روایت علی باقری از برنامه بریکس برای دلارزدایی

علی باقری که با هدف شرکت در پانزدهمین اجلاس همکاری‌های اقتصادی روسیه – جهان اسلام (کازان فروم) به تاتارستان روسیه سفر کرده بود، این سخنان را در جمع خبرنگاران در حاشیه این اجلاس و در پاسخ به پرسشی درباره واحد پولی واحد بریکس بیان کرد.

وی اظهار داشت: برنامه‌های کشورهای عضو گروه بریکس در راستای کاهش وابستگی به دلار در حال پیگیری است و سازوکار اجرایی شدن آن در حال رایزنی و تبادل نظر میان متخصصان و کارشناسان این کشورها است.

همکاری‌های ایران و روسیه علیه کشورهای دیگر نیست

معاون وزیر امور خارجه در بخش دیگری از این نشست خبری با تأکید بر اینکه همکاری‌های ایران و روسیه علیه هیچ کشور ثالثی نیست، گفت:‌ این همکاری‌ها در خدمت رفاه دو ملت و در راستای تقویت صلح و ثبات منطقه‌ای است.

وی با بیان اینکه ایران و روسیه از ظرفیت‌های بسیار بزرگ برای همکاری برخوردار هستند، افزود: علاوه بر این، عزم دو کشور بر این است که اقتصاد را از انحصار غرب خارج کنند و زمینه‌ساز توسعه همکاری میان کشورهای مستقل شوند.

باقری با اشاره به حضور فعالانه فعالان اقتصادی جمهوری اسلامی ایران در نمایشگاه صنعت حلال کازان گفت:‌ این نمایشگاه جانبی اجلاس کازان، فرصت خوبی برای نشان دادن ظرفیت‌های همکاری میان ایران و روسیه به ویژه جمهوری تاتارستان محسوب می‌شود.

وی تأکید کرد: ایران و روسیه با بهره گیری ظرفیت های مختلف هستند و اراده جدی برای توسعه همکاری های دوجانبه در عرصه اقتصادی دارند.

معاون سیاسی وزیر امور خارجه خاطرنشان کرد:‌مناسبات نزدیک سیاسی دو کشور با همکاری های اقتصادی تعمیق می شود و از سوی دیگر، چندجانبه گرایی سیاسی با تعمیق مناسبات اقتصادی به پایداری خواهد رسید؛ ایران و روسیه از این ظرفیت ها در عرصه های دیگر به ویژه در سازمان همکاری شانگهای و بریکس استفاده خواهند کرد.

مأموریت ویژه برای پیگیری تکمیل خط ریلی کریدور

باقری در پاسخ به پرسش دیگری درباره آخرین روند اجرای موافقت‌نامه احداث خط ریلی رشت – آستارا میان ایران و روسیه نیز گفت: دو کشور در عرصه های مختلف، دستگاه های ذیربط را مسئول کرده اند که همه ظرفیت‌های پروژه راهبردی کریدور هر چه سریعتر فعال شود.

وی افزود: در هر دو کشور ایران و روسیه، مسئولان ویژه ای تعیین شده‌اند که پروژه راهبردی تکمیل کریدور شمال – جنوب را که ابعاد منطقه ای و جهانی دارد را پیگیری کنند.

معاون وزیر امور خارجه ادامه داد: البته برخی از موانع بروکراتیک وجود داشته است که با تلاش مسئولان دو کشور به ویژه سفیر جمهوری اسلامی ایران در حال پیگیری است که در واقع عرصه های عینی و جلوه های اجرایی این پروژه را در آینده نزدیک شاهد باشیم.

وی اظهار داشت:‌ همانطور که تأکید کردم اراده رهبران دو کشور این است که این پروژه راهبردی هر چه سریعتر به نتیجه برسد.

باقری را در این نشست خبری، کاظم جلالی سفیر ایران در فدراسیون روسیه و داود میرزاخانی سرکنسول کشورمان در کازان همراهی می‌کردند.

به گزارش ایرنا، کریدور شمال – جنوب که در آغاز راه، محصول اراده و عزم روسیه، ایران و هند در سال ۲۰۰۰ میلادی برای ایجاد گذرگاه حمل و نقل بار بود، در طول سال های بعد، شاهد پیوستن شمار دیگری از کشورها به این مسیر ترانزیتی بود.

آنچه برای این کشورها در پیوستن به این مسیر ترانزیتی انگیزه بخش بود این بود که مسیرهای متداول برای ارسال کالا از هند به سمت سن پترزبورگ روسیه که از کانال سوئز عبور می‌کند، حدود ۱۴ هزار و ۵۰۰ کیلومتر طول دارد اما کریدور شمال - جنوب تنها هفت هزار و ۲۰۰ کیلومتر است که بهره گیری از این ظرفیت، ۴۰ درصد زمان ترانزیت و ۳۰ درصد هزینه های حمل و نقل را کاهش می دهد.

پیش از این مقامات دو کشور اعلام کرده اند که در حال فراهم کردن مقدمات اجرایی کردن تفاهم برای ساخت خط ریلی رشت- آستارا هستند. این توافقنامه ۲۷ اردیبهشت ۱۴۰۲ و پس از سخنرانی آیت الله «سیدابراهیم رئیسی» رئیس جمهوری اسلامی ایران و «ولادیمیر پوتین» رئیس جمهوری فدراسیون روسیه بین نمایندگان دو کشور به امضا رسید.

مسیر غربی کریدور شمال – جنوب که کشورهای روسیه، جمهوری اسلامی ایران و جمهوری آذربایجان را شامل می‌شود، از نظر ریلی دارای حلقه مفقوده‌ای به مسافت ۱۶۲ کیلومتر بین رشت و آستارا است که با امضای این توافق و احداث این مسیر ریلی عملاً جنوب آسیا از طریق ارتباط ریلی بین سن پترزبورگ و خلیج فارس به شمال اروپا متصل خواهد شد.

فرصت‌های نوین تحریم‌ها برای همکاری‌

باقری در پاسخ به پرسش دیگری نیز اظهار داشت: تحریم ها فرصت های بسیار نوینی را در برابر ایران و روسیه قرار داده است و دو کشور توانسته اند بسیاری از ظرفیت های بلااستفاده قبلی را در پرتوی این تحریم ها فعال کنند که به نوعی مبارزه جدی برای صیانت از استقلال کشورهای مستقل است.

وی تصریح کرد:‌ غربی ها با استفاده از ابزارهای مختلف تلاش دارند که اهداف نامشروع و زیاده خواهانه خود را بر کشورهای مستقل تحمیل کنند.

معاون وزیر امور خارجه گفت: توسعه کشورهای عضو بریکس نشان دهنده اراده کشورهای مستقل است که قصد دارند ظرفیت های بلااستفاده را فعال و تحریم ها را بلااثر کنند.

باقری ادامه داد: تجربه چند دهه جمهوری اسلامی ایران در مواجهه موثر با تحریم ها و خنثی کردن آنها می تواند ظرفیت بسیار مناسبی را در اختیار دیگر کشورها از جمله بریکس قرار دهد.

جمهوری تاتارستان با مرکزیت کازان در بخش اروپایی فدراسیون روسیه در میانه دو رودخانه ولگا و کاما واقع شده است و تقریبا در ۸۰۰ کیلومتری شرق مسکو قرار دارد. این جمهوری به عنوان دروازه ورود اسلام به سرزمین‌های شمالی شناخته شده و در سال‌های اخیر میزبان نمایندگان کشورهای اسلامی با هدف توسعه مناسبات روسیه با این کشورها است.

علی باقری معاون وزیر امور خارجه روز جمعه ۲۸ اردیبهشت‌ماه به دعوت رستم مینیخانوف رئیس جمهوری تاتارستان به کازان سفر کرد و در نخستین برنامه خود در نشست تخصصی مناسبات ایران و روسیه در کازان فروم ۲۰۲۴ سخنرانی کرد.

دیدار با رئیس‌جمهوری تاتارستان، حضور و سخنرانی در نشست عمومی پانزدهمین اجلاس اقتصادی روسیه – جهان اسلام، بازدید از پاویون جمهوری اسلامی ایران در نمایشگاه صنعت حلال کازان و دیدار با استاندار اولیانوفسک روسیه در پاویون ایران از دیگر برنامه‌های باقری بود.

گروه بریکس شامل ۱۰ کشور ایران، برزیل، روسیه، چین، آفریقای جنوبی، مصر، اتیوپی، عربستان سعودی و امارات متحده عربی است.

پیش از این وزیر امور خارجه روسیه از علاقه بیش از ۳۰ کشور برای پیوستن به گروه بریکس یا همکاری نزدیک با آن خبر داده بود.

روسیه در سال ۲۰۲۴ ریاست دوره ای گروه بریکس را برعهده دارد. در این چارچوب، شهر کازان اول تا سوم آبان‌ماه ۱۴۰۳ میزبان نشست سران گروه بریکس خواهد بود.

ایرنا