لایحه بودجه ۹۸ دوسقفی بسته شد

خبرگزاری فارس: ۱۵ آذر ماه محمدباقر نوبخت در سازمان برنامه و بودجه از لایحه بودجه ۹۸ کل کشور و اهداف و ویژگی‌های آن رونمایی کرد. قرار بود این لایحه با حضور رئیس جمهور به مجلس برود، اما پس از آن خبر رسید احتمالا تغییراتی در منابع و مصارف بودجه ایجاد شود.

در این باره رئیس جمهور به رهنمود‌های مقام معظم رهبری اشاره کرده و گفته بود ایشان در رابطه با لایحه بودجه سال آینده رهنمود‌هایی داشتند که براساس آن تغییرات و اصلاحاتی صورت خواهد گرفت؛ بنابراین نسخه اول بودجه نیامده مهر اصلاح خورد یکی از دلایل عمده و ملاحظاتی که دخل و خرج دولت برای سال آینده داشت

این بود که بسیاری از کارشناسان و نمایندگان مجلس معتقدند این لایحه و ارقام آن منطق با شرایط تحریمی نیست. محمد حسینی عضو کمیسیون برنامه و بودجه گفته بود: ارقام کلان لایحه بودجه ۹۸ مربوط به فضای عادی سال‌های گذشته تهیه شده در حالی که شرایط کشور نسبت به قبل نیست و در شرایط بحرانی نقش ویژه ایفا نمی‌کند.

*نوسانات سهم صندوق توسعه ملی در لایحه بودجه

سهم صندوق توسعه ملی دیگر موضوعی بود که مورد توجه قرار گرفت در نسخه اول بودجه پیشنهاد ۱۰ درصدی برای سهم صندوق مطرح شد که مقبول واقع نشد. پس از آن گفته شد به صورت یک دوازدهم از منابع صندوق توسعه ملی برداشت صورت بگیرد. سازمان برنامه و بودجه در لایحه پیش بینی کرده بود علی رغم محدودیت قانونی بتواند تا سقف ۱۶۹ هزار میلیارد تومان منابع نفت و گاز را هزینه کند.

نوبخت با تایید مدل یک دوازدهم برای صندوق توسعه ملی گفته بود در صورت کمبود منابع به صورت یک دوازدهم و بدون تعیین درصد سهم برای صندوق از منابع استفاده می‌شود. این پیشنهاد در حالی مطرح بود که طبق قانون برنامه ششم توسعه سال آ‌ینده ۳۴ درصد از صادرات نفت و میعانات گازی باید به حساب صندوق توسعه ملی واریز می‌شد.

محمد حسینی عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شیوه اتخاذ شده را چک سفید امضا دولت برای استفاده از منابع صندوق توسعه ملی می‌داند و عنوان کرده بود: دولت در لایحه پیشنهاد داده بود اگر نتوانستیم نفت بفروشیم، تا سقف ۱۶۹ هزار میلیارد تومان که بالاتر از رقم مصوب قانون برنامه ششم توسعه (۱۱۵ هزار میلیارد تومان) است از منابع صندوق توسعه ملی استفاده شود. یعنی آنکه هر چقدر تاکنون نفت فروخته شده و سهم آن به صندوق توسعه از سال‌های قبل واریز شده، دولت می‌تواند در لایحه بودجه ۹۸ از آن استفاده کند.

برخی منابع آگاه عنوان کردند یکی از رهنمود‌های مقام معظم رهبری در مورد سهم صندوق توسعه ملی بوده و پس از این توصیه، سهم به ۲۰ درصد افزایش یافت. با این وجود نیز ۱۴ درصد سهم صندوق در بودجه مصرف می‌شود.

*وضعیت نامعلوم صادرات نفت در بودجه ۹۸

در حال حاضر صادرات ۱.۵ میلیون بشکه در روز با نرخ محاسباتی موثر ۵۸۰۰ تومانی و قیمت هر بشکه ۵۴ دلار در بودجه مفروض شده است. برخی منابع آگاه خبر دادند که در حال حاضر رقم صادرات نفت به کمتر از یک میلیون بشکه در روز رسیده است.

با این وصف حدود ۳۰ میلیارد دلار منابع ارزی به دست خواهد آمد. با افزایش سهم صندوق توسعه ملی به ۲۰ درصد منابع عمومی دچار کمبود شد و طبق آ‌مار‌ها ۲۷ هزار میلیارد تومان کسری وجود داشت تا بتوان منابع و مصارف را برای سال آینده تراز کرد یعنی از ۴۳۳ هزار و ۷۰۰ میلیارد تومان منابع عمومی در نسخه اول بودجه که رشد ۱۲.۳ درصدی نسبت به بودجه سال ۹۷ داشت به ۴۰۷ هزار میلیارد تومان کاهش یافت. درآمد‌های اختصاصی نیز تغییری نداشته و حدود ۷۰ هزار میلیارد تومان باقی مانده بنابراین منابع بودجه عمومی ۴۷۷ تا ۴۷۸ هزار میلیارد تومان خواهد بود.

*وضعیت بودجه شرکت‌ها و بانک‌ها در لایحه بودجه ۹۸

از سازمان برنامه و بودجه خبر می‌رسد بودجه شرکت‌های دولتی، بانک‌ها و موسسات انتفاعی نیز با اندکی تغییر و حذف ارقام دوبار منظور شده حدود ۱۲۰۰ هزار میلیارد تومان در نظر گرفته شده است. درآمد‌های مالیاتی نیز همان ۱۲۶ هزار میلیارد تومان ثابت ماند. در مجموع به نظر می‌رسد کل بودجه کشور تغییر معنا داری نداشته باشد.

از دیگر رهنمود‌ها توجه به صرفه‌جویی، حذف موازی‌کاری دستگاه‌ها و انضباط مالی دولت بوده است. یکی از نکات قابل توجه مربوط به نگاه و افق برنامه‌ریزی‌بودجه‌ای به صورت دوسالانه بوده که بایستی مدنظر قرار گیرد؛ البته این موضوع الزامات بسیاری دارد. اقتصاد باید در یک وضعیت ثبات تعریف شود تا بتوان چنین مدلی را پیاده کرد، اما مراد از نگاه دوسالانه معطوف به وضعیت تحریمی و کاهش صادرات نفت بوده است.

برای انضباط مالی و صرفه‌جویی می‌توان به هزینه‌های بودجه اشاره کرد که طبق مسئولان سازمان برنامه و بودجه، سال آینده ۱۰۰ درصد بودجه دستگاه‌ها مبتنی بر عملکرد خواهد شد. در بودجه ۹۴۵ ردیف و دستگاه اعتبارات جاری دارند که طبق بند (پ) ماده ۷ برنامه ششم توسعه و بودجه سال ۹۷ باید مبتنی بر عملکرد شود. در این میان ۸۸۰ ردیف و دستگاه مبتنی بر عملکرد شده و مابقی نیز در روز‌های آتی و حین نهایی شدن لایحه در مجلس تکمیل می‌شود.

این نوع بودجه‌ریزی اگرچه در وهله اول هزینه‌های تمام شده را می‌سنجد و شاید نتوان توقع کاهش هزینه‌ها را داشت، اما درنهایت با مقایسه اعتبار دستگاه‌ها و سهم استانی آن‌ها قیمت واقعی را بدست آورده و با افزایش بهره‌وری و کارآیی اهدافی مانند کاهش هزینه، کارایی و شفافیت را دنبال می‌کند.

در مقابل درآمدها، مصارف بودجه قرار دارد. در حال حاضر ۷۰ درصد هزینه‌های بودجه متعلق به حقوق و مزایا است که امکان اصلاح آن سخت و پیچیده به نظر می‌رسد. به هر حال ۲۷ هزار میلیارد تومان اعتبار مربوط به ردیف‌های متفرقه و برخی دستگاه‌ها کاهش یافته است.

رقم نفت در لایحه بودجه سال آینده که پیشتر ۱۷۳ هزار میلیارد تومان بود با کاهش ۲۷ هزار میلیارد تومانی حدود ۱۴۲ هزار میلیارد تومان پیش‌بینی شده است.

*بودجه ۹۸، دو سقفی بسته می‌شود

در مجموع دخل و خرج سال ۹۸ دو سقفی خواهد بود. سقف اول همان ۴۰۷ هزار میلیارد تومان و سقف دوم ۴۴۷ هزار میلیارد تومان است که در صورت تحقق منابع نفت، ۲۰ هزار میلیارد تومان آن سهم بنیه دفاعی و ۲۰ هزار میلیارد تومان دیگر مربوط به سایر بخش‌ها خواهد بود. سال آینده تملک دارایی‌های مالی که عمده آن‌ها اوراق است کاهش یافته تا بتوان بخشی از کمبود منابع را جبران کرد که به معنای معوق شدن بخشی از بدهی‌های دولت خواهد بود و باید منتظر ماند در مجلس چه تحولاتی در آن رخ خواهد داد.

به گزارش فارس، نوبخت امروز در حاشیه امضای تفاهم نامه ایجاد اشتغال گفت: فردا یا سه شنبه لایحه بودجه با حضور رئیس جمهور تقدیم مجلس می‌شود.