شکایت وزرا از نمایندگان به شورای نگهبان
احمد امیرآبادی فراهانی تاکید کرد که در ماجرای استیضاح وزیر سابق کار رئیس مجلس به دلیل ناکارآمدی او، بدش نمی‌آمد که استیضاح رای بیاورد.
خبرگزاری تسنیم: احمد امیرآبادی‌فراهانی عضو هیئت‌رئیسه و نماینده مردم قم در مجلس شورای اسلامی، متولد سال ۱۳۵۲ در خانواده‌ای مذهبی و کشاورز از شهرستان فراهان است. وی در سال ۱۳۹۱ و پس از ۴ سال حضور در شورای اسلامی شهر قم با شرکت در انتخابات نهمین دوره مجلس شورای اسلامی به عنوان نماینده این استان در مجلس انتخاب شد.
امیرآبادی پیش از حضور در مجلس، سابقه عضویت در هیئت‌رئیسه شورای اسلامی شهر مقدس قم، عضویت در هیئت‌مدیره جمعیت هلال احمر استان قم، عضویت در هیئت منصفه دادگاه مطبوعات استان قم، عضویت در بسیج اساتید دانشگاه‌های استان قم، عضویت در شورای آموزش و پرورش این استان را در کارنامه اجرایی خود دارد.
وی هم اکنون عضو کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات مجلس شورای اسلامی است.
امیرآبادی چندی پیش در حاشیه بازدیدی که از تحریریه و بخش‌های مختلف خبرگزاری تسنیم انجام داده است، گفت‌وگویی با خبرنگاران پارلمانی خبرگزاری تسنیم نیز داشته که در این گفتگو به مسائل مختلف به‌ویژه استیضاح وزرای دولت و نیز سؤال از رئیس‌جمهور و همین‌طور نحوه چگونگی عملکرد نمایندگان در استیضاح‌ها و تحقیق و تفحص‌ها پرداخته شده است.
مشروح گفت‌وگوی خبرنگاران پارلمانی با امیرآبادی را در ذیل می‌خوانید:
ارزیابی شما از جلسه استیضاح علی ربیعی وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی چیست؟ آقای ربیعی چند بار در مجلس استیضاح شده بود، اما این بار با توجه به جوی که در جامعه و مشکلات اقتصادی مردم ایجاد شده بود، این استیضاح صورت گرفت، بنابراین در این فضا هر وزیری که پا به مجلس می‌گذاشت، استیضاحش رأی می‌آورد؟
**امیرآبادی:به نظر بنده در جلسه استیضاح آقای ربیعی اظهاراتی مطرح شد که کمی تندروی بود. اولاً به نظر بنده چندان ضرورت وجود نداشت که آقای پزشکیان از وزیر کار دفاع کند، معتقدم در آن زمان این کار درست نبود، البته به چه دلیل وی از آقای ربیعی دفاع کرد کاری ندارم و به نظرش احترام می‌گذارم، اما اگر دفاع نمی‌کرد، خیلی بهتر بود.
به نظر شما اگر دفاع نمی‌کرد، ممکن بود که استیضاح آقای ربیعی رأی نیاورد؟
**امیرآبادی: خیر، دفاع آقای پزشکیان در قضیه رأی آوردن و یا نیاوردن استیضاح وزیر کار مؤثر نبود.
**لاریجانی بدش نمی‌آمد استیضاح ربیعی رای بیاورد
مباحثی مطرح بود که توافقی بین آقایان روحانی و لاریجانی مبنی بر اینکه استیضاح وزیر کار رأی بیاورد، وجود داشت؟
**امیرآبادی:بنده از آن توافق خبر ندارم، اما آقای لاریجانی بدش نمی‌آمد که استیضاح آقای ربیعی رأی بیاورد.
دلیل آقای لاریجانی چه بود؟
**امیرآبادی: بنده دلیل اصلی آن را نمی‌دانم، اما آنچه که به بنده گفت: بحث ناکار آمدی وزیر بود.
آیا فکر نمی‌کنید به دلیل برخی ارتباطاتی است که در وزارت بهداشت وجود دارد؟ به هر حال ارتباط آقای سید حسن قاضی‌زاده‌هاشمی وزیر بهداشت و درمان با آقای لاریجانی بهتر است و در موضوع طرح تحول سلامت با آقای ربیعی نیز اختلافاتی داشتند؟
**امیرآبادی: در بحث طرح تحول سلامت، آقای لاریجانی بیشتر طرف آقای قاضی‌زاده‌هاشمی است.
**در قضیه طرح تحول سلامت لاریجانی طرفدار وزیر بهداشت بود
مباحثی مطرح بود که آقای قاضی‌زاده‌هاشمی وزیر بهداشت تلاش کرده که استیضاح وزیر کار رأی بیاورد؟
** امیرآبادی:ما در مجلس این مسئله را دریافت نکردیم، اما آقای امیرحسین قاضی‌زاده‌هاشمی، عضو هیئت‌رئیسه مجلس موافق استیضاح آقای ربیعی بود، آنچه که می‌شود گفت: این است که آقای لاریجانی با آقای سید حسن قاضی‌زاده هاشمی وزیر بهداشت موافق است، حتی در این دوره هم تاکید و فشار آقای لاریجانی بود که آقای سید حسن قاضی‌زاده وزیر شد، اما درباره جلسه استیضاح وزیر کار، به نظر بنده در آن روز اخلاق، قربانی شد؛ درگیری محمدرضا پورابراهیمی نماینده کرمان با مسعود پزشکیان تایب رئیس مجلس درباره اعلام میزان حقوق دختر وی مناسب آن جلسه نبود.
**قاضی‌زاده هاشمی با فشار لاریجانی وزیر شد
آیا بهتر نیست چنین مسائلی برای مردم شفاف شود؟
**امیرآبادی: نکته‌ای که وجود دارد این است که آیا فرزند نایب رئیس مجلس حق دارد که در پتروشیمی جَم استخدام شود یا خیر؟ حتماً او حق دارد، مانند سایر بچه‌های ایرانی استخدام شود، اما نکته‌ای که وجود دارد، دختر آقای پزشکیان هم باید مانند دیگران مراحل استخدام را طی کرده باشد، اما به دلیل اینکه اطلاع ندارم که چگونه استخدام شده است به همین جهت قضاوت هم نمی‌کنم.
**نگذاشتیم فرزند یک نماینده در اداره دولتی پست بگیرد
معتقدم و قبول دارم که این مسائل باید شفاف شود، یعنی باید مشخص شود که فرزند فلان نماینده در کدام دانشگاه درس می‌خواند و چگونه استخدام شده است؟ آیا مانند دیگران مراحل استخدام را طی کرده یا خیر؟ و یا با سفارش مشغول به کار شده است؟ بعضاً پیش می‌آید که فرزند یک نماینده برای استخدام شدن از طرف نماینده دیگر به آن سازمان مربوطه سفارش می‌شود، اطلاعاتی به ما رسید مبنی بر اینکه فرزند یک نماینده با سفارش چند نماینده دیگر می‌خواهد در یکی از اداره‌جات دولتی پُستی را بگیرد؛ ما در دیده‌بان شفافیت درباره این موضوع جلسه‌ای داشتیم و در آنجا بحث کردیم که این مسئله را چگونه پیگیری کنیم. بنده در مجلس این نماینده را دیدم و به وی گفتم که ما شنیده‌ایم که فرزند شما که فلان پست را دارد با سفارش شما قرار است پست بالاتری را بگیرد، بنده به وی گفتم که اگر شما این مسئله را پیگیری نکنید، ما و آقای توکلی در دیده‌بان شفافیت تصمیم داریم که موضوع را پیگیری و شفاف سازی کنیم
بنده در مجلس این نماینده را دیدم و به وی گفتم که ما شنیده‌ایم که فرزند شما که فلان پست را دارد با سفارش شما قرار است پست بالاتری را بگیرد، بنده به وی گفتم که اگر شما این مسئله را پیگیری نکنید، ما و آقای توکلی در دیده‌بان شفافیت تصمیم داریم که موضوع را پیگیری و شفاف سازی کنیم، این نماینده گفت که بنده پیگیر موضوع نیستم، ۲ تن از نمایندگان دیگر که از دوستانم هستند، این مسئله را دنبال می‌کنند، بنده هم به وی گفتم که به آن‌ها بگویید که پیگیری نکنند یا اگر می‌خواهید، بنده به آن‌ها بگویم، در غیر این صورت ما این مسئله را شفاف می‌کنیم که در نهایت آن‌ها موضوع را دنبال نکردند.
** روز استیضاح آخوندی "کیان ایرانی" شدم
گاهی دیده می‌شود که بعضی از استیضاح‌ها در مجلس، رنگ و بوی سیاسی دارد، مثلا شاهدیم که استیضاح وزیر آموزش و پرورش در آستانه آغاز سال تحصیلی جدید در دستور کار قرار می‌گیرد و یا اینکه در این شرایط گفته می‌شود که آقای آخوندی باید برود، این‌ها عقبه سیاسی و قبیله‌گرایی دارد یا نه؟ و اینکه آیا واقعا اولویت دارد؟ لطفا در این باره شفاف‌سازی کنید؟
**امیرآبادی: افرادی که استیضاح‌ها را امضاء می‌کنند اهداف مختلفی دارند، یک نماینده استیضاح را شروع می‌کند و به سراغ بقیه نمایندگان می‌رود، حتی یک مورد وجود دارد که استیضاح به صورت فراکسیونی انجام می‌شود، یعنی به طور مثال فراکسیون ولایی اول خط است و اعضای سایرفراکسیون‌های دیگر (مستقلان و امید) نیز این طرح را امضاء می‌کنند، به طور مثال بعضی از اعضای فراکسیون مستقلان استیضاح آقای آخوندی را درخواست دادند و ما به عنوان فراکسیون نمایندگان ولایی به آن‌ها گفتیم که دوبار در هیئت‌رئیسه فراکسیون در اینباره بحث شد، اما شما با ما همراهی نکردید، شما به میدان بیایید و ما همراهی‌تان می‌کنیم، ما به عنوان فراکسیون نمایندگان ولایی یک بار پرچمدار استیضاح آقای آخوندی در مجلس دهم بودیم، آقای تاجگردون در فراکسیون امید هم آن را شروع کرد، اما بعد فراکسیون امید عقب‌نشینی کرد و من تنها ماندم و گفتم "امروز من مثل کیان ایرانی شده‌ام و مرا از اسب پیاده کردند و سر استیضاح را بریدند. " ما به عنوان فراکسیون نمایندگان ولایی یک بار پرچمدار استیضاح آقای آخوندی در مجلس نهم بودیم، آقای تاجگردون در فراکسیون امید هم آن را شروع کرد، اما بعد فراکسیون امید عقب‌نشینی کرد و من تنها ماندم و گفتم "امروز من مثل کیان ایرانی شده‌ام
ما به عنوان فراکسیون نمایندگان ولایی از اول به آقای آخوندی رأی اعتماد ندادیم و در این جایگاه هم رأی اعتماد نداده و نخواهیم داد، به اعضای فراکسیون امید گفتیم که شما پرچم را بگیرید و ما کمک‌تان می‌کنیم. در ماجرای استیضاح آقای شریعتمداری، تا امروز امضا‌ها به حدود ۸۰ رسیده و استیضاح وزیر دفاع و وزیر صنعت، معدن و تجارت نیز در این وضعیت کشور مهم است.
**فراکسیون مستقلان برای استیضاح آخوندی با فراکسیون نمایندگان همراهی نکرد
هرگاه طرح استیضاحی مطرح می‌شود می‌توان گفت که یا نمایندگان مشکل منطقه‌ای دارند، مثلا با مدیرکل مشکل دارند و می‌خواهند جابجایی انجام شود و یا با دولت و یا بر سر پروژه‌ای مشکل دارند که آن نماینده طرح استیضاح را امضا می‌کند و یا حتی می‌خواهند امتیازی از دولت برای حوزه انتخابیه‌شان بگیرند که این به شخص نماینده برمی‌گردد، زیرا وقتی بنده به نوعی برای حوزه انتخابیه‌ام بابت استیضاح امتیازی می‌گیرم، به این معناست که برای دوره بعد هم رأی می‌آورم و این در روند استیضاح‌ها تأثیر دارد.
برخی نمایندگان مشکلات اساسی کشور را دلسوزانه به میدان می‌آورند و اهداف مختلفی وجود دارد، اهداف شخصی در استیضاح‌ها که فرد برای خودش بخواهد کاری انجام دهد، کم است. شاید بتوان گفت: بیشتر برای حوزه انتخابیه است، اهداف ملی و اهداف شخصی کم است و اهداف حوزه انتخابیه به نظرم بیشتر است و این درست نیست، زیرا امکان دارد یک حوزه انتخابیه‌ای اولویتش بیشتر از حوزه انتخابیه من باشد، به عنوان مثال فکر می‌کنم برخی از مشکلات سیستان و بلوچستان و یا خوزستان نسبت به قم اولویت بیشتری دارد.
** در دنیا مجلس سنا ترمز نمایندگان است
فکر نمی‌کنید چاره اینکار در دو مجلسی شدن است؟
**امیرآبادی: بحث دو مجلسی و بحث انتخابات استانی وجود دارد، مجلس سنا در همه دنیا ترمز مجلس نمایندگان است و نقش کلان‌نگری دارد، مانند کاری که شورای نگهبان و مجمع تشخیص مصلحت نظام ما انجام می‌دهند، اما کارکرد لازمه آن، مستلزم تغییر در قانون اساسی است، در دنیا مجالس سنا حالت بازدارندگی برای مجلس نمایندگان دارند، زیرا اعضای این مجلس همیشه جوان‌تر و شاید کم‌تجربه‌تر در قانون‌گذاری نسبت به مجلس سنا هستند و مجلس سنا بیشتر کلان‌نگر است.
**شکایت وزرا به شورای نگهبان بابت رفتار برخی نمایندگان
گزارشی به هیئت‌رئیسه مجلس رسیده که مثلا فلان نماینده از فلان وزیر که استیضاح می‌شود، درخواستی داشته باشد؟
**امیرآبادی: بعضا به هیئت‌رئیسه مجلس برخی گزارشات داده می‌شود، اما تذکر و یا گزارش کتبی مرسوم نیست، در دوره اول آقای روحانی، چنین بحثی را در مجلس نهم درموضوعات مختلف داشتیم که صحت و سقم آن را پیگیری کردیم، من آن موقع نماینده بودم و کمیته ضد فساد در مجلس تشکیل شده بود که بنده و آقایان نجابت، دهقان، نادران و توکلی عضو آن بودیم و مسائل را پیگیری می‌کردیم، اما این‌طور رسمی نیست، اما شنیده‌ام که بعضی از وزرا بعضی از مسائل را به شورای نگهبان منتقل می‌کنند.
شورای نگهبان مرجع است یا هیئت نظارت بر رفتار نمایندگان؟
**امیرآبادی: طبق قانون در چهار سال، هیئت نظارت بر رفتار نمایندگان مرجع رسیدگی به این شکایات است، اما شورای نگهبان هم می‌تواند در طول چهار سال، گزارش‌هایی دریافت کند.
به نظر می‌رسد هیئت نظارت بر رفتار نمایندگان مدتی است بی‌خاصیت شده و گزارش رسیدگی‌ها به تخلفات را اعلام نمی‌کند، در صورتی که کسی که خطا کرده و یا محکوم شده باید در رسانه‌ها اعلام شود، نظر شما در این باره چیست؟
**امیرآبادی: در این هیئت بیشتر به شکایت دولت رسیدگی می‌شود، مثلا آقای آخوندی وزیرراه و شهرسازی اخیراً از بنده شکایتی به این هیئت داشت و بنده نیز در رابطه با ماجرای که پیش آمده بود سندی را ارائه کردم که او موافقت کرده بود آپارتمان به قضات بدهند. بنده از این موضوع تبرئه شدم.
بحث طرح شفافیت آرای نمایندگان در تمام دنیا مرسوم است و آرا باید شفاف باشد، اما گویا اراده‌ای در مجلس وجود دارد که این آراء، همیشه مبهم باشد و اگر عملیاتی بشود می‌تواند جلوی خیلی از مسائل را بگیرد، پیرامون این موضوع نیز توضیحاتی بفرمایید.
**امیرآبادی: بنده با این طرح موافقم و به نظرم همه چیز باید شفاف باشد و در طرحی که نوشتیم، آمده است که هیئت‌رئیسه مجلس ملزم می‌گردد ظرف مدت دو ماه پس از تصویب این قانون از طریق ایجاد و راه‌اندازی سامانه جامع نسبت به علنی و شفاف‌سازی فعالیت‌ها، حضور و غیبت و مأموریت داخلی و خارجی، مرخصی استحقاقی و استعلاجی و بدون حقوق، مشارکت و یا عدم مشارکت در رأی‌گیری و نوع رأی نمایندگان اعم از موافق، مخالف و ممتنع در صحن علنی مجلس با کمیسیون‌ها اقدام نماید، به شکلی که رسانه‌ها و آحاد ملت شریف ایران بتوانند به صورت برخط (آنلاین) دستیابی به ذخیره و آرشیو از همه امور ذکر شده به هر یک از نمایندگان خود، دسترسی و آگاهی داشته باشند، این طرح را با ۱۳۶ امضا تحویل هیئت رئیسه مجلس داده‌ایم.
** ۵ موضوعی که برای انتخابات مطرح کردیم
کنگره آمریکا قانونی دارد که استماع جلسات داخلی نیز فراهم شده و سال‌ها کش و قوس شده که شفافیت بهتر از عدم شفافیت است، چرا موضوعات مطروحه در کمیسیون‌ها شفاف نمی‌شود؟
**امیرآبادی: قبل از اینکه به این مجلس بیایم در دیده‌بان شفافیت و عدالت، ۵ مسئله را در یک سایت مطرح کردیم، اول اینکه اعلام کنید که چقدر در انتخابات می‌خواهید خرج کنید؟ دوم اینکه اموال خود و فرزندان و همسرتان چه قدر است؟ سوم اینکه آیا وقتی رأی آوردید، حاضرید رأی خود را اعلام کنید؟ چهارم اینکه آیا حاضرید توصیه‌نامه‌ها را منتشر کنید؟ مثلا ممکن است نماینده‌ای به یک وزیر بابت یک نفر توصیه بنویسد، آیا حاضر است آن را منتشر کند؟ این‌ها مواردی است که در دیده‌بان و شفافیت و عدالت مطرح کردیم، اما در آن زمان حدود ۱۷۰ کاندیدای مجلس در سایت ثبت‌نام کردند که اغلب رأی نیاوردند.
در زمانی که آقای حاجی‌دلیگانی طرح شفافیت آرای نمایندگان را با بیست و چند امضا مطرح کرد و نیاورد، خیلی از مردم به ما پیام می‌دادند که چرا امضا نکردید؟ اولا اصلا رأی نیاورده بود که من امضا کنم، دوما اینکه خیلی از افرادی که امضا می‌کنند رأی نمی‌دهند (با خنده)، ما طرح داشتیم که ۲۰۰ امضا داشته، اما ۱۰۰ رأی موافق آورده است. وقتی می‌بینم که این همه افراد، طرح شفافیت را امضا می‌کنند، نگرانم که رأی ندهند.
ارزیابی شما از فضای کلی‌ای که چرا نمایندگان نمی‌خواهند آرای‌شان به سؤال از رئیس‌جمهور علنی شود، چیست، آیا جنبه ظاهری دارد؟
**امیرآبادی: بله ریاکارانه است. مشاهده کرده‌اید که بعضی از مواقع نماینده‌ای در مجلس، مخالف طرح یا لایحه‌ای صحبت می‌کند، اما موافق رأی می‌دهد، به عنوان مثال در ابتدای کار مجلس دهم، یکی از نمایندگان تهران که جوان خوبی هم هست، به بنده گفت: چرا وضعیت رأی دهی نمایندگان این طور است، نماینده بغل‌دستی من مخالف صحبت کرد، اما رأی موافق داد (با خنده)، گفتم از خودش علت این کار را بپرس، گفت: پرسیدم و جواب داد که آن برای بیرون است و این برای درون (با خنده). در کل نیازی به این همه حساسیت در موضوع سؤال از رئیس‌جمهور در مجلس وجود نداشت، بی‌جهت موضوع بزرگ جلوه داده شد.
این طور گفته شده در هیئت‌رئیسه مجلس، آقای لاریجانی مخالف ارجاع سؤال از رئیس‌جمهور به قوه‌قضاییه است، آقایان پزشکیان و مطهری هم به این شکل، بالاخره ارجاع سؤال از رئیس‌جمهور به قوه قضاییه به کجا رسید؟
**امیرآبادی: ما در جلسه سؤال‌کنندگان، درباره این موضوع بحث زیادی کردیم که ماده ۲۳۳ آیین‌نامه داخلی مجلس چگونه است، این بخش از آیین‌نامه وقتی برای آقای احمدی‌نژاد اجراشده، آن زمان رأی‌گیری نداشته و رئیس‌جمهور در مجلس حضور می‌یافت و صحبت می‌کرده و می‌رفت و در همان زمان در مجلس نهم نیز با رأی‌گیری قانع شده بودند، اما بعد، بحث دومی راه انداختند که به رأی گذاشته شود و ماده ۲۲۳ آیین‌نامه داخلی مجلس را اصلاح کردند که موضوع سؤال را به رأی بگذارند، متاسفانه در متن این ماده آمده که در صورت استنکاف از قانون، این استنکاف از قانون در جلسه بحث و گفته شد که چه کسی باید این را تشخیص بدهد؟، مرجع آن معلوم نیست، به همین خاطر گفته شد که قانون ابهام دارد و گفتند نمی‌شود که مجلس خودش خلاف قانون اجرا کند، بنابراین آیین‌نامه داخلی مجلس باید اصلاح شود، به همین جهت، دوستان قصد دارند آیین‌نامه را اصلاح کنند، بعد گفتند که اگر دوباره بخواهیم استنکاف از قانون را رأی‌گیری کنیم، باید در مجلس رأی‌گیری شود و آیین‌نامه چنین چیزی برای رأی مجدد پیش‌بینی نکرده و در نهایت به این نتیجه رسیدند که گرفتاری زیادی برای کشور و جامعه به‌وجود می‌آورد، به هر حال مجلس که مرکز قانون‌گذاری است، کار خلاف قانون نباید انجام دهد، در بیرون از مجلس نیز حقوقدانانی هستند که این را رصد می‌کنند، نهایتا به این نتیجه رسیدند که موضوع را پیگیری نکنند و به سمت اصلاح قانون بروند. بعضی از مواقع نماینده‌ای در مجلس، مخالف طرح یا لایحه‌ای صحبت می‌کند، اما موافق رأی می‌دهد، به عنوان مثال در ابتدای کار مجلس دهم، یکی از نمایندگان تهران که جوان خوبی هم هست، به بنده گفت: چرا وضعیت رأی دهی نمایندگان این طور است، نماینده بغل‌دستی من مخالف صحبت کرد، اما رأی موافق داد
این چهار سؤال از رئیس‌جمهور که نمایندگان مجلس از آن قانع نشدن، معلق می‌ماند؟
**امیرآبادی: روند مانند کارت زردی شد که در مجلس به وزرا می‌دهیم.
آیا نظر آقای لاریجانی این است که این استنکاف از قانون طبق آیین‌نامه داخلی مجلس در طرحی که نمایندگان مطرح کرده‌اند نیامده است؟؛ مگر آقای لاریجانی آن را ندیده بود و یا طراحان و یا هیئت رئیسه متوجه آن نشده بودند؟ این به عدم اشراف به آیین‌نامه برمی‌گردد و یا اینکه می‌خواستند از سر باز شود؟
**امیرآبادی: مجلس مرکز سیاسی است، نمایندگانی بودند که به هر پنج سوال رأی موافق داده‌اند، آیا از تمامی سؤالات قانع شدند یا نشدند؟، این‌ها ابهامات و سؤالاتی است که درباره سؤال از رئیس‌جمهور مطرح می‌شود، قطعا بخشی از رأی‌های مجلس، سیاسی است، بنابراین بخشی از این سؤالات هم سیاسی می‌شود و بخش دیگر که می‌خواهد تحویل بگیرد و یا ارجاع دهد هم، سیاسی است، آقای لاریجانی و یا هر نماینده دیگری، اگر متوجه هم بشود، نمی‌گوید که چرا استنکاف را در آیین‌نامه نیاورده‌اید.
از نظر شما آیین‌نامه داخلی مجلس درباره سؤال از رئیس‌جمهور نیاز به اصلاح دارد؟
**امیرآبادی:بله
یعنی آقای لاریجانی می‌دانست که آیین‌نامه اشکال دارد و نگفت؟
**امیرآبادی: بنده نمی‌گویم که آقای لاریجانی می‌دانست و نگفت، من نمی‌توانم به این شکل قضاوت کنم، اگر شخصی در جایگاه هیئت‌رئیسه، رئیس مجلس، کمیسیون یا یک نماینده که به اشکال آیین‌نامه داخلی مجلس واقف باشد، مثلا نظر مثبتی با آقای رئیس‌جمهور و یا نمایند‌ه‌های سؤال‌کننده داشته باشد، همه واقعیت را نمی‌گوید، بنابراین به نظر من آنچه که مشخص است این است که آیین‌نامه مجلس ایراد دارد و سؤال‌کننده به این نتیجه رسیده است که باید آیین‌نامه را اصلاح کنند.
فراکسیون نمایندگان ولایی که شما عضو هیات رئیسه آن هستید تصمیم گرفته است که برای اصلاح آیین‌نامه کمیته‌ای تشکیل بدهد، اصولا این کار به نتیجه رسیده است؟
**امیرآبادی: بله، ما یک کمیته لوایح در فراکسیون نمایندگان ولایی داریم که به عهده آقای فرهنگی است و این کار از جمله کار‌هایی است که ایشان باید پیگیری کند.
این کمیته چند نفر است؟
**امیرآبادی: این کمیته ۱۵ عضو دارد.
برخی انتقاد دارند که فراکسیون ولایی کارایی لازم را ندارد و مانند فراکسیون امید نیست که بعضی از مواقع طرح استیضاح تدوین و روی آن کار می‌کند، اما شنیده می‌شود اختلافی در فراکسیون وجود دارد و برخی نمایندگان در آن شرکت نمی‌کنند و انتقادات وجود دارد، عملکرد فراکسیون در مجلس دهم که حدود ۵۰ نفر است را چطور ارزیابی می‌کنید و فکر می‌کنید اصلا اثرگذار بوده و کارکرد آن را چطور می‌بینید؟
**امیرآبادی: فراکسیون خوب عمل کرده و کارکرد خوبی داشته، شاید ساختار تشکیلاتی قوی مانند فراکسیون امید را به آن معنایی که آن‌ها دنبال می‌کنند، نداشته باشد، زیرا تفاوت فراکسیون نمایندگان ولایی با فراکسیون امید این که است که فراکسیون امید تشکیلاتی‌تر عمل می‌کند، به عنوان مثال، اگر رئیس دولت اصلاحات یک پیغام به آن‌ها بدهد، حتما عمل می‌کنند.
اعضای فراکسیون نمایندگان ولایی تکلیف‌گرا هستند، مثلا بعضی از همکاران ما در فراکسیون هستند که وقتی تکلیف‌گرایی‌شان گُل کند، کاری به ساختار و تشکیلات فراکسیون ندارند و اسامی بعضی از آن‌ها مشخص است؛ بنابراین تفاوتی بین اصولگرایان و اصلاح‌طلبان وجود دارد، اصولگرایان بیشتر تکلیف‌مدارند، اما اصلاح‌طلبان بیشتر کار تشکیلاتی می‌کنند و به همین جهت است که آقای حضرتی می‌گوید من از فراکسیون امید استعفا می‌دهم، زیرا نمی‌توانم برخلاف تشکیلات عمل کنم. اعضای فراکسیون نمایندگان ولایی علاوه بر اینکه با هم همگرایی دارند، در رأی دادن‌ها هم خیلی به هم نزدیک هستند؛ این همگرایی‌ها برخاسته از ایمان و اعتقادات آنهاست و کمتر مربوط به ساختار تشکیلاتی است
این ممکن است خوب و درست باشد، اما در جایی هم می‌گویند که ما نماینده مردم هستیم و مردم به ما رأی داده‌اند که فقط حرف حزب و گروه‌مان را بزنیم و ما حرف مردم را می‌گوییم و اگر تمام حزب و گروه من نیز جمع بشوند و بگویند این کار را انجام بده و از طرفی ببینم مردم با آن کار مشکل دارند، آن کار را انجام می‌دهم و به هرچه مردم بخواهند عمل می‌کنم. این‌ها می‌گویند ما این شعار را داده‌ایم و مردم به این شعار و حرف رأی داده‌اند و ما با این شعار به داخل مجلس آمده‌ایم. حالا، چون مردم به لیست امید رأی داده‌اند، بنابراین لیست امید هر چه بگوید درست است، مثلا لیست می‌گوید از اول تا آخر باید از دولت حمایت کرد، لذا من هم حمایت می‌کنم.
همه به تصمیمی که در تشکیلات گرفته می‌شود پایبند هستند؟
**امیرآبادی: اعضای فراکسیون نمایندگان ولایی علاوه بر اینکه با هم همگرایی دارند، در رأی دادن‌ها هم خیلی به هم نزدیک هستند؛ این همگرایی‌ها برخاسته از ایمان و اعتقادات آنهاست و کمتر مربوط به ساختار تشکیلاتی است، به همین خاطربراساس اعتقاد رأی می‌دهند.
گفته شده که در جلسه‌ای درباره ادغام فراکسیون‌های سیاسی مجلس همچون نمایندگان ولایی و مستقلان ولایی با آقای لاریجانی صحبت شده، این مطلب صحت دارد؟
**امیرآبادی: منتفی است و اصلا دلیلی ندارد و تمام شده است. شاید در یک جا‌هایی همگرایی و همراهی به‌وجود آید، اصلا دیگر زمانی برای این بحث‌ها مطرح نیست، عمر مجلس دهم رو به پایان است.
آیا آقای لاریجانی در جلسات فراکسیون‌های مجلس حضور می‌یابد؟ در دوره نهم مجلس وی حضور مستمری و متناوبی در جلسات فراکسیون‌های مجلس داشت.
**امیرآبادی: آقای لاریجانی یکی، دو بار با شورای مرکزی فراکسیون نمایندگان ولایی جلسه داشته است، آقای لاریجانی در این دوره مجلس می‌خواهد خودش را فراتر از فراکسیون‌ها نشان دهد. بالاخره رئیس مجلس هم هست و این رویکرد را پیگری می‌کند؛ در مجلس نهم، فراکسیون اکثریت، فراکسیون آقای لاریجانی بود، اما در این مجلس این طور نیست، ایشان به دوستان فراکسیون مستقلین نزدیک‌تر است و با اصولاگرا‌ها هم هماهنگی و همگرایی‌هایی دارد.
غالبا در هیئت‌رئیسه مجلس و یا جلسات دیگر، آقای لاریجانی نظرش به کدام طیف از نمایندگان نزدیک‌تر است، به هر حال در هیئت‌رئیسه مجلس نیز اعضا، از طیف‌های مختلف حضور دارند، به خصوص در تصمیم‌گیری‌های هیئت‌رئیسه نظر وی به چه افرادی نزدیک‌تر است.
**امیرآبادی: نظر آقای لاریجانی در تصمیم‌گیری‌ها و نیز در جلسات هیئت‌رئیسه به نظرات اعضای فراکسیون‌های مستقلان و ولایی نزدیک‌تر است.
تاکنون شده آقای لاریجانی با اعضای فراکسیون امید که عضو هیئت‌رئیسه مجلس هم هستند، چالش داشته باشد؟
**امیرآبادی:در هیئت‌رئیسه خیلی چالش نمی‌شود، بیشتر حرف اول و آخر را آقای لاریجانی می‌زند، در بسیاری از مواقع نیز آقایان مطهری و پزشکیان هم که نواب رئیس مجلس هستند، روی حرف ایشان حرف نمی‌زنند، اعتراضات غالبا به نظر آقای لاریجانی در جلسات هیئت‌رئیسه مجلس خیلی کم است.
آنچه که در مجلس طی سال‌های اخیر، به‌خصوص در این دوره مشاهده کرده‌ایم، این است که غالبا نمایندگان مجلس در رأی‌دهی ها، فراکسیونی عمل نمی‌کنند، این وجهه مشترک همه فراکسیون‌هاست?
**امیرآبادی: در صحن، نمایندگان بیشتر براساس حجت‌شرعی‌شان عمل می‌کنند، معتقدم که فراکسیون‌ها در این مقطع زمانی، کارکرد فراکسیونی‌شان را از دست داده‌اند، مثلا در انتخابات هیئت‌رئیسه، هر ۳ فراکسیون تصمیم گرفتند که به یک لیست ۱۲ نفره رأی دهند، اما بنده به همراه آقایان آشوری و عباسی، خارج از لیست وارد انتخابات هیئت‌رئیسه شدیم و رأی آوردیم، اما آقای عبدالکریم حسین‌زاده و خانم اولادقباد که در لیست ۱۲ نفره و مورد توافق هر ۳ فراکسیون بودند، برای عضویت در هیئت‌رئیسه مجلس در دوره جدید رأی نیاوردند. در صحن، نمایندگان بیشتر براساس حجت‌شرعی‌شان عمل می‌کنند، معتقدم که فراکسیون‌ها در این مقطع زمانی، کارکرد فراکسیونی‌شان را از دست داده‌اند، مثلا در انتخابات هیئت‌رئیسه، هر ۳ فراکسیون تصمیم گرفتند که به یک لیست ۱۲ نفره رأی دهند، اما بنده به همراه آقایان آشوری و عباسی، خارج از لیست وارد انتخابات هیئت‌رئیسه شدیم
نمایندگان در صحن معمولا غیر از فراکسیون‌ها عمل می‌کنند، شاید صحبت‌های موافقین و مخالفین تأثیری داشته باشد و ممکن است در آخرین لحظه به درون خودشان مراجعه کنند.
گاهی شاهد این هستیم که این غلب اوقات وقتی درگیری لفظی و یا بعضا زد و خورد‌هایی بین نمایندگان مجلس در حین برگزاری جلسه علنی مجلس اتفاق می‌افتد، شما به عنوان عضو هیئت‌رئیسه از جایگاه هیئت‌رئیسه به برای میانجی‌گری در ماجرا حضور می‌یابید، جریان چیست و چرا دیگر اعضای هیئت‌رئیسه به موضوعات ورود نمی‌کنند؟
**امیرآبادی: جای‌گیری و شرح وظایف اعضای هیئت‌رئیسه مجلس پس از انتخابات در هر دوره، طبق قرعه‌کشی انجام می‌شود، بنابراین با توجه به اینکه بنده در صندلی‌های کناره جایگاه هیئت‌رئیسه قرار دارم و مسئولیت رسیدگی به امور صحن نیز با آن دسته از اعضایی که در صندلی‌های کناری قرار دارند، بنابراین غالبا بنده و آقای وکیلی برای حل و فصل موضوعات ورود می‌کنیم.
نکته جالب توجه این است که پس از انتخابات هیئت‌رئیسه مجلس در دوره قبلی، طبق قرعه‌کشی صندلی بنده در کنار صندلی آقای لاریجانی قرار گرفت، با این قرعه‌کشی، مسئولیت طرح‌ها و لوایح به عهده بنده قرار گرفت، اما پس از مدتی آقای مطهری به من گفت که اگر امکان دارد، با توجه به تجربه آقای فرهنگی (دیگر عضو هیئت‌رئیسه) در زمینه طرح‌ها و لوایح، شما جای خود را با آقای فرهنگی تغییر دهید، که این درخواست را نیز بعد از ۲ الی ۳ ماه، آقای لاریجانی نیز از بنده مطرح کرد، پس از آن، بنده با تعدادی از دوستان چنین موضوعی را مطرح کردم که اغلب با آن مخالف بودند، دلیل مخالفت دوستان هم این بود که معتقد بودند، جای بنده کنار آقای لاریجانی در دید دوربین‌هاست و نباید این کار را انجام دهم، اما در نهایت این مسائل را بی‌ربط دانستم و صندلی خود را با آقای فرهنگی در جایگاه هیئت‌رئیسه تغییر دادم.
پس از انتخابات هیئت‌رئیسه مجلس در دوره کنونی نیز، مسئولیت بنده، پیگیری سؤالات از وزرا در قرعه‌کشی بیرون کشیده شد که برخی دوستان از جمله آقای نعمتی با شوخی و مزاح گفتند که بیچاره شدیم، سؤال از وزرا و رئیس‌جمهور به وفور در دستورکار مجلس قرار می‌گیرد، کمااینکه جلسات علنی مجلس در روز‌های یکشنبه و سه‌شنبه و سؤال از وزرا اختصاص دارد، سؤالات از وزرا که از سوی نمایندگان به هیئت‌رئیسه مجلس ارجاع شده، خیلی زیاد است و تا از لحاظ طرح آن‌ها در صحن پارلمان عقب افتاده‌ایم که باید تعیین تکلیف و بررسی شود، به‌طوریکه هر هفته ۶ فقره سؤال را در دستور کار قرار می‌دهیم.
دیدگاه تان را بنویسید