«بچه‌زرنگ» قبل از موشک‌ها به تل‌آویو رسید

اولین خبر در فضای توییتر منعکس شد و کاربران خبر دادند که انیمیشن «بچه زرنگ» به سرزمین‌های اشغالی رسیده است. بچه زرنگ انیمیشنی است که اگر شخصیت‌هایش فارسی حرف نزنند احتمال اینکه بشود به‌راحتی حدس زد که سازندگانش ایرانی‌اند کار بسیار سختی است. قصه، شخصیت‌‌پردازی و حتی نوع روایت تلاش دارد تا از الگوی استاندارد انیمیشن‌های پیکسار، والت دیزنی، دریم‌ ورکس و... استفاده کند. فروش 62 میلیاردی انیمیشن بچه زرنگ در ایران او را تبدیل به پرفروش‌ترین و پرمخاطب‌ترین انیمیشن کودک ایرانی کرد. ماجرای پسر بچه‌ داخل انیمیشن آنقدر جذاب بود که استقبال دیگر کشورها از آن موضوعی دور از ذهن نبود. انیمیشن بچه زرنگ به غیر از ایران، در کشورهایی مانند ترکیه و روسیه اکران شده و به فروش قابل‌توجهی هم رسیده است. سازندگان بچه زرنگ هم بابت پیش‌بینی که از استقبال جهانی آن داشتند در نشست خبری چهل‌ویکمین جشنواره فیلم فجر خبر از دونسخه‌ای بودن این انیمیشن دادند. حامد جعفری، تهیه‌کننده‌ بچه زرنگ در این باره گفت: «ما با دو رویکرد این کار را پیش بردیم، یک نسخه ایرانی و کشور‌های مسلمان است و یک ورژن هم هست که مخصوص دیگر کشور‌های خارجی است.» به گفته‌ تهیه‌کننده دو نسخه‌ تولیدشده باهم تفاوت‌هایی دارد. او درباره ابعاد ایدئولوژیک فیلم گفت: «هر کاری یک ایدئولوژی دارد اما سیاسی نیست. این فیلم دو نسخه است و اگر نسخه دوم را ببینید متوجه تفاوت آن خواهید شد.» تفاوت دو نسخه انیمیشن که حامد جعفری هم از آن صحبت کرده باعث شده تا در رژیم‌صهیونیستی هم کسی متوجه ایرانی بودن انیمیشن نشود. با منتشر شدن این خبر تلاش کردیم با سازندگان بچه زرنگ صحبت کنیم تا درباره‌ این ماجرا و چگونگی رسیدن این انیمیشن به سینماهای اسرائیلی بپرسیم. اما پاسخی دریافت نکردیم. 

چند روز پیش بود که انیمیشن بچه زرنگ با عنوان عبری «ببر سخنگو » با دوبله‌ای به زبان‌ عبری در سینماهای سراسر سرزمین‌های اشغالی تحت کنترل اسرائیل اکران شد. پس از مشخص شدن ایرانی بودن این انیمیشن، جنجال‌هایی به پا شد، تا جایی که شرکت پخش‌کننده فیلم مجبور به واکنش شده و ایرانی بودن این محصول را زیر سوال برده است! حواشی از جایی آغاز شد که یک پژوهشگر دانشگاهی صهیونیستی مطلبی منتشر کرد و در آن مطلب اشاره کرد که «کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان ایران» در ساخت انیمیشن بچه زرنگ نقش داشته. همچنین این پژوهشگر اعلام کرد قرار است یک درصد از درآمد فیلم صرف کودکان غزه شود. بعد از انتشار این مطلب شرکت پخش‌کننده فیلم این ادعا را «سراسر هذیان» خواند و مالزی را به‌عنوان مبدا اصلی ارسال فیلم معرفی کرد. به گفته‌ شبکه کان اسرائیل با اینکه از زمان اکران این انیمیشن خیلی نگذشته تاکنون بیش از ۱۵ میلیون دلار در اسرائیل فروش داشته است؛ مخصوصا که در این فصل از سال که آخرین روز‌های پیش از گشایش سال تحصیلی است استقبال از فیلم کودک و نوجوان بیشتر است. شرکت پخش محصولات سینمایی با نام «رد کیپ» در واکنش به جنجال ایجادشده تاکید کرد که یک شرکت فرانسوی که در کار توزیع فیلم شهرت دارد این انیمیشین را از مالزی خریداری کرده و ایران به این ماجرا هیچ ارتباطی نداشته است. این شرکت در بیانیه خود اشاره کرده که مالزی به‌خاطر خدمات انیمیشن خود در جهان آوازه دارد و شرکت‌های بسیاری در اروپا و آمریکا به همکاری با آن علاقه دارند. «رد کیپ» بدون اشاره به نام ایران در ساخت انیمیشن افزوده است که ادعا‌های مطرح‌شده در حد توهم است که ریشه در عدم درک از نحوه توزیع و اکران فیلم‌ها در اسرائیل دارد. در پیامی که این شرکت منتشر کرد به‌صورت غیرمستقیم سهم کودکان غزه از فروش منتفی شد و اعلام کرد: «تمامی درآمد فیلم در اسرائیل استفاده خواهد شد و به سینما‌هایی که آن را اکران می‌کنند و به شرکت توزیع‌کننده تعلق می‌گیرد و هر نوع ادعای دیگر به کارکنان و تیم‌های اسرائیلی لطمه می‌زند.» این شرکت اضافه کرد که با عشق فراوان فیلم‌های زیادی را در ماه‌های اخیر برای کودکان آواره جنگی اسرائیلی اکران کرده است. اشاره این شرکت به کودکان خانواده‌هایی است که خانه خود را در شهر‌های شمالی اسرائیل ترک کرده یا هزاران کودک اسرائیلی که مدت زیادی از خانه‌های خود در جنوب اسرائیل دور بودند و به‌تازگی بخشی از آنها به شهر محل زندگی خود بازگشته‌اند. با این حال برخی رسانه‌های اسرائیل از توضیحات کمپانی «رد کیپ» قانع نشده‌اند و گزارش‌هایی علیه این کمپانی منتشر کرده‌اند. عمده‌ واکنش‌های دیگر رسانه‌ها روی سهم کودکان فلسطینی از فروش این انیمیشن مانور داده. یکی از شبکه‌های تلویزیونی اسرائیل نوشت: «فیلم ایرانی که درآمد آن برای غزه است، در اسرائیل درحال اکران است.» بخشی از رسانه‌ها هم علیه ایران موضع گرفتند و معتقد بودند انیمیشن ایرانی که برای کودکان ساخته شده حاوی پیام‌هایی خشونت‌آمیز است. روزنامه «مکور ریشون» نوشت: «انیمیشن ایرانی با پیام‌های «مملو از خشونت» به سینمای اسرائیل رسوخ کرده است.» اسرائیلی‌ها که از وقوع این اتفاق شوک‌زده شدند، در رسانه‌هایشان هم این موضوع را مطرح کردند. برای مثال، سایت «سروگیم» اکران فیلم ایرانی در اسرائیل را باعث «حیرت» نامید. 

فرهیختگان