ميانجيگري آمريكا براي آشتي تهران و رياض

آرمان: مذاكرات چهارجانبه پيشين و همچنين نشست آتي وين كه با هدف بررسي بحران سوريه و حضور كشور‌هاي آمريكا، عربستان، روسيه و تركيه در اتريش تشكيل شده بود هدفي جز هموار ساختن راه در جهت نشاندن تهران و رياض بر سر يك ميز و علاوه بر اين مشاركت ايران و عربستان در زير يك چتر در پی ندارد. ايران بارها آمادگي خود را براي مشاركت با ساير كشورهاي صاحب‌نفوذ و هژموني در منطقه براي مقابله با تروريسم و عبور از بحران سوريه اعلام كرده است. در نشست 23اكتبر وين؛ آمريكا، روسيه و تركيه به نوعي كوشيدند تا عربستان را متقاعد سازند كه حضور ايران در مذاكرات و همچنين نقش‌آفريني تهران در سوريه ضروري است در غير اين‌صورت هر گونه تصميمي درباره بحران سوريه به نتيجه نخواهد رسيد. در حقيقت مي‌توان گفت مذاكرات چهارجانبه هفته گذشته وين نشست اصلي نبوده و بيش از هر چيز از يك ماهيت هماهنگي برخوردار بوده است به همین دليل هر نشستي را نبايد مذاكره ناميد؛ چراكه مذاكره به مفهوم گفت‌وگوهاي رسمي است در حالي كه ميان كشورهاي مذكور مساله جديدي مطرح نشده و آن‌طور كه بايد و شايد در رسانه‌ها انعكاس پيدا نكرده است. زماني كه چند كشور جهت آشتي دو كشور ديگر با هدف كدخدامنشي گردهم مي‌آيند، نمي‌توان به آن عنوان مذاكره را داد. چرا كه وقتی شركاي يك ائتلاف با يكديگر هماهنگي ندارند، طبيعي است كه كشورهاي صاحب‌نفوذ براي اين وفاق و هماهنگي پيشقدم خواهند شد. وقتي وفاق به وجود آمد در آن صورت اقدامات اصلي آغاز خواهد شد. همه بازيگران در منطقه به نوعي اين مساله را پذيرفته‌اند كه بايد براي فائق آمدن بر بحران سوريه و منطقه با يكديگر مشاركت داشته باشند اما متاسفانه تنها عربستان نمي‌خواهد تهديد تروريست‌ها را در منطقه درك كند و در جهت رفع آن با ساير كشورها و ايران همراه شود. از اين روي در نشست وين؛ تركيه، آمريكا و روسيه همراه با عربستان دور يك ميز جمع شدند تا به عربستان بگويند رياض و تهران مي‌توانند تا هر وقت كه بخواهند با يكديگر روابط سرد و حتي خصمانه‌اي داشته باشند اما به خاطر بحران سوريه ناگزيرند به كنار آمدن با يكديگر هستند. وقتي آمريكا بتواند عربستان را متقاعد سازد تا دست از كارشكني‌هايش بردارد در آن صورت ايران در نشست‌هاي آتي حضور پيدا كرده و مذاكرات صورت رسمي و جدي به خود خواهد گرفت. همانطور كه جان كري و فدریکا موگريني نيز قبلا اشاره كردند بحران منطقه و سوريه تنها با مشاركت همه كشورها امكان پذير است. علاوه بر اين موگريني مسئول سياست خارجه اتحاديه اروپا پس از نشست وين درباره حضور ايران در منطقه اذعان داشت: «به اعتقاد من ايران مي‌تواند بخشي از راه‌حل باشد.» بر اين اساس تاريخ نيز به وضوح نشان داده كه در بدترين شرايط حتي اگر ميان دو كشور روابط به جنگ و خصومت گراييده شود در برخي موارد كه منافع هر دو كشور و حتي ساير كشورها در ميان باشد با يكديگر همراه خواهند شد از اين روي بايد تاكيد كرد كه عربستان چاره‌اي جز مشاركت با ايران و كشورهاي منطقه در بحران سوريه ندارد. در نهايت مي‌توان افق‌ها را در سوريه روشن ديد زيرا تصميم گرفته شده كه راه‌هاي رفته ديگر در اين كشور تكرار نشود و بازيگران راه‌هاي تجربه نشده را به آزمون بگذارند. يكي از راه‌هايي كه تاكنون تجربه نشده بود اين است قطب‌بندي‌هاي ژئوپلتيكي كه اين كشورها تاكنون عليه يكديگر به كار مي‌بردند را کنار بگذارند و در فضای فراهم شده با يكديگر همراه شوند.