کابینه چهاردهم در معرض قضاوت عمومی

مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور منتخب در دو سه روز گذشته روز‌های پرکاری را پشت سرگذشت. ۷ مرداد مراسم تنفیذ و ۹ مرداد مراسم تحلیف برگزار می‌شود و پزشکیان رسماً زمام امور را به دست می‌گیرد. آن چیزی که از سخنان خود پزشکیان و مشاوران بر می‌آید «دولت مسعود» را باید دولت روا داری دانست. زمانی که در مناظرات انتخاباتی در دور دوم، یکی از رقبا او را متهم به حزبی بودن کرد واکنش پزشکیان جالب توجه بود. او چنان برافروخته شد که حزبی بودن را یک تهمت تعبیر و توصیف کرد. پزشکیان بار‌ها این اتهام را در مناظره انکار کرد و از انکار حزبی بودن خود خسته هم نشد. بعد از انتخابات هم همین روند مشاهده شد. اکنون هم گویی استراتژی و ریل حرکت دولت چهاردهم رواداری سیاسی است، هرچند قضاوت در این زمینه تا تشکیل کابینه چهاردهم کمی زود است. 

 کشور در اوضاع سخت روبه‌رو شدن با تحریم و برخی ناکارآمدی‌های ریشه‌دار چند دهه‌ای نیازمند متخصصانی متعهد است؛ حالا در هر دسته و حزبی که این افراد وجود داشته باشند و محصور شدن به یک جریان، دسته و حزب پاسخگوی امروز کشور نیست. رئیس‌جمهور هم که خود عضو هیچ حزبی نیست و به هیچ گروهی قبل از انتخابات وعده پست و مقام نداده است، بنابراین محدودیتی در استفاده از نخبگان و کارشناسان هم ندارد. سوابق پزشکیان هم حزبی نبودن او را تأیید می‌کند. 

 شاخص‌های دولت چهاردهم

رئیس‌جمهور منتخب برای انتخاب اعضای کابینه ۱۸ شاخص اعلام کرده که مبتنی بر همین دگرخواهی‌هاست. اعتقاد به قانون اساسی و قوانین بالادستی، اشتهار به پاکدستی، صداقت و شجاعت، داشتن نگرش ملی، دوری از گرایش‌های جناحی، قومی، مذهبی و منطقه‌ای، باور به ضرورت توسعه عدالت، باورمند به ایده صدای بی‌صدایان و تحقق مطالبات زنان، جوانان و اقوام، باور به ضرورت همگرایی وفاق و انسجام ملی، معتقد و عامل به تخصص‌گرایی و شایسته‌گزینی، باور به ضرورت همراهی و توأمانی مقاومت و انعطاف در سیاست خارجی و اعتقاد به کار کارشناسی شاخص‌هایی هستندکه هیچ اشاره‌ای به تعهد جریانی و حزبی در آن‌ها دیده نمی‌شود. همچنین در روز‌های اخیر نامه‌ای از دفتر رئیس‌جمهور منتخب منتشر شد که در آن از نهاد‌های مدنی، انجمن‌های علمی و احزاب خواسته شده برای انتخاب کابینه دولت چهاردهم پیشنهادات خود را ارائه کنند. 

حالا حجت‌الاسلام سیداحمد خاتمی امام جمعه تهران هم با استقبال از این موارد از رئیس‌جمهور خواسته که به دوگانه تعهد و تخصص دامن زده نشود، چراکه بعد از سپری شدن چندین دهه از انقلاب اسلامی نیرو‌هایی داریم که هم متعهد باشند و هم متخصص: «از رئیس‌جمهور منتخب می‌خواهم دعوای دوگانه تعهد و تخصص دوباره بعد از ۴۵ سال باب نشود چراکه به لطف خدا در این ۴۵ سال به اندازه کافی متخصص متعهد داریم؛ معیار‌های هجده گانه عالی هستند، اما دوگانه تعهد و تخصص مطلقاً به مصلحت کشور نیست».. 

اما نکته مهم دیگری هم در سخنان پزشکیان است که تأکید همان رواداری در دولت چهاردهم است. پزشکیان به صراحت و به تکرار گرفته که «اهل پست و مقام دادن به اطرافیان خود نیستم». این رویکرد فضا و بستر را برای کنشگری نخبگان باز می‌کند. از طرف دیگر قبل از انتخابات بهزاد نبوی در گفت‌وگویی رسانه‌ای، تأیید صلاحیت پزشکیان را انعطاف حاکمیت نسبت به جریان اصلاح‌طلب توصیف کرده که نباید اصلاح‌طلبان با رفتار‌های خود نظام را از این انعطاف پشیمان کنند. بعد از انتخابات هم برخی نظریه‌پردازان جریان اصلاحات به پزشکیان توصیه کردند که خود را به ارکان مختلف نظام نزدیک کند. از پس همه این فعل و انفعالات این‌طور برداشت می‌شود که جریان اصلاحات از تجربه رادیکالیسم در دولت خاتمی درس گرفته است. 

 به عهدی که با مردم بستم، وفادارم

پزشکیان روز پنج‌شنبه در جمع فعالان ستادی خود در استان تهران حاضر شد و بر مواضع قبلی خویش تأکید کرد: «پست، مقام و جایگاه برای من هیچ امتیازی ندارد و به آنچه به آن معتقدم، همچنان اعتقاد دارم. اما بار سنگینی که شما و مردم بر شانه‌های ما گذاشته‌اید، به شدت سنگینی می‌کند». وی با بیان اینکه صادقانه با همه مردم بر آنچه پیمان بسته است، خواهم ماند، یادآور شد: زندگی امام حسین (ع) و سایر ائمه سرشار از حریت، آزادگی، درس و تجربه است و من زندگی خود را با زندگی آن‌ها تطبیق داده و به این راهی که انتخاب کرده‌ام، افتخار می‌کنم. 

 به شعارهایم باور دارم

پزشکیان همچنین در این همایش بر مسئله حق و عدالت که از کلیدواژه‌های اصلی او هستند اشاره کرد و اینکه مقابل هیچ قدرتی سرخم نخواهد کرد تا مسیر حق و عدالت را طی کند: «همه حرف‌هایی که بیان شد، شعار نبود بلکه به آن باور داریم. اما اینکه چه میزان می‌توانیم در این راه بایستم، به شما، ما و مردم کشور بستگی دارد. اما عده‌ای رفتار‌هایی به اسم اعتقاد و باور انجام دادند که اعتقاد مردم نسبت به باور‌ها کمرنگ و شاید بی‌رنگ کردند. وقتی انسانی که حریت دارد و حق طلب است و همه چیز خود را برای حق قربانی می‌کند، اما برخی به چنین انسان‌هایی توجه نمی‌کنند و جای دیگری را قبله خود قرار می‌دهند. این موقعیت‌ها و جایگاه‌ها ما را تغییر نخواهد داد. اگر قرار بود بخورم، ببرم و بدزدم، تاکنون باید این کار را انجام می‌دادم، اما قرار نیست در این سن برای خودم و اطرافیانم کاری انجام دهم و کاری هم نخواهم کرد». 

 رقبای مسعود در دفتر او

علیرضا‌زاکانی از نامزد‌های انتخاباتی ریاست جمهوری بود که بیشترین چالش را در مناظره‌های انتخاباتی با پزشکیان داشت. او هم به دیدار رئیس‌جمهور منتخب رفت و با آغوش گرم پزشکیان مواجه شد. شهردار تهران اظهار امیدواری کرد که با تداوم همکاری و هم‌افزایی دولت جدید و شهرداری تهران، مسیر خدمت‌رسانی به مردم شریف تهران بیش از پیش تسهیل و هموار شود. پزشکیان نیز در این دیدار از حضور و تلاش دکتر زاکانی برای افزایش مشارکت مردم در انتخابات، تشکر کرد. سید امیرحسین قاضی‌زاده هاشمی رئیس بنیاد شهید و امور ایثارگران نیز با حضور در دفتر رئیس‌جمهور منتخب، ضمن تبریک موفقیت وی در کسب اعتماد مردم در انتخابات، آخرین وضعیت اقدامات و خدمات مجموعه تحت مدیریت خود را تشریح کرد. مسعود پزشکیان نیز در این دیدار ضمن تأکید بر اهمیت رسیدگی مناسب به خانواده معظم شهدا و جانبازان و ایثارگران کشور، از توضیحات قاضی‌زاده و نیز از حضور وی در عرصه رقابت‌های انتخاباتی برای ایجاد نشاط و شور در این رویداد مهم ملی قدردانی کرد. 

 دیدار پزشکیان با خانواده شهید رئیسی

پزشکیان همچنین میزبان حسین دهقان، رئیس بنیاد مستضعفان بود و به هیئت ریحانه‌الحسین (ع) هم رفت. اما دیدار مهم پزشکیان با خانواده شهید رئیسی بود. رئیس‌جمهور منتخب در این دیدار صمیمی، با گرامیداشت نام و یاد رئیس‌جمهور شهید، از تلاش‌های ارزنده و فراموش ناشدنی شهید رئیسی در مسیر خدمت به مردم و پیشرفت کشور قدردانی کرد. خانم جمیله سادات علم‌الهدی همسر آیت‌الله رئیسی نیز در این دیدار در سخنانی با برشمردن برخی ویژگی‌های شهید جمهور و تلاش‌های ایشان برای خدمت به مردم و اعتلای نام انقلاب اسلامی، بر ضرورت تداوم مسیر خدمت‌رسانی به مردم عزیز ایران اشاره کرد. 

 چینش کابینه معیار قضاوت

پزشکیان تا اینجای کار حرف‌های خوب و امیدوارانه‌ای زده است و استفبال خوبی هم از سوی جناح‌های مختلف شده است. وفاق و همدلی بیشتر نیز در حال شکل‌گیری است. اما بیش از این سخنان مهم باید دید آیا در چینش مسئولیت‌های دولت چهاردهم بر همان دگرپذیری و استفاده از نخبگان بدون خط و خطوط سیاسی عمل می‌شود؟ چینش کابینه و معاونان رئیس‌جمهور این مسئله را مشخص می‌کند و تا آن زمان باید منتظر ماند و بعد از این اتفاق و دیدن همکاران رئیس‌جمهور منتخب در دولت چهاردهم می‌توان در زمینه تحقق سخنان پزشکیان قضاوت کرد. باید دید رئیس‌جمهور منتخب در اثبات وعده‌های خود چقدر خواهد توانست بر لابی‌های قدرتمند پیدا و پنهان جریان‌های سیاسی غلبه کند.

منبع: روزنامه جوان