غرب دست روحانی را خوانده بود
بیش از دو سال از تشکیل دولت سیزدهم به ریاست آیت‌الله رئیسی می‌گذرد. علاوه بر آواربرداری در حوزه‌هایی چون اقتصاد و مسائل مربوط به معیشت مردم، دولت سیزدهم ریل سیاست خارجی کشور را نیز به خوبی تغییر داده است.
در مدت هشت سال حضور حسن روحانی در پاستور، کارکرد سیاست خارجی و روابط بین‌الملل ایران، در تعامل و ارتباط‌گیری با غرب خلاصه شده بود. این مدل دیپلماسی با صرف نظر کردن از ارتباط با همسایگان و کشورهای همسو در جهان، حتی آب خوردن مردم را نیز در تعامل با غرب تصویر می‌کرد. بدتر آنکه سیاست خارجی حسن روحانی مبتنی بر تعامل دوطرفه با غرب نبود. در دولت‌های یازدهم و دوازدهم، جمهوری اسلامی ایران انفعال بی‌سابقه‌ای را در مقابل امریکا و اروپا تجربه کرد؛ انفعالی که حتی به برنامه‌های فضایی و موشکی کشورمان نیز کشیده شد. به‌طوری که رئیس‌جمهور و مقامات دولت وقت و برخی اصلاح‌طلبان، قدرت موشکی ایران را مانعی در مسیر برجام می‌دانستند و صنعت فضایی کشور را نیز به حالت تعلیق درآوردند.
همنوایی با اسرائیل
در سال 96، حسن روحانی در جریان دومین مناظره تلویزیونی نامزدهای دوازدهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری، سپاه را متهم به کارشکنی در مذاکرات هسته‌ای کرد و گفت: «برخی آمدند و تصویری از شهرهای زیرزمینی نشان دادند که برجام را بر هم بزنند، روی موشک شعارهایی نوشتند تا برجام را بر هم بزنند!» سخنان روحانی در انتقاد از قدرت موشکی کشورمان که نشان از تفکر منفعلانه او داشت، به سرعت به سرخط رسانه‌های خارجی و البته رسانه‌های صهیونیستی تبدیل شد. همان موقع رسانه اسرائیلی جروزالم پست نوشت: «در جریان مناظره، روحانی بدون نام بردن، تندروها را متهم کرد که برای ضربه زدن به برجام تلاش می‌کنند و به آزمایش موشکی سال ۲۰۱۶ سپاه پاسداران اشاره کرد که در آن جمله «اسرائیل باید محو شود» به عبری روی موشک‌های آزمایش‌شده نوشته شده بود.» پایگاه خبری اسرائیلی «آروتز شِوا» نیز با تکرار سخنان روحانی، مدعی شد که او به پیام‌های ضداسرائیلی حمله کرد.
روزنامه تایمز اسرائیل نیز اظهارات روحانی درباره موشک را این‌طور بازتاب داد: «در یک انتقاد نادر از سپاه پاسداران، روحانی تصمیم به نوشتن پیام‌های ضداسرائیلی روی موشک‌های بالستیک را زیر سؤال برد.»
صنعتی که تعلیق شد
حسن روحانی از همان ابتدا سیاست تساهل با غرب را در دستور کار خود قرار داد و بر همین اساس هر اقدامی که ممکن بود باعث شود امریکا و غرب، آن‌را برداشتی از ایجاد تنش از سوی ایران تلقی کنند، کنار گذاشت. به همین خاطر بود که پیشرفت صنعت فضایی ایران نیز به دلیل آنچه افزایش تنش با غرب خوانده می‌شد، از حرکت باز ایستاد.
صنعت فضایی ایران در ۲ دهه اخیر علاوه بر فعالیت در عرصه ساخت ماهواره‌های مورد نیاز و ایستگاه زمینی کنترل و راهبری آنها، ماهواره‌برها و ایستگاه پرتاب، در عرصه کاوشگرهای فضایی و ارسال موجود زنده به فضا نیز فعال بوده است. اما پیشرفت‌‌های روزافزون کشور در حوزه فضایی با روی کار آمدن دولت‌های یازدهم و دوازدهم با رکودی قابل‌توجه روبه‌رو شد. در دوره هشت ساله روحانی، فناوری فضایی کشور به بهانه‌های مختلفی از جمله مذاکرات برجام به حالت تعلیق درآمد. تعطیلی جلسات شورای عالی فضایی در دولت‌های یازدهم و دوازدهم، شاهد مثالی بر این مدعاست. در همین راستا فرید آموزگار، دانشمند فناوری فضایی و محقق سابق مرکز پیشران جت ناسا نیز طی گفت‌و‌گویی که در سال 1400 با خبرگزاری مهر داشت، اظهار کرد: «معتقدم بحث فضا متأسفانه در ۲ دولت یازدهم و دوازدهم به حاشیه رفت. صنعت فضایی ما در ۸ سال گذشته کاملاً عقب افتاده و متأسفانه حضور بسیاری از دانشمندان فضایی را از دست دادیم و به نوعی دچار انفعال شدیم. زمانی ما از تمام کشورهای منطقه یک سر و گردن بالاتر بودیم.»
این موضوع از چشم غربی‌ها پنهان نماند. تعارض منافع دولت حسن روحانی با منافع ملی، از همان ابتدا خوشایند غرب بود. چنانکه براساس گزارش تسنیم، سه روز پس از اعلام نتایج انتخابات ریاست جمهوری سال 92، اندیشکده امریکایی بروکینگز در گزارشی نوشت: «ایران یک بار دیگر جهان را غافلگیر کرد. این زمان می‌تواند برای واشنگتن فرصت فوق‌العاده‌ای باشد. باید از اینکه روند سیاست‌های تهران در جهتی خلاف بینش معمول در حرکت است خشنود باشیم. این امر یک علامت خوش‌یمن است و باید آن را به فال نیک گرفت.»
از انفعال تا بازگشت به ریل پیشرفت
در طول دو سال اخیر و با روی کار آمدن دولت سیزدهم به ریاست آیت‌الله رئیسی، صنایع اقتدارآفرین کشورمان از حالت تعلیق خارج شده و حرکت در مسیر پیشرفت را از سر گرفته‌اند. دستیابی نیروی هوافضای سپاه به موشک هایپرسونیک فتاح1 و فتاح2، با حمایت و پشتیبانی دولت محقق شد. انواع متعددی از پهپادهای اطلاعاتی و رزمی به یگان‌های نیروهای مسلح کشورمان ملحق شده است. در کنار این موارد، در دو سال اخیر برنامه فضایی ایران نیز به حرکت در آمده و در همین راستا می‌توان به پرتاب موفقیت‌آمیز ماهواره‌های خیام، نور و اخیراً ثریا اشاره کرد. این واقعیتی است که برخی رسانه‌های معتبر امریکایی نیز به آن اذعان دارند. چنانکه روز شنبه هفته جاری خبرگزاری امریکایی آسوشیتدپرس با اشاره به پرتاب ماهواره ثریا که منجر به افزایش نگرانی‌های غرب درباره برنامه موشکی ایران می‌شود، نوشت: ایران در زمان حسن روحانی، رئیس‌جمهور سابق، از ترس افزایش تنش با غرب برنامه فضایی خود را کند کرد. اما سیدابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور فعلی ایران پس از روی کار آمدن در سال 1400، برنامه فضایی ایران را دوباره از سر گرفت.
گزارش AP به این نکته تصریح می‌کند که خوشبختانه تصویری که حسن روحانی در طول هشت سال مدیریتش بر منابع کشور از ایران به عنوان یک کشور منفعل برای دنیا ترسیم کرده بود، حالا رنگ باخته و تصویر جدیدی به همراه پیام جدید در ذهن دنیا تثبیت شده است.
روزنامه ایران
دیدگاه تان را بنویسید