نظر آیت الله جوادی آملی درباره «شرط اثرگذاری روحانیون در جامعه»

عالمی که دیدن او انسان را عوض نکند و به حال انسان نافع نباشد، لفظ و سخن او هم اثرگذار نیست، روحانیون باید هم عالم باشند و هم عامل تا حرفشان در جامعه اثر بگذارد.

آیت الله العظمی جوادی آملی در دیدار جمعی از اعضای مجمع نمایندگان طلاب و فضلای حوزه علمیه قم با ایشان گفت: سیره و سنت علما باید آموزنده باشد، اظهار داشتند: صرف اینکه روحانی انسان خوبی باشد، مشکلی را حل نمی‌کند، بزرگان گفته‌اند  «مَنْ لا یَنفَعُکَ لَحظُهُ لا یَنفَعُکَ لَفظُه»؛ عالمی که دیدن او انسان را عوض نکند و به حال انسان نافع نباشد، لفظ و سخن او هم اثرگذار نیست، روحانیون باید هم عالم باشند و هم عامل تا حرفشان در جامعه اثر بگذارد، باید آنها ستون طیب و طهارت باشند تا جامعه تکان نخورد و در خطرات و فتنه ها به آنها مراجعه کنند.

این مرجع تقلید با اشاره به اینکه محور اصلی وظیفه حوزه که به منزله رکن است، دو چیز است، همان دو موردی که ذات اقدس اله نیز برنامه انبیاء قرار داده است، یکی «محقق شدن» است و دیگری «متحقق شدن!» افزود: محقق، کارهای علمی حوزه را انجام می دهد، خوب درس می‌دهد، تالیف می‌کند، اما از محقق به تنهایی کاری ساخته نیست که بتواند نظام را مستقر کند و پیوند بین نظام و مردم برقرار کرده تا جامعه نلغزد و هیچ دشمنی نتواند جامعه و مردم را متزلزل کند، بلکه باید علاوه بر محقق شدن، متحقق نیز بشویم. برنامه اصلی حوزه، هم تربیت محقق است که اساتید خوب داشته باشد و هم تربیت متحقق است که مردان بزرگ و وارسته‌ای داشته باشد.

آیت الله جوادی آملی با بیان اینکه قرآن کریم نیز بر این دو مورد تاکید می فرماید ﴿یُزَکِّیهِمْ وَ یُعَلِّمُهُمُ الْکِتابَ وَ الْحِکْمَةَ﴾ گفت: محقق شدن در مباحث علمی است، متحقق شدن در مباحث عملی که مربوط به بزرگواری، کرامت و ادب در رفتار و گفتار است، اینکه در آیه نَفر نیز در کنار تفقه، انذار هم آمده است ﴿لِّیتَفَقَّهُوا فِی الدِّینِ وَلِینذِرُوا قَوْمَهُمْ﴾ به همین اشاره دارد که باید هم فقیهانه و هم پاکباز زندگی کرد.

ایشان با تأکید بر اینکه طلاب و روحانیون باید به گونه‌ای رفتار کنند که سیره و سنت و کردار و گفتار و طرز حرف زدن و راه رفتن آنها آموزنده باشد، باید هم معلم بود و هم مزکّی، هم محقق بود و هم متحقق، هم عالم بود و هم معلم اخلاق! افزود: ما در زیارت آل یاسین می خوانیم که «السَّلاَمُ عَلَیْکَ حِینَ تَقُومُ السَّلاَمُ عَلَیْکَ حِینَ تَقْعُدُ السَّلاَمُ عَلَیْکَ حِینَ تَقْرَأُ وَ تُبَیِّنُ‌» اگر ما چنین امامی داریم که به قیام و قعود او سلام می فرستیم نه اینکه مثلا به نماز شب تو سلام! این یک بحث تربیتی هم دارد که باید خودمان نیز اینگونه باشیم، یعنی اینقدر پاک و پاکیزه هستی که راه رفتن و ایستادن و حرف زدن تو، برای ما درس است و به آن صلوات می فرستیم./تسنیم