صداقت عربی در محک آزمون گفت وگو با ایران

تغییر رویه سران عرب؟

رئیس جمهور اعلام کرده است که از پیام ارسال شده توسط 6 کشور حوزه خلیج فارس استقبال می کند. اما آیا واقعا صدور پیام توسط 6 کشور عربی حوزه خلیج فارس به معنای تغییر رویه توسط آن ها در ارتباط با ایران است؟ باید این گونه تحلیل کرد که ارسال این نامه حاکی از آن است که مواضع این 6 کشور، موضع گیری مشترکی توسط سران کشورهای شورای همکاری است تا اینکه آن ها بتوانند با جمهوری اسلامی ایران، گفتگوی مثبت و سازنده ای داشته باشند. البته برخی از گزاره های منطقه ای وجود دارند که نشانگر این است که عربستان سعودی به عنوان پدر تروریسم، رفتارهای غیر منطبق با ارسال نامه و دعوت از همکاری با ایران را در پیش گرفته است. عربستان قطعا بر پدیده تروریسم تاثیرگذار است وهمکاری رسمی امارات و عربستان، در مبارزه با تروریسم مهم است و باید گفت که این گوی و این میدان. باید دید که عربستان حمایت های اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی خود در مبارزه با تروریسم را چگونه برنامه ریزی خواهد کرد و باید منتظر بود و دید که عملکردآینده کشور های ارسال کننده نامه به ایران چقدر با محتوای این نامه همسان خواهد بود .در این میان البته برخی تحلیل می کنند که زمان ارسال این نامه، همزمان با دوران ناامیدی کشور های عربی به ویژه عربستان از ترامپی است که گفته می شد آمریکا را منزوی کرده و با عربستان رابطه خوبی ندارد؛ می توان، ترامپ را در شرایط فعلی آن، ترامپِ پسا ترامپ دانست و تحلیل های گذشته از او را مربوط به دوران ترامپ اولیه تجزیه و تحلیل کرد. درست است که هر اتفاقی در هر نقطه از عرصه بین الملل روی دهد، با جریان ها در کشورهای دیگر در ارتباط است اما ایران، با تدبیر در سیاست گذاری های خود، انتخاب ترامپ را گزینشی می داند که مردم این کشور انجام داده اند. از این رو تحت تاثیر تبلیغات قرار نمی گیرد و بنابراین، تلاش می کند که روابط خود را با کشورهای منطقه بر اساس منافع مشترک و تهدید های مشترک تنظیم نماید. به نظر می رسد که تهدید مشترکی که می توان از آن سخن گفت، تروریسم است که در برابر آن باید مواضع مشترک و اقدامات مشترک صورت بگیرد.

اردوغان و تحولات منطقه

در ارتباط با روابط ایران با کشور های منطقه شاهد تحرکاتی از سوی ترکیه نیز هستیم .اردوغان، بازیگری سینوسی را در منطقه در پیش گرفته است. در حالی که پیش بینی می شد اردوغان به ایران و طیف منطقه ای آن نزدیک شده است، به یکباره در بحرین اظهار نظرهای ضد ایرانی را از او شاهد بودیم. اردوغان همچنین، به عربستان سفر کرده است تا نقش منطقه ای او در تحولات پیرامون ایران پررنگ تر شود. اردوغان دستور العمل خود را دنبال می کند و خواهان تغییر قانون اساسی و خروج از بن بست اقتصادی در ترکیه است. در واقع اردوغان به دنبال منابع مالی است و این اظهار نظرها، برای این است که کشورهای منطقه را با خود همراه کرد تا به او در راستای منافعش کمک کنند. اما با وجود رفتارهای ترکیه، ایران به دنبال همزیستی سازنده در منطقه است. البته این نکته مورد سوال است که آیا این همزیستی می تواند در منطقه زمینه وحدت را ایجاد کند یا خیر؟ پاسخ این سوال مربوط به آینده است. اما همین همکاری و همزیستی برای آینده مطلوب است.