اجماع بر سر ناکارآیی محدودیت زوج یا فرد

خبرگزاری میزان: جلسه شورای ترافیک شهر تهران به ریاست پیروز حناچی شهردار تهران و با حضور معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری، رئیس پلیس راهور تهران و نمایندگان وزارت کشور و استانداری برگزار شد.

دستور اصلی این جلسه، بررسی شیوه مدیریت محدوده زوج یا فرد و تأثیر آن بر ترافیک و آلودگی هوای تهران بود. در این جلسه، گزارش مطالعات انجام‌شده توسط گروه برنامه‌ریزی حمل و نقل دانشگاه تربیت مدرس که با نظارت مرکز مطالعات شهرداری و استادان دانشگاه تهران انجام شده بود، ارائه شد و مورد بحث و بررسی قرار گرفت.

در این گزارش، تجارب جهانی در زمینه تردد نوبتی خودرو‌ها و پیامد‌های آن در کوتاه‌مدت و بلندمدت ارائه شد. مطالعات صورت‌گرفته نشان می‌دهد که اجرای طرح‌های تردد نوبتی در کشور‌های مختلف صرفا در کوتاه‌مدت، نتیجه مثبت داشته و در بلندمدت اثر معکوس بر روی آلودگی هوا داشته است.

نتیجه این گزارش مطالعاتی، این بود که شیوه کنونی اجرای طرح زوج یا فرد کارآیی خود را از دست داده و نه تنها تأثیری بر حجم ترافیک و آلودگی هوا ندارد، بلکه اثر معکوس هم داشته و نیاز به راهکار‌های جایگزین آن وجود دارد.

مشاور طرح از دانشگاه تربیت مدرس در این جلسه ضمن ارائه نتایج نظرسنجی‌های مربوط به طرح ترافیک جدید، خاطرنشان کرد که میزان موافقت و رضایت شهروندان از طرح ترافیک جدید که در اسفند ۹۶ کمتر از ۴۰ درصد بود، در دی‌ماه ۹۷ به بیش از ۷۰ درصد رسیده است که نشان از موفقیت این نوع طرح‌ها دارد.

اعضای اصلی شورای ترافیک در این جلسه با بررسی ابعاد مختلف پیشنهاد‌هایی که برای جایگزینی نحوه کنترل محدوده زوج و فرد مطرح شده است، به ناکارآیی شیوه فعلی و لزوم تجدیدنظر در آن اذعان داشتند و در عین حال بر ضرورت توجه به ابعاد اقتصادی و اجتماعی این پیشنهاد‌ها تاکید کردند.

بر این اساس مقرر شد تغییرات نحوه کنترل این محدوده به شکلی انجام شود که رویکرد اصلی به سمت کنترل آلودگی هوا باشد، عدالت بیشتری بین پلاک‌های زوج و فرد ایجاد شود و به مردم و به‌ویژه ساکنان محدوده زوج یا فرد، فشار اقتصادی مضاعف وارد نشود.

سردار مهماندار رئیس پلیس راهور تهران بزرگ در این جلسه اشاره کرد که برای هماهنگی‌های بیشتر، در عالی‌ترین سطوح پلیس در خصوص بازنگری در محدوده زوج یا فرد جلساتی برگزار شده است. وی با اشاره به اینکه پلیس هم نظرسنجی‌هایی را در این باره انجام داده و گزارش‌هایی درباره ابعاد ترافیکی این موضوع در دست تهیه دارد، خاطرنشان کرد که گزارش نهایی پلیس در این زمینه تا پایان هفته آینده آماده خواهد شد.

پورسیدآقایی معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران هم تاکید کرد که در شهر‌های مختلف جهان، یا از الگوی مدیریت تقاضا استفاده می‌کنند و یا محدودیت تردد نوبتی؛ و تلفیق این دو روش به شکلی که در سال‌های اخیر در تهران برقرار بوده، یک ابداع غیرقابل توجیه است که فایده‌ای بر آن مترتب نیست و مشکلات زیادی هم ایجاد کرده است.

وی بر این مبنا خواستار تجدیدنظر در این باره شد و تصریح کرد که باید حقوق شهروندان و ملاحظات اجتماعی در این باره دقیقا در نظر گرفته شود.

حناچی شهردار تهران نیز در جمع‌بندی بحث تأکید کرد که باید اطلاع‌رسانی خوبی در این زمینه برای شهروندان انجام شود و ابعاد ناکارآمدی طرح زوج یا فرد برای افکار عمومی تبیین شود. وی بر لزوم مشارکت و همراه‌سازی شهروندان در تصمیم‌های مهم شهری تاکید کرد و گفت: این موضوع به قدری بااهمیت هست که تا جلسه بعد و تکمیل گزارش‌های کارشناسی درباره جزئیات آن صبر کنیم.

در نهایت اعضای شورای ترافیک شهر تهران با تایید عدم کارآیی شیوه فعلی کنترل محدوده زوج یا فرد، به کمیته کارشناسی این شورا مأموریت دادند در هفته آینده نظرات نهایی خود را درباره سناریو‌های پیشنهادی جایگزین و ابعاد اجتماعی، ترافیکی و زیست‌محیطی آن‌ها به شورای ترافیک ارائه کنند.

شورای ترافیک شهر تهران که مرجع قانونی تصمیم‌گیری درباره مسائل ترافیکی پایتخت است، در ادامه جلسه با حضور مسئولان برگزاری نمایشگاه کتاب از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به موضوع برگزاری نمایشگاه کتاب در محل مصلای تهران و پیامد‌های ترافیکی آن پرداخت.

اعضای این شورا تأکید داشتند در صورتی که برگزاری نمایشگاه در مصلا موجب ایجاد ترافیک در شهر شود، با برگزاری آن در این مکان مخالف هستند و باید محل برگزاری آن به شهر آفتاب منتقل شود.

در عین حال شورای ترافیک این امکان را نیز بررسی کرد که اگر نمایشگاه کتاب سال ۹۸ بتواند به صورت «نمایشگاه بدون خودرو» برگزار شود به نحوی که هیچ پارکینگی برای ناشران و بازدیدکنندگان در محوطه مصلا در نظر گرفته نشود و همه افراد برای تردد از حمل و نقل عمومی استفاده کنند، با برگزاری نمایشگاه در مصلای تهران موافقت می‌شود.

در نهایت تصمیم بر این شد که مسئولان ستاد برگزاری نمایشگاه در این خصوص بررسی لازم را انجام دهند و نتیجه را برای اخذ تصمیم نهایی به دبیرخانه شورای ترافیک اعلام کنند.