کارت‌های بازی سوخته ترامپ در برابر ایران

گروه سیاست سایت فردا: محبوبه نیاورانی سردبیر روزنامه صبح نو در یادداشتی نوشت: بازگشت دونالد ترامپ به کاخ سفید، تحلیل‌ها و پیش‌بینی سیاست‌های احتمالی او درباره رویدادهای مختلف جهانی به‌ویژه منطقه غرب آسیا و ایران بسیار داغ است. تحلیل‌هایی که در این ارتباط ارائه می‌شود یا نگاه بدبینانه دارند و یا برخی با اشاره به موضع‌گیری‌های ترامپ در ایام تبلیغات انتخابات با نگاهی خوش‌بینانه به چهار سال آینده می‌نگرند.ما در مورد سیاست‌های احتمالی ترامپ در قبال کشورمان به دو گزاره «تجربه» و «گذشت زمان» باید توجه داشت و بر پایه آن مواجهه تهران و کاخ سفید را در چهار سال آینده بررسی کرد.

اتمام بازی مذاکره؛ در سال 97 تنها با گذشته سه سال از برجام و زمانی که ایران منتظر انتفاع اقتصادی از برجام و تعهدات غرب بود شاید خروج ترامپ از برجام ضربه سنگینی به رؤیای برجامی دولت بود؛ اما امروز 6 سال است کشورمان بدون برجام سپری و سعی کرده با درک واقعیت‌ها نسبت به غرب از طرق دیگر و راه‌های جایگزین منافع اقتصادی و سیاسی را تأمین کند؛ مانند عضویت در بریکس، شانگهای و ارتباط با همسایگان. بنابراین ایران امروز نیازمند توافق نیست. همچنانکه در چهار سال دوران دموکرات‌ها با وجود آنکه در چند مرحله امضای توافق امکان‌پذیر بود؛ اما ایران مجددا در بازی توافق نیفتاد تا گره کور اقتصاد به سیاست خارجی را باز کند. بنابراین امروز دیگر ترامپ آن کارت بازی را ندارد و علی‌رغم آنکه مسعود بولوس، مشاور لبنانی‌الاصل دونالد ترامپ و پدر دامادش گفته است که رئیس‌جمهور آمریکا در حال آماده‌سازی یک توافق هسته‌ای جدید با ایران است؛ اما کشورمان عجله برای هر توافقی ندارد و پای میز مذاکره یک‌طرفه نخواهد رفت.

کارت سوخته تحریم‌های حداکثری؛ کارت دیگر ترامپ، تحریم‌های حداکثری و فشارهای همه‌جانبه بود. تحریم‌هایی که بعد از ترامپ و در دوران دموکرات‌ها هم ادامه داشت و ایران توانست با مدیریت منابع و در پیش گرفتن سیاست خنثی‌سازی تحریم‌ها، سد این تحریم‌ها را بکشند. امروز این کارت بازی ترامپ هم سوخته و ایران سال‌هاست که سیاست خنثی‌سازی تحریم‌ها را جایگزین رفع تحریم‌ها کرده است.

قدرت‌نمایی نظامی در منطقه؛ اما موضوع دیگری که باید در تحلیل‌ها به آن توجه داشت، تحولات اخیر منطقه است که جبهه مقاومت در برابر رژیم تا بن‌دندان مسلح صهیونیستی ایستادگی کرده و قدرت نظامی خود را به رخ جهانیان کشیده است. علی‌رغم ضربه رژیم صهیونیستی به فرماندهی جبهه مقاومت، این جبهه توانست خود را بازسازی کند و رژیم با بودجه نظامی 27 میلیارد دلاری را در میدان نبرد به چالش بکشد.

در میدان نبرد نیز مشخص شد که میزان آسیب‌پذیری رژیم صهیونیستی چندین برابر ایران است. برخلاف رژیم صهیونیستی که مجهز به آخرین تولیدات سلاح‌های نظامی پیشرفته کشورهای غربی از جمله آمریکاست، ایران تنها با تکیه بر توان و تجهیزات نظامی بومی خود نشان داد که از بازدارندگی لازم برخوردار است و می‌تواند از امنیت خود در برابر مخاطرات حفاظت کند. 

روابط حسنه ایران و اعراب؛ موضوع دیگری که ترامپ در سیاست خود در برابر ایران باید توجه داشته باشد، ، رابطه ایران و همسایگانش است. برخلاف دوره اول ترامپ، امروز ایران و عربستان روابط حسنه دارند و سیاست همسایگی ایران توانسته اعتماد متقابل میان تهران و همسایگانش ایجاد کند. بنابراین فرصت بهره‌برداری از اختلاف میان ایران و کشورهای عربی از آمریکا گرفته شده و فرست بازی کارت ایران و اعراب هم سوخته است.

گزینه تغییر دکترین نظامی و هسته‌ای؛ بنابراین آنچه ترامپ در ارتباط با کشورمان باید به آن توجه داشته باشد آن است که سیاست تهدید، فشار و تحریم در برابر ایران جواب نمی‌دهد و این سیاست‌ها شکست خورده است. آنچه می‌تواند ترامپ را به خواسته خود برساند تنها احترام متقابل و پذیرش واقعیت‌ها درباره ایران است. همچنانکه طبق برخی اخبار تایید نشده ایران در برابر رویکرد غلط اروپا نسبت به کشورمان، با هدف ارسال‌ پیام به غرب، موشک قاره‌پیما آزمایش کرد. ترامپ باید از تجربه چهار سال دولت گذشته خود نسبت به ایران درس بگیرد و در چهار سال پیش رو با پذیرش قدرت و بازیگری ایران، مسیری را انتخاب کند که به قول آقای عراقچی، وزیر امور خارجه کشورمان با «احترام» شروع ‌شود. اگر سیاستی غیر از این مسیر انتخاب شود، ایران گزینه‌های پیش روی خود را دارد و همان‌گونه که آقای خرازی گفته است تهران نیز دکترین نظامی و هسته‌ای خود را تغییر خواهد داد. همچنانکه ایران در وعده صادق 1و2 نیز ثابت کرده که این تهدیدات بلوف نیست و کشورمان اهل عمل است.