حسام‌الدین آشنا؛ از عضویت در سپاه تا معاونت وزارت اطلاعات/ یک نفوذی یا مدیر پروژه ضدنفوذ؟ / شرکت در همایش ایدز به مثابه یک کار آخوندی
حسام‌الدین آشنا در جریان انتخابات ریاست جمهوری عضو هسته مرکزی ستاد انتخاباتی حسن روحانی و مشاور و تحلیلگر مناظرات وی بود. فردی که گفته می شود طراح رنگ و تصویر ساز «کلید» بوده و نقش قابل توجهی در حضور رسانه ای روحانی در جریان مناظرات ایفا کرد.
سرویس سیاسی فردا: حسام آشنا از جمله دولت مردانی است که حضور فعالی در شبکه‌های اجتماعی دارد و حضور او در عالم واقعی جنجال‌ساز هم می‌گردد. می‌تواند مانع رای اعتماد به یک وزیر شود یا رسانه‌ها را به واکنش برانگیزاند. او در جدیدترین اظهار نظر مجازی‌اش که باید به نوعی آغاز فعالیت‌های انتخاباتی او در حمایت از روحانی برای سال ۹۶ دانست نوشته است: «بگذاریم حاج قاسم در قله اسطوره ای دفاع از حریم و حرم بماند؛ نگذاریم او را چون محسن و باقر به کارزار کلید و گازانبر بکشانند». به همین مناسبت زندگی و نظرات مشاور فرهنگی حسن روحانی را به صورت کوتاه مرور می کنیم.
نام حسام الدین آشنا هر از چندگاهی به عنوان نامزد یک سمت معرفی می شود. اما هربار تکذیب می شود یا ناکام می ماند. هم گزینه وزارت اطلاعات خوانده می شود و هم گزینه وزارت آموزش و پرورش. هم گزینه دبیر شورایعالی انقلاب فرهنگی است و هم گزینه معاونت سیاسی-امنیتی رئیس جمهور. حالا مشاور رئیس جمهور است و بسیاری از امور مرتبط با حوزه پژوهش، سیاست، رسانه و حتی امنیت به او مربوط می شود. حسام‌الدین آشنا، در سال 1343 در تهران متولد شد. در شانزده سالگی به سپاه پاسداران شهرکرد پیوست و در هفده سالگی کارمند رادیو اهواز شد و به نویسندگی و اجرای برنامه‌های رادیویی پرداخت. وی کارشناسی‌ارشد معارف اسلامی و تبلیغ و دکتری فرهنگ و ارتباطات از دانشگاه امام صادق(ع) را در کارنامه خود دارد. عنوان رساله دکتری آشنا فرهنگ، ارتباطات و سیاست خارجی: دیپلماسی فرهنگی آمریکا در ایران 1332 تا 1357 بوده است. آشنا در سال ۱۳۶۷ با دختر آیت الله دری نجف‌آبادی ازدواج کرد، خطبه عقد آشنا را آیت‌الله خامنه‌ای خواندند.
عکس یادگاری دانشجویان دکتری فرهنگ و ارتباطات اسلامی با علامه محمدحسین فضل الله در لبنان
حسام الدین آشنا زمان دری نجف آبادی به معاونت روحانیون وزارت اطلاعات منصوب شد. پس از آنکه رئیس دولت اصلاحات با انتصاب محسنی اژه‌ای به معاونت ویژه وزارت اطلاعات مخالفت کرد، دری نجف‌آبادی آشنا را به این مقام گمارد (۱) ؛ اما وی چندان علاقه ای ندارد به این سابقه خود افتخار کند. پس از مناظره با حجت الاسلام پناهیان در برنامه دیروز امروز فردا در سال 93 در وبلاگ خود مسئولیت مدیرکل اطلاعات قم را تکذیب کرد و نوشت: «حسام الدین آشنا هیچگاه در شهر قم مدیر کل نبوده است. تنها در دانشگاه امام صادق علیه السلام به مدت ۸ سال مدیر کل امور پژوهشی بوده است.»
آشنا به مثابه یک روحانی دانشگاهی
آشنا که در سال‌های اخیر دیگر لباس روحانیت به تن نمی‌کند، هم‌اکنون استاد و عضو هیئت‌علمی دانشگاه امام صادق با درجه دانشیاری است. او از جمله دانش آموختگان دانشگاه امام صادق است که در دولت حسن روحانی حضور دارد. آشنا مشاور حسن روحانی در امور فرهنگی از مهر ۱۳۹۲ تاکنون است.
او در سال 84 در طرحی پژوهشی به موضوع روحانیت و ایدز پرداخت و کتاب «ما روحانیون در مواجهه با ایدز چه می توانیم بکنیم؟» را برای یونیسف نوشت. همین هم دستمایه ای شد برای اینکه بعد از ده سال دوباره لباس روحانیت بپوشد. او پیش از این در پاسخ به اعتراض آیت الله علم الهدی درباره ترک کسوت روحانی گفته بود «کاری که من انجام می‌دهم تناسبی با لباس روحانیت ندارد نه پیش نمازم نه منبری و کاری که کسوت روحانیت داشته باشد را ندارم پس چه ضرورتی دارد که این لباس خدمت را بپوشم.»
همایش بین المللی ایدز در شیراز - اسفندماه 94
حصر منتظری؛ بهانه آشنایی روحانی و آشنا
حسام‌الدین آشنا در گفتگو با ماهنامه اندیشه پویا در خصوص سابقه آشنایی و حضور در ستاد انتخاباتی روحانی به نکته ای اشاره می کند و در پاسخ به این سوال که چه شد آقای روحانی به سراغ شما آمدند، آیا آشنایی وی با شما پیشینه قدیمی‌تری داشت، می گوید: «من در یک مورد با ایشان همکاری نزدیکی داشتم. سال 77 در جریان مسئله رفع حصر آیت‌الله منتظری با ایشان از نزدیک کار کردم و فکر می‌کنم خاطره خوبی از آن تجربه داشتم. وی نقش خود را در آن ماجرا مشاور خواند و افزود: آقای دری‌نجف‌آبادی از من خواستند که به آقای روحانی کمک کنم.»
ماجرای حصر از این قرار است که آقای منتظری در 13 رجب (آبان) سال 1376 در اثر تحریکات برخی اطرافیان که از نتیجه انتخابات دوم خرداد 1376 ذوق زده شده بودند به طرح مباحثی موهن پرداخت که با واکنش مردم و علمای اعلام مواجه شد. پس از این بود که شورای عالی امنیت ملی به دبیری حجت الاسلام حسن روحانی حصر وی در منزلش را مصوب نمود. آقای آشنا نیز در آن دوران معاون و داماد وزیر وقت اطلاعات، یعنی آقای دری نجف آبادی بود و از این رو با دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی در این مسئله همکاری نمود.
اما آنچه آشنا از آن به رفع حصر یاد می کند مربوط به سال 1381 است که بنا به تصمیم مسئولین عالی رتبه نظام و به جهت ملاحظه بیماری روحی آقای منتظری حصر ایشان برداشته شد و هیچ ارتباطی به آقای آشنا ندارد، بلکه ایشان در آن مقطع مشغول فعالیت پژوهشی در کسوت هیئت علمی دانشگاه امام صادق (ع) و همچنین مدیر کل امور پژوهشی این دانشگاه بود.
حضور در ستاد انتخاباتی روحانی
حسام‌الدین آشنا در جریان انتخابات ریاست جمهوری عضو هسته مرکزی ستاد انتخاباتی حسن روحانی و مشاور و تحلیلگر مناظرات وی بود. فردی که گفته می شود طراح رنگ و تصویر ساز «کلید» بوده و نقش قابل توجهی در حضور رسانه ای روحانی در جریان مناظرات ایفا کرد. حتی مشهور است که او طراح عبارت «من سرهنگ نیستم من حقوقدانم» نیز او بوده است.
نظرخواهی فیس بوکی برای کابینه یازدهم
این استاد ارتباطات دانشگاه سال‌هاست که سابقه فعالیت در فضای مجازی و شبکه اجتماعی «فیس‌بوک» و «گوگل پلاس» را دارد. آشنا پس از پیروزی روحانی در انتخابات به فعالیت‌های فیس‌بوکی خود شدت بخشید و در صفحه خود موضوعات مختلفی را به نظرخواهی گذاشت. ازجمله این موضوعات نظرخواهی از اعضای فیس‌بوک درباره کابینه دولت یازدهم بود که این روند تاکنون نیز ادامه داشته است.
اظهارات جنجالی درباره نمایندگان
پس از آنکه محمود نیلی احمدآبادی توسط رئیس جمهور به عنوان وزیر پیشنهادی علوم، تحقیقات و فناوری به مجلس معرفی شد، موجی در مجلس برای مخالفت با وی شکل گرفت که با واکنش حسام الدین آشنا همراه گردید. او در صفحه شخصی فیس بوک خود با اشاره به جلسه فردای رای اعتماد به وزیر پیشنهادی دولت نوشت: «نمایندگان محترم مجلس فردا انتخابی راه گشا را در پیش رو دارند؛ این عزیزان می‌توانند: میانِ رفتن زیر بار سلطه گفتمانی اقلیت مطلق پایداری و استقلال مجلس از افراط گرایان یکی را انتخاب کنند. میان راهبرد همراهی یا عدم همراهی قوا یکی را انتخاب کنند. میان خواسته دانشگاهیان و خواسته‌های باج خواهان یکی را انتخاب کنند. آقای دکتر نیلی احمدآبادی وزیر پیشنهادی ریاست جمهوری نه اهل فتنه است نه بی تجربه و نه ناشناخته او یک جرم بیشتر ندارد دانشگاه را برای دانشگاهیان می‌خواهد نه برای سیاستمداران.»
این اظهارات آشنا با واکنش شدید نمایندگان مجلس مواجه گردید و نهایتاً مجلس به نیلی احمدآبادی رأی اعتماد نداد.
مجلس در سطحی نیست که درباره برجام نظر دهد!
حسام الدین آشنا در گفتگو با «نسیم» در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه برخی عقیده دارند توافق حاصل شده باید به تایید مجلس برسد بر این اساس آیا دولت توافقنامه نهایی را برای اخذ نظر مجلس به آن ارجاع می‌دهد یا خیر گفت: مسئله مذاکرات هسته‌ای چیزی است که در سطح کلان نظام مطرح می‌شود. در مورد مذاکرات هسته ای هرچه در سطح کلان نظام مصلحت دیده شود همان انجام می شود و روشن است که هدایت این مذاکرات با مقام معظم رهبری، مدیریت آن با رئیس‌جمهور و اجرای آن با وزارت خارجه است. بنابراین وقتی ما در این سطح داریم صحبت می‌کنیم و طراحی می‌کنیم تشخیص اینکه چه چیزی نیاز به مصوبه مجلس دارد یا به مصوبه آن نیاز ندارد نه در حد تعدادی از نمایندگان مجلس است نه در حد رسانه ها و نه در حد دلواپسان است، بلکه در حد کسانی است که هدایت، طراحی مدیریت و اجرای آن را بر عهده دارند.
نظر آشنا درباره نفوذی بودن سعید امامی، پرفسور مولانا و احمدی نژاد
حسام الدین آشنا در مناظره تلویزیونی خود با محمدحسین صفار هرندی درباره نفوذ، به ماجرای مرگ سعید امامی، مدیرکل وقت امنیت داخلی وزارت اطلاعات در زندان اشاره کرد و گفت: «زمانی فردی در دهه 70 متهم و دستگیر شد و در زندان نیز فوت کرد. این آدم توسط نیروهایی از نیروهای انقلاب به مثابه شهید، مرحوم و قربانی تلقی شد و از سوی دیگر نیروها به عنوان خائن و جاسوس و آدم اسرائیل نسبت داده شد. امروز 16 سال از آن روز گذشته و بعد از 16 سال هنوز قضاوت صریح در مورد آن نمی توان کرد. کیس‌های خاص احکام خاص دارند. شاید در کشور 4-5 نفر بدانند اصل ماجرا چیست. »
آشنا در سال 87 در یک مقاله به تحلیلی درباره استادش دکتر حمید مولانا پرداخت که به تازگی به عنوان مشاور احمدی نژاد منصوب شده بود. او توضیح داده است که کسی نمی تواند در شرایطی شبیه مولانا 50 سال در آمریکا بماند و اینگونه بتواند علیه آمریکا سخن بگوید. او درباره این نفوذ در مناظره با صفارهرندی می گوید: «ما شاهد حضور شخصی در ایران بوده‌ایم که به قول خودش ٥٠ سال آمریکا بوده است و تندترین مقالات را در روزنامه کیهان می‌نوشت. او وارد کشور شد و رئیس‌جمهوری کشور برای ایشان حکم زد. این آقا در دوره آقای هاشمی گفت که من کوچه‌پس‌کوچه‌های واشنگتن را بهتر از تهران می‌شناسم. اگر می‌خواهند روابط با آمریکا را درست کنند، من این کار را می‌کنم. پیشنهاد مشخصش این بود که خودش برای روابط با آمریکا وساطت کند.»
در بخش دیگری از آن مناظره آشنا نقبی به دولت قبل می زند و می گوید: «ما تا جایی داريم کسی رئیس دفتر رئیس‌جمهوری بشود و دخالت عالی‌ترین مقام نظام را در پی داشته که بگویند این آقا را رئیس دفترت منصوب نکن. ما با شرایطی در کشور مواجه بودیم که به خاطر مخالفت با یک فرد، عزل شدند. نفوذ آنجاست. نفوذ آنجایی است که به خاطر مقاومت عالی‌ترین مقام نظام برای ماندن وزیر اطلاعات کشور که قرار است از نفوذ جلوگیری کند، مقام اجرائی کشور قهر می‌کند و می‌گوید ما که رفتیم خودتان اداره کنید و بعدش عالم و آدم باید جمع شوند که آقا را بیاورند تا کشور را اداره کنند.»
مشاور احمدی‌نژاد: آشنا نفوذی است / آشنا: من در یک پروژه ضدنفوذ بودم
چند ماه پیش دکتر عبدالرضا داوری مشاور احمدی نژاد مدعی شد که آشنا در سال 86 به استخدام یک پروژه ضدامنیتی درآمده است که در رسانه های داخلی هم خبر آن بدون نام بردن از آشنا منتشر شده است . او برخی از اسناد این پروژه را هم آورده است: «از جمله این برنامه ها ایجاد پوشش علمی برای استخدام دکتر «حسام الدین آشنا»، مشاور کنونی حسن روحانی و برقراری ارتباط امنیتی با وی، ذیل پوشش علمی بوده است. به این بخش از سند سفارت امریکا در لندن توجه کنید: «استحکام پوشش سیاسی [محمدعلی] پدرام نیز در "استخدام" حسام الدین آشنا، شخصیت روحانی و آکادمیک مرتبط با [نهادهای امنیتی]، برای مشارکت در کارگاه دانشگاه دورهام در آوریل ٢٠٠٧ [فروردین ۸۶] با موضوع دیپلماسی عمومی آشکار بود. موفقیت پوشش سیاسی [محمدعلی] پدرام آنجا مشخص شد که حسام الدین آشنا، [٩ماه بعد ] در نوامبر ٢٠٠٧ [آذر ۸۶] به عنوان سخنگوی شورای عالی امنیت ملی ایران منصوب شد.»
اما آشنا در پاسخ توضیح داد که حضور او یک پروژه ضدنفوذ بوده است که «بتدریج انگلیسی ها نیز پروژه ضد نفوذ ایرانی را کشف کردند و دریافتند پدرام در یک تله اطلاعاتی پیچیده و چند جانبه گرفتار شده؛ چرا که هم با هدایت دستگاه امنیتی ایران کار کرده و هم پول آمریکایی ها را بباد داده است؛ گزارش های سفارت آمریکا در لندن در ابتدا بسیار خوشبینانه از پروژه پدرام و دورهام سخن می گفت؛ آنها چنان اغفال شده بودند که باور کرده بودند گویا به قلب تصمیم گیری ها در تهران نفوذ کرده و افرادی را با خود همراه کرده اند. این اغفال با مهارت تمام و با اشاعه برخی شایعات در مورد سمت برخی اشخاص تکمیل شد. ایرانیانی که به سمینارها و کارگاههای دورهام اعزام میشدند پیش از سفر کاملا توجیه شده و از دسترسی طرف مقابل به هر گونه ازاطلاعات یا تحلیل دقیق ممانعت شد و برعکس تمام حوزههای علائق و جمع آوری انگلیسی ها گردآوری و به ایران منتقل شد. متاسفانه انگلیسی ها بتدریج و با کشف برخی سرنخ ها، تردید در مورد جهت گیری پروژه را آغاز کردند و پس از مدتی از اتمام ناتمام برنامه و تعطیل فعالیت ها سخن به میان آمد. به این ترتیب یکی دیگر از نقشه های آمریکا و انگلیس
برای نفوذ در کشور خنثی و پدرام [مدیر پروژه] نیز از دانشگاه دورهام اخراج شد.»
آشنا به کیهان جوابیه نوشت!
یکشنبه 95/1/15 در ستون طنز کیهان مطلبی با عنوان «باطری» نوشته شده بود. در این مطلب آمده است: «گفت: آقای آشنا، مشاور فرهنگی رئیس‌جمهور در توئیت خود خطاب به اوباما نوشته است؛ آقای اوباما، قبل از نوامبر آخرین بقایای جنگ سرد را نه فقط در کوبا که در خاورمیانه نیز پایان دهید.
گفتم: در کجای خاورمیانه «جنگ سرد» است؟ یعنی حملات وحشیانه آل‌سعود به یمن و شکنجه مردم بحرین و کشتار مردم غزه و قتل‌عام مردم سوریه و... جنگ سرد است؟!
گفت: این مشاور فرهنگی! یک چیزی به نام جنگ سرد شنیده ولی ظاهرا نمی‌داند یعنی چی؟
گفتم: از کی تا حالا، اوباما، پیام‌آور صلح بوده است که آقای مشاور رئیس‌جمهور از او می‌خواهد در خاورمیانه صلح ایجاد کند؟ یعنی نمی‌داند که آمریکا با صراحت به جنگ‌افروزی خود اعتراف دارد؟
درپی درج این مطلب در روزنامه کیهان خطاب به آشنا، وی جوابیه ای برای این روزنامه ارسال کرد. در بخشی از آن جوابیه آمده است: «...به عرض شریف می‌رساند در تاریخ شنبه 14فروردین 1395 در ستون طنز گفت و شنود با استفاده از بخش ناقصی از یک پیام چند بخشی که در یک شبکه اجتماعی مخابره شده بود، استفهام‌های انکاری و سخنان نه چندان شایسته و منصفانه‌ای مطرح شده است. ضمن ارسال متن کامل پیام ارسالی که در خبرگزاری‌ها و سایت‌های مختلف نقل شده است. تقاضا دارم مطابق قانون مطبوعات این توضیح و متن ارسالی در اولین شماره و همان صفحه منتشر شود.»
اما کیهان در حاشیه جوابیه نوشت: «آنچه کیهان از قول آشنا نوشته است عین متن توئیت آشناست بدون کم و زیاد.»
اثر بخشی طرح امنیت اخلاقی کجا آزموده شده است؟
حسام‌الدین آشنا در خصوص طرح امنیت اخلاقی و تشکیل گشت نامحسوس هفت هزارنفره در تهران گفت: جنبه‌های مختلف این طرح باید برای افکار عمومی و دولت روشن شود، اینکه این نیروها چه افرادی هستند، چگونه به کار گرفته شده‌اند و آموزش دیده‌اند و اینکه چطور می‌توان سلامت کار آنان را تضمین کرد و در نهایت اثر بخشی این طرح کجا آزموده شده است؟ بخش‌هایی از دولت که باید از این طرح آگاه باشند، اعلام نمی‌کنند که آگاه هستند. طرح‌های زیادی در کشور انجام شده و این هم در ادامه همین طرح‌ها است. امیدواریم که همه طرح‌های خوب به سرانجام برسد و همه طرح‌های ضعیف نیز هرچه زودتر تکلیف‌شان معلوم شود.
حضور زنان در ورزشگاه ها با حفظ موازین شرعی
آشنا معتقد است «می توانیم موانع حضور تماشاگران زن را نیز با حفظ موازین شرعی در ورزشگاه ها برطرف کنیم و جمهوری اسلامی ایران توانسته موانع حضور ورزشکاران زن در میادین ورزشی را رفع کند.»
او گفته است: «می توانیم موانع حضور تماشاگران زن را نیز با حفظ موازین شرعی در ورزشگاه ها برطرف کنیم. جهانیان می توانند مقایسه کنند که نگاه جمهوری اسلامی به زن با نگاه داعش چه تفاوت گسترده ای دارد. در این حوزه به جای شعار دادن و کوتاه فکر کردن باید پژوهش های عمیق انجام گیرد و مشارکت زنان در ورزش ها افزایش یابد.»
اظهارنظر آشنا درباره کاندیداتوری سردار سلیمانی
آشنا در یادداشتی کوتاه در صفحه مجازی خود با اشاره به مطرح شدن نام سردار سلیمانی به عنوان نامزد ریاست جمهوری آینده نوشت: «بگذاریم حاج قاسم در قله اسطوره ای دفاع از حریم و حرم بماند؛ نگذاریم او را چون محسن و باقر به کارزار کلید و گازانبر بکشانند».
این نوشته‌ی تهدیدآمیز آشنا یادآور همان عملیات روانی بود که او در انتخابات 92 ایجاد کرده بود. او ثابت کرده است شاگرد خوبی برای درس های جنگ روانی سعید حجاریان بوده است. مشاور روحانی انتخابات 96 را کلید زده است و حالا به برخورد گازانبری با همه گزینه های احتمالی انتخابات آتی مشغول است.
پی‌نوشت: ۱- خاطرات حجت‌الاسلام دری نجف‌آبادی، صص 258-259
دیدگاه تان را بنویسید