توسعه نیروگاه‌ها و مدیریت مصرف دو اقدام اساسی دولت در رفع ناترازی‌ها بود /در مدیریت مصرف در بخش خانگی با اعمال تعرفه و پاداش صرفه جویی مصارف خانگی را کاهش دادیم

علی اکبر محرابیان وزیر نیرو در نشست علنی امروز یکشنبه 20 خرداد ماه مجلس شورای اسلامی، درباره مدیریت مصرف انرژی در ماه‌های گرم سال و نحوه تعیین نرخ متوسط قراردادهای تبدیل انرژی مبنای تعرفه برق و تدابیر برای کاهش قطعی برق صنایع، چاه‌های کشاورزی و مراکز درمانی و حساس را ارائه داد.

وزیر نیرو ضمن تسلیت به مناسبت شهادت شهدای خدمت و تشکر از مجلس، هیئت رئیسه و نمانیدگان مجلس بابت حضور در برگزاری مراسم بزرگداشت برای شهدای خدمت همچنین تبریک به نمایندگان این دوره از مجلس گفت: آرزو می کنیم این دوره از مجلس بتواند گام بلندی در مسیر خدمت به مردم شریف بردارد و در افق های اعلا بتوانیم دست به رشد و پیشرفت های والا پیدا کنیم و خدا را شکر می کنیم مجلس شورای اسلامی بلافاصله پس از تشکیل، کارهای خود را شروع کرد و ان شاءالله با تشکیل کمیسیون ها این امور سرعت خواهد گرفت.

وی با بیان اینکه بسیار خرسندم در اولین جلسه مجلس شورای اسلامی از بنده دعوت شد در خصوص مسائل آبی و برق کشور گزارشی را به نمایندگان ارائه دهم، افزود: قطعاً دو عنصر آب و برق دو عنصر اساسی و حیاتی در امرار معاش، زندگی، رشد اقتصادی، تولید، امنیت، مسائل اجتماعی و محیط زیست کشور محسوب می شوند و این جلسه و دعوت از بنده نشان دهنده عزم راسخ نمایندکان برای ورود به این مسائل و کمک و پشتیبانی دولت برای ادامه مسیر خواهد بود.

محرابیان یادآورشد: جا دارد از مجلس قبل تقدیر و تشکر کنم بابت پشتیبانی‌ها و حمایت‌ها در وضع قوانین و حوزه نظارتی برای پیشبرد اهداف آبی و برقی و همه امور کشور انجام دادند به ویژه گام بلندی که در حوزه برق برداشته شده و امیدوارم با حمایت نمایندگان بتوانیم در این دوره گام های بلندتر و اساسی تر برداریم.

وزیر نیرو گفت: در ابتدا لازم می دانیم وضعیت برق کشور در ابتدای شروع دولت در محضر نمایندگان عرض کنم هر چند بیان این مسائل نفی زحمات و تلاش های مدیران  و مسئولان خدوم کشور در طول دهها سال اقدامات به ویژه پس از پیروزی انقلاب اسلامی نیز لیکن عزیزان مستحضر باشند ما در موضوع برق در ابتدای دولت با سه ناترازی بزرگ روبرو بودیم. ناترازی بین تولید و مصرف، سوخت و اقتصادی در این بخش.

وی افزود : اگر بخواهیم روند توسعه برق را ارائه دهیم باید بگوییم در طی دولت های هفتم و هشتم شصت درصد به ظرفیت نیروگاهی اضافه کردیم در دولت های نهم و دهم 68 درصد به این ظرفیت اضافه شد و در دولت های یازدهم و دوازدهم تنها 23 درصد به ظرفیت منسوبه نیروگاه ها اضافه شد که این کاهش سرمایه گذاری که انحراف قابل توجهی از برنامه های پنجم و ششم در گزارش های مجلس شورای اسلامی آمده است که منجر به ناترازی قابل توجهی در صنعت برق کشور شد.

محرابیان خاطر نشان کرد: اگر بخواهیم روند این ناترازی را مرور کنیم از سال 96 رخ نمون شد و در 97  بیشتر و در سال 1400 به اوج خود رسید و در تابستان 1400 از اردیبهشت ماه تا پایان شهریور شاهد قطعی های مکرر برق به ویژه بخش خانگی بودیم ابتدا با یک نوبت در روز و به مرور این قطعی ها بر اساس جداول منتشره تا سه نوبت افزوده شد و این تنها خاموشی های در چارچوب جداول منتشره بود و مهمترین معضل کشور خاموشی های خارج جدول بود. در بخش صنایع و تولید و همه بخش ها متاسفانه شاهد نارسایی های جدید و فراوان بودیم.

وی افزود: دولت سیزدهم با روی کارآمدن و مواجهه با این مسئله بسیار مهم که اگر عزیزان بخواهند بعد منفی این ناترازی را بسنجند براساس یک پایش رسانه ای در تابستان 1400 بیش از 42 درصد اخبار منفی رسانه ها اعم از داخلی و خارجی فقط مربوط به قطع برق در بخش های مختلف بود که این عدد هیچ گاه سابقه نداشت.

وزیر نیرو گفت: با روی کارآمدن دولت ما میبایست از یک سو این ناترازی را برطرف کنیم و از سوی دیگر اضافه تقاضایی که در اثر رشد مصرف و مشترکین جدید به وجود می آمد را مدیریت کنیم. سالانه یک میلیون مشترک به شبکه برق اضافه می شود. به این معنا که حداقل 5 تا 6 درصد رشد مصرف داشته است، به عبارتی ناترازی حدود 15 هزار مگاواتی را دولت باید مدیریت می‌کرد و هم باید سالانه 5 تا 6 درصد اضافه تقاضا را پاسخ می‌داد. طبیعی است رفع این ناترازی با احداث نیروگاه و روش‌های مختلف نیاز به زمان داشت.

عضو کابینه دولت سیزدهم یادآور شد: ما دو اقدام اساسی را در دستور کار قرار دادیم، اول توسعه نیروگاه‌ها و اقدام دوم مدیریت و بهینه‌سازی مصرف بود. در توسعه نیروگاه‌ها در طی حدود 32 ماه عملکرد دولت سیزدهم بیش از 9 هزار مگاوات به ظرفیت نیروگاهی کشور افزوده شد و این خبر را هم بدهم که حدود 22 هزار مگاوات نیروگاه هم در جریان ساخت داریم که نیمی از آنها نیروگاه‌های حرارتی و نیمی هم نیروگاه‌های تجدیدپذیر هستند و اقدام بسیار مناسبی است که با قانون مجلس شروع شده ماده 4 قانون مانع‌زدایی به منظور سرمایه‌گذاری صنایع کشور جهت احداث نیروگاه بود که در این چارچوب اقدامات بسیار مناسبی هم انجام شد.

محرابیان افزود: گام و اقدام اساسی دوم مدیریت مصرف بود، در یک کلام جدا کردن اوج مصرف بخش‌های مختلف که ما اگر مدیریت نکنیم اوج مصرف بخش‌های مختلف در یک زمان اتفاق می‌افتد به این معنا که ضرر و زیان ناترازی در اقتصاد، رفاه و معیشت مردم خواهد بود.

وزیر نیرو ادامه داد: در مدیریت مصرف در بخش خانگی با اعمال تعرفه و پاداش صرفه‌جویی، تلاش کردیم که مصارف خانگی را کاهش دهیم و در بخش اداری با تغییر ساعت کار ادارات تلاش بر این شد که اوج مصرف اداری از اوج مصرف بخش‌های دیگر جدا شود. همچنین در بخش صنایع هم موکول کردن تأمین بخشی از برق صنایع از ساعت‌های پربار به ساعت‌های کم‌بار بود.

وی بیان کرد: در چارچوب این سیاست‌ها یک گزارش مقایسه‌ای ارائه می‌دهم که بر اساس آن نتایج نشان می‌دهد اگر ما تابستان 1402 که پشت سر گذاشتیم را با تابستان 1400 مقایسه کنیم نشان می‌دهد در بخش خانگی در تابستان 1400 علیرغم خاموشی‌های 4 ماهه مکرر مجموعاً 48 میلیارد کیلووات ساعت بوده است یعنی از خرداد تا مهرماه این میزان بوده است، همچنین در تابستان 1402 علیرغم اینکه ما در بخش خانگی خاموشی نداشتیم و در طی این دو سال دو میلیون مشترک اضافه شده و در تابستان 1402 به شدت هوا گرم بوده و رکوردهای گرمایی به ثبت رسیده است مجموع مصرف خانگی که باید طبق الگوهای قبلی 18 درصد رشد می‌کرد نه تنها رشد نکرد بلکه مصرف خانگی به صورت ارادی، هوشمندانه و اختیاری از 48 میلیارد کیلووات ساعت به 46 میلیارد کیلووات ساعت کاهش پیدا کرد. در مقابل در بخش صنایع در تابستان 1402، 25 درصد برق بیشتر برای صنایع نسبت به 1400 تأمین کردیم.

عضو کابینه دولت سیزدهم گفت: گزارش‌های مرکز پژوهش‌های مجلس نشان می‌دهد در سال 1402 بالاترین رشد ماهیانه صنایع مربوط به ماه‌های اردیبهشت و مرداد ماه بوده و کمترین رشد صنعت که منفی بوده مربوط به آذر 1402 بوده که هیچ‌گونه مدیریت مصرفی نداریم به این معنا که مدیریت مصرف در صنایع به گونه‌ای بوده که موجبات کاهش مصرف و کاهش تولید را فراهم نکنیم. مصرف صنایع از ساعت‌های اوج به ساعت‌های کم باری موکول شده است.

محرابیان افزود: در بخش صنعت متوسط عرضه میلگرد در 4 ماهه گرم تابستان سال گذشته ماهیانه 800 هزار تن بوده، این در حالی است که کل میلگرد فروش رفته 200 هزار تن بوده است و در شهریور 1402 پایان تابستان موجودی انبار شرکت‌های فولادی به 16 میلیون تن رسید که یک رکورد تاریخی است.

وزیر نیرو ادامه داد: برای اولین بار در طول صنعت برق میزان تأمین برق صنایع از برق خانگی پیشی گرفته است، همچنین در تولیدات کشاورزی، آمار گندم نشان می‌دهد تولید گندم در سال 1400، 4.5 میلیون تن بوده، در سال 1401، 7.5 میلیون تن و 1402، 10.4 میلیون تن خرید تضمینی شده و در سال 1403 بر اساس گزارش مجری طرح تولید گندم پیش‌بینی شده 15 میلیون تن تولید داشته باشیم که باعث افتخار در بخش کشاورزی است.

میلیون‌ها جایزه برای مشترکان کم مصرف؛ از بسته اینترنتی تا خودرو

محرابیان با اشاره به برنامه وزارت متبوع خود برای تابستان سال 1403 گفت: در بخش خانگی علاوه بر پاداش صرفه‌جویی برای افرادی که مصرف برق را کاهش می‌دهند جوایزی را اهدا می‌کند و پاداش هم به نحوی است که قبوض آنها حتی تا رایگان بودن هم کاهش پیدا می‌کند و این اقدام در سال گذشته موجب کاهش مصرف برق خانگی شد. امسال پویش «با انرژی» را برگزار کردیم تا با استفاده از ابزار هوش مصنوعی که با مصرف‌کنندگان ارتباط برقرار می‌شود و روش‌های کاهش مصرف به هر کدام از مصرف‌کنندگان آموزش می‌دهد. در چهارچوب این پویش پیش‌بینی شده میلیون‌ها جایزه به مشترکان پرداخت شود. این جوایز از بسته‌های اینترنتی تا لوازم دیجیتال و لوازم خانگی و تا اعطای صدها خودرو به صورت رایگان به برندگان را شامل می‌شود تا موجب کاهش مصرف خانگی را فراهم کند. وقتی این امر محقق شد می‌توانیم به صنعت و کشاورزی برق بیشتری بدهیم.

وزیر نیرو ادامه داد: در بخش ادارات طبق مصوبه هیأت دولت که به موجب قانون سال گذشته مجلس ساعات کار اداری به گونه‌ای تنظیم می‌شود که حداقل در طول روز 30 درصد و بعد از ظهر حدود 60 درصد شاهد کاهش صرفه‌جویی باشیم. این صرفه‌جویی حدود 1500 مگاوات مصارف برق را کاهش می‌دهد و این بخش، بخش مولدی نیست. در حوزه برق صنایع نیز به 3 دسته تقسیم‌بندی کردیم که بر اساس آن گروه اول صنایع کوچک و کارگاهی است که تعدادشان در کشور بسیار زیاد بوده و حدود 560 هزار واحد پیش‌بینی می‌شود و تعداد اشتغال این مجموعه‌ها بسیار زیاد بوده و تأثیر آنها در تولیدات نیز بسیار بالا است از این رو بیش از 90 درصد صنایع از این دسته هستند. برای این گروه هیچ محدودیتی در نظر نگرفتیم.

وی بیان کرد: گروه دوم صنایع متوسط و یا صنایع مستقر در شهرک‌های صنعتی و مشابه آن در خارج از شهرک‌ها هستند، تنها روز تعطیل آنها شامل محدودیت می‌شود و طبق قانون کار این مجموعه‌ها یک روز تعطیلی دارند و برای 6 روز دیگر به صورت شبانه‌روزی هر میزانی که این شهرک‌ها و واحدهای صنعتی تولید کنند برق فراهم شده است. برای گروه سوم که صنایع بزرگ و شامل 700 واحد صنعتی است و عمدتاً واحدهای فولادی، سیمانی، مس، آلومینیوم و سایر آلیاژها هستند. کاری که برای این مجموعه‌ها انجام دادیم منحنی محدب تبدیل به منحنی مقعر شده است و به جای آن که در ساعت‌های اوج مصرف حداکثر انرژی را دریافت کنند، حداقل انرژی را دریافت کرده و در ساعات کم باری می‌توانند از حداکثر انرژی برخوردار باشند به گونه‌ای که برنامه‌های تولید خودشان را عملیاتی کرده و نتایجی بهتر از تابستان سال 1402 را شاهد باشیم.

امکان احیای دشت‌های بحرانی با وجود بارش فراوان نیست

عضو کابینه دولت سیزدهم گفت: در حوزه کشاورزی نیز معضل بزرگ ما آب بوده و برق نیست، در این حوزه به دلیل برداشت‌های بی‌رویه از آبخوان‌ها و دشت‌ها توسط درصد محدودی از بهره‌برداران چاه‌‌های کشاورزی با وضعیت‌های بحرانی مواجه هستیم و بسیاری از دشت‌های ما به دشت‌های ممنوعه تبدیل شده است و معنای آن فرونشست و در خطر افتادن آینده کشاورزان و معیشت آنها است. در دشت‌های مذکور اگر هزاران میلیمتر بارش صورت بگیرد آبخوان‌های از بین رفته دیگر قدرت آبگیری نخواهند داشت از این رو هیچ راهی برای ادامه فعالیت‌های کشاورزی در این مناطق نداریم مگر آن که در منابع آبی خودمان مدیریت مصرف داشته باشیم.

محرابیان افزود: اگر در مصرف چاه‌های کشاورزی مدیریت داشته باشیم تنها برنده آن خود کشاورزان خواهند بود. از چاه‌های درون دشت به هیچ فرد دیگری امکان آبدهی، انتقال و یا صادرات وجود ندارد لذا اگر از منابع حفاظت می‌کنیم از اقتصاد کشاورزان محافظت می‌کنیم. نمایندگانی که علاقمند هستند را دعوت می‌کنم در برنامه بازدیدی که برگزار می‌کنیم حضور پیدا کرده و از نزدیک رفتار چاه‌ها و برداشت‌ها را مشاهده کنند. بعضا مشاهده می‌کنیم در درصد قلیلی از چاه‌ها برداشت‌های چندین برابری صورت می‌گیرد و حقوق سایر کشاورزان را نیز ضایع می‌کند البته تأمین برق بر اساس برنامه صادر شده اجرایی خواهد شد، امیدواریم نمایندگان به ما کمک کنند.

وزیر نیرو اضافه کرد: بسیاری از نمایندگان در روزهای اخیر با ما تماس گرفتند و مشکلاتشان را مطرح کردند و ما برای رفع آنها تلاش کردیم. از این رو مجدد درخواست می‌کنیم اگر نمایندگان مواردی را مشاهده کردند که تأمین برق چاهی کمتر از پروانه آنها انجام می‌شود مستقیما به نماینده منعکس کنند. مدیریت این امر در چارچوب برنامه‌های انجام شده کار ساده‌ای است. در کنار این موضوع پیش‌بینی کردیم اگر کشاورزی صرفه جویی در مصرف برق داشت با قیمت 4 برابر قیمت ECA به 70 برابر قیمتی که به کشاورزان می‌فروشیم پاداش صرفه‌جویی پرداخت کنیم./ خانه ملت