تهران، در خطر وقوع سیلاب

شهرنوشت: سید مازیار حسینی در نخستین کنفرانس ملی احیا و ساماندهی رودخانه های شهری با بیان این مطلب افزود: در بحث ساماندهی و احیای رودخانه ها و روددره ها در کلانشهرها دو کلمه احیا و آب از اهمیت ویژه ای برخوردار است . وی با بیان اینکه بزرگترین چالشی که بشر را در شهرها تهدید می کند تغییرات اقلیمی است، ادامه داد: این تغییر رویکرد آب و هوایی نه تنها نسل های آینده بلکه نسل کنونی را نیز تحت تاثیر خود قرار داده است . مشاور عالی شهردار تهران با بیان اینکه تغییرات اقلیمی خیلی ساده در طول زمان طولانی شکل گرفته اما به آن توجهی نشده است، بیان کرد: مقصر اصلی در پیشامدهای زیست محیطی و اقلیمی مانند وقوع سیلاب ها خود ما هستیم. مازیار حسینی با بیان اینکه تهران نیز مانند بسیاری از شهرهای دیگر در دوره ای توسعه شهرنشینی در آن به صورت جدید و شتابان بوده است، یادآورشد: شاید خیلی از مردمی که در غرب تهران به ویژه شهید حبیب اللهی ساکن هستند به یاد نداشته باشند که در این خیابان رودخانه ای جاری بود و محله دریانو با چند پل به هم وصل می شد، اما اکنون با گذشت 35 سال چنین رودخانه ای در محله حبیب اللهی وجود ندارد . این مساله نشان می دهد که توسعه شهر همه جانبه و محوری نبوده است . وی با بیان اینکه این مشکل در بیشتر شهرهای دنیا وجود دارد اما مسوولان این شهرها خیلی زود متوجه این مشکل شده و در صدد رفع آن برآمده اند، تاکید کرد : باید قبول کرد ظرفیت زیست محیطی شهرها کاملا محدود است و اگر تعادل را به هم بزنیم اکوسیستم از بین خواهد رفت و قابل بازگشت نخواهد بود. مشاور عالی شهردار تهران با بیان اینکه درمنظر سنتی معماری سنتی ما جایگاه ویژه و مقدسی دارد، گفت: یکی از عناصر اصلی معماری سنتی آب است. هیچ باغ ایرانی در کشور نمی بینید که آب در محوریت معماری آن نباشد. حتی در خانه ها پل رودخانه نشانه از مقدس بودن آب و بازگشت نشاط به مردم است . وی با بیان اینکه احیای روددره ها و رودخانه ها موضوع مهمی در شهرها و کلانشهرها محسوب می شود، بیان کرد: در این مساله سه رویکرد از اهمیت ویژه ای برخوردار است نخست مقدس بودن این مایه حیاتی است که بصورت امانت از سوی پروردگار به انسان ها داده شده و باید امانت دار خوبی باشیم. محور دوم انسانی بودن موضوع ساماندهی آب ها در شهرهاست . تجربه ها نشان داده مردم دوست دارند با تعامل با یکدیگر در ارتباط باشند. بررسی های مدیریت شهری بعد از بهره برداری از پل طبیعت و دریاچه شهدای خلیج فارس نشان می دهد مردم دوست دارند به دل طبیعت بازگردند. سومین مساله مهم محور فنی است. هرچند در گذشته ها و حال در این محور بحث های زیادی بین مسوولان و کارشناسان در حوزه فنی مهار رودخانه ها و روددره ها وجود داشته اما باید قبول کرد قابل حل پذیر ترین مساله محور فنی است . امروز حتی در بحث سیلاب و حریم تمامی مشکلات قابل حل است . مشاور عالی شهرداری تهران با تاکید بر اینکه باید به دنبال تعریف یک حریم اکولوژیک برای پایتخت باشیم، افزود: باید کاری کنیم تا مردم در کنار رودخانه ها و روددره ها قرار گیرند. تحقق این مساله نیاز به بازتعریف قوانین و توجه به موضوعات شهرسازی دارد . باید ضوابط در طرح جامع و تفضیلی به گونه ای باشد که در اجرای طرح ساماندهی هیچ مشکل و محدودیت قانونی وجود نداشته باشد. مازیار حسینی با بیان اینکه ساماندهی رودها و رودخانه ها و همچنین آب های سطح یک کار بین بخشی است؛ بیان کرد: به عنوان مثال برای مدیریت بحران در شهری مانند تهران باید به این موضوع توجه کرد که سیلاب در بالا دست ایجاد می شود که این حوزه زیر نظر وزارت کشاورزی و منابع طبیعی قرار دارد . به عنوان مثال اگر آبخیزداری در بالا دست شهرها به درستی انجام شود،مشکل آب در داخل شهرها کم می شود . وی با بیان اینکه در شهرها نیز شهرداری ها و سازمان محیط زیست مسوول رسیدگی به رودخانه و رودها و آب های سطحی هستند، تاکید کرد: مساله مهمی که در ساماندهی روددره ها باید به آن توجه شود بحث حقوقی است که امروز از پیچیدگی خاصی برخوردار است . به عنوان مثال هر چند ساماندهی روددره فرحزاد با ساخت بوستان نهج البلاغه باعث شد تا مردم تهران از این بوستان زیبا استفاده کنند اما طبیعا مشکلات و محدودیت هایی هم برای ساکنین محل ایجاد کرد . وی با بیان اینکه مقدمه انعقاد تفاهم نامه بین شهرداری ، شورای شهر و وزارت نیرو از سال 87 که بنده در سازمان مدیریت بحران شهر تهران مشغول فعالیت بودم انجام شد تاکید کرد : به رغم آن که روددره ها در یک دهه اخیر ساماندهی شده اند اما باید به گودال های عمیقی که کارخانه سیمان در جنوب تهران ایجاد کرده حساس بود چرا که همین گودال های عمیق در بارش های ناگهانی خطر سیلاب را به مراتب بیشتر می کنند .