مجوز‌های ورود به مرکز پایتخت سر از بازار سیاه درآورد

روزنامه قانون: تهران آلوده بود. دود و دم و ذرات ریز و درشت دوده و سرب از کارخانه‌ها و واحد‌های تولیدی در کنار سوخت سرطان‌زای بنزین‌های داخل ماشین‌ها و وسایل حمل و نقل شهری، نفس شهروندان را تنگ کرده بود. آدم‌ها برای طی کردن مسیری کوتاه، ساعت‌ها در ترافیک می‌ماندند و سرب می‌خوردند. چه کودکانی که در این هوای آلوده بیمار نشدند، مردان و زنانی که در روز‌های شاخص بالای آلودگی هوای تهران قلب‌شان گرفت و به مرگ نابهنگام دچار شدند. سال‌ها پیش، درست از همان روز‌های بعد از انقلاب متخصصان دور هم نشستند و طرحی را با نام طرح ترافیک نوشتند که هم آلودگی هوای تهران را کنترل کند و هم خیابان‌ها و بزرگراه‌های تهران روزانه شاهد سیل ماشین‌ها و خودرو‌های تک سرنشینی نباشد که تنها به آلودگی دامن می‌زنند. از آن زمان تا به حال نزدیک به ۴۰ سال می‌گذرد. جزییات طرح به مرور زمان دستخوش تغییراتی شد و آنچه بر جای مانده، طرحی است که در آن صاحبان خودرو‌ها را از روی پلاک ماشین‌های‌شان دسته‌بندی کرده‌اند که چه روز‌ها و ساعت‌هایی می‌توانند در خیابان‌ها از خودروهای‌شان استفاده کنند. براساس مصوبه شورای عالی ترافیک و شورای شهر، قیمت تردد در آن برپایه زمان و میزان آلایندگی خودروها، تعیین می‌شود.

طرحی پرابهام

طرح ترافیک سال ۹۷ که با طرح ترافیک‌های سال‌های قبل تفاوت‌هایی از جمله پرداخت عوارض در خیابان‌های تهران را دارد، از ۱۵ اردیبهشت در تهران اجرا شد.

شهرداری تهران طرح‌های مربوط به سازمان‌های مختلف دولتی و خصوصی را واگذار کرد و حالا تعدادی از آن طرح‌ها در سایت دیوار با قیمت‌های ۵ تا ۱۰ میلیون تومان در حال فروش است. در سایت «دیوار» که به مرجعی برای خریدوفروش‌های این روز‌های بسیاری از شهروندان تبدیل شده است، انواع و اقسام طرح‌ها برای فروش گذاشته شده و عده‌ای حتی از کارت‌های آرم طرح ترافیک عکس گرفته و آن را ضمیمه آگهی کرده‌اند. صاحب یکی از این آگهی‌ها که منطقه فروشنده را در خیابان تهرانپارس اعلام کرده، پشت تلفن می‌گوید: «من طرح را با قیمت ۶ میلیون تومان می‌فروشم». این در حالی است که قیمت آرم‌های طرح ترافیک در سایت دیوار اغلب بین هفت تا هشت میلیون است. این فروشنده درباره علت ارزان بودن قیمت طرحش می‌گوید: «این قیمت برای کسی است که بخواهد آن را نقد بخرد، اما اگر بخواهید آن را قسطی بخرید، ۱۰ میلیون تومان است؛ یعنی ماهانه باید ۷۰۰ هزارتومان به حساب من واریز کنید. شما یکی از اعضای راننده تاکسی سرویس من می‌شوید، اما ماشین و طرح ترافیک در اختیار خودتان است».

فروش طرح ترافیک‌های مازاد از صداو سیما؟

خرید و فروش آرم طرح ترافیک در حالی انجام می‌شود که هنوز تعدادی از خبرنگارانی که مدارک خود را برای شهرداری فرستاده‌اند، این آرم‌ها را دریافت نکرده‌اند و گویا قرار هم نیست دریافت کنند. فروشنده دیگری که قیمت آرم طرح ترافیک را در سایت ننوشته و از منطقه جردن است، اول مدل ماشین را می‌پرسد و وقتی می‌شنود که ماشین پراید سفید است، می‌گوید: «طرحی که ما داریم از سهمیه خبرنگاری است!». او درباره انواع و اقسام طرح‌ها این‌گونه توضیح می‌دهد: «بعضی از طرح‌ها به طور شناور است که کارت را به خریدار می‌دهند». در ادامه او قیمت کارت‌های شناور را ۱۲ میلیون تومان اعلام می‌کند و می‌گوید: «آرم طرح ترافیکی که من به شما می‌فروشم، هفت تا هشت میلیون تومان قیمت دارد. شما مدرک ماشین‌تان را به من می‌دهید و من داخل سامانه می‌روم و طرح را به نام شما ثبت می‌کنم». او در ادامه برای اینکه شفاف‌سازی کند که این طرح‌ها از کجا آمده اند، می‌گوید: «به طور مثال شهرداری به صدا وسیما هزارتا سهمیه طرح می‌دهد! از این هزارتا طرح، هشتصدتا را به پرسنلش می‌دهد و بقیه اضافه است. آن‌وقت این طرح‌ها را به صورت آزاد می‌فروشد. یعنی این طرحی که فروخته شده، مازاد بر کارمندان صدا و سیماست!». یکی دیگر از فروشندگان آرم طرح ترافیک که قیمت آن را در سایت دیوار هشت میلیون تومان زده است، می‌گوید: «من همین چند ساعت پیش طرح ترافیکم را فروختم». او کارمند بیمه است وادامه می‌دهد: «دوستم مامور راهنمایی و رانندگی است. من از او پولی طلب داشتم که به جای آن به من این آرم طرح ترافیک را داد. من هم آن را فروختم». فروشنده دیگری که طرح ترافیک شناورش را در سایت دیوار با قیمت هفت میلیون تومان گذاشته، یک زن است و می‌گوید: «لطفا چند ساعت دیگر تماس بگیرید. همسرم در جریان هستند و من اطلاعی ندارم. همسرم کارمند اداره راهنمایی و رانندگی است و او این طرح را برای فروش گذاشته است». یک فروشنده دیگر که او هم کارمند راهنمایی و رانندگی است و قیمت آرم طرح ترافیک را هشت میلیون تومان اعلام کرده، می‌گوید: «این قیمت یک آرم طرح ترافیک شناور و برای چندین نفر قابل استفاده است. این طرح از راهنمایی و رانندگی به ما داده شده است و من آن را آگهی کرده‌ام. بعضی‌ها کلاهبرداری می‌کنند و طرح‌ها را باقیمت بالاتر می‌گذارند، اما در نهایت معلوم نمی‌شود». او خودش را از منطقه پیروزی تهران معرفی کرده است.

خرید و فروش طرح غیرقانونی است

خط و نشان کشیدن‌ها از سوی نهاد‌های مربوطه برای جمع شدن بساط بازار سیاه همیشه هست، اما آنچه برچیده نمی‌شود، بساط کلاهبرداری‌هاست. مصطفی قنبرنژاد، مدیر مرکز صدور آرم طرح ترافیک شهرداری تهران درباره بازار داغ خرید و فروش طرح ترافیک گفته است: «طرح‌های شناور که در سال‌های گذشته وجود دارد به طرح‌های سیار تبدیل شده است؛ به گونه‌ای که در طرح‌های شناور قابلیت تعویض سه پلاک وجود داشت، اما در طرح جدید هر روز می‌توان یک پلاک را ثبت کرد. قیمت‌های تردد با کارت سیار، برابر با قیمت مصوب شوراست و به ازای ساعت و محدوده تردد از حساب شهروندی هر فرد کسر می‌شود». او در گفتگو با ایسنا با بیان اینکه این کارت در اختیار برخی مجموعه‌ها قرار داده شده تا به مدیران خود بدهند، گفت: «اگر این کارت‌ها را می‌فروشند، غیراخلاقی است؛ چرا که این کارت فقط در اختیار دستگاه مربوطه قرار داشته و نباید نسبت به فروش آن اقدام کنند». او درباره مجوز‌هایی که در اختیار آژانس‌ها قرار گرفته نیز توضیح می‌دهد: «امسال توسط دوربین‌ها و همچنین حراست و بازرسی کنترل می‌شود و در صورتی که به هر راننده‌ای غیر از راننده آژانس واگذار شده باشد، ضمن ابطال مجوز آژانس مربوطه، به‌طورحتم تعداد سهمیه اتحادیه برای سال آینده کم می‌شود». او به ممنوعیت خرید و فروش طرح نیز اشاره می‌کند و می‌گوید: «اگر فردی هم این مجوز‌ها را خریده باشد و از آن مطلع شویم، به پلیس راهور معرفی می‌شود تا تردد‌های پلاک مذکور غیرمجاز محاسبه شده و علاوه بر پرداخت عوارض روزانه، عوارض ورود غیرمجاز و همچنین جریمه برای راننده متخلف محاسبه شود». صحبت‌های قنبرنژاد در حالی است که بازار سیاه خرید و فروش طرح ترافیک همچنان جریان دارد و کسی هم جلودار آن نیست. معلوم نیست چه کسانی، چه تعداد از این طرح‌ها را در اختیار دارند که این طور آزادانه آن‌ها را می‌فروشند.