کمبود یک ویتامین مهم در سفره ایرانی

فارس: تیرنگ نیستانی امروز در نشست خبری ارائه نتایج مطالعات غنی‌سازی دوغ با ویتامین D که در انستیتو تحقیقات تغذیه و صنایع غذایی کشور برگزار شد، اظهار داشت: ویتامین D یکی از ویتامین‌هایی است که توزیع آن در منابع غذایی بسیار محدود است و دریافت آن از طریق نور آفتاب نیز به دلایلی کافی نیست. وی اضافه کرد: دریافت ویتامین D به میزان یک هزار واحد می‌تواند در شاخص‌های قندخون و التهابی تأثیر داشته باشد و غنی‌سازی دوغ با ویتامین D موجب بهبود شاخص‌های قندخون می‌شود. وی گفت: در سفره ایرانی مواد غذایی سرشار از ویتامین D بسیار محدود است و به دلیل زندگی شهرنشینی و مسائل فرهنگی، به حد کفایت ویتامین D دریافت نمی‌کنیم همچنین آلودگی هوا یکی از مسائل مهمی است که مانع تابش نور مستقیم آفتاب می‌شود. دانشیار انستیتو تحقیقات تغذیه و صنایع غذایی کشور بیان داشت: به لحاظ مسائل سلامتی نیز استفاده از کرم‌های ضدآفتاب مانع جذب ویتامین D نور خورشید می‌شود و به حد کفایت ویتامین D دریافت نخواهیم کرد. نیستانی افزود: آمارهای جهانی از شیوع بالای کمبود ویتامین D خبر می‌دهند که این آمارها بسیار هشدار دهنده است. وی گفت: ویتامین D برای بافت‌های استخوانی بسیار ضروری است و در توان ماهیچه‌ای اثر می‌گذارد. اگر در شرایطی کمبود ویتامین D تا حدودی بالا باشد علائم آشکار بیماری استخوانی بروز می‌کند و شیوع پوکی استخوان نیز افزایش پیدا خواهد کرد همچنین سن بروز این بیماری نیز کاهش پیدا می‌کند. وی ادامه داد: ‌بروز بیماری‌های مزمنی مانند دیابت نوع یک و نوع 2، سرطان‌ها، بیماری‌های قلبی و عروقی به نوعی به وضعیت ویتامین D در جامعه برمی‌گردد و استفاده از مکمل‌ها می‌تواند مناسب باشد ولی محدودیت نیز دارند؛ در طرح غنی‌سازی مواد غذایی همه گروه‌ها مدنظر هستند. نیستانی اضافه کرد: باید از ماده غذایی برای غنی‌سازی استفاده کنیم که ماندگاری خوبی داشته باشد. در مطالعه‌ای که انجام شد دوغ را به عنوان ماده غنی‌سازی شده انتخاب کردیم چرا که دوغ مورد پذیرش همه افراد است و حتی در سفره غذا نیز از دوغ به عنوان نوشیدنی استفاده می‌کردند. دانشیار انستیتو تحقیقات تغذیه و صنایع غذایی کشور عنوان کرد: البته برای ما ماندگاری ماده غذایی که می‌خواهیم غنی‌سازی کنیم اهمیت داشت و در طول 2 تا 3 هفته ماندگاری تأثیری بر روی ویتامین D نداشت. وی گفت: در مطالعه اول دریافتیم که دریافت ویتامین D به میزان یک هزار واحد می‌تواند در شاخص‌های قندخون و شاخصه التهابی نیز تأثیر داشته باشد و در این مطالعه شاخص‌های قندخون بهبود پیدا کرده بود حتی در افرادی که به دیابت مبتلا بودند و ریسک بروز بیماری‌های قلبی در این افراد بالا بود مصرف دوغ غنی‌سازی برای التهاب عروق نیز مفید بود و تاثیراتی نشان داد. نیستانی گفت: در مطالعه دوم به این مسئله نگاه کردیم که ویژگی‌های ژنتیکی فرد در ویتامین D تاثیر دارد یا خیر؟ که ویتامین D در التهاب عروق نیز اثر داشت و موجب بهبودی آنها شد و حتی چربی‌های خون را نیز تا حدی کاهش داد. در این مطالعه 500 واحد ویتامین D در هر بطری 250 سی‌سی دوغ به بیماران دادیم. در مطالعه اول بر روی 90 نفر و در مطالعه دوم بر روی 135 نفر بین 30 تا 65 سال انجام گرفت. دانشیار انستیتو تحقیقات تغذیه و صنایع غذایی کشور بیان کرد: اگر ویتامین D در جامعه بهبود پیدا کند وقوع بیماری‌های قلبی و عروقی و به دنبال آن سندرم متابولیک کاهش چشم‌گیری خواهد داشت که باید از دوران کودکی کمبودها تأمین شود. نیستانی بیان داشت: اگر شیر غنی شده مصرف شود تا حدودی می‌توان بهبود ظرفیت ویتامین D را داشته باشیم که در این برنامه یکصد واحد به ازای هر پاکت 200 میلی‌لیتری با ویتامین D غنی شد البته در این میزان غنی‌سازی نیز شاخص‌های استخوانی دانش‌آموزان تأثیر داشت. وی اضافه کرد: در مطالعه بعدی به جای شیر از دوغ استفاده کردیم البته دوغی که به میزان کمتر از یک درصد نمک داشت. پس از پایان مطالعه مشاهده شد که مصرف دوغ موجب افزایش فشارخون افراد نشده بود و حتی هموگلوبین خون این افراد نه تنها کاهش پیدا نکرده بود بلکه تا حدی افزایش نیز نشان داد که این می‌تواند به دلیل وجود PH اسیدی باشد که در اثر مصرف دوغ ایجاد شده بود.