بررسی ۵ ایراد طرح «زوج و فرد»

خبرگزاری تسنیم: یک کارشناس حوزه حمل ونقل در مورد عوارض و نقاط منفی طرح زوج و فرد توضیحاتی را ارائه و ۵ ایراد اصلی اجرای این طرح طی سال‌های گذشته را تشریح کرد.

مردان حیدری در مورد تأثیرات طرح زوج و فرد با بیان اینکه از مهم‌ترین عوامل بنیادین در توسعه اجتماعی و اقتصادی یک کشور، حمل و نقل آن است، گفت: حمل و نقل نه تنها بر فرآیند توسعه اجتماعی و اقتصادی تأثیر می‌گذارد، بلکه خود نیز به صورت متقابل از تحولات اجتماعی و اقتصادی تأثیر می‌گیرد.

وی با بیان اینکه بر اساس سرشماری نفوس و مسکن سال ۱۳۹۵، شهر تهران دارای جمعیت ۸ میلیون نفر است که با توجه به مساحت ۷۳۰ کیلومترمربعی آن، تراکم جمعیتی معادل با ۱۲ نفر در هر کیلومترمربع دارد، گفت: همچنین از آنجایی که بسیاری از ساکنین حومه شهر، در تهران اشتغال دارند و در طول روز در این شهر تردد می‌کنند، جمعیت روزانه تهران بسیار بیشتر از آمار ارائه شده است و رشد جمعیت شهری و درنتیجه آن افزایش روزافزون تعداد وسایل نقلیه شخصی باعث ایجاد آثار نامطلوبی شده است.

حیدری با بیان اینکه هزینه‌های تحمیلی ساخت معابر، پارکینگ‌ها و همچنین اثرات ناشی از احداث آن‌ها، افزایش حجم ترافیک و زمان سفر، آلودگی‌های زیست‌محیطی مانند آلودگی هوا، آلودگی صوتی و... از آثار نامطلوب افزایش روز افزون تعداد وسایل نقلیه است، ادامه داد: برای کاهش آثار نامطلوب در آذرماه سال ۱۳۸۴ طرح «زوج و فرد» اجرایی و آخرین تغییرات مربوط به آن، در سال ۱۳۹۰ انجام شد، به گفته وی، اهداف طرح «زوج و فرد» شهر تهران را آن زمان کاهش آلودگی‌های زیست‌محیطی مثل آلودگی هوا و آلودگی صوتی به سبب کاهش شلوغی و حجم ترافیک در منطقه ممنوعه ترافیکی، بهبود شاخص‌های ترافیکی، تشویق شهروندان به استفاده از سیستم حمل‌ونقل همگانی، کاهش مطلوبیت استفاده از خودروی شخصی، جابه‌جایی ساعت انجام سفر‌های غیراجباری به مقصد محدوده‌ی ممنوعه ترافیکی از ساعات اوج به ساعات غیر اوج، کاهش سفر‌های عبوری از محدوده‌ی ممنوعه ترافیکی و... عنوان کردند، اما بعد از مدتی این طرح اثرات منفی دیگری را موجب شد.

حیدری در تشریح نقاط ضعف طرح «زوج و فرد» گفت: "افزایش سرانه استفاده از موتورسیکلت" یکی از عوارض این طرح بود چراکه موتورسیکلت‌ها محدودیتی نداشتند و بیشتر کاربران محدوده‌ی ممنوعه ترافیکی تشویق به استفاده از موتورسیکلت شدند که این امر باعث افزایش سرانه استفاده از موتورسیکلت شد.

وی با بیان اینکه "ایجاد شغل‌های کاذب موتورسیکلت محور" یکی دیگر از نقاط ضعف این طرح بود، تصریح کرد: با توجه به وضعیت طرح ترافیک برای موتورسیکلت‌ها، بسیاری از مردم ترجیح می‌دهند برای صرفه‌جویی در هزینه‌ها با استفاده از موتورسیکلت، بار‌های خود را جابجا کنند یا به جای استفاده از تاکسی یا خودروی شخصی یا حمل و نقل همگانی برای سفر‌های درون‌شهری به مقصد یا از مبدأ محدوده ممنوعه ترافیکی از موتورسیکلت استفاده کنند.

حیدری با اشاره به اینکه "افزایش سرانه مالکیت خودروی شخصی" به واسطه طرح «زوج و فرد» از دیگر عوارض این طرح بود، افزود: با توجه به اینکه در محدوده‌ی نسبتاً وسیعی از شهر تهران طرح زوج یا فرد اجرا شد، عده‌ای ترجیح می‌دهند که دو خودروی شخصی با پلاک‌های زوج و فرد داشته باشند تا بتوانند همه روزه از این محدوده استفاده کنند که این امر موجب افزایش سرانه مالکیت خودروی شخصی شده است.

وی با بیان اینکه طرح «زوج و فرد» با دائمی شدن و افزایش سرانه مالکیت خودروی شخصی، افزایش آلودگی هوا را در پی داشته است، گفت: "افزایش تخلفات به منظور ورود به طرح" یکی دیگر از دستاورد‌های این طرح است چراکه با توجه به اینکه اکثر معابر ورودی محدوده‌ی ممنوعه ترافیکی توسط دوربین‌های ثبت تخلف کنترل می‌شود، عده‌ای برای جلوگیری از ثبت پلاک خودرو، اقداماتی مانند مخدوش کردن موقت پلاک و... انجام می‌دهند.

وی افزود: با توجه به بررسی عوارض و نقاط ضعف طرح زوج و فرد به نظر می‌رسد، زمان انقضای این طرح به سر آمده و باید طرحی دیگر برای کاهش آلایندگی هوای تهران، تصویب کرد.