گزارش خواندنی نیویورک تایمز حماس نابود شدنی نیست

این روزنامه نوشت: منتقدان در داخل و بیرون اسرائیل، این پرسش را مطرح کرده‌اند که آیا هدف نابودی حماس، به عنوان یک سازمان عمیقا ریشه‌دار، واقع‌بینانه است؟ از سال 1987 که حماس سر برآورد، این گروه در برابر تلاش‌های مکرر برای نابودی رهبرانش، جان به در برده است. ساختار حماس به گونه‌ای طراحی شده است که بتواند این‌گونه موقعیت‌های اضطراری را هضم کند. تاکتیک‌های ویرانگر اسرائیل در جنگ غزه، این خطر را با خود دارد که بخش‌های بزرگ‌تری از جمعیت این منطقه را به تندروی بکشاند و نیروهای تازه‌ای به حماس بپیوندند.

تخمین تحلیلگران این است که بهترین نتیجه‌ای که اسرائیل ممکن است به‌دست آورد، شامل کاهش توانمندی‌های نظامی حماس در تکرار حمله‌ای به ویرانگری یورش هفتم اکتبر است. اما حتی این هدف محدود هم کاری دشوار به شمار می‌آید. کارشناسان می‌گویند که حماس در این ایدئولوژی ریشه دارد که باید کنترل اسرائیل بر سرزمین‌های فلسطینی با توسل به زور خاتمه یابد، نگرشی که احتمالا پابرچا خواهد ماند.

یک تحلیلگر ارشد فلسطینی در اندیشکده گروه بین‌المللی بحران می‌گوید: «تا زمانی که این پس زمینه وجود دارد، شما با شکلی از حماس سروکار خواهید داشت. این، خیالپردازی محض است.»

ارتش اسرائیل گفت که حدود هشت هزار از حدود 25 تا 40 هزار جنگجوی حماس را کشته اما روشن نیست که این برآورد چگونه به دست آمده. گاهی هم ارتش اسرائیل گزارش‌های مثبتی از پیشروی منتشر می‌کند. با این حال، بنیامین نتانیاهو، روز یکشنبه و پس از آنکه ارتش تایید کرد که در 48 ساعت گذشته پانزده نظامی‌اش کشته شده‌اند، اذعان کرد که جنگ «هزینه بسیار سنگینی برای اسرائیل دارد.» هنوز هم از جنوب غزه، راکت‌هایی به‌صورت روزانه به اسرائیل شلیک می‌شوند.

مایکل میلشتاین افسر ارشد اطلاعاتی پیشین اسرائیل، این ادعا را مورد انتقاد قرار داد که کسانی حماس را در نقطه فروپاشی تصویر می‌کنند. وی می‌گوید که این حرف‌ها می‌تواند انتظاراتی نادرست به‌وجود آورد. میلشتاین می‌گوید: «مدتی هست که می‌گویند حماس در حال سقوط است اما واقعیت ندارد. هر روز ما با نبردهای شدیدی روبه رو می‌شویم.»

هرچند ارتش اسرائیل می‌گوید که دست کم 1500 تونل را منهدم کرده ‌اما کارشناسان بر این باورند که ساختار زیرزمینی حماس، تقریبا دست نخورده باقی مانده است. این تونل‌ها که ظرف پانزده سال ساخته شده‌اند، چنان گسترده‌اند که صدها مایل طول دارند و ارتش اسرائیل نام «متروی غزه» را به آنها داده است. گیورا آیلاند‌، سرلشکر بازنشسته و رئیس پیشین شورای امنیت ملی اسرائیل می‌گوید حماس این توانایی را نشان داده است که به سرعت فرماندهانش و افراد دیگری را که کشته می‌شوند، با افرادی با همان توانایی‌ها و به همان اندازه مصمم جایگزین کند. وی می‌گوید: «از نظر حرفه‌ای، باید به تاب‌آوری آنها، نمره معتبری بدهم. هیچ نشانه‌ای از فروپاشی توانمندی‌های نظامی حماس یا استحکام سیاسی آن برای هدایت غزه را نمی‌بینم.»

زنجیره‌ای از ترورهای گذشته اسرائیل علیه شماری از رهبران سیاسی، نظامی و مذهبی حماس هم نتوانست این گروه را تضعیف کند. حماس در سال 2006 در یک انتخابات آزاد فلسطینی، کنترل غزه را به دست آورد عملیات شاخه نظامی حماس، بر یگان‌های القسام، همچنان مبهم است. این واحدها به گونه‌ای طراحی شده‌اند که حتی اگر اسرائیل بخش‌هایی از آنها را منهدم کند، به عملیات خود ادامه دهند. واحدهای القسام، از نظر جغرافیایی، تقسیم شده هستند و پنج گردان اصلی آن در شمال غزه، شهر غزه، مرکز غزه و دو شهر جنوبی آن یعنی خان یونس و رفح مستقر هستند.

به گفته تحلیلگران و مقام‌های پیشین اطلاعاتی و نظامی، گردان‌های القسام به گروه‌های رزمی کوچک‌تر و کوچک‌تری تقسیم شده‌اند تا از هر محله‌ای دفاع کنند. برخی از این دسته‌های تخصصی، واحدهای ضدتانک، واحدهای ساخت تونل و یک شاخه هوائی را شامل می‌شود که پهپادها و پالاگلایدرهایش عنصر مهمی در حمله هفتم اکتبر بودند. الیوت چاپمن تحلیلگر مسائل خاورمیانه در شرکت جِینز که یک شرکت مشاوره نظامی است، می‌گوید: «تلاش برای نابودی کامل حماس، نیازمند نبردی خیابان به خیابان و خانه به خانه است و اسرائیل نه زمان انجام این کار را دارد و نه نفراتش را.» گسترده جنگ اسرائیل، احتمالا نسل تازه جوانان غزه را هم به تندروی می‌کشاند: طبق آمار وزارت بهداشت غزه، بیش از بیست هزار نفر از اهالی غزه تاکنون کشته شده‌اند. یک افکارسنجی تازه توسط مرکز فلسطینی سیاست و سنجش نشان می‌دهد که بیشتر پاسخگویان، از حمله حماس به اسرائیل حمایت می‌کنند. حمایت از حماس در غزه از زمان شروع جنگ، از 38درصد به 42درصد افزایش یافته است./کیهان