مزار مادر امام رضا(ع) در مدینه/ عکس

فارس: به مناسبت یازده ذیقعده سالروز ولادت ثامن الحجج(ع) به توصیف مکانی به نام «مشربه ام ابراهیم» می‌پردازیم، چرا که در این مکان مزار مادر امام رضا(ع) قرار دارد.

«مشربه ام ابراهیم» نام مکانی است که در شارع علی ابن ابیطالب و در داخل یک کوچه قرار دارد، وقتی زائران در کنار این کوچه می‌ایستند، یک چهار دیواری با سیمان سفید مشاهده می‌کنند که درب آن قفل شده است، کسانی که این قفل را بر درب این خانه زده‌اند می‌پندارند که می‌توان با قفل کردن آن حوادث این مکان مقدس را نیز به فراموشی سپرد.

در واقع مَشربه امّ ابراهیم، باغ کوچکی بوده در مدینه و در منطقۀ عوالی-شرق قبا و شمال منطقه بنی قریظه بوده است که خانه ماریه قبطیه، همسر پیامبر(ص) و مادر ابراهیم فرزند رسول خدا(ص) بوده است.

ابراهیم در اینجا به دنیا آمد و پیامبر(ص) اقامتی طولانی در این محل داشته و در آنجا بسیار نماز گزارده‌اند، معروف است که رسول خدا(ص) در آنجا خمره‌های آب نهاده بود تا از آنها آب بنوشند، قبر حمیده خاتون مادر امام موسی کاظم(ع) و نجمه خاتون مادر امام رضا(ع) در اینجا واقع است و امام صادق(ع) به زیارت این محل سفارش فرموده‌اند.

در روایت است که عقبه بن خالد از امام صادق(ع) پرسید: ما مساجدی را که پیرامون مدینه هستند، زیارت می‌کنیم، از کدامین مسجد آغاز کنیم بهتر است؟

امام صادق(ع) فرمود: «اِبْدَأْ بِقُبَا فَصَلِّ فِیهِ وَأَکْثِرْ فَإِنَّهُ أَوَّلُ مَسْجِد صَلَّی فِیهِ رَسُولُ اللَّهِ(ص) فِی هَذِهِ الْعَرْصَةِ ثُمَّ ائْتِ مَشْرَبَةَ أُمِّ إِبْرَاهِیمَ فَصَلِّ فِیهَا وَهِیَ مَسْکَنُ رَسُولِ اللَّهِ(ص) وَمُصَلاَّهُ». (کافی 4/560)

از مسجد قبا آغاز کن و در آن زیاد نماز بخوان; زیرا آن نخستین مسجد در این منطقه است که رسول خدا(ص) در آنجا نماز خواند. پس از آن، به مشربه امّ ابراهیم برو و در آنجا نماز بگزار، زیرا آنجا مسکن دوم پیامبر خدا(ص) و محل نماز او است.

حال در این عصر این مکان نشان از غربت اهل بیت پیامبر(ص) دارد، مسئولان دولتی عربستان درب این خانه را قفل زده‌اند، ولی نمی‌دانند که محبت زائران به اهل بیت را نمی‌توان با بستن قفل‌های بزرگ به درب‌ها از میان برد، این کار تنها عشق مردم را به اهل بیت فزونتر می‌کند و دیگرانی را نیز که اهل بیت را نمی‌شناسند، به تفکر وا می‌دارد که چرا باید این محل به روی مردم بسته باشد و این خود موجب پیوند دیگران با اهل بیت خواهد شد.

بنا بر روایات این مکان اولین خانه حضرت علی(ع) و فاطمه زهرا(س) بوده است که این بزرگواران زندگی معنوی و پر خیر و برکت خود را در اینجا شروع کردند، اما این مشربه اتفاقات دیگری نیز در درون خود دارد، اینجا محل تولد امام موسی کاظم(ع) نیز است، چرا که بعد از رسول خدا(ص) این مکان در اختیار اهل بیت عصمت و طهارت قرار گفت.

شکل کنونی مشربه ام‌ ابراهیم

این روزها زائران در زیارت دوره تنها می‌توانند از دور با نگاه به این مشربه سلامی به اهل بیت(ع) پیامبر بدهند، اما این سلام از عمق جان و با کمال خلوص و ارادت است، مگر می‌توانی زائر پیامبر رحمت باشی و حتی از چند متری سلامی به دو تن از مادران ائمه در این مکان نکنی، این منطقی نیست که محبت پیامبر را در دل داشته باشی و سایر اهل بیت پیامبر را فراموش کنی.

عکس هوایی از مشربه ام ابراهیم

نمایی دیگر از مشربه ام ابراهیم

در زیر عکسی منتشر نشده از مزار حمیده خاتون مادر امام موسی کاظم(ع) و نجمه خاتون مادر امام رضا(ع) را قبل از تخریب در مشربه ام ابراهیم مشاهده می‌کنید:

مزار مادر امام رضا(ع) در مشربه ام ابراهیم (قبل از تخریب)