بخورنخورهای اصلی در حساسیت فصلی

فارس: فردی که به حساسیت فصلی مبتلاست یا سابقه ابتلا به آن را دارد، باید تا می‌تواند دور ادویه‌ها، غذاهای تند، بودار، خوراکی‌های فرآوری‌شده (مانند سوسیس، کالباس و...) و غذاهای سرخ‌کردنی را خط بکشد.

حساسیت فصلی یکی از مشکل‌هایی است که برخی از افراد در فصل بهار به آن مبتلا می‌شوند. علایم این حساسیت که معمولا با خارش، عطسه، سرفه، آبریزش بینی، قرمز‌شدن چشم‌ها و گاهی ایجاد اشک همراه است، می‌تواند در ساعت‌هایی از روز شدیدتر یا خفیف‌تر شود.

ژنتیک از موثرترین عوامل در ابتلا به حساسیت است. به عبارت ساده‌تر، اگر یکی از والدین به هر نوعی از آلرژی مبتلا باشد، ابتلای 1 فرزند از 3 فرزندش به این بیماری دور از انتظار نخواهد بود. در صورتی که هر دو والد به حساسیت مبتلا باشند، امکان ابتلای 7 فرزند از 10 فرزند آنها به این مشکل وجود دارد.

از طرف دیگر، مصرف برخی از موادغذایی هم می‌تواند در بهتر یا بدتر‌شدن وضعیت حساسیت فصلی افراد نقش بسزایی داشته‌باشد. حالا که دیگر پا به بهار گذاشته‌ایم و ممکن است این مشکل، مشکل خیلی از خواننده‌های عزیزمان باشد، به سراغ دکتر محمدرضا وفا، متخصص تغذیه و رژیم‌درمانی و دانشیار دانشگاه علوم پزشکی تهران رفته‌ایم تا با موادغذایی مختلفی که می‌توانند علایم حساسیت بهاری را بهتر یا تشدید کنند، بیشتر آشنا شویم.

چطور می‌توان از حساسیت فصلی درامان ماند؟

مهم‌ترین راه برای درمان یا کنترل حساسیت‌های فصلی، از بین‌بردن عامل ایجادکننده حساسیت است. اگر واکنش‌های آلرژیک و ایمونولوژیک بیش از حد طبیعی، خفیف یا حتی متوسط باشند ممکن است برای درمان آن به استفاده از داروهای مختلف نیاز نباشد. یعنی متخصص برای سرکوب‌ سیستم ایمنی برای مدتی کوتاه و از بین‌بردن عوارض حساسیت، دارو تجویز می‌کند.

به نظر شما فردی که به حساسیت شدیدی مبتلاست، باید برای معاینه و تجویز دارو به متخصص تغذیه هم مراجعه کند؟

نه، معمولا متخصصان آسم و آلرژی می‌توانند با انجام تست‌های خاصی این مشکل را تشخیص دهند و آن را درمان کنند. اگر تشخیص دهند مشکل به دلیل حساسیت به خوراکی خاصی به وجود آمده است، آن خوراکی را از برنامه‌غذایی فرد حذف می‌کنند. اگر هم تشخیص دهند واکنش‌های آلرژن به دلیل قرارگرفتن در شرایط یا محیط‌های به خصوصی بروز کرده است، توصیه می‌کنند فرد از قرار گرفتن در چنین شرایط یا محیط‌هایی دوری کند تا علایم بیماری او هرچه سریع‌تر تخفیف یابد. به‌طور کلی، شناسایی و حذف ماده آلرژن (چه خوراکی و چه غیرخوراکی) از اساسی‌ترین راه‌های کنترل و درمان حساسیت فصلی محسوب می‌شود.

برخی افراد برای درمان حساسیت‌های فصلی خود مکمل‌های غذایی مختلفی مصرف می‌کنند. این کار موثر است؟

به هیچ ‌وجه، مصرف مکمل‌های غذایی مختلف از جمله مکمل آهن، روی، کلسیم یا ... نمی‌تواند باعث درمان یا حتی کنترل کامل آلرژی‌های فصلی شود. البته ممکن است برخی از موادغذایی بتوانند در تشدید یا تخفیف علایم حساسیت موثر باشند اما هیچ‌کدام از خوراکی‌ها و عناصر نمی‌توانند کاملا باعث از بین رفتن این بیماری شوند. از طرف دیگر ما نمی‌توانیم خوراکی خاصی را معرفی کنیم و بگوییم که همه افراد مبتلا به حساسیت می‌توانند با حذف آن، بیماری خود را سرکوب کنند چون ممکن است نوع حساسیت به موادغذایی از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد.

مصرف کدام یک از خوراکی‌ها باعث تشدید علایم حساسیت فصلی می‌شود؟

خوراکی‌های محرک؛ یعنی فردی که به حساسیت فصلی مبتلاست یا سابقه ابتلا به آن را دارد، باید تا می‌تواند دور ادویه‌ها، غذاهای تند، بودار، خوراکی‌های فرآوری‌شده (مانند سوسیس، کالباس و...) و غذاهای سرخ‌کردنی را خط بکشد. البته به یاد داشته باشید که این غذاها اصلا نمی‌توانند عامل اولیه ابتلا به حساسیت فصلی باشند و مصرف آنها ممکن است فقط شرایط فرد مبتلا به حساسیت را بدتر و علایم حساسیتش را شدیدتر کند.

آیا مصرف خوراکی‌های خاصی هم برای فروکش‌کردن علایم حساسیت فصلی توصیه می‌شود؟

بله. بین خوراکی‌های مختلف، مصرف میوه‌ها و سبزی‌های تازه و آب می‌تواند کمی عوارض حساسیت فصلی را کاهش دهد.

آیا درست است که برخی از میوه‌ها یا صیفی‌ها از موادغذایی آلرژن محسوب می‌شوند؟

بله، ممکن‌است مصرف برخی میوه‌ها مانند کیوی یا برخی از صیفی‌ها مانند بادمجان یا گوجه‌فرنگی باعث تشدید واکنش‌های آلرژیک شود. البته این موضوع به حساسیت‌های فردی هم مربوط است. یعنی گاهی برخی مبتلایان به حساسیت فصلی اصلا به میوه یا صیفی‌هایی که نام بردیم، حساسیت نداشته باشند یا برخی مبتلایان به میوه‌های بیشتری واکنش نشان دهند.

اگر فردی برای اولین‌بار به حساسیت فصلی مبتلا شود، باید از کجا متوجه شود که به کدام یک از خوراکی‌ها حساسیت بیشتری دارد؟

آزمون‌های حذف موادغذایی از ساده‌ترین راه‌های کنترل و درمان حساسیت فصلی در افرادی است که برای اولین‌بار به این بیماری مبتلا شده‌اند. یعنی این افراد باید هر روز یکی از خوراکی‌های فصلی موجود در برنامه‌غذایی‌شان را حذف کنند تا به نتیجه موردنظر که همان شناسایی خوراکی آلرژن است، دست پیدا کنند.

برخی افراد ادعا می‌کنند مصرف غذاهای دریایی هم می‌تواند در آنها ایجاد آلرژی کند. آیا این ادعای درستی است؟

تا حدودی بله، اگر فردی برای اولین‌بار غذاهای دریایی مانند ماهی یا میگو مصرف کند یا پس از سال‌ها این غذاها را بخورد، ممکن است به آنها حساسیت نشان دهد یا علایم حساسیت او شدیدتر شود، بنابراین این گروه از افراد باید ماهی یا میگو را برای مدتی از برنامه‌غذایی‌شان حذف کنند تا شرایط‌شان بهبود یابد.