سوم خرداد؛ تهران از جنوب شهر آغاز می‌شود

گرد و خاک به هوا برخواسته از کیلومتر‌ها آنطرف‌تر و از مناطق مجاور پیدا است، انگار طوفانی به پا شده، شب و روز هم نمی‌شناسد، به حوالی پادگان قلعه مرغی که نزدیک شوید همه چیز متفاوت است. شب‌ها عین روز روشن است و پر جنب و جوش، این پادگان قدیمی حالا به بوستانی تبدیل شده که قرار است بزرگ‌ترین بوستان خاورمیانه باشد. روز ۱۷ اسفند ماه رهبر انقلاب در جمع مدیران شهرداری تهران و مدیران دولتی حاضر در پادگان قلعه مرغی ضمن غرص نهالی به مناسبت روز درختکاری، از وضعیت زیست محیطی شهر تهران گلایه کرد، ایشان توجه جدی مسئولان به موضوع محیط زیست، توسعه فضای سبز به عنوان ریه تنفسی شهر و توجه جدی به کیفیت زندگی شهری را خواستار شدند. شهردار تهران نیز در این نشست در راستای مطالبات رهبر انقلاب قول داد تا در سوم خرداد فاز اول بوستان ولایت را در محل سابق پادگان قلعه مرغی آماده بهره برداری کند، قولی که رهبر انقلاب نیز بر انجام آن تأکید کردند و به این ترتیب کلنگ احداث بوستان ولایت بر زمین زده شد. آغاز سال جهاد اقتصادی با بوستان ولایت فاز اول بوستان ولایت در واقع قطعه‌ای ۷۰ هکتاری از محوطه پادگان قلعه مرغی به مساحت بیش از ۳۰۰ هکتار است که در آن علاوه بر فضای سبز و کاربری‌های تفریحی قرار است فضاهای فرهنگی، ورزشی و آموزشی نیز احداث شود امری که با توجه به مدت زمان حدود دو ماهه آن یک رکورد در انجام فعالیت‌های عمرانی شهری پایتخت محسوب می‌شود یعنی ساخت ۷۰ هکتار بوستان در کمتر از ۷۰ روز.

بوستان ولایت بی‌شک شاخص‌ترین پروژه شهرداری تهران در سالی است که جهاد اقتصادی نامیده شده است و از این رو مدیریت شهری پایتخت برآن شد تا با بکارگیری امکانات فنی و مهندسی، بسیج نیروی انسانی پروژه تعریف شده را تا تاریخ مقرر تکمیل کند، ۴ هزار نیروی انسانی، صد‌ها ماشین آلات سنگین و کار شبانه روزی، حضور شهردار و معاونان شهرداری در محل پروژه راهکاری بود تا یک رکورد تاریخی دیگر نیز برای شهر تهران رقم بخورد. تهران نفس می‌کشد اگر به نقشه تهران نگاهی بکنید، در حوالی محلات جوادیه و نازی آباد در منطقه ۱۹ تهران منطقه‌ای خالی را مشاهده خواهید کرد که در واقع‌‌ همان پادگان قلعه مرغی است که ۳۰۰ هکتار وسعت دارد. محوطه‌ای بزرگ در جنوب پایتخت با بافت متراکم شهری که از سرانه‌های پایین فرهنگی، تفریحی و خدماتی برخوردار است. یکی از مشکلات عمده شهر تهران هم همین بافت متراکم است که موجب شده تا فضای لازم برای ایجاد و توسعه فضای سبز در اختیار مدیریت شهری قرار نداشته باشد، این مضوع در کنار کمبودهای حمل و نقل عمومی، افزایش شمار خودرو‌ها و... بر ابعاد بحران آلودگی هوای پایتخت افزوده است.

به گفته مختاری، مدیرعامل سازمان پارک‌ها و فضای سبز شهر تهران سرانه فضای سبز شهر تهران در حال حاضر حدود ۹ متر مربع برای هر نفر است که این میزان با احداث کامل بوستان ولایت و اضلفه شدن بیش از ۳۰۰ هکتار فضای سبز به بیش از ۱۳ متر مربع خواهد رسید. این مسئله درواقع به معنی آن است که با احداث بوستان ولایت به یکباره حدود ۴ تا ۵ متر به سرانه فضای سبز تهرانی‌ها افزوده شده و زمین‌های بایر و بدون استفاده یک پادگان قدیمی به محوطه‌ای سرسبز تبدیل می‌شود که می‌تواند ریه تنفسی پایتخت را حیاتی دوباره ببخشد. اینجا جنوب شهر است همه نگاه‌ها در تهران به شما است، این یک واقعیت تاریخی و حتی جغرافیایی است، رشته کوه‌های البرز، برج‌های بلند، پارک‌ها و بوستان‌های سرسبز، مجتمع‌های بزرگ خدماتی و تفریحی همه نگاه‌ها را به شمال شهر می‌کشاند. جنوب شهر هم تا بوده معنی محرومیت می‌داده، معنی فقر، شلوغی، فرسودگی. اگرچه در اغلب دوران مدیریت شهری پایتخت، توسعه و تحول در جنوب شهر تهران یک اولویت بوده است و در شعارهای شهرداران همواره جای می‌گرفته ولی آنچه امروز به یادگار مانده است چیزی نیست که باید باشد، چند مجمتع مسکونی و اداری، چند فرهنگسرا، بوستان و چیزهایی از این دست. پروژه نوسازی نواب، فرهنگسرای بهمن و خاوران شاید بارز‌ترین نماد فعالیت‌های شهری در جنوب پایتخت باشد، توزیع بن‌های خرید کالا، پخش نذری و بسته‌های غذایی، پرداخت وام‌های ازدواج هم در زمان شهردار قبلی با هدف توزیع عدالت در کل شهر صورت گرفت ولی فاصله‌ای از شمال تا جنوب کم نشد که شاید زیاد هم شد. با این همه چند سالی است که پروژه‌های شهری در حوزه‌های مختلف حمل و نقل عمومی، فنی و عمرانی، فرهنگی و اجتماعی و امور شهری تمرکز خود را در جنوب شهر قرار داده‌اند، جایی که قرار بود شعار عدالت اجتماعی در آن تحقق پیدا کند، خیلی از مناطق جنوب شهر سینما نداشتند، از وجود بوستان و پارک محروم بودند، بزرگراه‌های شهر تنها شمال و مرکز شهر را پوشش می‌داد و... در این بین می‌توان به تمرکز شهرداری‌های مناطق جنوبی شهر تهران بر نوسازی بافت‌های فرسوده، توسعه خطوط مترو و ایجاد خطوط brt اشاره کرد، تونل توحید و پل جوادیه را نیز می‌توان نماد توجه مدیریت شهری به جنوب شهر قلمداد کرد ولی احداث بوستان ولایت به جرأت مهم‌ترین اتفاق در تاریخ شهر تهران است که در راستای توسعه جنوب شهر انجام شده است.

بوستان ولایت جنوب شهر تهران را صاحب‌ترین‌ها کرده است؛ بزرگ‌ترین بوستان، بزرگ‌ترین شهر بازی، بزرگ‌ترین بوستان مخصوص بانوان، بیشترین تعداد درخت، سریع‌ترین زمان ساخت و... این بوستان جنوب شهر تهران را به نقطه‌ای متمایز در پایتخت تبدیل می‌کند که نگاه‌ها را به دنبال خود خواهد کشاند. بوستان ولایت و عیدانه‌ای برای جنوب شهری‌ها شهردار تهران بوستان ولایت را عیدانه رهبر انقلاب یه مردم جنوب شهر تهران عنوان کرد، به گفته شهردار تهران بوستان ولایت آثار مثبتی در زندگی شهروندان تهرانی و به خصوص جنوب پایتخت دارد مسئله‌ای که با نزدیک شدن به زمان افتتاح فاز اول پروژه کم کم خود را نشان می‌دهد. با افتتاح بوستان ولایت جنوب شهری‌های پایتخت صاحب بزرگ‌ترین مرکز تفریحی و ورزشی و اجتماعی شده‌اند که حتی می‌تواند یک نقطه گردشگری متمایز در کل کشور باشد، ایجاد شادی و نشاط و پر کردن اوقات فراغت ساکنین مناطق و محلات مجاور این بوستان در ‌‌نهایت فضای فرهنگی و اجتماعی منطقه را عوض می‌کند. بوستان ولایت با توجه به کاربری‌های مختلف و متعددش فرصت مناسبی برای فعالیت‌های اقتصادی و رونق بخشیدن به کسب کار اهالی منطقه محسوب می‌شود و با توجه به بافت جمعیتی آن، می‌توان امیدوار بود تا سطح اشتغال ساکنین منطقه ارتقاء داشته باشد. در ‌‌نهایت قرارگیری بوستان ولایت در یک بافت متراکم شهری در جنوب پایتخت، علاوه بر افزایش ارزش کیفی منطقه امکان نوسازی و ارتقای کاربی‌های تجاری، خدماتی و حتی اداری را در این منطقه از شهر افزایش داده و می‌تواند آغازگر تحولی تاریخی در جنوب شهر باشد. حالا سوم خرداد ۹۰ در کنار سالگرد حماسه غرورآفرین فتح خرمشهرو میلاد باسعادت حضرت زهرا (س) مناسبتی دیگر را هم به خود می‌بیند، افتتاح بوستان ولایت نمادی برای پاسخگویی به مطالبات رهبر انقلاب، تحقق عدالت اجتماعی و کارامدی مدیریت جهادی در اداره امور است و شاید هم نقطه آغازی برای پایتخت البته اینبار از جنوب شهر!