پرستاران همچنان گرفتار وعده‌های تحقق نیافته

نتایج پژوهشها نشان می دهد 76 درصد پرستاران در معرض انواع آسیبهای شغلی قرار دارند. به گزارش خبرنگار اجتماعي «فردا»، پرستاران به عنوان پیشگامان نظام سلامت کشور، بیشترین آسیب ناشی از خدمت به بیماران را به جان می خرند اما همواره مورد بی مهری تصمیم گیران کلان کشور قرار دارند. به طوری که تا کنون هر آنچه گفته شده و تصویب گردیده است، اغلب در حد وعده باقی مانده و روی کاغذ آمده است. هر پرستار به طور متوسط دو تا چهار بار در سال دچار گزش ناشی از سر سوزن می شود که ممکن است این سوزن آلوده به بیمار مبتلا به هپاتیت و... باشد. همچنین نتایج این مطالعات زمانی از اهمیت بیشتری برخوردار می شود که بدانیم 60 درصد پرستاران کشور بدون وسایل حفاظتی مثل دستکش مخصوص و... مشغول کار هستند. کار در محیطهای سخت و طاقت فرسای بیمارستانها باعث شده اغلب پرستاران دچار افسردگی و مشکلات روحی شوند. این تهدیدات و خطرات که سلامت جسم و روح پرستاران را تهدید می کند، باعث شد مجلس شورای اسلامی با تصویب قوانین مختلفی، به حمایت از جامعه پرستاری برخیزد. زیرا، مشکلات پرستاران و کمبودهایی که نیروهای بالینی نظام سلامت کشور با آنها مواجه اند، در نهایت سلامت بیماران را تهدید می کند. از همین رو، لازم بود که قوه مقننه برای حمایت از جامعه پرستاری کشور و کاستن از بار سنگین مشکلاتی که بر دوش پرستاران افتاده است، قوانینی را تصویب کنند تا بتواند تا حدود زیادی جامعه پرستاری را به ادامه خدمت در این حوزه ترغیب و تشویق کند. بالا بودن ساعت کار از یک طرف و کمبود نیرو از سوی دیگر باعث شده شغل پرستاری در ایران به عنوان پرمخاطره ترین شغل تلقی شود به طوری که اغلب پرستاران به ویژه در بخشهای ویژه قبل از اینکه به دوران بازنشستگی برسند، دچار بیماریهای جسمی و بعضا روحی می شوند. محمد شریفی مقدم دبیرکل خانه پرستار با اشاره به گزارشهای مستند از بررسی وضعیت جسمی و روحی پرستاران گفت: به طور متوسط 64 درصد پرستاران دچار کمر درد هستند که این وضعیت در بخشهای ویژه بیمارستانی به 75 درصد و در بخش کودکان نیز به 82 درصد می رسد. کار در شیفتهای مختلف در حرفه پرستاری اجتناب ناپذیر است و همین مسئله موجب بروز اختلال در سلامت جسمی و روحی پرستاران می شود. به طوری که نتایج بررسیها نشان می دهد 82 درصد پرستاران از ناکافی بودن خواب خود شکایت دارند. 67 درصد پرستاران دچار اختلال در کیفیت خواب و 58 درصد نیز در سیستم خواب خود اختلال دارند. شاید اولین گام در مسیر حمایت از حرفه پرستاری، باز می گردد به تهیه طرح تعرفه گذاری خدمات پرستاری که استارت آن از سال 1384 زده شد و سرانجام در مرداد ماه سال 1386 به تصویب رسید و قرار شد ظرف مدت 6 ماه بعد از تصویب، آیین نامه اجرایی با همکاری وزارتخانه های بهداشت و رفاه و سازمان نظام پرستاری ایران تهیه و ابلاغ شود. در حال حاضر که در ماه پایانی نیمه اول سال 89 قرار داریم، هنوز آیین نامه اجرایی این قانون تهیه نشده و در نتیجه ابلاغی صورت نگرفته است. این در حالی است که رئیس جمهور در طول سالهای 85 تا 89 که در مراسم روز پرستار همچنان به پرستاران وعده کاهش ساعت کار و تعرفه گذاری خدمات پرستاری را می دهد. به طوری که موضوع کاهش ساعت کار پرستاران که از دهه 70 مطرح بود و به عنوان اولین خواسته جامعه پرستاری همواره مورد پیگیری قرار می گرفت، در سال 1385 و در اولین جلسه ای که رئیس جمهوری در جلسه شورای عالی نظام پرستاری شرکت کرد، این سئوال از سوی محود احمدی نژاد مطرح شد که خواسته اصلی پرستاران چیست و افراد حاضر در آن جلسه یک صدا و متفق القول اعلام کردند که پرستاران خواهان کاهش ساعت کارشان هستند. پاسخ رئیس جمهوری این بود که " همین امسال این مسئله را حل می کنم". امروز با گذشت سه سال از وعده رئیس جمهور برای کاهش ساعت کار، همچنان می بینیم که پرستاران منتطر اجرایی شدن این قانون هستند. این در حالی است که همین امسال و در مراسم روز پرستار (30 فروردین)، احمدی نژاد خطاب به دکتر دستجردی، وزیر بهداشت گفت که "از همین حالا اطلاعیه جذب 23 هزار نیرو برای اجرایی شدن قانون کاهش ساعت کار پرستاران را بزنید". رئیس جمهور برای اینکه بتواند رضایت پرستاران را جلب کند، در ادامه به وزیر بهداشت که مابه التفاوت کاهش ساعت کار پرستاران را در قالب اضافه کار پرداخت کنید و اگر اضافه کار آنها از سقف تعیین شده بالا زد دستور می دهیم سقف اضافه کاری برداشته شود". امروز و بعد از گذشت 5 ماه از سال 89، نه تنها قانون ارتقای بهره وری نیروهای بالینی نظام سلامت اجرایی نشده که برعکس جامعه پرستاری در مظان اتهام قرار گرفته که چرا مدام معترض هستند و قوانینی که برای رفاه و آسایش شما تصویب شده را نمی بیند!! به اعتقاد محمد شریفی مقدم، دبیرکل خانه پرستار؛ این دو قانون به عنوان مهمترین قوانینی که در وهله نخست می تواند موجب ارتقای نظام سلامت جامعه شود و سپس شرایط خدمت پرستاران را ارتقا دهد، سه سال است که از سوی مسئولان چماق شده و بر سر جامعه پرستاری زده می شود. این در حالی است که پرستاران در این مدت تنها به وعده ها و گفته های مسئولان و تصمیم گیران دلخوش بوده اند و لب فرو بسته اند اما امروز به این نتیجه رسیده اند که به رغم قوانینی که نمایندگان مجلس در راستای ارتقای بهره وری نیروهای بالینی نظام سلامت به تصویب رسانده اند اما هیچ یک از آنها به مرحله عمل نرسیده و از این رو، فرصت برای شنیدن دوباره این وعده ها از دست رفته است. از اینرو، چندی پیش غضنفر میرزابیگی، رئیس سازمان نظام پرستاری ایران در نشست مطبوعاتی با خبرنگاران، از وضع موجود گله کرد و در عین حال به معاونت نظارت راهبری ریاست جمهوری فقط تا پایان ماه مبارک رمضان فرصت داد تا نسبت به اجرایی شدن قانون ارتقای بهره وری نیروهای بالینی نظام سلامت یا همان کاهش ساعت کار پرستاران اقدام کند و در غیر این صورت، پرستاران خواستار تجمع خواهند بود. میرزابیگی با اشاره به مکاتبات زیادی که وزارت بهداشت با معاونتهای مختلف ریاست جمهوری برای اجرایی کردن قوانین مربوط به پرستاران انجام داده است، عنوان داشت که معاونت نیروی انسانی ریاست جمهوری کتبا جذب 20 هزار نیروی پرستاری برای اجرای قانون کاهش ساعت کار پرستاران را ابلاغ کرده و 230 میلیارد تومان اعتبار مورد نیاز آن را نیز تایید کرده است اما معاونت نظارت راهبردی ریاست جمهوری که همچنان به شکل سازمان برنامه و بودجه سابق اداره می شود از ابلاغ این اعتبار خودداری می کند. رئیس سازمان نظام پرستاری ایران با اشاره به تبعات ناخوشایند کارشنکی در اجرای قانون، گفت: جامعه پرستاری کشور تا پایان ماه مبارک رمضان به معاونت نظارت راهبردی ریاست جمهوری فرصت می دهد در جهت استخدام 20 هزار نیروی پرستاری گام بردارد. میرزابیگی با انتقاد از اینکه هیچ کدام از دستورات ریاست جمهوری در روز پرستار اجرایی نشده است، افزود: هیچ تضمینی وجود ندارد که پرستاران تا پایان ماه مبارک رمضان صبر کنند. در هر حال جامعه پرستاری کشور به عنوان بازوی اصلی پزشکان و پیشقراولان نظام سلامت، همواره بیشترین آسیب را از حرفه و مسئولیتی که بر عهده دارند، می بینند اما در عین حال کمترین حمایت مدیران و تصمیم گیران را می بینند. این بی تفاوتی که در اجرای قوانین به چشم می خورد، آثار زیانبار و ناگواری در پی دارد که در بیش از همه سلامت بیماران را تهدید می کند.