انتخابات پارلمانی اروپا در بوته نقد

گروه بین‌الملل سایت فردا - شاید برخی تصور کنند تنها ساختار عجیب انتخاباتی در جهان، ساختار کالج الکترال در آمریکاست اما نوع و نحوه برگزاری انتخابات پارلمانی اروپا نیز در نوع خود منحصر به فرد و فراتر از آن، چالش برانگیز است. بخشی از این چالشها معطوف به شکل برگزاری این انتخابات است. انتخابات سراسری پارلمان اروپا هر پنج سال یک بار و با رأی مستقیم رأی‌دهندگان در یک دور برگزار می‌شود. نمایندگان به تناسب انتخاب می‌شوند. در بیشتر کشورها، احزاب فهرستی را با تعداد نامزدهای عضو پارلمان اروپا برای انتخاب ارائه می‌کنند. مثلا احزاب سیاسی در فرانسه باید فهرستی از ۸۱ نامزد ارائه دهند.

 بر این اساس،  همه کشورهای اروپایی سنت‌های انتخاباتی یکسانی ندارند، از این رو انتخابات اروپا در چهار روز پخش می‌شود. هلند روز پنجشنبه ۶ ژوئن، ایرلند و جمهوری چک جمعه ۷ ژوئن و لتونی، مالت و اسلواکی شنبه ۸ ژوئن رأی‌گیری را انجام داده و باقی کشورها شامل اتریش، بلژیک، فرانسه بلغارستان، قبرس، کرواسی، دانمارک، استونی، فنلاند، یونان، مجارستان، ایتالیا، لیتوانی، لوکزامبورگ، لهستان، پرتغال، رومانی، اسلوونی، اسپانیا، سوئد یکشنبه ۹ ژوئن را برای برگزاری این انتخابات تعیین کرده‌اند.از سوی دیگر، برای رعایت مساوات، تمامی نتایج عصر روز یکشنبه ۲۰ خرداد اعلام خواهد شد. بنابراین هلندی‌ها مثلا باید بیش از سه روز منتظر بمانند تا از نتایج انتخابات در کشورشان آگاه شوند! همین مسئله همواره اعتراضاتی را در میان برخی کشورهای عضو اتحادیه اروپا برانگیخته که البته پاسخی به آنها داده نشده است. 

در ماه ژوئن، اروپایی‌ها ۷۲۰ نماینده پارلمان اروپا را انتخاب خواهند کرد که برای جلسات عمومی در مقر نخست پارلمان در استراسبورگ و برای کار کمیته‌ها و نشست‌های دیگر در بروکسل حضور پیدا می‌کنند. به دلیل خروج بریتانیا از اتحادیه و کم شدن ۷۳ نماینده این کشور در سال ۲۰۲۰، تعداد نمایندگان پارلمان اروپا در حال حاضر ۷۰۵ نفر است. جای خالی نمایندگان بریتانیایی با اختصاص ۲۷ کرسی جدید به سایر کشورها تا حدی پر شده است. در انتخابات ۲۰۲۴ میلادی، ۱۵ کرسی دیگر به پارلمان اضافه خواهد شد.تعداد نمایندگان کشورهای اروپایی در پارلمان به تناسب جمعیت آنها تعیین می‌شود. بنابراین، آلمان با ۹۶، فرانسه با ۸۱، ایتالیا با ۷۶، اسپانیا با ۶۱ و لهستان با ۵۳ نماینده بیشترین نماینده را در پارلمان اروپا خواهند داشت. کمترین سهمیه نمایندگان در پارلمان اروپا نیز متعلق به استونی  با ۷ نماینده و قبرس و لوکزامبورگ و مالت هر کدام با ۶ نماینده خواهد بود.

آنچه امسال ماجرا را برای سران اروپایی نسبت به قبل پیچیده ترساخته، مربوط به روند تصاعدی رشد آرای گروههای ملی گرا در کشورهای گوناگون است. برگزاری انتخابات سراسری اخیر در پرتغال نشان داد که یارگیری جریان راست افراطی صرفا در کشورهایی مانند آلمان، فرانسه، سوئد و هلند صورت نگرفته و به دیگر کشورهای اروپایی( حتی کشورهایی کوچک تر) تسری پیدا کرده است. همین مسئله می تواند مولد بحرانهای مزمن و عمیقی برای اروپاییان باشد که کنترل آنها را بیش از زمان گذشته و حال دشوار خواهد ساخت. اکنون کسانی مانند اولاف شولتس و مکرون با نگرانی نظاره گر تحولاتی هستند که قبل، حین و بعد از برگزاری انتخابات پارلمانی اروپا صورت می گیرد.