بودجه ویژه کنگره برای براندازی نرم در ایران

۷ دی ۱۳۹۴ - ۰۸:۰۶

کد خبر: 476715

مبلغ اختصاص داده شده برای پروژه براندازی نرم در ایران مشخص نشده و ظاهرا محرمانه و شناور است؛ اما در بند 7032 همین قانون، که به «تعریف مفهومی» و «تعیین رقم بودجه» مربوط به «برنامه‌های دموکراسی» می‌پردازد، کل این پروژه که چند کشور دیگر را نیز شامل می شود، بالغ بر دو میلیارد و 308 میلیون دلار ذکر شده است.

فارس: قانون H.R. 2029 موسوم به CAA که روز 18 دسامبر 2015 توسط کنگره آمریکا به تصویب رسید و محدودیت‌های شدیدی بر شهروندان 38 کشور مهم جهان در رابطه با سفر،‌ سرمایه گذاری و تجارت با ایران وضع کرد، در بند 7041 خود نیز، علاوه بر تخصیص بودجه‌ای برای اجرای تحریم‌های آمریکا علیه ایران تحت عناوین تروریسم،‌ حقوق بشر، موشک‌های بالستیک و گسترش تسلیحات، بودجه ویژه‌ای را برای براندازی نرم در ایران اختصاص داده است.(1)

در بند d از بخش b ماده 7041، این برنامه براندازی تحت عنوان «برنامه‌های دموکراسی» تعریف شده و مسئولیت آن به وزارت خارجه آمریکا که هم‌اکنون مسئولیت آن با آقای جان کری است، سپرده شده است.

مبلغ بودجه اختصاص داده شده برای این برنامه براندازی نرم در بند 7041 مشخص نشده و ظاهرا محرمانه و شناور است اما در بند 7032 همین قانون، که به «تعریف مفهومی» و «تعیین رقم بودجه» مربوط به «برنامه‌های دموکراسی» می‌پردازد، مبلغ این پروژه به صورت کلی بالغ بر دو میلیارد و 308 میلیون دلار ذکر شده که به جز ایران، چند کشور دیگر از جمله روسیه نیز در آن قرار دارند. نامی از کشورهایی چون عربستان سعودی در برنامه‌های دموکراسی دیده نمی شود.

بر اساس بند c‌ از ماده 7032، تعریف عبارت «برنامه‌های دموکراسی» روشن شده و آمده است که منظور از این عبارت، برنامه‌هایی است که از حاکمیت خوب، انتخابات معتبر و رقابتی، آزادی بیان، تجمع و تشکل و مذهب، حقوق بشر،‌ حقوق کارگری، رسانه‌های مستقل، و حاکمیت قانون حمایت می‌کنند. همچنین برنامه‌هایی که به انحاء دیگر، ظرفیت احزاب سیاسی دموکراتیک، دولت‌ها، سازمان‌ها و نهادهای غیردولتی و مردم را تقویت می کنند تا از توسعه دولت‌های دموکراتیک و نهادهایی که در برابر مردم پاسخگو و مسئول هستند، حمایت شود.

در دریافت این بودجه، اولویت با نهادهایی است که تعهد خود را نسبت به دموکراسی و حاکمیت قانون نشان دهند. تشخیص این امر نیز با وزیر امور خارجه و یا رئیس آژانس توسعه بین المللی ایالات متحده (USAID) وابسته به وزارت خارجه آمریکاست. آژانس USAID در ایران دفتر ندارد،‌ در روسیه نیز پس از تعطیلی آن به دلیل مداخله در آشوب‌های سال 2012 این کشور(2)، اعلام کرد که اقدامات خود را به صورت غیرمستقیم ادامه خواهد داد.

آژانس USAID‌ به دو طریق نسبت تخصیص بودجه برای اجرای پروژه‌های براندازی نرم و آنچه خود «گذار به دموکراسی و آزادی بیان و...» می‌خواند، اقدام می‌کند. راه نخست، شناسایی افراد و نهادهای مجری پروژه‌ها از طریق خود آژانس و یا شاخه معروف آن بنیاد اعانه ملی برای دموکراسی(NED) است؛ و راه دوم، بررسی درخواست نهادها، افراد و رسانه‌هایی که تمایل به اجرای این پروژه‌ها دارند. درباره اینکه تاکنون نهادهای USAID و NED تاکنون چقدر در ایران هزینه کرده اند، رقم دقیق منتشر نشده است اما «کری بولتون» در صفحات 258 و 259 کتاب «انقلاب از بالا» (Revolution from Above ) اشاره می‌کند که این دو نهاد آمریکایی ضمن حمایت مالی سنگین از «انقلاب سبز» در سال 1388 (2009)، فقط در بازه زمانی یک سال مانده به انتخابات درخواست‌هایی برای دریافت 20 میلیون دلار اعانه را بررسی کرده‌ است.(3) طبق گزارش فارین پالیسی ژورنال، سال‌ها پیش از انتخابات 88 این دو نهاد در ایران فعال بوده‌اند. کاندولیزا رایس وزیر خارجه وقت آمریکا در سال 2006(سه سال قبل از فتنه 88) از کنگره درخواست کرد 75 میلیون دلار بودجه برای گسترش حقوق بشر و آزادی بیان در ایران دریافت کند. بنیاد NED‌ نیز طی چند سال منتهی به1388 بالغ بر 4 میلیون و 800 هزار دلار صرف فعالیت های خود در ایران کرده بود.(4) برخی فعالان فتنه 88 به دریافت اعانه خارجی برای فتنه اعتراف کرده و برخی رسانه‌ها و افراد، همواره منکر دریافت این مبالغ شده‌اند. آبانماه سال جاری پس از بازداشت چند فعال مرتبط با شبکه نفوذ رسانه‌ای، آقای عاصف از کارشناسان سازمان اطلاعات سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در رابطه با منابع مالی این شبکه نفوذ گفت: «آنها عناصر و ساختار به‌ظاهر پیچیده و غیرقابل شکستی را برای خود ایجاد کرده بودند، زیرا کاملاً نکات حفاظتی را رعایت می‌کردند و پوشش مختلف و نام‌های مستعار متعددی را برای خود ایجاد کرده بودند. مبالغ و پول‌هایی از خارج از کشور برای این افراد از طریق صرافی‌ها، عناصر محدود و برخی افراد خاص برای این افراد تزریق می‌شد».(5)

به هر صورت، بر اساس بند 3 از بخش f ماده 7032 قانون CAA، حداکثر تا 30 سپتامبر 2017 وزیر خارجه آمریکا و رئیس آژانس توسعه بین المللی ایالات متحده، موظف به ارائه گزارش ریز هزینه کرد این بودجه هستند. شاید دهه‌ها بعد که این اسناد از طبقه بندی خارج شدند، محل دقیق صرف این بودجه در ایران و دریافت‌کنندگان آن مشخص شود. اما بلاتردید یکی از وظایف بدیهی دستگاه‌های امنیتی کشور، شناسایی و انسداد کانال های انتقال دلار برای براندازی نرم جمهوری اسلامی است.

باراک اوباما رئیس جمهور آمریکا در دوران ریاست خود نامه‌نگاری‌هایی به رهبر معظم انقلاب اسلامی انجام داده است که به نوشته رسانه‌های غربی، «هدف واقعی از ارسال این نامه‌ها»، «ایجاد اطمینان از عدم تمایل آمریکا برای تغییر نظام جمهوری اسلامی ایران» بوده است.(6) رهبر انقلاب در سخنرانی اول فروردین 1392 در حرم مظهر رضوی با اشاره به این نامه‌نگاری‌ها فرمودند:‌ «آمریکائی‌ها مرتب پیغام میدهند ــ گاهی مینویسند، گاهی پیغام میدهند ــ که ما قصد تغییر نظام اسلامی را نداریم؛ به ما اینجور می‌گویند. جواب این است که ما نگران این نیستیم که شما قصد تغییر نظام اسلامی را داشته باشید یا نداشته باشید، که حالا هی اصرار می‌کنید که ما این قصد را نداریم. آن روزی هم که شما قصد تغییر نظام اسلامی را داشتید و این را به‌صراحت اعلام کردید، هیچ کاری نتوانستید انجام دهید، بعد از این هم نخواهید توانست انجام دهید».(7)