افزايش 46 درصدي زورگيري در سال جاري
هرچند هنوز قانون مشخصي براي برخورد با فروشندگان، توليدكنندگان و توزيعكنندگان سلاح سرد در كشور وجود ندارد و عليرغم آن كه سالهاست از مطرح شدن اين طرح در مجلس مي گذرد، فرماندهي انتظامي تهران بزرگ طرح مقابله با حاملان سلاح سرد را اجرا كرد اما مساله اصلي اين است كه چرا نبايد چنين طرحي براي ازبين بردن زمينههاي وقوع جرم در كل كشور اجرايي شود؟
ايسنا: نابينا شدن يك پرستار ياسوجي كه با پنجهبوكس آنهم در داخل يكي از حساسترين بخشهاي يكي از بيمارستانها صورت گرفت حادثه تلخي بود كه بار ديگر لزوم برخورد با سلاحهاي سرد را بر سر زبانها انداخت و يادآور شد كه همچنان اين نوع از سلاحها سهم بسزايي در وقوع جرايم دارند و به جاست كه همچون سلاح گرم قوانين خاصي براي آنها هم اتخاذ شود. هرچند هنوز قانون مشخصي براي برخورد با فروشندگان، توليدكنندگان و توزيعكنندگان سلاح سرد در كشور وجود ندارد و عليرغم آن كه سالهاست از مطرح شدن اين طرح در مجلس مي گذرد، فرماندهي انتظامي تهران بزرگ طرح مقابله با حاملان سلاح سرد را اجرا كرد اما مساله اصلي اين است كه چرا نبايد چنين طرحي براي ازبين بردن زمينههاي وقوع جرم در كل كشور اجرايي شود؟ لزوم توجه به لايحه ممنوعيت حمل، فروش و توزيع سلاح سرد بيش از سه سال از راهيابي اين لايحه به مجلس گذشت به مجلس هشتم هيچ طرح يا لايحهاي براي سلاح سرد ارايه نشده است نگاهي اجمالي به وقايع تلخي که روزانه در صفحه حوادث ديده مي شود، يادآور لزوم طرح راهکاري مناسب براي پيشگيري از جرايم خشن بوده که از جمله راهکارها، از بين بردن زمينههاي ارتکاب جرم از جمله دسترسي آسان به سلاح سرد است. نيروي انتظامي موضوع حمل سلاح سرد را به عنوان راهحلي براي کاهش وقوع جرايم خشن مطرح کرد و طرح ممنوعيت حمل، فروش و توزيع سلاح سرد ابتدا از سوي پليس آگاهي مطرح و به وسيله دولت تحت عنوان لايحه «ممنوعيت حمل، فروش و توزيع سلاح سرد» در سال 86 به مجلس دوره هفتم ارائه شد و در خرداد ماه همان سال يك فوريت آن نيز به تصويب رسيد تا در اواخر كار مجلس هفتم در كميسيون قضايي و حقوقي مورد بررسي قرار گيرد اما با پايان يافتن عمر مجلس هفتم، رسيدگي به اين لايحه مسكوت ماند و با پايان كار مجلس هفتم به دولت بازگردانده شد تا مجددا از سوي دولت به مجلس ارائه شود! عضو هيات رييسه كميسيون امنيت ملي: كميسون امنيت ملي از لايحه ممنوعيت سلاح سرد حمايت ميكند ولي لايحهاي نيامده! بيشك بايد با حاملان سلاحهاي نامتعارف برخورد قاطع شود در اين باره محمد كرميراد، عضو هيات رييسه كميسيون امنيت ملي با تاكيد بر اينكه تاكنون و در عمر مجلس هشتم هيچ طرح يا لايحهاي درباره منع حمل و فروش سلاحهاي سرد يا چاقوهاي نامتعارف به مجلس ارايه نشده است، به ايسنا گفت: اگر پليس آگاهي يا نيروي انتظامي يا هر دستگاه مسوول ديگر لايحهاي درباره مقابله با سلاحهاي سرد به مجلس بياورد اعضاي كميسيون امنيت ملي و كميته امنيت داخلي از آن دفاع و حمايت خواهند كرد. نماينده مردم كرمانشاه در خانه ملت با اشاره به اينکه وجود چنين سلاحهايي براي رفاه حال شهروندان و امنيت اجتماعي كشور خطرآفرين است، افزود: بيشك بايد با چنين سلاحهايي برخورد قاطع شود چرا كه افراد شرور به واسطه اين چاقوهاي نامتعارف در محلهها شرارت ميكنند و امنيت مردم را به مخاطره مياندازند، لذا مسوولان بايد نسبت به اين مساله توجه ويژه داشته باشند. وي با تاكيد بر اينكه تمام نمايندگان و بويژه اعضاي كميسيون امنيت ملي و كميته امنيت داخلي از تدوين و تصويب چنين طرحي استقبال ميكنند، گفت: اگر اين لايحه در گذشته تدوين و هماكنون قرار است مطرح شود بايد كم و كيف آن بررسي و مورد توجه قرار گيرد، تا اگر نياز به جرح و تعديل دارد اعمال شود، با توجه به اقدامات خوبي كه بعضا نيروي انتظامي در اين مدت انجام داده ميتوان با نظر كارشناسان و دعوت آنها به كميسيون و كميته امنيت داخلي به جمعبندي خيلي خوبي درباره مقابله با سلاحهاي سرد يا چاقوهاي نامتعارف رسيد. عضو هيات رييسه كميسيون امنيت ملي و سياست خارجي مجلس: نمايندگان مجلس از لايحه برخورد با سلاحهاي سرد حمايت ميکنند درصورت گسترش استفاده از سلاح سرد، کميسيون امنيت ملي به موضوع ورود ميکند زماني که استفاده از سلاح سرد براي ايجاد رعب و وحشت و بروز جرم است بايد با آن برخورد شود محمداسماعيل كوثري، عضو هيات رييسه كميسيون امنيت ملي و سياست خارجي مجلس شوراي اسلامي بر حمايت نمايندگان مجلس از طرح يا لايحه درباره مبارزه با سلاحهاي سرد تاکيد کرد و معتقد است که هر قانوني اگر بد و ضعيف باشد به مراتب بهتر از آن است كه درباره برخي موضوعات قانوني نداشته باشيم. وي با اشاره به اينکه طرح برخورد با سلاح سرد بايد از جانب كميسيونهاي مربوطه يعني كميسيون اجتماعي و سياست داخلي (امور شوراها) مطرح شود، افزود: تدوين طرح يا لايحه براي سلاحهاي سرد و چاقوهاي نامتعارف بايد توسط مسوولان و دستگاههاي ذيربط مطرح شود، اما اگر بحث استفاده از سلاحهاي سرد گسترده شود، كميسيون امنيت ملي بايد به موضوع ورود پيدا كند. به گفته كوثري در رابطه با سلاحهاي سرد يا چاقوهاي نامتعارف موارد مختلفي مطرح است، مثلا فردي در خودرو خود سلاح سرد دارد اما جرات ندارد آن را به دست بگيرد لذا اين فرد خطري براي مردم ندارد اما يك زماني فرد با يك چاقوي كوچك مردم را تهديد يا مجروح ميكند در نتيجه زماني که استفاده از سلاح سرد حتي براي ايجاد رعب و وحشت و بروز جرم است و بايد با آن برخورد شود. رييس پليس آگاهي ناجا: مسکوت ماندن لايحه سلاح سرد فرصتي براي مجرمان است باتصويب اين لايحه مجرمان متناسب با جرم خود مجازات ميشوند به گزارش ايسنا، اما پليس هم معتقد است که استفاده از سلاح سرد در وقوع جرايم خشن تاثيرگذار است و مسكوت ماندن لايحه ممنوعيت توليد، حمل، توزيع و فروش سلاح سرد منجر شده كه فرصتي براي ارتكاب جرم به مجرمان داده شود. در اين باره سردار سيد حسن بتولي، رييس پليس آگاهي ناجا با اشاره به اينكه پليس سعي كرده است با استفاده از قوانين موجود با افرادي كه به وسيله سلاح سرد اقدام به ارتكاب عناوين مجرمانه ميكنند، برخورد كند، به ايسنا گفت: وجود سلاحهاي سرد به عنوان يك جرم قانوني كمتر مطرح است اين درحاليست كه اگر اين موضوع به عنوان يك قانون مطرح باشد، مجرمان در مقابل مجازاتهاي متناسب با جرم خود قرار ميگيرند. وي با اشاره به اينكه معاونت حقوقي و پارلماني ناجا در حال پيگيري لايحه ممنوعيت فروش، حمل، توزيع و توليد سلاحهاي سرد است، اظهار اميدواري کرد كه در صورت تصويب اين لايحه، با تلاش و همكاري نمايندگان مردم در مجلس شوراي اسلامي تصويب اين موضوع در آينده موجب كاهش اين گونه جرايم در جامعه شود. معاون مبارزه با جرايم جنايي پليس آگاهي ناجا: 46 درصد از قتلهاي سال جاري به وسيله چاقو رخ داد حدود 68 درصد از قتلهاي بدون برنامهريزي قبلي است ميانگين قتل به وسيله چاقو در پايتخت بيشتر از ميانگين کشوري است حاملان سلاح سرد در جرايم مختلف، خود قرباني هستند به گزارش ايسنا، حال اين سوال مطرح است که با توجه به اينکه بيش از سه سال از تصويب يک فوريتي اين لايحه در مجلس گذشته و هم اکنون لايحه از دستور کار مجلس خارج شده است، سهم وقوع جرايم خشن توسط سلاح سرد در جامعه چقدر است؟ آمارها نشان ميدهد که 46 درصد از قتلهاي کشور در سال جاري به وسيله استفاده از چاقو رخ داده است. سرهنگ مصطفايي، معاون مبارزه با جرايم جنايي پليس آگاهي ناجا به ايسنا گفت: حدود 68 درصد از قتلهاي کشور بدون برنامهريزي قبلي به وقوع ميپيوندد و متهمان پس از ارتکاب قتل از اقدام خود پشيمان ميشوند و آرزو ميکنند که کاش چاقويي به همراه نداشتند. وي ادامه داد: در سال گذشته حدود 40 درصد از قتلها به وسيله سلاح سرد به وقوع پيوسته است. معاون مبارزه با جرايم جنايي پليس آگاهي ناجا افزود: در سه استان کشور سهم وقوع قتل توسط سلاح سرد به 71 درصد ميرسد و در پايتخت 56 درصد از قتلها به وسيله سلاح سرد رخ ميدهد که اين آمار از ميانگين کشوري نيز بيشتر است. مصطفايي با اشاره به اينکه حدود 46 درصد از تجاوز به عنفها با تهديد سلاح سرد صورت مي گيرد، تاکيد کرد که حاملان سلاح سرد خود يکي از قربانيان جرايم خشن محسوب ميشوند، يعني تنها کساني که در حوادث خشن ضربه ديدند، قربانيان اين حوادث نيستند بلکه متهماني که خود با سلاح سرد جرمي را مرتکب شدند، تمام زندگيشان را از دست ميدهند و قرباني هستند. وي با اشاره به اينکه آمار وقوع قتلها به وسيله سلاح سرد، ممنوع شدن حمل، توزيع و فروش چاقوهاي غيرمتعارف را الزامي ميکند، افزود: بسياري از چاقوهاي نامتعارف همان کاربرد اسلحه گرم را دارند به طوري که قانون ممنوعيت سلاح گرم براي چاقوهاي نامتعارف نيز مصداق دارد. معاون مبارزه با سرقت پليس آگاهي ناجا خبر داد: ارتکاب 81 درصد از زورگيريها به وسيله چاقو در 4ماهه امسال افزايش 46 درصدي زورگيري در سال جاري نسبت به مدت مشابه سال گذشته به گزارش ايسنا، ردپاي سلاح سرد تنها در وقوع قتلها برجاي نميماند بلکه زورگيران نيز از چاقوهاي غيرمتعارف بهره ميگيرند. سرهنگ خالقي فرد، معاون مبارزه با سرقت پليس آگاهي ناجا با اشاره به اينکه يکي از زمينههاي وقوع جرم زورگيري وجود چاقوهاي غيرمتعارف در دست مجرمان است، به ايسنا گفت: حدود 81 درصد از زورگيريها در چهار ماهه امسال با استفاده از چاقو رخ داده که اين آمار نشان ميدهد زورگيري به وسيله سلاح سرد نسبت به گذشته افزايش يافته است. به گفته معاون مبارزه با سرقت پليس آگاهي ناجا ميزان وقوع زورگيري در کشور در سال جاري 46 درصد افزايش را نشان ميدهد که البته کشف اين جرايم 77 درصد افزايش را نسبت به مدت مشابه سال گذشته را داشته است. وي ادامه داد: بررسي ها نشان ميدهد که اغلب حاملان سلاح سرد را جوانان تشکيل مي دهند و ميانگين سني آنها کمتر از 18 سال است. خالقيفرد با اشاره به اينکه بايد از واردات، ساخت و توزيع چاقوهاي غير متعارف جلوگيري شود، اين سوال را مطرح کرد که وجود اين گونه چاقوها چه نکته مثبتي را به دنبال دارد و چرا بايد فروش، توليد و توزيع اين چاقوها در جامعه آزاد باشد؟ رييس پليس آگاهي تهران بزرگ خبر داد: آمار قتلها به وسيله چاقو در پايتخت نگران کننده است سهم40 درصدي قتلهاي تهران به وسيله سلاح سرد به گزارش ايسنا، سايه بکارگيري سلاح سرد در پايتخت به حدي سنگيني ميکند که سرهنگ عباسعلي محمديان، رييس پليس آگاهي تهران بزرگ از وقوع 40 درصدي قتلهاي تهران در سال گذشته به صورت غيربرنامهريزي شده و به وسيله سلاح سرد خبرميدهد و تاکيد ميکند که اين آمار يک رقم بسيار نگرن کننده در پايتخت است. وي درباره برخورد با حاملان سلاح سرد افزود: در طرح برخورد با سلاحهاي سرد، پليس سعي ندارد كه با چاقوهاي آشپزخانه يا ناخنگيرهاي چاقودار برخورد كند بلكه سعي ما در برخورد با چاقوهاي نامتعارف، جنگي و رزمي است. به گفته محمديان سالهاست كه تصويب اين قانون مورد تاكيد و درخواست پليس بود كه اگر اين لايحه مطرح و قانوني شود آمار قتلها به وسيله سلاح سرد كاهش مييابد. گام اول: اجراي طرح برخورد با حاملان سلاح سرد در پايتخت فرمانده انتظامي تهران بزرگ: دستگيري بيش از يک هزار حامل سلاح ظرف يک هفته به گزارش ايسنا، هرچند هنوز موضوع ممنوعيت حمل، فروش و توزيع سلاح سرد مجدا در مجلس هشتم مطرح نشده است اما برخي از دستگاههاي اجرايي آن هم فقط در تهران همچون نيروي انتظامي و قوه قضاييه در برخورد با چاقوهاي غيرمتعارف دست روي دست نگذاشتند. سردار حسين ساجدينيا، فرمانده انتظامي تهران بزرگ در 19 مردادماه امسال از برخورد با افرادي كه اقدام به حمل چاقوهاي غيرمتعارف ميكنند در پايتخت خبر داد و اعلام کرد که با افرادي كه حملكننده سلاح سرد و نامتعارف همچون شمشير، خنجر، چاقوهاي شكاري، قمه، پنجه بوكس و غيره هستند، طبق قانون برخورد خواهد شد كه در اين باره هماهنگيهاي لازم با دستگاه قضايي صورت گرفته و بر اين اساس اگر فردي در سطح تهران اقدام به حمل اين نوع سلاحها كند، از سوي پليس دستگير ميشود. ساجدينيا تصريح کرد که طبق قانون، حمل اينگونه چاقوها جرم محسوب ميشود و نحوه برخورد و ميزان مجازات آن نيز تعريف شده است. پس از اعلام اجراي طرح برخورد با حاملان سلاح سرد از سوي فرمانده انتظامي پايتخت، اين طرح به مدت يک هفته در تهران اجرا شد که در پايان دستگيري يک هزار و 269 تن از حاملان سلاح سرد و کشف 2هزار و 630 قبضه چاقوي غيرمتعارف را به همراه داشت. يك جامعه شناس: قانونگذار توجه چنداني به معضل سلاح سرد نداشته است فرهنگسازي نباشد، قانوني شدن برخوردها با سلاح سرد راهگشا نيست به گزارش ايسنا، به نظر مي رسد اجراي طرحهاي مقابله با جرايم خشن در تهران در کاهش وقوع جرم تاثيرگذار بوده اما موقتي بودن آن که از نبودن قانوني جامع در اين زمينه ناشي ميشود، نميتواند زمينههاي جرم را به صورت ريشهاي از ميان بردارد. دكتر سعيد معدني، جامعه شناس با تاكيد بر اينكه مراجع قانونگذار براي منع سلاح گرم، قانوني در نظر گرفتهاند، اما توجه چنداني به معضل سلاح سرد نداشتهاند، افزود: با وجود آنكه سلاح گرم در فرهنگ و سنت ايرانيان جايي نداشته و در روزگار كنوني نيز به وفور در دسترس مردم نيست، اما قانونگذار ضوابط سختي را براي آن در نظر گرفتهاند، اما توجه كافي به سلاح سردي نداشته است. وي ادامه داد: تحقيقات نشان داده است كه ترساندن مردم و تهديد آنها در مورد موضوعي خاص، موثرتر از تنبيه كردن است و مسوولان ميتوانند با در نظر گرفتن اين تئوري و تبليغات وسيع مردم را از استفاده از سلاح سرد بر حذر دارند. اين جامعه شناس با اشاره به اينکه تشديد مجازات حاملان سلاح سرد نيز ميتواند در كاهش جرايم موثر باشد، افزود: مسوولان بايد در نظر داشته باشند كه قانون و فرهنگ بايد با يكديگر حركت كنند. وي تصريح کرد که تصويب قوانين منع توليد و توزيع بدون فرهنگسازي و آگاه سازي مردم سبب ظهور و بروز بازارچههاي زيرزميني ميشود كه بروز اين بازارچهها موجب افزايش قيمت چاقوها و تابو شدن حاملان اين سلاح ميشود. اين جامعه شناس تاکيد کرد: اگر استفاده نکردن از سلاح سرد و خطرات ناشي از آن براي مردم فرهنگسازي نشود، برخورد قانوني و تصويب قانونهاي متعدد راهگشا نيست چون اگر افراد مشكلات و خطرات سلاح سرد را درك نكنند، در صورت دسترسي نداشتن به اين سلاح ممكن است، از هر نوع وسيله و ابزاري براي ارتکاب جرم استفاده كنند. يك جرم شناس: ساخت و حمل چاقوهاي نامتعارف ممنوع اعلام شود دكتر علي نجفي توانا، جرم شناس تشديد مجازات استفاده از چاقو را از جمله راهکارهاي موثر در کاهش بهره گيري از سلاح سرد عنوان ميکند و ادامه ميدهد: با توجه به اينکه نظام تقنيني و انتظامي تدبيري در رابطه با چاقوهاي نامتعارف، راهکاري را نيانديشيده است و اين مساله سبب شده كه بسياري از افراد به علت فقدان قانون و نبودن پيشگيري، اين سلاح را خريداري و حمل کنند. نجفي توانا توصيه كرد كه ساخت و حمل اين چاقوهاي نامتعارف ممنوع اعلام شود و مجازات استفاده از چاقو تشديد شود، چرا كه اين تدابير قانوني ميتواند موجب پيشگيري از جرايم شود. وي با اعلام اينكه مسوولان در برخورد با بسياري از جرايم و تخلفات فردي نبايد منتظر احساس نبود امنيت در جامعه باشند، گفت: با آسيبشناسي علمي ميتوان نيازهاي جامعه را احراز كرده و متناسب با نيازها و استفاده از ظرفيت قضايي و نيروي انتظامي از بروز مسايل پيشگيري كنيم. چرا كه اين مساله سبب تقليل هزينههاي امنيتي و انتظامي خواهد شد. علل گرايش بسياري از جوانان به چاقوهاي غيرمتعارف چيست؟ مشاور كميسيون اجتماعي مجلس: متاسفانه جوانان به راحتي هر نوع سلاح سردي را تهيه ميکنند چاقوکشي به يک مد در بين برخي از جوانان تبديل شده است به گزارش ايسنا، براي بررسي جامعتر در رابطه با اين موضوع،بايد علل گرايش جوانان به چاقوهاي غيرمتعارف را هم جويا شد كه دكتر مجيد ابهري، مشاور اجتماعي كميسيون اجتماعي مجلس در اين باره با هشدار به اينکه گسترش، فروش و بكارگيري سلاح سرد متاسفانه به اعداد و ارقامي رسيده است كه مسوولان و دستاندركاران بايد توجه ويژهاي به آن داشته باشند، معتقد است که فروش انواع و اقسام چاقوهاي نامتعارف اعم از قمه، شمشير، قداره به طور آزاد در اغلب مكانهاي فروش به آنجا رسيده است كه جوانان ميتوانند به آساني هر نوع اسلحه سردي را تهيه و به همراه داشته باشند. وي ادامه ميدهد: افراد به خاطركمبود توجه و تزلزل شخصيت، اين گونه سلاحها را با خود حمل ميكنند. چرا كه حمل اين سلاحها نوعي حس اعتماد به نفس و شجاعت كاذب به آنها ميدهد و از آنجايي كه مديريت احساسات به بسياري از جوانان و نوجوانان آموزش داده نشده است، جوانان در هنگام خشم سلاح را از جيب خارج كرده و به كار ميگيرند. ابهري با اعلام اينكه چاقوكشي در ميان برخي از جوانان مناطق مختلف به صورت يك مد در آمده، ميافزايد: همراه داشتن شمشيرهاي سامورايي و قمه به عنوان يك الگوي رفتاري منفي در ميان جوانان برخي از مناطق در آمده است. وي خاطرنشان مي کند: از آنجايي كه جوانان در استفاده از سلاح سرد مهارت كافي را ندارند، اغلب اين چاقوكشيها منجر به قتل يا نقص عضو ميشود كه همين مساله سبب زنداني شدن نوجوانان شده و از آنجايي كه زندانها، كانون مبادله تجارب بزهكارانه است، نوجواني كه به جرم سهلانگاري از سلاح سرد استفاده كرده پس از خروج از زندان با كلكسيوني از جرايم بزهكارانه به جامعه باز ميگردد. به گفته اين آسيب شناس اجتماعي از آنجايي كه ترس فرد، از رفتن به زندان نيز ريخته است، وي تبديل به چاقوكش و نزاعگر حرفهاي ميشود. وي به تحقيقات خود و همكارانش در گروه پژوهشي آسيب شناسي مركز مطالعات استراتژيك آريا اشاره كرده، گفت: براساس يافتهها، 60 درصد جنايات و قتلها در كشور ما با استفاده از سلاح سرد رخ ميدهد. يك جرم شناس: برخي افراد به دليل احساس ناامني چاقو حمل ميكنند دكترعلي نجفي توانا، جرم شناس با اشاره به اينكه برخي سعي دارند با توسل به سلاح سرد، حرف وخواسته خود را به طرف مقابل بقبولانند و سعي ميکنند از ابزار و آلاتي که موجب تقويت تهاجمي فرد ميشود، بهره برند، افزود: برخي افراد به دليل احساس ناامني و برخي ديگر براي ضرب، شتم و قتل با خود چاقو حمل ميكنند. وي بر اينکه همه افراد جامعه از چاقوهاي غيرمتعارف استفاده نميکنند، تاکيد کرده و گفت که معمولا افرادي از اين چاقوها استفاده ميكنند كه از لحاظ اجتماعي، فرهنگي و اقتصادي در شرايط خاصي هستند. به گزارش ايسنا، شايد بتوان گفت حداقل منفعت نگاه سختگيرانهتر به موضوع بکارگيري سلاح سرد، اين است که مجرمان با خاطري آسوده چاقوهاي خشن خود را حمل نميکنند. گرچه تنها تصويب يک قانون براي رويارويي با موضوع سلاح سرد کافي نيست و بايد در اين باره اقدامات فرهنگي نيز در جهت آگاهسازي مردم در درستوركار قرارگيرد اما آنچه مسلم است، اين است که بسياري از جرايم خشن متاثر از چاقوهاي نامتعارف رخ ميدهند، موضوعي که بيشتر از اينها بايد از سوي مراجع ذيصلاح مورد توجه قرار گيرد. از سوي ديگر به نظر ميرسد دستگاههاي مسوول براي تصويب قانوني براي مقابله با سلاح سرد با هم تعارف دارند به شكلي كه مجلس منتظر لايحه دولت است و دولتيها هم منتظر طرحي از سوي مجلس! و سوال آخر اين كه چرا قوه قضائيه تا پيش از تصويب قانوني جامع در اين خصوص رويه واحدي را براي برخورد با حاملان سلاحهاي سرد در پيش نميگيرد كه اجراي اين طرحها سراسري شود؟
دیدگاه تان را بنویسید