در حالی که مردم تونس و مصر از آزادی تازه تاسیس کشورشان، تشکیل احزاب سیاسی و چانه زنی برای آینده کشور خود لذت میبرند، مقامات کشورهای عربی حوزه خلیج فارس در تلاشند تا برخلاف جریان ایجاد شده حرکت کنند. حاکمان خودکامه این کشورها فضای سیاسی را بستهاند و در پی این هستند تا شهروندان خود را از اخبار روندهایی که در حال تغییر چهره خاورمیانه است، باز دارند. در این روزها مقامات این کشورها بسیار سرکوبگر شدهاند که این روند نه تنها در دراز مدت برای آنها خطرناک خواهد بود بلکه متحدان آنها را نیز تهدید میکند.
به گزارش سرویس بین الملل «فردا» به نقل از وب سایت فارین پالیسی، در ۲۹ آوریل قوانین جدیدی برای محدود سازی وسایل ارتباط جمعی وضع شد. ملک عبدلله بر اساس قانون مطبوعات و نشر این کشور، رسانهها را از هر گونه انتقادی که به ضررمنافع کشور باشد بازداشته است. اجرای این قانون ادامه کار را برای منتقدان بیش از پیش مشکل کرده است. در حالی که ارتش عربستان این روزها در بحرین درحال کشتار شیعیان این کشور است، وضع «خطوط قرمز» جدید در این کشور نشانگر این است که مقامات آل سعود دیگر تاب انتقاد را ندارند و به طور جدی با هرگونه انتقادی برخورد خواهند کرد.
دولت عربستان در ماه مارس تلاش روشنفکران و مردم این کشور را برای برپایی روز خشم ناکام گذاشت. برای مثال ۵ تن ازسران حزب «امت اسلامی» یک هفته قبل از برگزاری روز دستگیر شدند و به زندان منتقل شدند.
این روند فقط به عربستان محدود نشده و مقامات بحرین، عمان، امارات متحده عربی و کویت نیز برای فرو نشاندن خشم مردم و شکل گیری اعتراضات، به سرکوب آنها اقدام کردهاند. اقداماتی از این قبیل صرفا به وقایع پس از مصر و تونس بازنمی گردند بلکه این کشورها در گذشته نیز بارها در برابر خواستههای بحق مردم خود چنین برخوردی داشتهاند. در بحرین مقامات این کشور، ۲۰ تن از مخالفان برجسته و فعالان حقوق بشر در این کشور را پیش از برگزاری انتخابات در این کشور دستگیر کردند.
شرایط سیاسی کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس قبل از بوجود آمدن جریانات اخیر نیز، چندان مناسب نبود. خشونتهای اخیری که مقامات این کشورها در برخورد با مردم خود دارند نشانگر پیشینه این کشورها در توسل به این گونه نیروهاست بار حل مشکلات است. همین عوامل موجب شدند که خاندان آل خلیفه در بحرین برای ادامه سرکوبیهای خود از نیروهای نظامی عربستان طلب استمداد داشته باشند.
کمک خواهی آل خلیفه از عربستان موجب افزایش و تسریع روند سرکوب مردم شد. پزشکانی که به تظاهرات کنندگان کمک میکردند، دستگیر شدند. وکلایی که در پی اقامه دعوی برای تظاهرات کنندگان در دادگاه بودند روانه زندان شدند.
بر اساس این گزارش، برخوردهای مقامات بحرینی با مردم موجب شد تا دیگر کشورها نیز چنین رویهای را در پیش گیرند و روند سرکوبی و دستگیری مردم خود را صادر کنند. از سوی دیگر آنها تلاش کردند از طریق بستههای پیشنهادی خود اعم از ایجاد مشاغل عمومی، افزایش دستمزدها و.. مخالفان خود را از برپایی اعتراض بازدارند. این اقدامات تا حدی موجب ایجاد فضای نسبتا آرام در این کشورها شد و برخی از تحلیل گران بر این باورند که با وجود چنین اقداماتی، وقوع حوادثی مانند تونس و مصر در این کشورها بعید به نظر میرسد. اما با نادیده گرفتن ابعاد اجتماعی «بهار اعراب» و ممانعت از انجام تغییرات در ساختار سیاسی، به نظر میرسد که این کشورها برخلاف جریان آب در حال شنا کردن میباشند و دیر یا زود گریزی از تن دادن به خواستههای مردم نخواهند داشت.
سرکوب مردم در کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس، پرسشهایی را برای متحدان غربی آنها نیز در پی خواهد داشته است؟ برای مثال کشوری مانند بحرین که شریک استراتژیک امریکا در منطقه است و پایگاه نظامی این کشور محسوب میشود، در حالی که همواره خود را مدافع دموکراسی و جنبشهای دموکراسی خواهی میخواند، اما در موضع بحرین به کنار کشیده است و هیچ اقدامی را انجام نمیدهد؟
همچنین در این گزارش آمده است، این روند فقط به سیاستمدارها باز نمیگردد، بلکه موسسات آموزشی از قبیل دانشگاه سوربن و دیگر نهادهای غربی که در امارات متحده عربی قرار دارند، در برابر این مشکلات مهر سکوت بر لب زدهاند.
گرچه ممکن است که این انقلابها در کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس در دراز مدت به ثمر رسند و متحدان غربی و نهادهای آنها نسبت به این وقایع بیتفاوت باشند، در آینده بایستی منتظر وقوع تحولاتی بس عظیمتر از این بود.
دیدگاه تان را بنویسید