دیپلماسی نیویورکی در وقت اضافه

یک روز بعد از اعلام آمادگی رئیس‌جمهور و وزیر خارجه در نیویورک برای شروع مجدد مذاکرات هسته‌ای، اتحادیه اروپا اعلام کرد که باید خطوط ارتباطی با ایران را حفظ کنیم. مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هم ملاقات با عباس عراقچی را مهم ارزیابی کرد. 

سیدعباس عراقچی، وزیر خارجه روز دوشنبه در پاسخ به این سؤال که آیا مجوز‌های لازم برای شروع مذاکرات داده شده، گفت: «دیپلمات‌ها هیچ وقت بدون مجوز کار و حرکت نمی‌کنند.» عراقچی همچنین گفت که تهران «آماده است در صورت آمادگی طرف‌های دیگر، مذاکرات هسته‌ای را در نیویورک آغاز کند» و تأکید کرد: «من چند روزی بیشتر از رئیس‌جمهور در نیویورک می‌مانم و ملاقات‌های بیشتری را با وزرای خارجه کشور‌های بیشتری خواهم داشت. تلاش ما این است که دور جدیدی از مذاکرات در خصوص موضوع هسته‌ای آغاز شود.» دوشنبه شب ملاقاتی بین عراقچی با مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی انجام شد که رافائل گروسی آن را «مهم» ارزیابی کرد. گروسی که طی هفته‌های اخیر چند مرتبه ابراز امیدواری کرده که هرچه زودتر به تهران سفر کند، در ایکس نوشت که هدف از دیدار با عراقچی در نیویورک، «برقراری مجدد تماس» با وزیر خارجه ایران پیش از سفر به تهران است. همزمان، مجید تخت‌روانچی، معاون سیاسی وزیر خارجه گفته که در حاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل، گفت‌وگویی «صریح و سازنده» با انریکه مورا داشته که، به طور خاص، بر موضوعات مرتبط «با رفع تحریم و هسته‌ای» متمرکز بوده است. تخت‌روانچی گفته که «ایران، آماده است سهم خود را با حسن‌نیت انجام داده و به نگرانی‌ها و منافع متقابل از طریق دیپلماسی عزتمندانه بپردازد.» هنوز مشخص نیست که مذاکرات عراقچی و تخت‌روانچی در نیویورک منتج به نتیجه خاصی خواهد شد یا نه، ولی جوزف بورل، کمیسیونر سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز دست‌کم روی «حفظ خطوط ارتباطی این اتحادیه با ایران» تأکید کرده است. «جوزف بورل» که در یک کنفرانس خبری پس از دیدار غیر رسمی وزیران امور خارجه این اتحادیه در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک صحبت می‌کرد، گفت که اتحادیه اروپا باید خطوط ارتباطی با ایران را باز نگه دارد، حتی اگر با سیاست‌های این کشور مخالف باشد. او خاطرنشان کرد: «باید خطوط ارتباطی با ایران را هر زمان که فکر می‌کنیم کار‌ها به درستی انجام نمی‌شود، باز نگه داریم. رئیس‌جمهور جدیدی در ایران روی کار آمده و او با رئیس شورای اتحادیه اروپا دیدار کرده است. ما باید خطوط ارتباطی با ایران را حفظ کنیم.» اشاره بورل به ملاقات روز دوشنبه پزشکیان با شارل میشل، رئیس شورای اروپا است که مسعود پزشیکان در آن گفت که ایران در زمینه مسئله هسته‌ای اراده خود را برای حل مسئله نشان داده و «آماده مذاکره و تلاش برای حل مسئله» است. 

با وجود تلاش‌های تیم دیپلماتیک دولت چهاردهم در نیویورک، برخی ناظران در موفقیت این تلاش‌ها تشکیک می‌کنند. وال‌استریت‌ژورنال روز سه‌شنبه ۲۵ سپتامبر ۲۰۲۴ نوشت که مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور ایران «در اولین آزمون بزرگ دیپلماتیک خود - مجمع عمومی سازمان ملل متحد در این هفته - قرار است با دستان خالی برگردد.» به نوشته وال‌استریت‌ژورنال، دیپلمات‌های غربی می‌گویند تا زمانی که انتخابات امریکا سپری نشود، تقریباً هیچ چشم‌اندازی برای مذاکره جدی درباره تحریم‌ها وجود ندارد. به گفته لارنس نورمن، خبرنگار وال‌استریت‌ژورنال، بعید است که پزشکیان با بسیاری از رهبران مهم اروپایی یا رئیس‌جمهور بایدن دیدار کند و مقامات غربی می‌گویند که شواهد کمی دیده‌اند مبنی بر اینکه ظهور پزشکیان که یک فرد میانه‌رو در نظام ایران است، منجر به تغییر در سیاست‌های ایران از زمان روی کار آمدن او در جولای شده باشد.

منبع: روزنامه جوان