روایت نهاوندیان از مشکلات پسابرجامی با غرب

خبرگزاری فارس: محمد نهاوندیان رئیس دفتر رئیس جمهور شب گذشته با حضور در برنامه نگاه یک که از شبکه یک سیما پخش شد، گزارشی از سفر رئیس جمهور به نیویورک و آمریکای لاتین ارائه کرد. وی در ابتدای سخنان خود پیرامون برجام و نقض عهدهایی که آمریکا در این خصوص انجام داده است، گفت: باید به آمریکایی ها مرتبا این تناقضی که در رفتارشان است یادآور شویم. ان رفتار هم در نطق رئیس جمهور انجام شد و هم در جلسه کمیسیون مشترک صورت گرفت. نهاوندیان در ادامه پیرامون دیدارهای دوجانبه ایران و دیگر کشورها در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل گفت: برنامه این بود که تنها یک روز برای ملاقات ها وجود داشته باشد اما اینقدر تقاضای ملاقات زیاد بود این روز بیشتر شد. 14 ملاقات در یک روز و نیم صورت گرفت. رئیس جمهور فرانسه اصرار داشتند که دیدار صورت بگیرد. به محل اقامت آقای روحانی آمدند. رئیس دفتر رئیس جمهور در همین خصوص تصریح کرد: رئیس جمهور فرانسه آغاز به سخن کرد درباره همکاری های اقتصادی و اینکه مسئله بانک های بزرگ باید حل شود. براساس توازن دیپلماسی که معتقدیم ما برای کشورهای همسایه مان اهمیت قائل هستیم. در این سفر هم با عراق و هم ترکیه و هم پاکستان ملاقات داشتیم. وی ادامه داد: دیدار با مقامات پاکستانی و پیگیری مباحث امنیتی، اقتصادی و هم انرژی و ریلی مطرح شد و تصمیمات عملیاتی حاصل شد. با عراق هم مسئله امنیت منطقه و هم همکاری های اقتصادی مطرح شد. نهاوندیان با بیان اینکه فرصت کم سابقه ای در تقویت مناسبات با ایران در جهان ایجاد شده است، گفت: ما باید این فضا را چنان مستحکم کنیم که قابل برگشت نباشد و راه آن تعریف منافع متقابل است. ما در ماه های پیش رو قطعا تقویت مناسبات قابل توجهی را با کشورهای آسیایی خواهیم داشت. رئیس دفتر رئیس جمهور در ادامه پیرامون واکنش طرف های غربی به بدعهدی های آمریکا گفت: مهمتر از واکنش قولی، واکنش فعلی و عملی است. دو روز قبل از اینکه جلسه کمیسیون مشترک برجام تشکیل شود با نوعی شتاب زدگی دولت آمریکا اعلام کرد که به ایرباس و بوئینگ مجوز فروش هواپیما به ایران بوئینگ صادر شده است. چیزی که آن را بیش از 6 ماه آن را طول داده بودند وی اضافه کرد: بحث رفع تحریم فروش هواپیما و قطعات ربطی به تحریم هست ای نداشت و ما توانستیم در برجام از مقابل بگیریم. بلافاصله ایران خواست این حق را محقق کند و وارد مذاکره با دو هواپیماساز بزرگ دنیا شد. به اینجا رسید که تا مجوز اوفک صادر نشود، فروش هواپیما قطعی نمی شود. حال تمام کارها انجام شده و این صدور مجوز بادی آخرین گام باشد. مجوز را صادر کردند اما تحویل طبق برنامه زمان بندی شده صورت می گیرد. نهاوندیان گفت: پیگیری باید ادامه پیدا کند. تا 17 هواپیما بیاید فرصت برای ادامه پیگیری ها وجود خواهد داشت. آمریکایی ها بهانه ای که داشتند بر روی قطعاتی بود که عنوان می کردند مصرف دوگانه دارد که ما آن نگرانی ها را برطرف کردیم. رئیس دفتر رئیس جمهور در ادامه پیرامون جزئیات جلسه کمیسیون مشترک برجام در نیویورک گفت: موضع همراهی که اروپایی ها با حرف ما داشتند. در اظهارات خانم موگرینی هم بود که صراحت دارند بر اینکه باید دستاوردهای اقتصادی برجام برای ایران حاصل و ملموس بشود. روی سخنشان هم با آمریکا است از اینکه باید رویه ها را به نحوی دنبال کنید که به این دستاورد برجام لطمه نزند. وی پیرامون مراودات بانکی با اروپا نیز گفت: تحریم برداشته شده است. یعنی هیچ دولت اروپایی به بانکی اعتراض نخواهد کرد از این بابت که چرا با ایران کار کردید. اما رفع تحریم برای ارتباط وجوب آور نیست. خود آنان باید به این نتیجه برسد که این رابطه برای شان نفع اقتصادی دارد یا خیر. نهاوندیان با اشاره به اعتراض ایران به آمریکا در حوزه بانکی گفت: اعتراض ما به آمریکا این است که وقتی شما نماینده های اوفک را برای گذاشتن جلسه با بانک ها می فرستید، می گویند تحریم های اولیه باقی مانده. آن بانک وقتی این موضوع را می شنود احساس می کند ممکن است هزینه های این ارتباط با ایران بالا باشد. رئیس دفتر رئیس جمهور ادامه داد: شرایط با قبل فرق کرده است. در قبل این موارد ممنوع بود و تخلف بود و با آنان برخورد می شد و اتحادیه اروپا آنان را جریمه می کرد. نگرانی که الان وجود دارد این است که اگر آمریکا بخواهد در مورد تحریم اولیه اش سخت گیری کند، شاید بانک ها دچار بعضی جرایم شود. وی تصریح کرد: یکی از موضوعاتی که آقای روحانی در ملاقات هایشان با مقامات اروپایی مطرح می کردند این بود که شما نباید توقع داشته باشید شرکت ها بیایند و هزینه ریسک سیاسی را بردارند. ریسک سیاسی را باید دولت ها بردارند و اطمینان دهند به بانک ها که اگر آمریکا خواست شیطنتی کند ما با آن برخورد خواهیم کرد و مانع از اعمال فرامرزی تحریم های اولیه آمریکا خواهیم شد. حتی ممکن است ابتکار اروپایی در این رابطه در راه باشد. نهاوندیان در ادامه پیرامون اتحاد اروپا و آمریکا برای مقابله با جمهوری اسلامی ایران و تفاوت اروپای پیش از برجام و اروپای پس از برجام گفت: اتحادیه اروپا دیگر تحریمی علیه ایران ندارد. در آن دوران اروپا کنار آمریکا ایستاد و خود اتحادیه تحریم هایی علیه ایران وضع کرده بود. رئیس دفتر رئیس جمهور خاطرنشان کرد: توفیق بزرگ برجام این بود که نه تنها چند قطعنامه شورای امنیت لغو شد بلکه تحریم های اتحادیه اروپا هم یا لغو و یا متوقف شد. فضای حقوقی اتحادیه اروپا دیگر تحریمی علیه ایران ندارد به همین خاطر نگرانی هایی که در بعضی بانک های بزرگ وجود دارد، نگرانی های ثانوی است. چون اینها معاملات زیادی با آمریکا دارند از باب به خطر افتادن احتمالی معاملاتشان با آمریکا است که در محاسباتشان ریسک سیاسی ایجاد می شود. وی با تأکید بر اینکه ما می توانیم مشکلات پسابرجامی مان با اتحادیه اروپا را حل شده قلمداد کنیم، گفت: به آنان گفتیم به ایران بعنوان یک شریک اقتصادی می توانید تعامل داشته باشید. الان آنچه مطرح است مشکلات در موسسات مالی و بانکی است. الان دیگر این مشکلات نه درباره بیمه مطرح است و نه کشتیرانی و موارد دیگر. الان مشکل موجود در رابطه با بانک های بزرگ است که ما حرف ما این است که اگر ریسک سیاسی را بردارید این مشکلات هم حل می شود. نهاوندیان پیرامون اقدام عملی اروپایی ها برای برداشتن این ریسک سیاسی گفت: انگلیس پیشنهاد کرد بانک ها را جمع کنیم تا تعامل نزدیک با سیستم بانکی ایران قرار بگیرند. فرانس مسئله رفع مشکلات بانکی را در دستور کار خود قرار داده است. افق پیش رو را افق همراهی های جدی تر و عملیاتی تر اروپایی ها می بینم. رئیس دفتر رئیس جمهور تصریح کرد: برای هیچ کشوری هم این تصور وجود ندارد که می توانند کلاه سر ایران بگذارند. مسئولان ما چه در حوزه سیاسی و چه در اقتصاد به اندازه کافی وارد هستند. ما به بازی برد-برد اعتقاد داریم. همانطور که در سیاست نتیجه داد در اقتصاد هم حتما نتیجه می دهد. وی در ادامه پیرامون جلسه وزاری خارجه 5+1 در جلسه کمیسیون مشترک برجام و تأثیر این جلسات بر آمریکا برای اجرای تعهداتش گفت: وقتی آمریکا به حال خودشان واگذاشته شوند در شطرنج محاسبات داخلی خودشان بخواهند تصمیم بگیرند، به یک نتیجه ای می رسند، اما وقتی در صحنه جهانی مطالباتی که از آنان می شود و فشار حقوق و اقتصادی باشد، بگونه ای دیگر تصمیم می گیرند. نهاوندیان ادامه داد: در این جلسه بار دیگر تأکید شد که برجام یک سند بین دو کشور نیست بلکه ضمیمه قطعنامه شورای امنیت شده و معاهده بین المللی است. دیگر نمی شود به بهانه هست ای داستان سرایی های گذشته ا کرد و افسانه های گذشته را سرود که ایران به دنبال بمب هسته ای بوده است. خود آژانس گفته بحث PMD بسته شده است. و این موضوع پایه تحریم ها را شکست. رئیس دفتر رئیس جمهور با بیان اینکه پایه تحریم ها باطل شمرده شده است، گفت: دیگر نمی شود به بهانه هسته ای تحریمی صورت گیرد. وی پیرامون اقدامات آمریکا برای اعمال تحریم های غیر هسته ای گفت: مسائل ما با آمریکا متعدد و چند جانبه است. دیوار بی اعتمادی ایران و آمریکا در طول سالیان گذشته بخاطر جنایات و فجایع آمریکا بلند است. اینها مسائلی نیست که در یک مذاکره برجامی قابل حل باشد. رهبری فرمودند ما با آمریکایی ها موضع بی اعتمادی را حفظ می کنیم. نهاوندیان در ادامه افزود: در برجام فرصتی پیش آمده بود که اگر خوب و مثبت جلو می آمدند و بیایند ممکن است در مورد دیگر موضوعات زمینه دیگری ایجاد کند. ما در صحنه بین الملل منطقی و عقلانی برخورد می کنیم و کنش طرف مقابل را می سنجیم. رئیس دفتر رئیس جمهور در پاسخ به این سوال که اگر طرف مقابل خوب جلو می آمد مذاکرات تنها در مسائل دوجانبه بود یا مسائل منطقه را هم شامل می شد، گفت: یکی از مسائل ما با آمریکا مسائل منطقه است. یکی از اعتراضات ما به آمریکا سیاست های نادرست و فاجعه باری بوده است که در منطقه ما داشته است. در 30 سال گذشته همیشه موضع ایران دست و موضع آمریکا غلط بوده است. مورد روشن آن بحث طالبان است. وی در همین خصوص گفت: سیاست خارجی آمریکا در منطقه ما همیشه مشکل زا بوده است. شما مشاهده کنید درخصوص گروه های تروریستی منطقه، حمایت های مالی و نظامی از نسبت به این گروه ها از یاران و هم پیمانان چه کشوری صورت گرفته است! وهابیت بعنوان ریشه افراطی گری و تئوری خشونت بطور جدی مطرح است. نهاوندیان با بیان اینکه جستجوی راه حل سیاسی از طریق مذاکره در برجام تجلی پیدا کرد، گفت: این موضوع می تواند در دیگر موضوعات نیز صورت گیرد. سوریه راه حل نظامی ندارد. موضع ایران موضع طرفداری از این جناح یا آن جناح نبوده است، موضع ایران این است که مردم سوریه تنها کسانی هستند که می توانند درباره سوریه تصمیم بگیرند. رئیس دفتر رئیس جمهور پیرامون مصادره 2 میلیارد دلار از دارایی های ایران توسط آمریکا نیز گفت: احکام آن به دهه 80 بر می گردد. این محافل صهیونیستی هستند که با اعمال فشار بر دیوان عالی آمریکا، آنان را به این اقدام مجبور می کنند. رئیس جمهور هم تأکید کردند که با شکایتی که به دیوان عالی دادگستری بین المللی داشتیم، موضوع را دنبال خواهیم کرد. وی درخصوص مبارزه کشورهای دنیا با مسئله تروریسم گفت: در رابطه با تروریسم با همه پول هایی که طرف مقابل برای تقبیح موضع جمهوری اسلامی خرج کرد، امروز منطق ایران خریدار دارد. برخی کشورها که با سکوت یا همکاری موضع گروه های تروریستی را تقویت می کردند، امروز پشیمان شده اند و دوست دارند با ایران همکاری داشته باشند.موضع گیری کشورهای اروپایی هم در این خیلی تفاوت کرده است. نهاوندیان با اشاره به تأکید همه کشورها به نقش سازنده ایران در مبارزه با تروریسم، گفت: امروز تحرکات در سوریه بسمت پیشنهادات 4بندی ایران در حرکت است. در عراق اگر نبود مشاوره ها و حمایت های ایران، تروریست ها به شهر های اصلی عراق می آمدند. رئیس دفتر رئیس جمهور پیرامون مواضع روحانی درباره عربستان نیز گفت: عربستان تکرار ادعاهای واهی درباره جزایر سه گانه را مطرح کرد درحالیکه انتقاد ایران به عربستان درخصوص تجاوز به کشورهای همسایه و انتقاد به فرآنید های مردم سالاری و رعایت حقوق بود. وی در ادامه سخنان خود با تأکید بر در اولویت بودن اقتصاد، گفت: ادبیات اقتصاد، ادبیات سخن گفتن از منافع متقابل است. ادبیاتی در این خصوص باید به کار برده شود که احساس امنیت اقتصادی را افزایش دهد.روحیه سلحشوری را باید حفظ کرد اما اولویت اصلی ما اقتصاد است. فضای پسابرجام یک فرصت است، فرصت به معنای اقدام نیست بلکه بستر اقدام است. نهاوندیان پیرامون استفاده از ظرفیت جنبش عدم تعهد نیز گفت: در اظهارات رئیس جدید جنبش این تعبیر بود که جایگاه جنبش در دورانی که ایران ریاست آن را برعهده داشت ارتقاء پیدا کرد. تقویت بعد اقتصادی جنبش می تواند از ترتیبات منطقه ای شکل گیرد. رئیس دفتر رئیس جمهور در پایان پیرامون سفر رئیس جمهور به کوبان نیز گفت: رهبر و مقامات کوبا با تجلیل از مقاومت ایران یاد می کردند و از عملکرد خوب اقتصادی ایران نیز متعجب بودند. ما به دنبال روابط دوجانبه با کوبا هستیم.