اذعان BBC به ساختگی بودن موج هشتگی حمایت از «نشست ورشو»

خبرگزاری فارس: ماه گذشته بود که «مایک پامپئو» وزیر خارجه آمریکا اعلام کرد قرار است روز ۲۴ بهمن در شهر «ورشو» لهستان نشستی برگزار شود که هدف آن ایجاد اتحادی علیه ایرانی است. از آن زمان بسیاری از کشور‌ها یا از حضور در این نشست انصراف داده‌اند، یا اعلام کرده‌اند که در سطحی پایین‌تر از وزیر خارجه در این نشست شرکت می‌کنند، آن هم مشروط بر اینکه موضوع نشست تحولات غرب آسیا باشد، نه صرفا ایران.

حالا به نظر می‌رسد برخی تلاش کرده‌اند تا شکست آمریکا در فضای واقعی برای ایجاد اجماعی ضدایرانی را با فعالیت در بستر فضای مجازی و موج‌سازی تصنعی جبران کنند. در همین راستا هشتگی تحت عنوان «ما از نشست لهستان حمایت می‌کنیم» (WeSupportPolanSummit#) برای ایجاد این حس که مردم ایران از این نشست ضدایرانی حمایت می‌کنند، به راه افتاده است.

وبگاه «بی‌بی‌سی مانیتورینگ» که به صورت تخصصی در زمینه رصد فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی متمرکز است، امروز گزارشی در مورد این هشتگ منتشر و به ساختگی بودن این «موج هشتگی» اذعان کرده است.

در بخشی از این گزارش آمده است: «تحلیل بیش از ۱۴۰۰۰ توییتی که در ماه گذشته [میلادی]از هشتگ "#ماازنشست‌لهستان‌حمایت‌می‌کنیم" استفاده کرده‌اند، نشان داد که اغلب اصل اغلب این توییت‌ها به تنها ۸ حساب کاربری بازمی‌گردد.»

این یافته بدان معناست که محتوای منتشر شده با این توییت ابتدا از یک به اصطلاح اتاق فرماندهی منتشر شده و سپس توسط چند صد یا چند هزار ربات توییتری و همچنین گروهی از کاربران همسو ریتوییت شده و ضریب پیدا کرده است. فرض ترتیب‌دهندگان چنین عملیات‌هایی این است که استمرار این روند می‌تواند این احساس را ایجاد کند که فضای غالب شبکه اجتماعی هدف، با این هشتگ همراه است.

بی‌بی‌سی مانیتورینگ در این مورد نوشته است: «به نظر می‌رسد که هدف از این کار ایجاد تصنعی یک "ترند" (موضوع داغ در یک شبکه اجتماعی) است که این برداشت را به وجود آورد که از این نشست حمایت عمومی وجود دارد و به تبع آن نارضایتی گسترده‌ای از ساختار سیاسی ایران شکل گرفته است.»

ربات‌های بیش‌فعال

این تنها تحقیقی نیست که ساختگی بودن موج هشتگی در حمایت از نشست ورشو را ثابت می‌کند.

اواخر دی ماه نیز «جیاف گولبرگ»، از کارشناسان تحلیل محتوای اینترنت با انجام یک تحقیق مشخص کرد الگوی فعالیت کاربرانی که از هشتگ «WeSupportPolandSummit#» استفاده کرده‌اند، نشان می‌دهد که عمده این حساب‌های کاربری ربات هستند.

گولبرگ در یک رشته توئیت نوشته ۵۵۰۰ پیام جدید که با این هشتگ توئیت کرده‌اند را انتخاب کرده است. ۶۳۰۰ حساب کاربری این پیام‌ها را توئیت و یا بازتوئیت کرده‌اند یا اینکه در این توئیت‌ها مورد خطاب قرار گرفته‌اند. او نوشته است: «آشکار است که با این هشتگ، دارد بازی می‌شود.»

او سپس فهرستی منتشر کرده و نوشته هنگامی که این حساب‌های کاربری بررسی می‌شوند، برخی از آن‌ها هستند که بیش از ۵۰۰ بار به نام آن‌ها برمی‌خوریم. این الگو، اولین نشانه‌ای است که مشخص می‌کند احتمالاً فعالیت این حساب‌های کاربری توسط ماشین اداره می‌شود و نه انسان.

ضمن آنکه، بسیاری از این حساب‌های کاربری هستند که به طور متوسط بیش از ۱۰۰ توئیت در روز منتشر کرده‌اند. این میزان از فعالیت نیز احتمال ماشینی بودن فعالیت این حساب‌های کاربری را تقویت می‌کند. به گفته گلبرگ، ریشه اصلی این توییت‌ها به کمتر از ۱۵ حساب کاربری بازمی‌گردد که این موج‌سازی را فرماندهی می‌کنند.

پس از انتشار گزارش گولبرگ، حساب‌های حامی این هشتگ با هدف بی‌اعتبار کردن این تحلیل شروع به حمله به حساب کاربری وی کردند. به گفته گولبرگ، از زمان انتشار آن گزارش حساب کاربری وی مورد هجوم همین حساب‌های ماشینی قرار گرفته است.

شرکت‌های امنیتی اسرائیلی پیشرو در موج‌سازی تصنعی هشتگی

پیش از این گزارش‌های متعددی در مورد فعالیت گروهک منافقین در شبکه‌های اجتماعی و همچنین موج‌سازی تصنعی شرکت‌های امنیتی رژیم صهیونیستی به نمایندگی از کارزار انتخاباتی «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور کنونی آمریکا، منتشر شده بود. البته این دو گروه تنها نیستند و آنطور که رسانه‌های متعددی گزارش کرده‌اند، عربستان سعودی و امارات عربی متحده نیز با ایجاد یک مرکز رسانه‌ای در شبکه‌های اجتماعی موج‌سازی می‌کنند.

روزنامه وال‌استریت‌ژورنال خرداد ماه امسال گزارش داد که تیم «رابرت مولر» بازپرس پرونده دخالت ادعایی خارجی در انتخابات آمریکا، به سندی دست یافته که در آن شرکتی به نام «Psy-Group» درباره نقش حساب‌های کاربری جعلی‌اش در پیروزی ترامپ در انتخابات توضیحاتی ارائه کرده است.

«Psy-Group» در این سند مفتخرانه اعلام کرده بود که به نهاد‌های اطلاعاتی رژیم صهیونیستی وصل است.

در این اسلاید‌ها درباره نحوه استفاده از ربات‌ها و محتوای جعلی در شبکه‌های اجتماعی برای روحیه‌بخشی به حامیان ترامپ توضیح داده شده است. در یکی از این اسلاید‌ها توضیح داده شده که شرکت مورد نظر ۱۴۰ سایت طرفدار ترامپ را شناسایی کرده است. در اسلایدی دیگر درباره استفاده از پروفایل‌های جعلی در فیسبوک برای تعامل با کاربران انسانی و درخواست از آن‌ها برای انتشار مطلب توضیح داده شده است. در این اسلاید نوشته شده نتیجه این کار این است که شمار انبوهی از افراد اقدام به «انتشار اخبار دروغ» می‌کنند.

پیش از این روزنامه نیویورک‌تایمز گزارش داده بود «جوئل زامل»، رئیس شرکت «Psy-Group» در نشستی که سه ماه پیش از برگزاری انتخابات با پسر ترامپ برگزار شد، شرکت کرده است. «Psy-Group» که شعارش را «شکل‌دهی به واقعیت» انتخاب کرده شرکتی است که در زمینه دستکاری افکار عمومی در شبکه‌های اجتماعی با حساب‌های کاربری جعلی فعالیت می‌کند.

تیم رایانه‌ای تیرانا

اواخر شهریور امسال هم روزنامه «ایندیپندنت» گزارش داد که گروهک منافقین که اکنون در حومه شهر «تیرانا» آلبانی مستقر است، اخیرا ۱۷۰۰ دستگاه رایانه خریداری کرده و ماهانه مبالغ کلانی نیز برای دسترسی به اینترنت پرسرعت هزینه می‌کند.

در گزارش‌های منتشر شده در مورد مبدأ توییت‌های ضدایرانی، آلبانی در کنار عربستان سعودی عمدتا یکی از مهمترین پایگاه‌های انتشار این توییت‌ها ذکر شده است.

هشتگ‌های سعودی

مهر ماه امسال پس از جنجال پیش‌آمده در مورد قتل «جمال خاشقچی» روزنامه‌نگار منتقد عربستانی در کنسولگری سعودی در استانبول هم موجی در توییتر به راه افتاد که آنچه در ظاهر از آن برداشت می‌شد، حمایت عمومی مردم عربستان از «محمد بن‌سلمان»، ولی عهد سعودی بود. اما در واقع، این موج هم ساخته همان مرکز رسانه‌ای بود که پیشتر به آن اشاره شد.

چند روز بعد، شبکه «ان. بی. سی» به نقل از منابع آگاه گزارش داد که شرکت «توییتر» صد‌ها حساب ساختگی را که به صورت خودکار خط رسانه‌ای مورد نظر سعودی‌ها در مورد پرونده خاشقچی را ترویج می‌کرده‌اند، مسدود کرده است.

بر اساس آن گزارش، این حساب‌ها به صورت همزمان پیام‌های مشخصی را در حمایت از خط مورد نظر سعودی‌ها، نشر و بازنشر می‌داده‌اند. این حساب‌ها حتی توانستند هشتگ "کلنا_ثقه_فی_محمد_بن_سلمان" (همه به محمد بن سلمان اعتماد داریم) را به ترند اول جهان تبدیل کنند. عبارات مشابهی هم در همان روز‌ها در فهرست توییت‌های پرانتشار توییتر قرار گرفت.

«بن نیمو» عضو ارشد بخش بررسی‌های دیجیتال شورای آتلانتیک درباره این ربات‌ها می‌گوید: «این‌ها قطعا ربات هستند، اما افراد را هدف قرار نمی‌دهد. این یک بازی‌ای است برای افزایش اعداد توسط ربات‌ها انجام می‌شود و هدفش گسترش یک پیام است.»