تخلفات ساکن خودروها؛ بلای جان مردم تهران/ سرنوشت خودروهای ثبت تخلف چه شد؟

ناگفته پیداست که زندگی در کلانشهرهایی مانند تهران مشکلات خاص خود را دارد. اما از مهمترین معضلات پایتخت، ترافیک در هم تنیده آن است که متاسفانه گره آن به واسطه‌ رشد روزافزون تعداد خودروهای در حال تردد، نسبت به قبل کورتر شده است. رعایت برخی نکات در رانندگی، مانند حرکت بین خطوط یا عدم پارک خودرو در مکان‌هایی که کندی عبور و مرور را موجب می‌شود، می‌تواند اندکی از بار ترافیک خیابان‌های شهر کاسته و زمان از دست رفته در ترافیک را تا حدی کاهش دهد. «تخلف ساکن» که پیش‌تر قاطعانه با آن برخورد می‌شد، امروزه به امری عادی در معابر تبدیل شده و همه روزه شاهد پارک خودروها به صورت دوبله یا حتی در حاشیه بزرگراه‌ها هستیم. گرچه نباید از اقدامات قانونی غافل شد، اما توجه بیشتر به فرهنگ‌سازی می‌تواند راهکاری مناسب برای رفع این معضل به شمار رود. تخلف ساکن چیست؟ تخلفات رانندگی به چند دسته گوناگون، از جمله تخلفات ساکن و تخلفات حادثه‌ساز تقسیم می‌شوند. تخلفات حادثه‌ساز، همان‌گونه که از نام‌شان پیداست، سرعت و سبقت غیرمجاز را دربرگرفته و طرح‌های ویژه پلیس راهور برای کاهش این تخلفات، اتفاقات خوبی را رقم زده است. اما در مقابل، تخلفاتی وجود دارند که در حالت ایستا رخ داده و همان‌گونه که بیان شد کندی ترافیک را سبب می‌شوند. پارک در محل‌های ایستادن و توقف ممنوع، حریم تقاطع‌ها و چهارراه‌ها، ایستگاه اتوبوس و تاکسی، حاشیه میادین، حاشیه‌ها بزرگراه‌ها و مهم‌تر از همه، به صورت دوبله جزو تخلفات ساکن به شمار می‌روند. سرهنگ مراد مرادی، رییس معاون آموزش و فرهنگ ترافیک پلیس راهور تهران بزرگ در گفت‌وگو با خبرنگار «فردا»، تخلفات ساکن را این‌گونه تعریف می‌کند: «تخلفات ساکن، تخلفاتی هستند که باعث کندی عبور و مرور شده و با اشغال سطح سرویس معابر، ترافیک ایجاد می‌کنند.» کمرنگ شدن برخورد پلیس گرچه در برخی مواقع، هیچ جای پارکی یافت نمی‌شود، اما مواردی هم وجود دارد که در فاصله چند متری با مقصد، یا جای پارک وجود دارد و یا پارکینگ بزرگی احداث شده است؛ اما متاسفانه به وفور شاهد آن هستیم که رانندگان بدون قبول زحمت برای پارک خودروی خود در محلی مناسب، خودرو را در همان محل به صورت دوبله پارک کرده و موجبات کندی ترافیک در آن معبر را فراهم می‌آورند. در این شرایط، مردم نسبت به عدم برخورد قاطع پلیس راهور با این دست رانندگان واکنش نشان داده و بر این باورند که پلیس راهنمایی و رانندگی، در برخورد با تخلفات ساکن، مانند قبل حساسیت به خرج نمی‌دهد. اما سرهنگ مرادی، با رد این اظهارات، می‌گوید: «یکی از ذغدغه‌های پلیس راهور برخورد با تخلفات ساکن است و به صورت ویژه با این تخلفات، از جمله پارک دوبله یا در حاشیه‌ تابلوهای توقف ممنوع برخورد می‌شود.» از آن‌جایی که نباید از افزایش تعداد خودروهای شهر تهران غافل شد، در نتیجه، راه‌های مکانیزه کنترل تخلفات ساکن بهترین راه برای سامان دادن به وضعیت معابر شهر تهران به شمار می‌روند. معاون آموزش راهور ادامه می‌دهد: «به منظور برخورد کامل و فراگیر با این دست تخلفات، درخواست‌ها و پیشنهاداتی مبنی بر استفاده از امکانات مکانیزه، مانند خودروهای دوربین‌دار ارائه شده است.» سرنوشت خودروهای مکانیزه ثبت تخلف 19 آبان سال گذشته، فرمانده نیروی انتظامی از خودروهای مکانیزه ثبت تخلف رونمایی کرد. دو ماه بعد (بهمن سال 94) اعلام شد که خودروهای مذکور در برخی مناطق تهران به صورت آزمایشی فعالیت کرده و رفته رفته بر تعداد آنها افزوده خواهد شد. مطابق آن‌چه که اعلام شد، خودروهای مکانیزه ثبت تخلف به شکلی تجهیز شده اند که در هر ساعت گشت‌زنی در معابر، قادر به بررسی 1400 محل پارک بوده و در صورت مشاهده خودروی متخلف، با ثبت پلاک جریمه ای را برای آن منظور می‌کند. حال با وجود گذشت حدود 4 ماه از آغاز به کار آزمایشی این خودروها، تعداد آنها همچنان انگشت‌شمار است و امید می‌رود با افزایش تعداد این دست خودروها از میزان تخلفات ساکن کاسته شود. سرهنگ مراد مرادی در پاسخ به سوالی پیرامون سرنوشت این خودروها توضیح می‌دهد: «در این باره با همکاری سازمان ترافیک شهرداری تهران در پی این هستیم که تمام مناطق شهر تهران را به شکلی گسترده تحت پوشش این سیستم قرار دهیم.» راهکار چیست؟ باید توجه داشت که هر شهر، ظرفیت معینی دارد و افزایش تعداد خودروها باعث نابسامانی وضعیت معابر می‌شود. استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی، به ویژه مترو در کنار آن که زمان سفرهای درون شهری را کاهش می‌دهد، می‌تواند خیال‌ شهروندان را از عدم نیاز به یافتن جای پارک و نماندن در ترافیک آسوده سازد. معاون آموزش و فرهنگ ترافیک پلیس راهور تهران بزرگ نیز بر این باور است که: «به واسطه آن‌که خیابان جزو معابر عمومی به حساب می‌آید، می‌توانیم با توسعه بیشتر سامانه‌های حمل و نقل عمومی و تشویق مردم به استفاده کمتر از خودروهای شخصی، نسبت به کمتر شدن خودروها در معابر امیدوار بوده و به تبع آن تخلفات ساکن کمتری را شاهد باشیم.» در نهایت باید بیان داشت که خودرعایتی شهروندان و عدم ارتکاب به تخلفات رانندگی می‌تواند در کنار جلوگیری از فرسایشی شدن برخوردهای قانونی پلیس راهور، آرامش و نشاط را به جامعه بازگرداند.