فقر آموزشی زیر سایه‌سیاه هفتمین شهر بزرگ کشور/خطر مدارس خشت‌و‌گلی در کمین دانش‌آموزان است/ صنایع‌ خوزستان سهم آموزش و پرورش را نمی‌دهند

سرویس اجتماعی فردا؛ رسول عوده زاده: بیش از یک دهه از دومین ماه تحصیلی می گذرد، اما کماکان از گوشه و کنار استان خوزستان خبر از کمبود می رسد؛ یک بار کمبود مدرسه، یک بار کمبود معلم و یک بار کمبود کتاب. اما فلش منحنی مدارس کانکسی در بالا جاخوش کرده است. مسئله ای که کارشناسان و شهروندان معتقدند با وجود ثروت های عظیم نفت، گاز، فولاد، نیشکر و سازمان های متولی چون آب و برق و منابع عظیم انرژی در شأن مردم استان نیست. استانی که هشت سال زیر بمباران و توپخانه دشمن همه زیرساخت هایش با خاک یکسان شده است.

در قانون مصوب شده که این صنایع به دلیل فرسوده کردن زیرساخت، ایجاد آلایندگی و برهم زدن اکوسیستم موظفند که خدمات اجتماعی به مناطق مورد نظر ارائه دهند، اما گویی این قانون هنوز اینجا مورد توجه قرار نمی گیرد.

تصویر نگران‌کننده مثل 1350 کلاس درس خشتی و گلی

این روزها هم باز دغدغه همان دغدغه‌های همیشگی است‌، اینکه مدارس فرسوده و در راس آنها مدارس خشتی و گلی حادثه‌ساز شوند. اگر این آمار را که یک‌سوم 105 هزار مدرسه موجود در کشور فرسوده‌اند و نیازمند تخریب‌، نوسازی و مقاوم‌سازی بچینیم کنار آماری که رئیس سازمان نوسازی مدارس کشور از مدارس خشتی و گلی می‌دهد، تخمین ابعاد حادثه‌ای که محتمل است‌، کار دشواری نیست.

با این حال سیستان و بلوچستان گرچه پیشتاز فهرست دارندگان کلاس‌های خشتی و گلی است، ولی در این لیست تنها نیست، چراکه مرتضی رئیسی استان‌های خراسان شمالی بویژه مناطق مرزی‌اش، شمال خوزستان، نقاطی پراکنده در مناطق مرکزی کشور، بخش‌هایی از لرستان و مناطقی در آذربایجان غربی را گرفتار فضاهای آموزشی خشتی و گلی(سنگی و گلی) معرفی کرده و اضافه می‌کند که در مناطق شمالی کشور، کلاس‌های چوبی در نوبت رسیدگی‌اند.

کوچ کانکسی ها در سال 96

در حالی که آیین کلنگ‌زنی احداث ۲۸ مدرسه در مناطق حاشیه‌ای شهرستان‌های باوی و کارون در اواسط مهر با اعتباری بالغ بر 24 میلیارد تومان، به زمین زده شد، اما این کمبودها همچنان پررنگ تر دیده می شوند.

مسئولان در آمار دادن یاری نمی کنند، اما می گویند "بیشترین تعداد مدارس کانکسی خوزستان در بخش غیزانیه از مناطق حاشیه‌ای اهواز وجود دارد که قرار است تا پایان سال 96 این مدارس جایگزین شوند."

استاندار خوزستان قول داده است که مدارس کانکسی و خشت و گلی تا پایان سال ۹۶ از استان خوزستان حذف می شوند. به گفته غلامرضا شریعتی برای از بین بردن این مدارس از اعتبارات ملی و استانی استفاده می کنیم و امیدواریم که صفر شود و تلاش می‌کنیم که تا پایان سال تحصیلی زیرساخت‌های آموزشی اصلاح شود.

نوسازی دست به دامان ستاد فرمان امام

همچنین، مدیرکل نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس خوزستان، نهادی که در بحث فرسودگی مدارس، عدم تجهیز آنها و همچنین کمبود فضای آموزشی مورد انتقاد شهروندان است، می گوید: با ستاد اجرایی فرمان حضرت امام(ره) تفاهم‌نامه‌های خوبی به‌منظور ساخت ۴۰ فضای آموزشی منعقد شده است. احداث مدارس در مناطق حاشیه اهواز، شعیبیه شوشتر و هویزه نیز انجام می‌شود و قرار است که بنیاد برکت ۱۷ میلیارد تومان برای ساخت مدارس در این شهرستان تخصیص دهد.

رضا رضایی با اشاره به احداث ۱۶ باب مدرسه جدید در سال‌های گذشته، تصریح می کند: با این وجود همچنان در استان با کمبود فضاهای آموزشی مواجه هستیم؛ اعتباری بالغ بر یک میلیارد تومان برای مدرسه شش کلاسه کوی فدک اختصاص یافته و قرار است طی ۹ ماه احداث شود.

10 هزار و 500 نفر دانش آموز چند پایه‌ای در خوزستان

مدیر آموزش و پرورش عشایر خوزستان نیز در این خصوص می‌گوید: در استان خوزستان 14 هزار دانش آموز در 14 منطقه آموزشی مشغول به تحصیل هستند. همچنین 10 هزار و 500 نفر دانش آموز در استان خوزستان در مقطع ابتدایی که بیش از 94 درصد از این دانش آموزان در کلاس های چند پایه مشغول به تحصیل هستند، با مشکلات بزرگی در امر یادگیری مواجه‌اند؛ وضعیتی که کار معلمان را نیز تحت تاثیر قرار داده است.

حمید قنبری ادامه می دهد: 50 درصد از مدارس ما فاقد سرویس بهداشتی هستند و حتی گاهی در صورت داشتن سرویس بهداشتی، مخروب و غیر قابل استفاده بوده که این امر وضعیت سلامت دانش آموزان را تهدید می کند.

کمبود 150 مدرسه در مناطق عشایری خوزستان

مدیر آموزش ‌و پرورش عشایر خوزستان همچنین می گوید: در حال حاضر به 150 مدرسه یک و دو کلاسه در استان نیاز است تا شرایط تحصیل دانش‌آموزان مطلوب شود؛ با توجه به تنگناهای مالی در حوزه نوسازی انتظار می رود با جذب خیرین مدرسه‌ساز بتوان سطح مشارکت در ساخت فضاهای آموزشی را بالا برد.

حمید قنبری با اشاره به وجود 600 مدرسه در 14 منطقه عشایری استان تصریح می کند: اغلب این مدارس در چادر، کانکس یا ساختمان‌های استیجاری مستقر هستند و منطقه اندیکا با داشتن 4200 دانش‌آموز بزرگترین منطقه عشایری کشور است.

۴۲ مدرسه در روستاهای اهواز تعمیر و تجهیز شد

مدیر آموزش و پرورش ناحیه ۴ اهواز نیز از تعمیر و تجهیز شامل دیوارکشی، محوطه سازی و تعمیرات سرویس های بهداشتی حدود ۴۲ مدرسه روستایی در قالب پروژه مهر خبر می دهد.

"فاضل خمیسی" با اشاره به فعال بودن کمیته ساخت، تعمیر و تجهیز مدارس در ناحیه ۴ اهواز اظهار می کند: مدارس روستاهای مسیر الحایی، تصفیه قند و شکر و مناطق محرومی همچون عین ۲ و کوی علوی از جمله مدارسی است که قرار است کارهای مثبتی در آنها صورت گیرد.

وی می افزاید: آموزش و پرورش ناحیه ۴ یک کارگاه تعمیر و ساخت و ساز میز و نیمکت در یکی از هنرستان های کاردانش راه اندازی کرده که توانسته با مشارکت دانش آموزان و معلمان حدود 3500 میز و نیمکت برای مدارس آماده کند.

کمبود ۳۵۰۰ کلاس و نیاز دو هزار مدرسه به بازسازی

از سوی دیگر مدیرکل آموزش و پرورش خوزستان می گوید: این استان با کمبود 3۵۰۰ کلاس درسی در سال تحصیلی جدید مواجه است.

محمد تقی زاده با اشاره به کمبود ۱۰ هزار نیروی معلم در سطح استان خوزستان در سال تحصیلی جدید، تعداد مدارسی که در سطح استان نیازمند تعمیر، تخریب و بازسازی مجدد هستند را دو هزار مدرسه برشمرد.

او با بیان اینکه در خوزستان با کمبود 3۵۰۰ کلاس درسی مواجه هستیم، تصریح می کند: در حال حاضر ۲۸ مدرسه از سوی بنیاد برکت رهبری و ستاد اجرایی فرمان امام در مناطق محروم خوزستان افتتاح و مقرر شده تا از این طریق ۴۰ مدرسه دیگر نیز در سطح استان تامین اعتبار و احداث شوند.

وی بیان می کند: یکی از عوامل اصلی افت آموزشی در خوزستان کمبود نیروی انسانی و فضای آموزشی است که امیدوار هستیم با این تعاملات خوبی که صورت گرفته در آینده نزدیک شاهد کاهش آمار مشکلات آموزشی استان باشیم که لازمه این امر تداوم همکاری های ستاد اجرایی فرمان امام و مسئولان استانی و کشوری با آموزش و پرورش است.

رتبه آموزش و پرورش قابل قبول نیست

امام‌جمعه موقت اهواز چندی پیش در بخشی از خطبه‌های نماز جمعه گفت: رتبه آموزش‌وپرورش خوزستان در میان دیگر استان‌ها از وضعیت قابل‌قبول برخوردار نیست و لازم است همه دستگاه‌ها برای ارتقاء این وضعیت با آموزش‌وپرورش همکاری کنند.

حجت الاسلام و المسلمین سید ابوالحسن حسن‌زاده تأکید کرد: دستگاه‌های اجرایی نظیر نفت، فولاد، نیشکر، شرکت آب و برق خوزستان و پتروشیمی‌ها باید سهم آموزش‌وپرورش را پرداخت کنند، چراکه این مهم، تحول عظیم در آموزش‌وپرورش استان ایجاد می‌کند.

لزوم توجه به فراهم کردن زمینه تحصیل دانش آموزان خوزستان، به عنوان آینده سازان استان بر هیچ کس پوشیده نیست اما این درحالیست که به گفته مدیرکل آموزش و پرورش خوزستان بودجه جاری این اداره حتی کفاف پرداخت هزینه ماژیک، گچ و مایه دستشویی را هم نمی دهد. از سویی دیگر بی توجهی سازمان ها وشرکت هایی مانند شهرداری، شرکت نفت، پتروشیمی، توسعه نیشکر و… در پرداخت بدهی های آموزش و پرورش بر حجم این مشکلات افزوده است.

هرسال در آستانه بازگشایی مدارس، مشکلات آموزش و پرورش استان مطرح و از وجود آنها ابراز نگرانی می شود و بدون آنکه چاره ای اساسی برای آنها اندیشیده شود تا سال آینده به بایگانی سپرده می شوند. ادامه این روند باعث می شود تا کیفیت آموزش در استان به مراتب کاهش و معضلات زیادی در آینده استان پدیدار شود از همین رو انتظار می رود استاندار خوزستان و مسئولان آموزش و پرورش در فرصت باقی مانده بخشی از مشکلات این حوزه را رفع کنند تا استان خوزستان به جایگاه حقیقی خود نزدیک شود.

حالا باید منتظر ماند و دید که مسئولین قرار است چه زمانی آستین همت را بالا بزنند تا دانش آموزانی همچون دانش آموزان عشایری در حسرت کیف و کفش های رنگارنگ نمانند و رنگ و بوی مهر و محبت شامل آنها نیز گردد.