کرملین- کاخ سفید؛ از رفاقت تا رقابت
در آغاز کار ترامپ، انزواگرایی آمریکای دوران او، حرفی بود که از بسیاری از تحلیلگران شنیده می‌شد. برخی آینده روابط آمریکا با روسیه را آمیخته با دوستی‌ها ارزیابی می‌کردند. اما اتفاقاتی افتاد که برخی گفتند به نظر می‌رسد تجزیه و تحلیل‌ها اشتباه از آب درآمد.
روزنامه خراسان: در آغاز کار ترامپ، انزواگرایی آمریکای دوران او، حرفی بود که از بسیاری از تحلیلگران شنیده می‌شد. برخی آینده روابط آمریکا با روسیه را آمیخته با دوستی‌ها ارزیابی می‌کردند. اما اتفاقاتی افتاد که برخی گفتند به نظر می‌رسد تجزیه و تحلیل‌ها اشتباه از آب درآمد.
این نکته مهم است که آیا ترامپ و پوتین از همکاری به سوی کشمکش سوق پیدا کرده‌اند یا خیر؟ در پاسخ به این سوال باید این‌گونه ارزیابی کرد که روابط واشنگتن- مسکو درآینده به دو دلیل اساسی و کلی، نسبت به گذشته روابط این دو کشور، دچار تغییر اساسی نخواهد شد. نخست اینکه، در روابط میان روسیه و آمریکا تنهاچیزی که تغییر کرده، صرفاً یک شخص است. در اینکه صرفاً نظرهای شخص رئیس جمهور چقدر می‌تواند در سیاست خارجی آمریکا تاثیرگذار باشد، تردیدهای جدی وجود دارد. به‌خصوص اینکه همچنان نهادهای قانونگذاری در آمریکا مانند کنگره و از سوی دیگر نهادهای حزبی در این کشور از سوی هر دو حزب جمهوری خواه و دموکرات، تمایل زیادی به برقراری رابطه با روسیه ندارند. علاوه بر این، بخش مهمی از بدنه نهادهای امنیتی و اطلاعاتی آمریکا نیز، روسیه را به عنوان مهمترین دشمن خود می‌دانند. بنابراین، نمی‌توان به دنبال تغییر جدی در روابط میان کرملین-کاخ سفید بود. موانع ساختاری، قانونی و اجرایی بسیاری میان این دو کشور وجود دارد. نکته دوم اینکه، باقی ماندن اختلافات از گذشته میان روسیه و آمریکا، راه سنگلاخی میان این دورا باعث می‌شود و مسیر همواری را برای برقراری
روابط مطلوب، غیر ممکن می‌نماید. حتی می‌توان این‌گونه ارزیابی کرد که از این منظر، رقابت‌های ژئوپلتیک، میان طرفین در کرملین و کاخ سفید، وجود داشته باشد.
البته ممکن است که سطح رقابت‌ها کمی کاهش پیدا کند اما این رقابت‌ها به قوت خود باقی خواهد ماند و به طور کامل رفع شدنی نیست. حتی اگر آمریکایی‌ها تمایل داشته باشند که تحریم‌ها علیه روسیه بر سر مسئله اوکراین را رفع کنند، این مهم اعتراض‌های شرکای اروپایی آمریکایی‌ها را به دنبال خواهد داشت زیرا، اروپائیان آمریکا را مقصر دامن زدن به مسئله اوکراین می‌دانند. اروپایی‌ها می‌گویند که برای همراهی با آمریکا، وارد چرخه فشار بر روسیه شده‌اند.واقعیت این است که تغییر اساسی در روابط روسیه و آمریکا را نباید انتظار داشت، اما بعید نیست که به دلیل کابینه ترامپ کمی تغییر در این ارتباط را شاهد باشیم. در عین حال باید توجه داشت که کابینه ترامپ تحت فشار بسیار زیادی از سوی سیستم قرار داردو به تازگی مشاور امنیت ملی ترامپ مجبور شد استعفا کند.
از ترامپ گرفته تا تیلرسون، همگی تحت فشار هستند و ارتباط با روسیه یک تابو برای آمریکایی‌های افراطی در هر دو سوی احزاب این کشور است. اگر بگوییم که تنشی در روابط این دو کشور در آینده روی نخواهد داد، رقابت‌های ژئوپلتیکی کرملین- کاخ سفید، احتمال تنش میان آن‌ها را به طور کلی بر طرف نمی‌کند. در روابط میان مسکو-واشنگتن، نباید فقط نوع نگاه آمریکایی‌ها را تحلیل کرد و دیدگاه روس‌ها نیز اهمیت دارد.روی کار آمدن ترامپ در آمریکا تا بخش زیادی مدیون اقداماتی است که روس‌ها انجام داده‌اند. روس‌ها قطعاً کلینتون را در کاخ سفید نمی‌خواستند و در آینه سیاسی آن ها، نقش ترامپ خوش‌تر بود. کلینتون برنامه ضد روسی قوی و تیم قدرتمندی در حوزه سیاست خارجی و امنیتی داشت و برای پوتین یک چالش جدی بود. اما ترامپ، بی برنامه و بدون تیم منسجم بود و برای پوتین دردسر جدی محسوب نمی‌شد. ترامپ نشان داده بود که متمایل به روسیه است. در بین افکار عمومی روسیه نیز، تمایلات نسبت به انتخاب ترامپ بیشتر از هیلاری بود.
اما در اینکه در آینده، روس‌ها تا چه حدی احساس همگرایی با پوتین داشته باشند، تردیدهای جدی وجود دارد. روس‌ها در خیلی از مسائل جهانی با آمریکایی‌ها مشکل دارند و در حوزه‌هایی نظیر ایران، میان این دو کشور مشکلات جدی وجود دارد. در خیلی از حوزه‌ها این اختلاف نظر میان کرملین- کاخ سفید وجود دارد اما روس‌ها تمایل دارند تا ترامپ را مدیریت کنند. روس‌ها می‌دانند که هر چه ترامپ سرگرم رویدادهای داخل آمریکا باشد، این می‌تواند از تاثیرگذاری رقیب آن‌ها در عرصه بین‌المللی کم کند و با وجود اختلافات بنیادین، آن‌ها علاقه مند به مدیریت ترامپ هستند.
دیدگاه تان را بنویسید