با درس‌خواندن عینکی می‌شویم یا ژن‌ها؟

ایسنا: از نظر عوام، عینکی بودن با درسخوان بودن مرتبط شناخته می‌شود ولی دانشمندان همیشه بر این باور بوده‌اند که ژنها و نه تحصیلات، تعیین‌کننده ضعف بینایی هستند؛ اکنون پژوهش یک دانشمند ایرانی نشان داده هرچه درس‌خوانتر باشید، احتمال نزدیک‌بینی در شما بیشتر خواهد بود. علیرضا میرشاهی و همکارانش مدعی هستند که توانسته‌اند اولین پژوهش جمعیت‌محور را برای نمایش احتمال مهمتر بودن عوامل محیطی نسبت به ژنتیکی در ایجاد ضعف بینایی انجام دهد. نزدیک‌بینی یکی از بیماری‌های رایج چشمی به شمار می‌رود که در سال‌های اخیر در سراسر جهان شایع‌تر شده است. در آمریکا بیش از 40 درصد جمعیت به این شرایط دچار بوده و این میزان در انگلستان بین 20 تا 30 درصد است. این در حالیست که کشورهای در حال توسعه آسیایی نیز با افزایش نزدیک‌بینی تا میزان 80 درصد روبرو بوده و این نرخ رشد سریع به گفته دانشمندان، نشانگر نقش مهم محیطی است. میرشاهی و همکارانش از مرکز پزشکی دانشگاهی ماینز آلمان برای شناسایی ارتباط بین هوش و بینایی، به آزمایش نزدیک‌بینی در 4658 آلمانی 35 تا 74 ساله پرداختند. نتایج پژوهش آنها موسوم به پژوهش سلامت گوتنبرگ نشان داد، نزدیک‌بینی با ارتقاء تحصیلات فرد شایعتر می‌شود. برای مثال 24 درصد از شرکت‌کنندگان فاقد تحصیلات دوره دبیرستان یا سایر مهارتهای آموزشی، نزدیک بینی داشتند. حدود 35 درصد از افراد دیپلمه و فارغ التحصیلان مدرسه فنی‌وحرفه‌ای، نزدیک‌بین بودند. حدود 35 درصد فارغ‌التحصیلان دبیرستانی و فنی و حرفه‌ای نزدیک‌بین بودند، در حالیکه این میزان در میان فارغ‌التحصیلان دانشگاهی 53 درصد بود. محققان همچنین تاثیر 45 نشانگر ژنتیکی را بررسی کرده و دریافتند که این در مقایسه با سطوح تحصیلی یک عامل بسیار ضعیف در درجه نزدیک‌بینی محسوب می‌شود. به گفته متخصصان چشم، اگر بینایی فرد در مسافت بیش از دو متر تار شود، دچار نزدیک‌بینی است. این شرایط معمولا در اثر طویل شدن کره چشم در جوانی افراد ایجاد می‌شود. پادزهر افزایش نزدیک‌بینی می‌تواند یک راه حل ساده به شکل بیرون رفتن از خانه باشد. در چند سال گذشته، پژوهش‌ها در مورد کودکان و نوجوانانی دانمارکی و آسیایی نشان دادند که گذراندن زمان بیشتر در خارج از خانه و در معرض نور خورشید قرار داشتن با کاهش نزدیک‌بینی مرتبط است. میرشاهی، مولف اصلی این پژوهش گفت: از آنجایی که دانش‌آموزان بیشتر در معرض ابتلا به نزدیک‌بینی قرار دارند، طبیعی است که باید آنها را برای احتیاط به صرف زمان بیشتر در هوای آزاد تشویق کرد.