شادگان؛ شهری که در فاضلاب غرق شد/ قول‌ِ فرداهایی که هنوز نرسیده‌اند!/ مردم چشم انتظار لوله‌های آب‌اند مسئولین یک شبه لوله نفت می‌کشند

سرویس اجتماعی فردا؛ رسول عوده زاده: آنها 160 هزار نفرند. با چند هزار خانه و خانواده پرجمعیت که حالا 20 سال است که خانه هایشان را برکه های فاضلاب محاصره کرده است. نهرهای سبز رنگ مایل به تیره به خانه هایشان وارد شده است. کلافه کلافه اند از این همه بی تدبیری و بی مهری. جوی های روباز فاضلاب در تمام این شهر جاری است شهری که از سازوکارهای مدرن شهری به دور است.

روند لاک پشتی احداث شبکه فاضلاب به بهانه کمبود اعتبار همه این 160 هزار نفر را شاکی کرده است. تا با آنها همکلام می شوید اولین چیزی که می شنوید گلایه، انتقاد و اعتراض به وضعیت فاضلاب است، معضلی که همه استان خوزستان را فلج کرده است از شمالش تا جنوبش و از غربش تا شرقش. آنها به همه جا سر زدند و نامه نوشتند اما برخی از نهادها که هنوز تکلیفشان با خودشان مشخص نیست، اقدامی جدی یا دست کم پاسخ دقیقی نداده اند. آنها می گویند که فاضلاب تا در اتاق خوابشان هم رسیده است.

230 روستا دارد. روستاهایی با طعم تالاب و نخل و البته نفت و نیشکری که فقط دودش در چشم آنها می رود. 230 روستا این روزها در محاصره رودخانه های بدبو و فاضلاب به قول بعضی ها (آب‌های زائد) هستند.

درگیری لفظی در حضور معاون وزیر

مهمترین اتفاق در این حوزه هفته گذشته در شادگان رقم خورد؛ در جلسه بررسی مشکل آب و فاضلاب شادگان، بحث و کلنجار مسئولان محلی با مدیرعامل آبفای استان خوزستان به درگیری لفظی منجر شد که در پایان تا با وعده معاون وزیر نیرو برای مذاکره و تصمیم گیری در تهران جلسه پایان یافت.

در این جلسه ابتدا فرماندار شادگان به بیان اجمالی مشکلات شهر پرداخت و پس از آن نماینده شادگان در این خصوص صحبت کرد. از جمله مشکلاتی که فرماندار شادگان به آنها اشاره کرد، بحث آب شرب این شهرستان، تصفیه خانه و بحران فاضلاب بود. در حالی که فرماندار شادگان از عدم وجود امکانات از جمله دستگاه جینجر برای حل موقت مشکل آب شهرستان شادگان سخن می گفت، با تذکر چند باره همراهان معاون وزیر برای سفر به آبادان روبرو شد که با پاسخ تند وی همراه بود.

«بهروز فرج اللهی» در واکنش به این تذکرها گفت: این آبادان گفتن ها چه معنایی دارد؟ آبادان 100 ارگان و شرکت را دارد که حمایتش کنند اما از شادگان چه کسانی حمایت خواهند کرد، ما هیچ جا را نداریم. آبادان نیم ساعت با شادگان فاصله دارد و بعد از صحبت درباره مشکلات این جا، به آبادان هم تشریف ببرید.

عدم وجود بودجه، ‌تجهیزات و امکانات

وی در ادامه از ناتوانی در پرداخت حقوق، عدم تجهیزات وامکانات صحبت کرد که سخنان وی با صحبت های «علی اکبر علیمرادی» رئیس شرکت آب و فاضلاب استان قطع شد. فرج اللهی در ادامه با صدای بلند خطاب به مدیرعامل آبفای استان گفت: وقتی دستگاه و تجهیزاتی وجود ندارد، من باید با مردم مواجه شوم و پاسخگو باشم. باید فکری شود. اجازه بدهید معاون وزیر فکری به حال این وضعیت کند.

حجت الاسلام «مجید ناصری نژاد» نماینده شادگان نیز با صدایی پر التهاب و فریادگونه اظهار کرد: در شادگان نه بیل مکانیکی و نه جنتکسی وجود ندارد. وقتی با تائید سر «رحیم میدانی» معاون وزیر و قول تحویل دستگاه جنتکس برای شادگان مواجه شد، گفت: باید در میکروفن اعلام کنید که این دستگاه را به شادگان می دهید.

در ادامه، علیمرادی مدیر عامل آبفای استان گفت: این وظیفه ماست که مشکل را حل کنیم. تا به امروز با وجود مشکلات در شادگان تمام تلاش مان را کرده ایم. پیمانکار مشخص شده است و از فردا - البته طبق استعلام خبرنگار ما این فردا هنوز نرسیده است و کار بر روی مشكلات گرفتگي فاضلاب شادگان كه در ٧ نقطه اعلام شده هنوز شروع نشده- شروع می کنیم. بحث جنتکس حل می شود و قرار شده تا ظرف یک یا دو ماه آینده دستگاه جنتکسی برای شادگان در نظر گرفته شود.

رفع مشکلات شادگان در حد قول و مصوبه

ناصری نژاد نیز با فریاد خطاب به علیمرادی گفت: چرا 1600 متر لوله در طول دو ماه تمام نشده و نیمه کاره رها شده است؟ هزار متر لوله را نتوانسته اید تکمیل کنید. مردم آب ندارند. نصب لوله چه تشریفاتی دارد؟ بنا بود اداره شما این طرح را اجرا کند اما لوله ها دپو شده و هیچ کاری صورت نمی دهید. پیمانکار هنوز قرارداد نبسته و پولی نگرفته است. وضعیت دستگاه جنتکس باید همین جا حل شود.

در پایان وضعیت تحویل دستگاه جنتکس به شهرستان شادگان برای رفع موقت مشکل تجمع فاضلاب، به قولی دو ماهه بدل شد تا باز هم تلاش ها برای بهبود وضعیت شادگان در حد قول و مصوبه باقی بماند. باید دید ظرف دو ماه آینده این قول عملی خواهد شد یا خیر.

معاون وزیر نیرو نیز هرگونه تصمیم برای تغییر وضعیت کنونی فاضلاب شادگان را منوط به مرکز دانست و گفت: زمان بندی، منابع مالی و تصفیه خانه باید در تهران بررسی و تصمیم گیری شود.

رحیم میدانی قول داد مشکل فاضلاب شهرستان شادگان با پرداخت فاینانس یک میلیارد دلاری ظرف دو سال آینده حل و جمع آوری و دفع بهداشتی فاضلاب در حوزه رودخانه کارون از محل فاینانس اجرا شود.

میدانی بازه زمانی یک ساله را برای بهره برداری از تصفیه خانه آب دارخوین ذکر کرد و اظهار امیدواری کرد با این پروژه کیفیت آب شرب شادگان ارتقا پیدا کند و موجبات رضایت مردم را فراهم کند.

اجرای 1600 متر توسعه شبکه

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب خوزستان نیز به خبرنگار «فردا» گفت: در بحث تامین آب شادگان 12هزار و 500 مترمکعب مبادله موافقتنامه به منظور راه اندازی آب شیرین کن صورت پذیرفت.

علی اکبر علیمرادی افزود: کل شبکه فاضلاب شادگان 16 کیلومتر است که با وجود تخصیص اعتبار دولتی امسال از محل خزانه سال 95 با اعتباراتی که برای این منظور اخذ شده است مقرر شده کار اجرایی با اولویت مناطق بحرانی در این شهرستان شروع شود.

مدیرعامل آبفای استان همچنین از آغاز عملیات تجهیز کارگاه، به منظور اجرای 1600 متر توسعه شبکه به منظور آبرسانی به شهروندان شادگانی خبر داد .

بخش خصوصی به داد شادگان می رسد

خبر خوش در این میان، قرارداد مشارکت بخش خصوصی در ۲۲ طرح آب و فاضلاب به ارزش بیش از ۱۰ هزار میلیارد ریال با حضور معاون اول رئیس‌جمهور و وزیر نیرو مبادله شد. این طرح‌ها در 14 استان از جمله خوزستان در قالب قراردادهای بیع متقابل،BOT و BOO با مشارکت بخش خصوصی اجرایی خواهد شد.

بر اساس این گزارش، این پروژه‌ها شامل احداث تأسیسات نمک‌زدایی آب دریا، تکمیل طرح فاضلاب، تأمین آب شرب، احداث تصفیه‌خانه آب، احداث خط انتقال آبرسانی و ارتقای کمّی و کیفی آب شرب در شهرها و روستاهای کشور است.

احداث تاسیسات نمک‌زدایی در شهرهای رامهرمز، شادگان، دارخوین و هندیجان در خوزستان از جمله این طرح هاست.

بحران آب و فاضلاب خوزستان با ابعاد ملی

نماینده شادگان در مجلس در این باره به خبرنگار «فردا» گفت: آب و فاضلاب شهرستان شادگان از مشکلات جدی است. ما هنوز گرفتار مسائل اولیه در حوزه آب هستیم. متاسفانه امروز دوباره شهرستان شادگان به وضعیت سال های گذشته برگشته و بسیاری از پروژه ها هنوز معلق و نیمه تمام مانده اند.

حجت الاسلام و المسلمین مجید ناصری نژاد افزود: هم اکنون با انجام جلسه و مکاتبه مستمر در حال پیگیری جدی رسیدگی به مشکلات آب و فاضلاب شهرستان شادگان هستیم. معاون اول رئیس جمهور قول داده پیگیری برگزاری جلسه مجمع نمایندگان استان با حضور ریاست جمهوری باشد تا بتوانیم مشکلاتمان را مستقیم به شخص رئیس جمهور برسانیم. بنا بر اظهارات جهانگیری، بحران آب و فاضلاب خوزستان اکنون جنبه ملی پیدا کرده است لذا باید پیش از مزمن شدن، فکری به حال آن کرد.

رئیس مجمع نمایندگان استان ادامه داد: در بحث فاضلاب قرار شد استاندار خوزستان مبلغ دو میلیارد تومان برای آب شهری و روستایی از محل اعتبارات استانداری در نظر بگیرد. همچنین چهار میلیارد تومان برای فاضلاب شهرستان از اداره کل استان در نظر گرفته شده است.

او بر رفع مشکل آب و فاضلاب خوزستان تاکید کرد و افزود: باید بحث تامین منابع آب خوزستان از صندوق توسعه ملی به طور جدی پیگیری شود و فکری به حال مشکل کنونی خوزستان شود. بیشتر نطق های من به مسئله آب و فاضلاب شهرستان ختم می شود و این گونه به نظر می رسد که این یادآوری همیشگی، بحران آب و فاضلاب شادگان را برای مسئولان عادی و موجبات نگاه بی تفاوت آنها به استان را فراهم کرده است.

شادگان در محاصره فاضلاب

پروژه های زیرساختی مثل فاضلاب در شادگان حال و روز خوشی ندارد و به بهانه کمبود اعتبار نیمه تمام رها شده است. شادگانی که قرار بود تالابش و روستای صراخیه اش همان ونیز ایران نقطه هدف گردشگری باشد امروز دیگر این مسائل ابتدایی اما حیاتی یقه اش را گرفته است. شهرستانی که 53 کیلومتر مرز دریایی دارد و یک شهر ساحلی و مرزی شمرده می شود به جای دغدغه های گردشگری دغدغه ورود فاضلاب به خانه های مردم را دارد. تالاب شادگان از منطقه عطیش در خروجی اهواز تا آبادان و شادگان امتداد دارد که می توان با سرمایه گذاری در آن فرصت های شغلی و گردشگران خارجی را جذب کرد، اما اکنون خود تالاب در امان نیست از سیل خانمانسوز فاضلاب های صنعتی و پساب های نیشکر که حیات جاندارانش را نیز به خطر انداخته است.

ناظران محلی بر این باورند که شادگان در مقایسه با شهرهای همجوار خود یعنی آبادان و خرمشهر در حال پسرفت است و در این شرایط ورود شادگان به زیرمجموعه منطقه آزاد اروند می تواند كمكی به این شهر باشد.