برای افزایش امید اجتماعی چه باید کرد؟

گروه سیاست سایت فردا: شاید گفته شود مهم‌ترین دغدغه این روزهای کشور مشکلات اقتصادی است اما به نظر می‌رسد باید نگاه را فراتر از این برد و گفت که مهم‌ترین مسئله در کشور ایجاد امید در میان مردم است که حتما رفع مشکلات اقتصادی یکی از مهم‌ترین ابزارهای ایجاد امید در جامعه است.

بروز پدیده‌هایی سوء مانند افزایش مهاجرت، خودکشی، اعتیاد، افزایش خشونت اجتماعی و خانوادگی، کاهش فرزندآوری، افزایش طلاق، کاهش سرمایه‌گذاری، فرار سرمایه‌ها از کشور و... همه و همه ناشی از کاهش امید اجتماعی است. البته باید دانست که امید داشتن یا امید نداشتن امری مطلق نیست و به نوعی واکنش جامعه در هر مقطع زمانی نسبت به شرایط موجود است؛ بنابراین اگر چنین پیش‌فرضی پذیرفته شود که میزان امید اجتماعی به اندازه کافی نیست، یک پرسش به وجود می‌آید؛ آنکه چه باید کرد؟

حتما عملکرد مثبت مسئولان در هر قوه و نهادی می‌تواند امید را در دل مردم افزایش دهد. یکی از دلایل تأکید دلسوزان بر مشارکت بالای مردم در انتخابات هم به همین دلیل است. گفتمان ضرورت افزایش مشارکت دلالت بر این دارد که اگر مردم به صورت گسترده در انتخابات شرکت کنند، مجلس یا دولتی قوی تشکیل می‌شود که می‌تواند از پس رفع مشکلات موجود برآید. در همین انتخابات اگر مردم به صورت حداکثری در انتخابات حاضر شوند، تردیدی نیست که مجلسی برآمده از رأی اکثریت جامعه به پشتوانه همان جامعه می‌تواند مصوباتی داشته باشد که هم اجرایی باشد و انتزاعی نباشد و هم به طور مستقیم به رفع مشکل مورد نظر منتهی شود.

از سوی دیگر عملکرد مسئولان چه نمایندگان مجلس، چه دولتی‌ها و چه هر مسئول دیگری در هر نهادی که هست، بر میزان امید مردم اثرگذار است. مردم انتظار دارند که مسئولان همه توانشان را برای رفع مشکلات به کار بگیرند. در واقع یک بده و بستانی وجود دارد تا بحران‌ها از سر برداشته شود؛ به طوری که از یک سو مردم باید در انتخاب مسئولان مشارکت فعال داشته باشند و از سوی دیگر مسئولان کم‌کاری نکنند.

نکته دیگر بهره‌مندی همه نهادها از تخصص‌گرایی و شایسته‌سالاری است. مردم باید احساس کنند کسانی که قدرت سیاسی را به دست گرفته‌اند و مسئولیت در اختیار دارند، شایسته رسیدن به آن منصب بوده‌اند. آنها باید خیالشان راحت باشد که مسئولی که امری را عهده‌دار شده است، کارش را به درستی انجام می‌دهد.

اگر همه اینها با هم جمع شود و اتفاق افتد، آن زمان است که می‌شد به صورت موردی هر یک از مشکلات موجود در کشور چه در عرصه اقتصادی، چه سیاسی و چه اجتماعی و فرهنگی را رفع کرد. ایجاد امید اجتماعی لزوما با رفع کامل همه مشکلات هم به وجود نمی‌آید؛ بلکه اگر مردم ببینند که مسئولان در حال تلاش حداکثری برای حل مشکلات هستند، نسبت به شرایط موجود و البته آینده امیدوار می‌شوند.