از ابراز نگرانی «گروسی» تا پیشنهاد تهران برای مدالیته جدید

«رافائل گروسی» مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در جدیدترین نشست فصلی شورای حکام نسبت به اشراف اطلاعاتی آژانس درباره آخرین روند فعالیت‌های هسته‌ای ایران از جمله تولید سانتریفیوژها و ابعاد اجرایی رآکتور آب سنگین ابراز نگرانی و در عین حال ابراز امیدواری کرده تا بزودی با رئیس‌جمهور ایران دیدار کند. این موضع «گروسی» در حالی در آغاز نشست چند روزه شورای حکام مطرح شده که پیش‌تر رویکرد مسالمت‌جویانه تهران مبنی بر تفاهم با مدیرکل آژانس برای ازسرگیری سطح جدید همکاری‌ها حائز اهمیت ویژه‌ای برای بازتاب یافتن در مواضع جدید آژانس بود.

ایران، اردیبهشت‌ماه گذشته میزبان «گروسی» بود و حضور او به تفاهم برای احیای بیانیه 1401 انجامید که در روند خود مسیر حل و فصل اختلاف درباره دو مکان ادعایی ورامین (تورقوزآباد) و سایت «شیان»، تقویت همکاری ایران برای افزودن بر دسترسی نظارتی آژانس در چهارچوب مقررات «ان‌پی‌تی» و برداشتن موانع سیاسی در مسیر همکاری را پیش‌بینی می‌کرد. اما در حالی که ایران با وجود واقعه شهادت رئیس‌جمهور و وزیر امور خارجه دولت سیزدهم بر آمادگی خود جهت اجرای مفاد این تفاهم تأکید داشت، آژانس و اعضای اروپایی شورای حکام مسیر همکاری‌های جدید ایران و آژانس را از طرح بیانیه‌های ادعایی خود متأثر ساخته‌اند. در چنین فضایی دو روز پیش نمایندگی جمهوری اسلامی در وین، در گزارشی جدیدترین مواضع و خواسته‌های جمهوری اسلامی در مورد گزارش‌های مدیرکل به شورای حکام را مورد توجه قرار داده و خواستار تفکیک موضوعات پادمانی و برجامی در رویکرد گزارش‌های آژانس شده است. گزارشی که نشان می‌دهد، ایران برای تحول در ماهیت روند تعامل با آژانس و دور کردن آن از متغیرهای سیاسی، پیشنهاد طراحی مدالیته جدیدی را برای اجرای مفاد بیانیه 1401 مطرح کرده و تحقق این مهم را مستلزم گفت‌وگوی ایران و آژانس در مورد روش انجام کار در قالب یک توافق دوجانبه دانسته است.

پیش‌تر در خلال تفاهم طرفین برای احیای بیانیه مشترک 1401، از یک سو مقرر شده بود که طرح و اجرای هر تفاهمی میان دو طرف تنها به مقررات پادمانی این نهاد نظارتی منحصر شود و از سوی دیگر خواست ایران برای دورماندن آژانس از سیاسی‌کاری بازیگران پیدا و پنهان اثرگذار بر این نهاد مورد توجه قرار گیرد. بدیهی بود که این تفاهم در حالی امکان اجرا پیدا می‌کرد که وعده «گروسی» مبنی بر اینکه عدم بهره‌گیری از آژانس به عنوان یک ابزار سیاسی توسط غرب محقق شود و این مهم در لحن، موضعگیری‌ها و گزارش‌های او قابل راستی‌آزمایی باشد.

با این حال مدیرکل آژانس در سخنرانی روز گذشته خود درباره تعامل با دولت چهاردهم گفت که پس از انتخابات ایران، با پزشکیان تبادل پیام کرده و آمادگی خود را برای دیدار با او در تهران به منظور ازسرگیری گفت‌وگوها و همکاری میان آژانس و ایران ابراز کرده است؛ خواسته‌ای که با موافقت تلویحی پزشکیان همراه شده است.

روزنامه ایران