ضرورت حضور روحانی در جلسه شورای امنیت

خبرگزاری ایسنا: مهدی مطهرنیا اظهار کرد: در ادبیات سیاسی زمانی میگوییم دیدار محتمل است که در باب آن از منظر سیاسی تفاهمات و توافقات اولیه صورت گرفته باشد و به نوعی ارتباط معنادار و تعریف شده دیپلماتیک میان ایران و امریکا وجود داشته باشد. اما سیگنال‌های موجود از سخنرانی رهبر معظم انقلاب به عنوان نهاد اصلی تصمیم گیرنده در حوزه سیاسی بویژه حوزه سیاست خارجی تا گفت‌وگوی محمد جواد ظریف با شبکه‌های خارجی نشان دهنده آن است که ایران در وضعیت کنونی در پی مذاکره مستقیم با آمریکا نیست و ایران در صحنه سیاست که آشکارا در دیدگاه مردم جهان قرار دارد میل مذاکره با آمریکا را از خود نشان نمی‌دهد.

وی اضافه کرد: دیدار رییس جمهور ایران با ترامپ تا اندازه‌ای "ممکن" تلقی می‌شود در حالی‌که اگر ما بگوییم "احتمال" دیدار وجود دارد به این معنی است که موانع رفع شده و رییس‌جمهور ایران می‌تواند با رییس‌جمهور آمریکا به گفت‌وگوی مستقیم بپردازد.

وی با یادآوری تماس تلفی روحانی و اوباما گفت: نباید فراموش کرد که در اولین سفر روحانی به نیویوررک اوباما رییس جمهور وقت امریکا با او تلفنی صحبت کرد و صحبت روحانی با اوباما در میان رادیکالیسم نومحافظه کار موجود در ایران چه بازتاب‌ها و پیامد‌هایی را بر جا گذاشت و هیچ گاه به طور رسمی از عمل دیپلماتیک او در نهاد‌های حکومتی حمایت نشد، بر این اساس احتمال دیدار ترامپ و روحانی بسیار بسیار ضعیف، اما امکان پذیر است.

این استاد دانشگاه و تحلیلگر مسائل بین‌الملل اظهار کرد: ایران نمی‌تواند از نظر حقوقی شورای امنیت و جلسات شورای امنیت را رد صلاحیت کند، به هر ترتیب شورای امنیت سازمان ملل به عنوان رکن اصلی سازمان ملل متحد از جایگاه حقوقی تعریف شده‌ای برخوردار است که نمی‌توان آن را به مثابه یک دادگاه بین‌المللی دانست و اعلام کرد که ما صلاحیت این دادگاه را به رسمیت نمی‌شناسیم؛ بنابراین عدم شرکت رییس‌جمهور در این جلسه نمی‌تواند پیامد‌های حقوقی در ارتباط با جلسه شورای امنیت داشته باشد.

وی افزود: ایران تنها می‌تواند از نظر سیاسی عدم صلاحیت این جلسه در باب تصمیم‌گیری درباره ایران را اعلام کند، ولی این‌که آیا اعلام عدم صلاحیت سیاسی می‌تواند دستاورد‌های احتمالی این جلسه را نقض کند پرسشی است که باید در عمل نتیجه آن را شاهد بود، به هرحال به نظر می‌رسد دستاورد چندانی برای ایران نخواهد داشت.

وی خاطرنشان کرد: به هر ترتیب ایالات متحده آمریکا در چارچوب ادبیات سیاسی و قوانین موجود در حوزه بین الملل اتهاماتی را به ایران وارد می‌کند و برای این اتهامات مدارکی را به جامعه ملل، سازمان ملل متحد و افکار عمومی و جامعه جهانی عرضه می‌دارد.

مطهرنیا درباره نحوه نتیجه‌گیری ایران در این جلسه اظهار کرد: ایران نمی‌تواند بدون آمادگی کامل در این جلسه بهره‌وری بالایی را به نمایش بگذارد، شاید ایران بتواند عملکرد‌های نابخردانه و غیرقانونی و خارج از روابط حقوق بین‌الملل ایالات متحده آمریکا را در جلسه شورای امنیت مطرح کند و به این طریق در یک عمل تقابلی تلاش کند عمق نفوذ اتهامات امریکا بر ایران را کاهش دهد، اما در عمل نمی‌تواند موجب شود این جلسه کاملا به نفع ایران تمام شود. پس باید ایران یک وضعیت بینابینی را انتخاب کند، یعنی در جلسه حضور پیدا کند و تلاش کند با توجه به گزاره‌های موجود در عرصه سیاست خارجه ایران، در زمینه رد اتهامات وارده بر تهران منابع و مستندات خود را عرضه کند و قضاوت نهایی را به افکار عمومی جهان در دو بخش نخبگان و توده‌ها بسپارد.

وی شرکت ایران در جلسه شورای امنیت در سطح وزیر خارجه را مناسب ارزیابی نکرد و افزود: ظریف در عرصه سیاست بویژه در ارتباط با نمایندگی نگرش‌های مذهبی در عرصه سیاست خارجی از سوی جناح‌های سنتی و کلاسیک و نومحافطه کار در ایران حمایت نمی‌شود، درحالی که روحانی شیخ دیپلمات است و اگرچه مانند ظریف بر زبان انگلیسی تسلط ندارد، اما جایگاه حقوقی و در عین حال جایگاه شخصیتی او فراتر قرار می‌گیرد، روحانی باید در این جلسه شرکت داشته باشد، اما سخنگوی مواضع ایران ظریف باشد و هر دوی آن‌ها بتوانند یکدیگر را در این دیدار همراهی کنند.

این استاد دانشگاه با اشاره به دیدار جان کری و ظریف و حواشی ایجاد شده در رابطه با آن گفت: ظرفیت‌های دیپلماتیک تنها در صحنه‌های دیپلماسی رسمی خود را به نمایش نمی‌گذارد، بسیاری از دیپلمات‌های برجسته در حوزه غیر رسمی با یکدیگر گفتگو‌های سازنده را دنبال می‌کنند تا بتوانند در چارچوب منافع ملی کشور‌های خود عمل کرده و به این ترتیب زمینه‌های هم فکری و هم اندیشی برای رسیدن به معامله‌ای "برد، برد" را داشته باشند. به طور مثال بین بعضی از وزرای خارجه کشور‌های غربی با وزرای خارجه وقت ما ارتباط صمیمانه‌تر از دیگران برقرار می‌شود، همچون الان که ظریف و جان کری این ارتباط را دارند در زمان اقای ولایتی نیز یوشکا فیشر (وزیر امورخارجه وقت آلمان) با آقای ولایتی نزدیکتر بود.

این تحلیل‌گر مسائل بین‌الملل اضافه کرد: باید گفت: اساسا نوعی نزدیکی و قرابت در مسیر مذاکرات رسمی بر اساس استعداد‌های فردی و اخلاق شخصی ایجاد می‌شود که می‌توان در مسیر منافع ملی از آن بهره برد، کری و ظریف نیز بر اساس همین شاخصه‌ها به یکدیگر نزدیک‌تر شده اند و سعی کرده‌اند بر مبنای رسالت‌های ملی که برای خود قائل هستند بر ایجاد هم اندیشی در باب مسائل ایران و امریکا پس از خروج امریکا از برجام به گفتگو بپردازند و اینطور نیست اینگونه دیدار‌ها بی‌سابقه باشد.

مطهرنیا درباره اهمیت این دیدار‌ها گفت: برخوردی که با این دیدار‌ها چه در تهران و چه در امریکا می‌شود اهمیت دارد، گروه‌های تندرو و رادیکال جناح جمهوری‌خواه امریکا بویژه شخص ترامپ این دیدار‌ها را مورد سوال قرار داده‌اند تا بتوانند هجمه‌هایی را بر علیه حزب دموکرات در زمانی که مسئله تخلف در انتخابات سال ۲۰۱۶ و دخالت مسکو در انتخابات برای ترامپ مطرح است بوجود بیاورند.