از «آش کشک خاله» عبدی تا لیست ۷۰۰ نفره مرعشی

روزنامه صبح نو: آش کشک خاله، جدیدترین توصیف از لیست پرابهام و پرحرف و حدیث موسوم به «امید» در شورای پنجم شهر تهران است. توصیفی که آقای «عباس عبدی» در آخرین شماره ماهنامه «صدا» طی یادداشتی از آن یاد کرد و نقص‌های لیست خبرساز اصلاح طلبان برای انتخابات اخیر را در آن یادآور شد. موضوعی که البته به بحثی داغ در شبکه‌های اجتماعی هم تبدیل شده است. کمتر از یک هفته بعد اما، یکی از تصمیم‌گیرندگان چینش لیست اصلاح‌طلبان برای شورای شهر، با ادبیاتی طعنه آمیز از این لیست دفاع کرده و از شفاف سازی درباره چگونگی بستن لیست، طفره رفته است. ماجرایی که بیش از پیش، بحران داخلی و قابل پیش بینی اصلاح‌طلبان پس از انتخابات شورای شهر را عیان کرده است. یادداشت عباس عبدی در جدیدترین شماره هفته نامه «صدا»، صدای خیلی‌ها را بلند کرد. یادداشتی انتقادی که از نحوه چینش نفرات لیست امید در شورای شهر تهران تا شفافیت در مکانیزم بستن این لیست را به عنوان چالش‌های پیش روی شورای پنجم شهر تهران دانسته است. این کارشناس سیاسی و روزنامه نگار نوشت: «لیست شورای شهر تهران، تصمیمی دیوان‌سالارانه برای امری سیاسی بود.» او با اشاره به ترکیب یک‌دست شورای پنجم شهر تهران نوشت: «حضور چند نفر از جناح مقابل در شورا نه تنها بد نبود که خوب هم بود. به علاوه حتی اگر این کار ضرر داشته باشد، که نداشت، در هر حال از زیان‌های این نحو سیاست ورزی بیشتر است. شورای یک‌دست یا مجلس یک‌دست و هر نهاد یک‌دست نیست که می‌تواند به جامعه خدمت کند؛ پایه سیاست مشارکت است. یک‌دستی مخل مشارکت است. کاری که شورای اصلاح‌طلبان کرد و سه هفته پایانی را به صورت چراغ خاموش و غیر شفاف جلو رفت و به یک‌باره یک لیست را جلوی جامعه گذاشت و به قول مرحوم توفیق مصداق «آش کشک خاله» شد که چه بخوری و چه نخوری پایت حساب می‌شود. این رفتار زشت بر جبین همه تصمیم گیرندگانش ثبت و ضبط خواهد شد.» عبدی با بیان اینکه هر مقطعی که اصلاح‌طلبان اسب خود را فقط برای پیروزی زین کردند و دیگر به هیچ ندای منتقدی گوش ندادند و مشارکت واقعی را مخل برنامه پیروزی‌بخش خود دیدند، با سر به زمین خوردند، نوشت:‌ «فرق این لیست با انتخابات سال 84 فقط در نتیجه آن است، درحالی که در بنیان ماجرا تغییری نداشت. درحالی که وحدت باید در واقعیت اجتماعی باشد و نه در لیست.» به اعتقاد او، آنانی که در انتخابات شورای شهر دوم در سال 81 دچار تشتت شدند و آن اشتباه را رقم زدند، پیش از انتخابات شورای دوم، فریاد « فردا روز وزن کشی است» را سر دادند، امروز پرچمدار وحدت صوری به هر قیمتی شده‌اند و همه را به عنوان وحدت شکن تخطئه می‌کنند و خوشحال هستند که در این کار موفق شده‌اند. ولی این نگاه ساده لوحانه‌ای است. عباس عبدی با اشاره به انحصارطلبی برخی در درون اصلاحات برای چیدن اعضا در لیست شورای شهر تهران گفت: به‌خصوص وقتی که برخی از استدلال‌ها را درباره بود یا نبود یک یا چند فرد می‌شنویم بیش از همیشه غصه می‌خوریم که چرا مرز میان انحصارطلبی گروهی و اصلاح‌طلبی واقعی مخدوش می‌شود؟

یادداشت این کارشناس اصلاح‌طلب، همراه با موجی بود که درست پس از اعلام قطعی نتایج انتخابات شورای شهر تهران و همزمان با ادعاهای بعضی اعضای اصلاح‌طلب دوره فعلی شورا که از لیست جدید جامانده بودند، درباره نقش مهم پول‌های میلیاردی و رانت برای کسب مجوز ورود به لیست امید به راه افتاد. موجی که با هشتگ #شفافیت _لیست در شبکه‌های اجتماعی به راه افتاد تا تصمیم گیرندگان شورای عالی اصلاح‌طلبان در فشاری سهمگین برای پاسخگویی به ابهامات فراوان این لیست قرار بگیرند. فشاری که البته در همایش «سلامت شهر امید» در سالن رازی دانشگاه علوم پزشکی ایران به ترکیدن بغض دکتر «محمدرضا عارف» رییس شورای عالی اصلاح‌طلبان منجر شد و عارف که تحت فشار زیادی ناشی از انداختن مسوولیت مهندسی لیست به گردن او قرار داشت، در حین توضیح موضوع گریه کرد و سخنرانی‌اش لحظاتی مختل شد. جنجالی‌ترین موضع گیری در این باره اما، صبح یکشنبه 14 خردادماه رخ داد. جایی که عضو هیأت رییسه شورای عالی سیاست‌گذاری اصلاح‌طلبان گفت: «موضوع اعتراضی «شفافیت لیست» را از کسانی که هشتگ می‌زنند بپرسید.» آقای حسین مرعشی در گفت‌وگو با ایسنا، با کنایه‌ها و طعنه‌های تندی، از لیست امید در انتخابات شورای شهر پنجم دفاع کرد و گفت:« لیست شورای شهر تهران لیست بسیار جامع و خوبی است و خیلی هم دقیق تنظیم شد. لیست را گروه‌های اصلاح طلب بسته‌اند و حالا هرکس خوشش آمده یا بدش آمده، مهم این است که مردم پسندیدند و رأی دادند.» مرعشی، با این ادبیات طعنه آمیز هم منتقدان عدم شفافیت لیست امید را نواخت: «مرحوم پدرمان یک اتومبیل جیپ داشت که نشستن عقبش خیلی سخت و جلو نشستن راحت بود، وقتی قصد سفر داشتیم همه سعی می‌کردند کنار باشند تا صندلی عقب پر شود و آن‌ها جلو بشینند؛ مرحوم آقا هم می‌گفت تنها راهش این است که یک جیپ سفارش دهیم که همه آن جلو باشد.»

این ادبیات خاص مرعشی، موجی از اعتراض را در شبکه‌های اجتماعی علیه وی و تصمیم گیرندگان اصلی لیست امید به راه انداخت. اوج این انتقادها در شبکه اجتماعی «توئیتر» بود که هشتگ‌های #شفافیت_لیست را این بار در کنار هشتگ #مرعشی داغ کرد. یکی از کاربران در این باره نوشت:« یکی به حسین مرعشی باید یادآوری کنه شورا ۴ ساله است نه ۴۰ ساله ! لیست رو ما ننوشتیم که شفافیت لیست رو هم ما انجام بدیم! گذر پوست به دباغ...». کاربر دیگری هم با انتقاد از ادبیات مرعشی و پاسخگو نبودن وی نوشت: « حرف‌های دیکتاتور مآبانه مرعشی حجت را تمام کرد! از این ساعت به بعد تمام فعالان مدنی باید پیگیر شفافیت لیست باشند.» کاربر دیگری هم نوشت: «اون موقع که گفتیم لیستی رأی نمی‌دیم گفتید کار تشکیلاتی بلد نیستید. بعدش که لیستی رأی ندادیم گفتید حق پرسش از شورای عالی رو ندارید.» یکی دیگر از کاربران هم مرعشی را با این واژه‌ها خطاب قرار داد: «آقای مرعشی یکی از مطالبات مردم ذیل عنوان شفافیت لیست کنترل کردن شخص شماست.» یکی از کاربران، کنایه‌ای با افراد لیست امید در شورای شهر زد و نوشت:« واقعیت اینکه یک‌سوم لیست امید برای شورای شهرتهران عضو نهاد تصمیم گیر یعنی شورای عالی سیاست‌گذاری هستند، بقیه نامزد نبودند.» و کاربر دیگری هم نوشت: « شورای عالی با این عدم شفافیتش باید با انتخابات مجلس از همین الان خداحافظی کنه... دیگه وقتشه که گروه‌های مختلف اصلاحات باهم مبارزه کنند.» حالا باید منتظر ماند و دید چالش شفافیت لیست اصلاح‌طلبان که گویا روز به روز هم به چالش بزرگ‌تری تبدیل می‌شود، به کجا خواهد انجامید؟ آیا فرار سران تصمیم گیرنده در شورای عالی اصلاحات از شفافیت گزارش درباره لیست امید، طرفداران این طیف سیاسی را دوباره از آنان ناامید خواهد کرد؟ آیا افشاگری‌های جدیدی از جاماندگان لیست اصلاح طلبان شورای شهر در راه خواهد بود؟