قاسمی: امیدوارم زودتر از آبان با اروپا به نتیجه برسیم

خبرگزاری تسنیم: بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران گفت: تیم کنسولی 10 نفره ایران برای انجام امور کنسولی راهی حج شده است. ما تمایل داشتیم که این تیم در سفارت کار خود را انجام دهد اما در نهایت تصمیم بر این شد که در بعثه اقدام کنند. بر اساس توافقی که هشت ماه پیش با سوئیس داشتیم قرار شد که سوئیس به عنوان حافظ منافع ایران در عربستان فعال شود. تا دو سه هفته پیش هم ویزای اسامی که خیلی وقت پیش اعلام کرده بودیم صادر نشده است اما ظرف یکی دو هفته گذشته گشایشی ایجاد شده که فکر می‌کنم علائمی وجود دارد که دفتر حافظ منافع باز و فعال می‌شود.

قاسمی در گفتگو با پانا در خصوص احتمال درخواست یک کشور برای میانجیگری بین ایران و عربستان اظهار داشت: با تماس‌هایی که با کشورهای عربی داشته‌ایم هم شنیدیم و هم پاسخگو بودیم. برخی کشورهای عربی که به عربستان هم نزدیک هستند امروز تا حد زیادی با ما همراه هستند. در گذشته هم برداشت و تحلیل ما نسبت به عربستان درست بوده و عربستان تمایل به استفاده از این فرصت را ندارد. فکر می‌کنیم مشکلات بیشتر از درون عربستان است به دلیل برخی از مشکلات داخلی که عربستان با آن مواجه است و برخی مسائل خارجی و آمدن آقای ترامپ و ارتباطی که با عربستان برقرار کرده و تحلیل‌هایی که ترامپ نسبت به ایران داشت آنها را تا حدی دچار توهم شدند که در تحمل و صبوری بتوانند امتیاز بیشتری را از ایران دریافت کنند.

قاسمی در آستانه اعمال مجدد تحریم‌های آمریکا علیه ایران گفت: ما سعی کرده‌ایم با همه کشورها برای توجیه مواضع خودمان درباره خروج آمریکا از برجام و همچنین برنامه‌ریزی برای فضای جدیدی که ممکن است به وجود بیاید و فشارهای احتمالی آمریکا بر این کشورها به منظور کاهش روابط با ایران و جدی گرفتن تحریم‌های آمریکا صحبت کنیم و از کانال‌های مختلف با آن‌ها ارتباط داشته باشیم، به برخی کشورها شخص وزیر امور خارجه سفر کرده است و به برخی دیگر را نیز هیات‌هایی از سوی جمهوری اسلامی ایران چه وزارت امور خارجه و چه سایر دستگاه‌های اقتصادی سفر کرده‌اند، با برخی کشورها نیز صحبت‌هایی از طریق سفارتخانه‌هایمان داشتیم.

وی افزود: ‎پاسخ‌هایی را از برخی کشورها دریافت کرده‌ایم و قول و قرارهایی بین ما وجود دارد، البته آمریکایی‌ها با تیم فعالی ازخزانه‌داری این کشور دائم در حال رصد و سد سفرهای ما هستند و سعی می‌کنند بلافاصله به آن کشورها سفری داشته باشند یا اینکه در پاره‌ای موارد پیش از ما آنجا هستند و سعی می‌کنند با تهدید و تطمیع، نظر شرکت‌ها و کشورها را به منظور کاهش روابط با ایران به ویژه در زمینه خرید نفت و سایر موارد مهمی که بین ایران و آن کشورها وجود دارد، جلب کنند. ‎به هرحال در مواضعی که در رسانه‌ها از جانب برخی کشورها منتشر می‌شود، مواضع و مطالبی بیان می‌شود که قطعا معیاری واقعی برای ما نیست، معیار و محک و آنچه امروز برای ما مهم است اتفاقی است که در صحنه عمل و بطور عملی اتفاق می‌افتد یا خواهد افتاد. کشورها با توجه به اینکه تحت فشارها هستند ممکن است مواضعی را به صورت رسانه‌ای اعلام کنند ولی در میدان عمل اتفاق دیگری رخ دهد، کشورها از منافع خود پیروی می‌کنند.

وی در خصوص ابراز خوش بینی درباره بسته پیشنهادی اروپا برای ایران در زمینه برجام، گفت: بخشی از همکاری‌ها با اروپا هم اکنون در حال انجام است و متوقف نشده ولی ممکن است در برخی حوزه‌ها با کندی و تاخیرهایی همراه شود یا تردید‌هایی از سوی شرکت‌ها با توجه به نوع مبادلات و روابط آن‌ها با شرکت‌های آمریکایی برای همکاری با ایران وجود داشته باشد ولی این همکاری‌ها هم اکنون نیز در حدی و بستگی به نوع همکاری‌ها و میزان آن و نوع ارتباط شرکت‌ها با موسسات امریکایی ادامه دارد، همکاری برخی کشورها نیز در حال کاهشیا توقف است ولی به هر حال همکاری‌هایی حتما وجود دارد. ‎مذاکرات از ابتدای خروج آمریکا از برجام در سطح وزرا، معاونان و سپس کارشناسان وجود دارد، این مذاکرات ادامه دارد و همه بخش‌های ذی‌ربط که در همکاری‌ها حضور داشتند یا می‌توانند حضور داشته باشند مثل بانک مرکزی، وزارت نفت و اقتصاد و دیگر دستگاه‌ها البته با مدیریت وزارت امور خارجه در مجموعه مذاکرات نمایندگانی دارند.

قاسمی ادامه داد: ما در ابتدا عزم سیاسی لازم از سوی اروپا برای استمرار برجام و علاقه‌مندی آن‌ها برای تداوم حضور ایران در این توافق را دریافت و احساس کردیم و پس از آن نیز آمادگی آنها با توجه به مجموعه ظرفیت‌های اقتصادی خودشان که می‌تواند در رابطه با ایران فعال شود یا به وجود بیاید را مشاهده کردیم. آن‌ها اقداماتی را در همین چارچوب شروع کردند و در مذاکرات به آن‌ها اشاره کردند. موقعیت ما هم مشخص بود که در حوزه اقتصادی چه نیازها و چه توقعاتی از اروپا داریم. آن‌ها هم واقف بودند که برای باقی ماندن ایران در برجام نیازمند جلب نظر ایران هستند بنابراین به دنبال این بودند که رضایتمندی ایران رافراهم کنند و ما البته کاملا هوشیار و واقع‌بین هستیم. ‎در بعضی از بخش‌ها در هفته‌های گذشته شاهد اقدامات و جمع‌بندی‌های مثبت برای کار با اروپا بودیم ،در بعضی بخش‌ها خیلی جلو نرفتیم و این احساس وجود دارد که پیشنهادهای اروپایی‌ها خیلی مطلوب ما نیست.

وی در خصوص اینکه بخش‌های مثبت در کدام حوزه است، گفت: ‎در همه بخش‌ها می‌تواند باشد، چه در حوزه نفت چه درآمدهای ناشی از فروش نفت که باید بتواند با یک تضمین بالا و قطعی به آسانی در اختیار ایران قرار بگیرد چه در حوزه مسائل بانکی و چه در زمینه کار شرکت‌های اروپایی با ایران به ویژه شرکت‌های کوچک و متوسط که تا حد زیادی می‌توانند مستقل از ارتباط با آمریکا با دیگران کار کنند و تاثیرات بسیار کمتری به دلیل رابطه با ایران از تحریم‌های آمریکا بگیرند. در مجموع تا همین اواخر خوش‌بینی بیشتری داشتیم و احساس کردیم که در کلیات تفاهم بیشتر از گذشته است و در جزئیات و مکانیسم‌های همکاری که عمدتا هم مربوط به مسائل فنی است با توجه به اینکه کارشناسان ما باید تضمین و گارانتی لازم را اخذ کنند، هنوز بخش‌هایی کامل نشده و روی آن‌ها کار انجام می‌شود. ‎سعی ما این است که با توجه به نگاهی که اروپایی‌ها دارند و نیازمندی‌های ایران که باید از جانب اروپای بعد از خروج آمریکا از برجام فراهم شود بتوانیم به یک تفاهم نسبی برسیم و برجام را به عنوان یک دستاورد بزرگ دیپلماتیک که هم برای ما و هم سایر کشورها و حتی سازمان ملل متحد و جامعه جهانی مهم است حفظ کنیم.

سخنگوی وزارت خارجه ادامه داد: ما زمان قطعی یعنی به عنوان روز مشخص همان‌طور که پیشتر هم گفته بودم نداشته و نداریم چرا که مسائل فنی قابلیت تعیین زمان را ندارد و آن‌هایی که با این قبیل مسائل سروکار داشته‌اند به این مهم واقف‌اند، اشاره کردم‌، متخصصان و دیپلمات‌های ما کاملا آبدیده و واقع‌بین هستند.

وی افزود: ‎من امیدوارم خیلی زودتر از آبان بتوانیم به یک جمع‌بندی بیشتری برسیم ولی به هرحال مسائل فنی پیچیدگی‌های خاص خود را دارد و در پاره‌ای موارد باید برای مسائل مورد اختلاف راهکارهای جدیدی را پیدا کرد ودر برخی موارد نیز باید راهکار‌هایی را از اساس ابداع کرد چرا که چیزی وجود ندارد یعنی شما باید در وضع جدید بنشینید و طراحی جدیدی انجام دهید، طراحی که بتواند هم طرف ایرانی را راضی کند و هم اتحادیه اروپا بتواند در میان 28 کشور عضو اجماع لازم را برایش فراهم کند. به هرحال صحبت ما در بحث اروپا همه اعضا است و آن‌ها باید تفاهم همه را داشته باشند و اگر این تفاهم وجود نداشته باشد قاعدتا بسته اروپایی به نتیجه نخواهد رسید و در نهایت برخی کشورها در آینده می‌توانند به تعهدات خود عمل نکنند لذا با تجاربی که از گذشته داریم سعی می‌کنیم در این مذاکرات به سمت و سویی حرکت کنیم که تضمین‌های لازم را اخذ کنیم و تفاهماتی که صورت می‌گیرد قابلیت عملی شدن داشته باشد. ‎قرار نیست مذاکراتی داشته باشیم و بعد آن را اعلام کنیم ولی فردای حادثه در عمل یا ما یا آن‌ها متوجه شویم که شدنی نیست. با مذاکره برای مذاکره کاملا مخالف هستیم اصرار داریم امروز از یک اطمینان لازم و حداکثری برخوردار شویم که هرآنچه که شرکای اروپایی ما تعهد می‌کنند اجرایی است و قابلیت اجرا به صورت کامل را دارد.

قاسمی اظهار داشت: به هر حال آقای ترامپ هر روز با شیوه‌های خود دنبال کسب منافعی است که خودش می‌پسندد و دیگر کشورها و مسائل آنها را خیلی جدی تلقی نمی‌کند و بعید نمی‌دانم که برخی کشورهایی که در نزدیکی و همسایگی ما چشم بسته دچار خودشیفتگی بسیار بودند کم کم نگرانی‎های خود را بروز دهند. آمریکا هم کشوری نیست که در آخر بتوان به رفتار و سیاست‌هایش و اقداماتی که می‌کند، اطمینان کرد. جهانیان امروز چیزی که ما از گذشته بیان می‌کردیم مشاهده و به آن اذعان می‌کنند. فکر می‌کنم ما دوران سخت‌تر از این را پشت سر گذاشته‌ایم . دوران جنگ هشت ساله که شهرهای بزرگ ما زیر موشک‌باران عراق بود و مشکلات اقتصادی، تحریم سپاه و خیلی چیزهای دیگری که وجود داشت با مقاومت سپری کردیم. هرچند که جنگ اصلا چیز خوبی نبود و ما خواهان آن نبودیم اما این جنگ با تجاوز عراق به ایران تحمیل شد و مجبور به دفاع شدیم‌، باید از سرزمین خود دفاع می‌کردیم و ما هم به جنگ علاقه نداشتیم آن هم در ابتدای بهروزی و بیروزی انقلاب که باید ایران ساخته می‌شد و بایه‌های کشور دموکراتیک و مردم‌سالار بنیان نهاده می‌شد. ما چاره‌ای جز دفاع در برابر جهانی که به کمک صدام آمده بود نداشتیم و یک موضوع تحمیلی بود اما باید از شرافت و حیثیت ایران دفاع می‌کردیم.

وی افزود: مروز هم باید در مقابل رفتار بی‌منطق آمریکا ایستاد و کمک کرد یکپارچگی و وحدت با شدت بیشتری ادامه پیدا کند و قطعا این دوران سپری خواهد شد‌. باید بتوانیم از کیان کشور و حقوق آیندگان دفاع کنیم. وظیفه‌ای بیش از این نداریم. اگر چه قطعا باید فشارهایی را تحمل کنیم اما در نهایت پیروز میدان ایران خواهد بود و آمریکا ناچار است که با مجموعه رفتارهای نابهنجار که امروز در سطح جهان دارد خود و سیاست‌هایش را تغییر دهد. وضع آمریکا تغییر خواهد کرد و جهان و به‌خصوص منطقه نیز مشاهده می‌کند. پرزیدنت ترامپ هر بامداد سخن جدیدی دارد و الان از مذاکره بی قید و شرط سخن می‌گوید، خب! می‌شود هم از مذاکره گفت و هم تحریم‌ها را تشدید کرد؟ ایران که اهل فرهنگ و تمدن و گفت‌وگو است. آمریکا می‌تواند تحریم‌ها را برای مدتی بردارد و به دیگر کشورها فشار نیاورد و بعد از سخنان نوین پرده‌برداری کند. ایران زیر فشار مذاکره‌ای ندارد، به‌خصوص با کسی که بد عهدی کرده است. حداقل در دوران اخیر لیستی از کار شکنی‌های بسیار آمریکا موجود است‌، آخرین آن خروج از برجام و بعد تلاش برای تشدید تحریم‌ها است. شاید لازم باشد آمریکا و آقای ترامپ از یک تیم متخصص و بی‌طرف و بدون بیش‌داوری برای تنظیم سیاست خود در رابطه با ایران استفاده کند. تیم همکار او دارای بیشینه دشمنی بسیار با ایران و همکار برخی گروه‌های تروریستی ضد ایران هستند و کار سیاست خارجی آمریکا را به بیراهه و با هزینه‌های بسیار مواجه خواهند ساخت.

سخنگوی وزارت خارجه درباره سوریه گفت: ورود ما به سوریه مستشاری و به درخواست دولت سوریه است و تا زمانی که دولت سوریه بخواهد در این کشور خواهیم بود. هدف جدی ما علاوه بر درخواست دولت سوریه مبارزه با تروریسم بود و هنگامی که احساس کنیم سوریه به یک تثبیت نسبی نزدیک شده است و مبارزه با تروریسم هم به انتها رسیده و تا حد زیادی موفقیت‌های لازم حاصل شده است قطعا می‌‌‌توانیم این حضور مستشاری خود را در سوریه کاهش دهیم یا خارج شویم. ورود ما به سوریه به درخواست کشور دیگری نبود که امروز به درخواست کشور دیگری سوریه را ترک کنیم. ما منافع و مصالح خود را به خوبی تشخیص می‌دهیم و در جهت منافع خود حرکت می‌کنیم، همانگونه که دولت روسیه هم از منافع و مصالح خود در همه جای جهان پیروی می‌کند. ما نقاط و فضاهای مشترکی را با فدراسیون روسیه داشتیم؛ از جمله همکاری در بحث مبارزه با تروریسم و حضور در سوریه که البته روسیه نیروهای عملیاتی در سوریه داشته و ما نیروهای مستشاری داریم. در نهایت همکاری‌های خوبی را با یکدیگر سامان دادیم. روسیه به عنوان یک کشور مستقل می‌تواند مناسبات خود را با سایر جهان به نحوی که منافع این کشور را تأمین می‌کند تنظیم کند، همانگونه که این حق برای ما وجود دارد و به آن عمل می‌شود. مشورت‌ها و رایزنی‌ها و تماس‌های مکرر و مرتبی را با سوریه، روسیه و ترکیه در بحث سوریه داشته‌ایم و این کار را تا زمان لازم ادامه خواهیم داد. آستانه 10 را این بار در سوچی داشتیم و این همکاری‌ها ادامه دارد. هر آنچه امروز از برخی رسانه‌های رژیم صهیونیستی یا دیگر رسانه‌ها و کانون‌ها و محافل شنیده می‌شود در چارچوب همان جنگ شدید جدی روانی که برای تحریب چهره ایران و روابط خارجی ایران در کنار دیگر فشارهای اقتصادی و فشار روی افکار عمومی ایران وارد می‌شود می‌دانم و فکر می‌کنم هدف این محافل این است که برای همکاری‌ها و دیدگاه‌های مشترک و کار موثر ایران و روسیه یک عامل تخریب کننده پیدا کرده و روی آن اثر بگذارند.

وی در خصوص همکاری ایران و روسیه گفت: در جامعه ایران یک سوءپیشنیه به اتحاد جماهیر شوروی وجود داشته است. ما امروز با اتحاد جماهیر شوروی مواجه نیستیم و امروز با یک کشور از 15 کشوری که این اتحاد را ساخته‌اند که پهناورترین و قدرتمندترین آنهاست مواجه هستیم. لذا باید تفاوتی بین اتحاد جماهیر شوروی و روسیه قائل شویم و اینکه ایران هم ایران گذشته نیست و باید به این موضوع توجه کرد. نمی‌خواهم در این باره که روابط ما استراتژیک و راهبردی است یا نیست بحث کنم و اینکه اصولا در تعریف کلاسیک، این نوع رابطه استراژیک است یا خیر؟ اما در نهایت چه بخواهیم و چه نخواهیم باید با روسیه به عنوان یک همسایه که قدرت منطقه‌ای است روابط خوبی داشته باشیم. باید با همه همسایه‌ها و کشورهای پیرامونی خود روابطی متوازن و متعادل داشته باشیم و نمی‌توانیم خواهان یک منطقه امن و باثبات و توسعه‌یافته باشیم و با همسایگان خود روابط نامتوازنی داشته باشیم. روسیه یکی از همسایگان ما است که قرار نیست از این منطقه به منطقه دیگری کوچ کند و قرارنیست ما ایران را به سرزمین دیگری کوچ دهیم. باید با هم زندگی کنیم. اشتراکات و تاریخ مشترکی از گذشته وجود دارد که ما را پیوند می‌دهد و علاوه بر این به عنوان یک کشور مستقل می‌توان از روسیه نام برد که البته آنها نیز طبیعتا مانند دیگران در مرحله نخست منافع خود را دنبال می‌کنند. ما با روسیه و دیگر همسایگان به صورت حداکثری و صد در صد اشتراک مواضع نخواهیم داشت و هر اندازه که روابط نزدیک باشد حتما در بعضی از موضوعات و مسائل جهانی اختلاف نظر و سلیقه خواهیم داشت که صد در صد امری عادی و طبیعی و قابل فهم است.

قاسمی ادامه داد: ایران و روسیه هر یک منافع خود را دنبال می‌کنند اما در مواضع مشترکی احتمالا اشتراک نظر بیشتری داریم که می‌توانیم همکاری‌های خود را در این مواضع بنیان کنیم و می‌توانیم در برخی از نقاط نیز اختلاف سلیقه‌های خود را حفظ کنیم. ما کماکان سیاست نه شرقی و نه غربی را دنبال می‌کنیم. هر چند که زمانی که این شعار مطرح شد با اتحاد جماهیر شوروی روبه‌رو بودیم اما قرار نیست به هیچ سمت و سویی سوق پیدا کنیم و خود را به یک قبله و بت و جهان خاص واگذار کنیم. همان قدر که می‌توانیم با فدراسیون روسیه به عنوان یک متحد منطقه‌ای همکاری کنیم می‌توانیم با چین، اروپا و دیگر کشورهای جهان همکاری کنیم. سیاست رسمی جمهوری اسلامی ایران استفاده از منافع جهانی است و در روابط با کشورها خیلی اصولی هستیم و به صورت تاکتیکی عمل نخواهیم کرد. روابطمان را به صورت موازی مشخص و تنظیم خواهیم کرد و بر این اساس که روابط یک جاده یک طرفه نیست و دیگری هم باید بخواهد، تا جایی که دیگران بخواهند و ما بتوانیم همکاری‌ها را با همه کشورهای جهان به صورت تعامل گسترده ادامه خواهیم داد. مقصر اصلی اتفاقاتی که در منطقه افتاده و نیافتاده است ما نیستم و به کرات اعلام کرده‌ایم که با کشورهای منطقه و حتی عربستان حاضر به گفت‌و‌گو هستیم. به تمام کشورهایی که در مذاکرات خود اعلام آمادگی کردند که به عنوان میانجی میان ما و عربستان ایفای نقش کنند پاسخ منفی ندادیم و همواره گفته‌ایم که ما آماده هستیم اما از عربستانی که می‌شناسیم بعید می‌دانیم که چنین تمایلی داشته باشد.

انتهای پیام/.