شهردار تهران پاسخگوی ناکارآمدی‎های دولت‎ها نیست

سرویس اجتماعی فردا؛ شهرنوشت نوشت: محمد باقر قالیباف، عصر امروز طی سخنانی در اختتامیه دومین کنفرانس جامع مدیریت شهری ایران که در محل سالن اجلاس سران برگزار شد، استقلال جامعه را مهم ترین عنصر در هر کشور و مهم ترین رکن جامعه دانست و گفت: جامعه ای می تواند استقلال خود را حفظ کند که مولد باشد از این رو جامعه باید قدرت، معرفت، ثروت و منزلت تولید کند که همه این موارد در نقاط جمعیتی تولید می شوند؛ جایی که تعامل، تاثیرگذاری و روابط متقابل انسان با آن مکان برقرار می شود و تولید قدرت، معرفت، ثروت و منزلت صورت می گیرد. وی افزود: طبیعتا هرچه نقاط جمعیتی بیشتر و مولدتر باشد، برای استقلال و رفاه آنها اثرگذارتر است. از این منظر شهرها در همه جوامع با هر گرایش، سلیقه و مکتب مهم هستند. تمرکزگرایی با مردم سالاری دینی سازگاری ندارد شهردار تهران چالش های موجود در کشور را به دو بخش داخلی و خارجی تقسیم کرد و گفت: بر اساس رویکردهای انقلاب اسلامی، نظام ما مبتنی بر فرهنگ قرآنی و اهل بیت (ع) گام می برد و چالش های خارجی از موضوعات جدی و اساسی است. از دیگر سو اگر نگاهی به فرصت ها و تهدید های داخلی بیاندازیم، از موارد متعددی می توان نام برد اما به صورت خلاصه دو چالش مهم در حوزه داخلی کشور وجود دارد، نخست ناکارآمدی و ضعف مدیریت در نظام اداری و اجرایی کشور و چالش دوم نیز آن است که تمرکزگرایی در ساختار اداری کشور وجود دارد. قالیباف خاطر نشان ساخت: تمرگز گرایی نه تنها در ذات خودش مانع جدی برای پیشرفت، توسعه و خلاقیت در جامعه است، بلکه خلاف نگاه دینی و رویکرد انقلابی ما هم به شمار می رود از این رو تمرکزگرایی هم با مبانی ارزشی ما و هم با رویکرد رشد مادی ما در تضاد است. وی با تاکید بر اینکه «تمرکزگرایی با مردم سالاری دینی سازگاری ندارد» ادامه داد: تمرکز گرایی از موانع بزرگ اجتماعی کردن قدرت سیاسی است؛ این موضوع از قدیم در کشور ما بوده ومتاسفانه هم اکنون نیز وجود دارد. شهردار تهران در ادامه به تبیین موضوع «اجتماعی کردن قدرت سیاسی» پرداخت و گفت: باید کار مردم را به دست مردم بسپاریم، همانطور که این موضوع از اهداف انقلاب اسلامی، الفبای مدیریت و از الزامات پیشرفت و توسعه در یک جامعه است. وی افزود: دولت به معنای عام خودش نباید در کارهایی که مردم می توانند در حوزه های در صنعت، اقتصاد، کشاورزی، اداره شهر و ... انجام دهند، دخالت داشته باشد بلکه دولت و حاکمیت باید هدایت کند تا آنها بیراهه نروند، نه اینکه در هر اموری تعیین تکلیف کرده و به جای همه تصمیم بگیرند. شهردار تهران در ادامه تصریح کرد: در دوران پس از انقلاب بنده 20 سال متوالی است که موضوع تمرکزگرایی را در حوزه نظری و دانشگاه تلمذ و مطالعه کردم و امروز نیز به عنوان یکی از موضوعات در مقطع کارشناسی ارشد و دکترا مورد بحث من است. این موضوع در سال 72 نیز موضوع پایان نامه دکترای من در دانشگاه تربیت مدرس بوده است که به بخشی از آن را در کتابی تحت عنوان «ایران و دولت توسعه گرا» پرداخته شده است. همچنین در کتابی تحت عنوان «حکومت محلی» به این موضوع پرداخته شده و کتابی نیز تحت عنوان «تمرکزگرایی و تمرکززدایی در ایران» تحت چاپ است که به زودی منتشر می شود. از این رو با بیش از 30 سال تجربه اجرایی و 20 سال تلمذ در این حوزه این مطلب را بیان می کنم. قالیباف خاطر نشان ساخت: ما در کشور ناگزیر هستیم از این سیستم مترکز به یک سیستم نیمه متمرکز تبدیل شویم و در سیستم نیمه متمرکز نیز مبتنی بر امور حاکمیتی و محلی، همه چیز را در دو سطح ملی و محلی تقسیم بندی کنیم. تصدی گری های بزرگ و کوچک باید از سوی دولت رها شده و به مردم واگذار شود وی ادامه داد: امورات تصدی گری بزرگ و کوچک، باید از سوی دولت رها شده و به مردم واگذار شود و دولت نیز بر امورات حاکمیتی متمرکز شود. البته لازم به تاکید است که ما با رعایت قانون اساسی به این موضوع پرداختیم و اجرای این امیر نیازمند تغییر قانون اساسی هم نخواهد بود. شهردار تهران در ادامه به لایحه مدیریت شهری پرداخت و گفت: ٤سال قبل پيش نويس لایحه مدیریت شهری با مشاركت نخبگان علمي و مديران شهري تهيه شد و در آن حدود 300 ماده تدوين و سپس تقدیم دولت محترم شد. دغدغه ما در شهرداري با تهيه پيش نويس لايحه مديريت شهري يافتن پاسخی به وضع نابسامان كنوني و چالش هاي جدی در نظام اداری کشور بود اما متاسفانه در تغییراتی که در این لایحه اتفاق افتاده، مجددا بخشی از نظام متمرکز فعلی در لایحه كنوني بازتولید شد و از این باب متاسف هستم. قالیباف تاکید کرد: این لایحه پاسخی به وضع نابسمانی بود که به عنوان یک چالش جدی در نظام اداری کشور ما وجود دارد اما متاسفانه در تغییراتی که در این لایحه اتفاق افتاد، مجددا بخشی از نظام متمرکز فعلی در تغییر موادی در این لایحه بازتولید شد. بدین معنی که دوباره سایه سنگین تمرکزگرایی در جای جای این لایحه به وجود آمد و همان اشکالات گذشته را دوباره شاهد هستیم که از این باب متاسفیم. وی تصریح کرد: ما نیازمند دولت توسعه گرا و تمرکززدا و متمایل به چابک سازی و سبک سازی هستیم. نگاه کنید هزینه های جاری دولتها چه سیر صعودی را دارد طی می کند. شهردار تهران ابراز امیدواری کرد که این نشست کمک کند تا به قوانین و مقررات و افکار بلند حضرت امام (ره) احترام بگذاریم چرا که امام راحل (ره) تاکید داشتند دولت در کاری که مردم می توانند انجام دهند، نباید دخالت کند. قالیباف ادامه داد: چه نهادی مردمی تر و عمومی تر از شهرداری ها است که همیشه آن را دولتی و متمرکز کرده ایم و هر روز شهرداران در پشت درب سلسله مراتب قدرت باید مرتب پیگیر شوند تا شاید چرخ لودر، قیر و بودجه ای برای آسفالت به کسی بدهند یا ندهند. وی در ادامه با اشاره به اهمیت لایحه مدیریت یکپارچه شهری، ابراز داشت: اگر به قانون سال 1334 که مبنای کار شهرداری ها است نگاهی بیاندازیم، شاهد هستیم این قانون در زمان خودش چقدر پوی بوده است، هم اکنون نیز باید این قانون را به روز کنیم. انصاف نیست عده ای با آمار و تحلیل غلط در نقش اپوزوسیون سخن گویند شهردار تهران در ادامه با انتقاد از برخی اظهارات غیر کارشناسی، ابراز داشت: متاسفانه امروز افرادي كه خودشان حداقل دو دهه مسئوليت در حوزه های تخصصی و سياسي داشته اند و به تعبير خودشان در بخش سوداگري مسكن هم ده سال تجربه دارند، به جاي پاسخگويي درباره عملکردشان، با آمار و تحليل غلط در نقش اپوزيسيون حرف مي زنند؛ اين عين بي انصافي است. قالیباف تاکید کرد: بنده توفیق داشتم که 11 سال در شهرداری تهران خدمتگذاری کنم از این رو حتما باید پاسخگوی عملکرد خودم در این 11 سال باشم، من نمی توانم فرار به جلو کنم و در نقش اپوزوسیون حرف بزنم. شهردار تهران پاسخگوی ناکارآمدی های دولت ها نیست وی گفت: برخی افراد باید توجه داشته باشند که آنها نقش ملی و انقلابی دارند، يادشان باشد همه ايران، تهران نيست و همه تهران، شهرداري نیست و شهردار تهران مسئول پاسخگوی ناكارآمدي هاي دولت‌ها نیست. نه تنها حقوق شهرداری را نمی پردازید، بلکه درآمدهای پایدار را هم کاهش می دهید شهردار تهران در ادامه به بیان برخی مشکلات پیش روی مدیریت شهری پرداخت و گفت: وقتی لایحه درآمد پایدار در سال 62 كه مي بايست شش ماهه تصویب می شده اما نشده است و زماني كه بخشی از عوارض و مالیات بر اساس قانون در حوزه سوخت را پرداخت نمي كنند و همچنين درآمد ناشي از جرایم راهمنمایی و رانندگی که از سوی مردم به خزانه ریخته شده و بر اساس قانون باید به شهرداری ها و نیروی انتظامی اختصاص يابد؛با قانون شکنی پرداخت نمي كنند قطعا درآمد پایداركاهش مي يابد. 12 میلیون لیتر بنزین در تهران سوخته می شود و درآمد ناشي از عوارض آن به جاي اينكه طبق قانون به شهرداري تهران پرداخت شود در جاي ديگري هزينه مي شود! کاهش 6 تا 7هزار میلیارد تومانی درآمدهای پایدار شهرداری ها در برنامه ششم توسعه شهردار تهران تاکید کرد: با مصوبه ای که در برنامه ششم توسعه و همچنین بودجه سال 96 کل کشور به تصویب رسیده، بیش از شش تا هفت هزار میلیارد تومان از درآمد پایدار شهرداری ها کم می شود از این رو است که عنوان می کنیم نه تنها قانون را اجرا نمی کنید، بلکه درآمد ها را هم کاهش می دهید. شما ابلاغ کنید صدور پروانه در تهران تعطیل شود شهرداری اجرا و شهر را هم اداره می کند وی در ادامه به سخنان سه سال قبل خود در همایش نظام مهندسی که در محل سالن اجلاس سران برگزار شده بود اشاره کرد و گفت: در همان زمان عنوان کردم اگر نگران ساخت و ساز در تهران هستید، آماده هستم همین امروز صدور پروانه در شهر تهران را تعطیل کنیم و در عین حال من شهر را اداره می کنم، شما ابلاغ کنید که صدور پروانه در تهران تعطیل شود. چند درصد شهرها طرح جامع و چه تعداد از روستاها طرح هادی دارند؟ قالیباف یادآور شد: شهرداری تهران تدوین طرح جامع شهر تهران را با همکاری شورای اسلامی شهر تهران و خود وزارت مسکن و شهرسازی در سال 83 و 84 شروع کردند؛ هم اکنون این سوال مطرح است که طرح جامع و طرح تفصیلی کدام شهر مثل تهران در شفافیت کامل است؟ تهران تنها شهری است که نه تنها در ایران، بلکه حتی در مقایسه با شهرهای بزرگ دنیا نیز همه چیز را برای عموم مردم به صورت شفاف در سایت شهرداری تهران قرار داده است اما شما بگویید چند درصد شهرها طرح جامع و چقدر از روستاها طرح هادی دارند؟ وی با تاکید بر اینکه نباید با برخی اظهارات برای مردم دغدغه ایجاد کرد، گفت: در این شرایط سخت اقتصادی، مردم و به تبع آن شهرداری ها و خود دولت با چالش های جدی در حوزه مسایل اقتصادی روبرو است در این زمینه ما نیازمند به همکاری هستیم نه اینکه در اینجا حرف هایی را بزنیم که هم از جهت تخصصی غلط است و هم دارای اطلاعات غلطی است. من شان جلسه را بالاتر می دانم که به جزئیات موضوع بپردازم ولی فکر می کنم همه باید دست به دست هم دهیم و تلاش کنیم که این چالش بزرگ در زمینه اشکالات نظام اداری و تمرکزگرایی را حل کنیم. کاهش مهاجرت و اداره بهتر شهرها و روستاها با اصلاح ساختار اداری و اجرایی شهردار تهران با بیان اینکه بخشی از ضعف مدیریت و ناکارآمدی ریشه در این ساختار غلط دارد، تصریح کرد: اگر این ساختار اداری و اجرایی اصلاح انجام شود حتما هم شهرها و هم روستاها بهتر اداره خواهد شد و هم جلوی مهاجرت های بی رویه گرفته می شود. از دیگر سو دولت نیز چابک تر، سبک تر و با فراغ بال بیشتر به مسایل ملی و حاکمیتی خواهد پرداخت و فرصت پیدا می کند تا قدرت ملی را در کشور افزایش دهد نه اینکه در مرکز بنشینیم و یک لودر، بولدوز و یک بشکه قیر به جایی بدهیم! این موارد از شئونات دولت نیست بلکه کسر شان یک وزارتخانه است که این کارها را انجام دهد. درحالی که حرف از دموکراسی می زنند ابلاغ می کنند باید شورایاری ها در تهران جمع شود! وی با اشاره به تلاش های صورت گرفته برای تشکیل شورایاری ها در شهر تهران، ضمن حمایت از ساختار شورایاری ها عنوان داشت: در شهر تهران ما پای شورایاری ها ایستاده ایم اما متاسفم بگوييم كه چند روز قبل ابلاغی از سیستم دولتی مشاهده كردم که نوشته بود شورایاری ها بايد در تهران جمع شود و برای انتخابات بعدی دیگر اینها هيچ نقشي ندارند؛ آن وقت همين كساني كه اين ابلاغيه ها را مي فرستند مي آيند حرف از آزادی و مردم سالاری و دموکراسی مي زنند! شهردار تهران تاکید کرد: دموکراسی و مردم سالاری همین ساختار شورایاری ها است که مردم به صورت صلواتی آمده اند و همه کارشان را انجام می دهند. اگر قرار باشد شورایاری ها را منحل کنیم و شوراها هم پشت درب فرمانداری ها بایستند تا یک مصوبه بگیرند ، دیگر باید به گذشته برگردیم و مثل دهه قبل کارها را دنبال کنیم. وی تصریح کرد: این اقدام هم با قانون اساسی ما مغایرت دارد و هم از جهت ساختاری و تجربه دنیا یک روش غلط به شمار می رود. از دیگر سو همه ما بر این باور هستیم که راه پیشرفت ما در تمرکز زدایی است چرا که آمارهای موجود و خواسته های مقام معظم رهبری نیز موید همین امر است. همه نابسمانی ها، فسادها و مشکلات به دلیل وجود تمرکز در قدرت است قالیباف در پایان عنوان داشت: امیدواریم این نشست گام مهم و تاثیرگذاری در تکمیل لایحه مدیریت یکپارچه شهری و اداره امور شهرها بردارد؛ حتی باید در محافل تخصصی تر این موضوع را پیش ببریم و عزیزان در هیات دولت نیز با این نگاه به موضوع نگاه کنند نه اینکه روز به روز اختیارات را بگیریم و در دولت تمرکز ایجاد کنیم. به گفته قالیباف همه نابسمانی ها، فسادها و مشکلات به دلیل وجود تمرکز در قدرت است چرا که تمرکز در قدرت یک آفت به شمار می رود.