشته عباس معروفی، " شاخ" نوشته پیمان هوشمندزاده و "احتمالا گم شده ام" نوشته سارا سالار بودند که فروش حداکثری آنها حدود 8 جلد در هفته بود. این مسئول فروشگاه ققنوس ادامه داد: کتابی به نام " تشکلهای جهانی" داشتیم که به فروشی حدود 8 جلد رسید. کتاب دیگری با نام " دیپلماسی فرهنگی" که با توجه به اینکه اولین مرتبه عرضه آن بود به فروش قابل قبولی رسید. در کل می‌توان رده بندی فروش موضوعی کتابهای فروشگاه ققنوس را به ترتیب موضوعات تاریخی، علوم اجتماعی و سیاسی، فلسفه، ادبیات کودک و رمان دانست. با وجود افت محسوس فروش رمان در برخی فروشگاهها، بیشترین سهم فروش کتابهای کتابسرای نیک متعلق به رمانهای خارجی است. " دیدن دختر صد در صد دلخواه" نوشته هاروکی موراکامی با فروش حدود 17 جلد در صدر لیست فروش این کتابفروشی قرار دارد. "شبهای روشن" اثر داستایوفسکی، "شرم نوشتن" نوشته روبرتو بولانیو، "یوزپلنگانی که با من دویدند" نوشته بیژن نجدی و "رز گمشده" اثر سردار ازکان با ترجمه بهروز دیجوریان رتبه‌های بعدی پرفروشهای این هفته کتابسرای نیک هستند. یکی از مسئولان فروش کتابسرای نیک می‌گوید: سه‌گانه اشعار فاضل نظری برای چندمین هفته پیاپی فروش خوبی داشت. "احمق ما مرده‌ایم" نوشته رسول یونان، " احتمالا گم شده‌ام" نوشته سارا سالار،‌ "روی ماه خداوند را ببوس" نوشته مصطفی مستور، "همخونه" نوشته مریم ریاحی و نمایشنامه " مهمان ناخوانده اشمیت" از دیگر عناوین پرفروش این کتابفروشی هستند. رمان خارجی، شعر، رمان ایرانی و نمایشنامه به ترتیب موضوع کتابهای پرفروش کتابسرای نیک در این هفته هستند. این هفته هر روز جمعه بود میزان فروش هفتگی فروشگاه انتشارات مولی توسط مسئولان این کتابفروشی بسیار بد توصیف شد. یکی از مسئولان فروش در این کتابفروشی ضمن اعلام نارضایتی از فروش این هفته گفت: تمام روزهای هفته مانند روزهای جمعه بود و هرچند ساعت یک بار شاهد حضور یک مراجعه‌کننده در فروشگاه بودیم. او می‌گوید: مجموعه چندجلدی "یادداشت‌های آلبر کامو" و "شبهای روشن" داستایوفسکی این هفته فروش خوبی داشتند. دو کتاب " از نشانگان خود لذت ببرید" و "خشونت" نوشته اسلاوی ژیژک و "تئاتر فلسفه" نوشته میشل فوکو نیز به نسبت وضع موجود فروش قابل قبولی داشتند. در کل کتابهای فلسفی و رمان در صدر فروش موضوعی فروشگاه مولی قرار دارند و دیگر عناوین و موضوعات به ندرت به فروش رفتند. این هفته در میان کتابهای شعر، کتابهای اشعار احمد شاملو فروش خوبی داشتند. هر کتاب 500 تومان بعد از ظهر یکی از روزهای پایانی هفته در خیابان کریمخان زند قدم می‌زنم که برف ملایمی باریدن می‌گیرد. یک کتابفروشی توجهم را جلب می‌کند اما نه ویترین آن. در بیرون فروشگاه مجموعه ای از کتابهای قدیمی را که برای عاشقان کتاب خصوصا کتابهای قدیمی ارزش زیادی دارند روی زمین گذاشته و بالای آنها کاغذی چسبانده شده است که روی آن نوشته شده است: هر کتاب 1000 تومان.البته عدد 1000 در این نوشته خط خورده و کنار آن عدد 500 نگاشته شده است. اما در میان این کتابهای درهم و ارزان ، اثر چشمگیری خودنمایی نمی کند و تنها برف است که با آنها به گفتگو می‌پردازد... برف کمی جان می‌گیرد که به کتابفروشی چشمه می‌رسم. "شبهای روشن" داستایوفسکی که هفته های پیش در صدر جدول پرفروشهای این کتابفروشی بود اینک به صدر جدول آمده است. فروشگاه نشر چشمه این هفته 74 جلد از کتاب "شبهای روشن" را به فروش رسانده است. چشمه از "احتمالا گم شده ام" سارا سالار 50 جلد و از "کلاغ های قیطریه" بهنوش بختیاری 38 جلد در این هفته فروخته است. "یوسف آباد خیابان سی وسوم" نوشته سینا دادخواه با 33 جلد، "نگران نباش" نوشته مهسا محب‌علی با 28 جلد، "چهل سالگی" نوشته ناهید طباطبایی با 27 جلد، " رام کننده" نوشته محمدرضا کاتب، "شبانه‌ها: پنج داستان موسیقی و شب" نوشته کازئو ایشی گورو با ترجمه علیرضا کیوانی نژاد و "دو کام حبس" نوشته مریم منصوری با 22 جلد فروش دراین هفته دیگر کتابهای پرفروش این کتابفروشی هستند. دیگر فروشگاه کتابی که فضای بزرگ و مناسبی دارد کتابفروشی نشر ثالث است که به گفته مسئولان آن خلوت ترین روز‌های خود را می‌بیند. یکی از مسئولان فروش فروشگاه ثالث فروش این هفته را بدتر از هفته‌های پیش توصیف کرد و گفت: فقط سه‌شنبه شب بود که فروشگاه کمی شلوغ شد. او برای صحبت و معرفی کتابهای پرفروش هفته در میان قفسه‌های کتاب حرکت می‌کند و با رسیدن به بخش شعر توقف می‌کند: مجموعه کتابهای شعر ما کامل است. این هفته وضعیت فروش شعر بهتر از قبل بود.اما در بخشهای دیگر خبر چندانی نبود. کتابهای رسول یونان در عرض چند روز تمام می‌شود او می‌گوید: سه گانه فاضل نظری قبلا بهتر می‌فروخت. "خنده در برف" و"کبریت خیس" دو مجموعه شعرعباس صفاری این هفته خوب فروختند. "خطاب به پروانه‌ها" از رضا براهنی، "الف تا ی" از علی اسداللهی، "راستی چرا؟" از پابلو نرودا با ترجمه احمد پوری و " من یک پسر بد بودم" سروده رسول یونان دیگر کتابهای شعر پرفروش این هفته بودند. کتابهای رسول یونان خیلی خوب به فروش می‌رود و قفسه آن هر دو روز خالی می‌شود. این فروشنده ادامه داد: حدود 15 جلد نیز از "تو و جاده همدستید" اثر کیوان مهرگان در این هفته به فروش رفت. فروش داستان و رمان این روزها بسیار افت کرده است. به عنوان مثال رمانهایی که نشر چشمه منتشر می‌کرد خوب فروش می‌رفت اما مدتی است که فروش این رمانها افت محسوسی پیدا کرده است. کتابفروشی ثالث کتابهای "جهان هولوگرافیک" ترجمه داریوش مهرجویی و "قدرت" اثر راندر برن را به عنوان پرفروشهای روانشناسی معرفی می‌کند. "زنانی که از زیر مقنعه کلاهداری نموده‌اند" از منصوره اتحادیه، "دوران قاجار" نوشته ونسا مارتین با ترجمه افسانه منفرد و "استالین، دربار سرخ تزار" نوشته سایمن سیبیگ مانتیفوری با ترجمه بیژن اشتری نیز از پرفروشهای تاریخی این هفته این فروشگاه هستند. به نظر می‌رسد با آمدن موج سرمای شدید و نمایش تصویری خشن از زمستان، بازار فروش کتاب نیز وارد فاز خواب زمستانی شده و نسبت به هفته‌های پیش نزول شدیدی داشته است. شاید بیداری از این خواب زمستانی تا اردیبهشت سال آینده و برپایی نمایشگاه بین المللی کتاب تهران طول بکشد که البته چنین امری همت مسئولان برپایی نمایشگاه را می‌طلبد.